ΕφΠλημΠατρών 208/2015 Κατʼ έφεση δίκη – Ανθρωποκτονία από αμέλεια – Ιατρική ποινική ευθύνη

 

Κατʼ έφεση δίκη – Ανθρωποκτονία από αμέλεια – Ιατρική ποινική ευθύνη – Μη συνειδητή αμέλεια – Παράλειψη υποχρέωσης παρακολούθησης μετεγχειρητικής πορείας ασθενή – Παράτυπη απουσία ιατρού – Απουσία στο εξωτερικό λόγω συνεδρίου – Πλημμελής αντιμετώπιση μετεγχειρητικών περιστατικών από εφημερεύοντες γιατρούς -.

 

Κρίθηκε ότι ο πρώτος κατηγορούμενος, ως ιατρός χειρουργός, Διευθυντής της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής του Γεν. Νοσοκομείου Πατρών «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ», και θεράπων ιατρός της ασθενούς, την οποία χειρούργησε στις 22.6.2007 για αφαίρεση μήτρας (κοιλιακή υστερεκτομή), αναγκαίως και για το μετεγχειρητικό στάδιο, αν και ήταν υπόχρεος συνεπεία του επαγγέλματός του σε ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή, ως εκ της έννομης θέσης του ως νοσοκομειακού ιατρού σε κρατικό νοσοκομείο, όσο και από την εγγυητική του θέση απέναντι στην ασφάλεια της ζωής της ανωτέρω ασθενούς, ιδιαίτερη νομική υποχρέωση προς παρεμπόδιση του εγκληματικού αποτελέσματος της ανθρωποκτονίας των ασθενών του νοσοκομείου, από έλλειψη της προσοχής που όφειλε από τις περιστάσεις και μπορούσε να καταβάλει, ως μέσος συνετός ιατρός με την ειδικότητα του χειρουργού ιατρού, μαιευτήρα γυναικολόγου, όντας σε γνώση του ιστορικού της ανωτέρω ασθενούς καθώς και του γεγονότος της απώλειας αίματος στο χειρουργείο και του δείκτη του αιματοκρίτη αυτής μετά την αναπλήρωση με μετάγγιση της απολεσθείσας ποσότητας αίματος, και έχοντας την δυνατότητα και εμπειρία να προβλέψει, λόγω της επιστημονικής του επάρκειας και των γνώσεών του, το ενδεχόμενο πρόκλησης μετεγχειρητικής αιμορραγίας, που εμφανίζουν ασθενείς ως πιθανή επιπλοκή σε τέτοιου είδους χειρουργικές επεμβάσεις, εν τούτοις αυτός, αμέσως μετά τη χειρουργική   επέμβαση, ουδόλως ασχολήθηκε με την όλη μετεγχειρητική πορεία της ανωτέρω ασθενούς, ως όφειλε, και χωρίς να ενημερώσει την ίδια αλλά και τους οικείους της δεν εμφανίσθηκε καθόλου στην Κλινική σε όλη τη διάρκεια της νοσηλείας της, απουσιάζοντας παράτυπα σε ιατρικό συνέδριο στο εξωτερικό. Τούτο είχε ως συνέπεια τη μη εκπλήρωση της έναντι της ανωτέρω ασθενούς υποχρεώσεώς του για παρακολούθηση της πορείας της κατά το μετεγχειρητικό στάδιο και άμεσης επεμβάσεώς του για να ενεργήσει την κατάλληλη ιατρική αγωγή, εκτιμώντας την κλινική εικόνα της ασθενούς, τα συμπτώματα που εμφάνιζε και τη μεγάλη πτώση της τιμής του αιματοκρίτη τις επόμενες δύο ημέρες μετά την επέμβαση και επιπλέον τις επιβαλλόμενες εξετάσεις βάσει των οποίων θα κατέληγε στην ορθή διάγνωση περί υπάρξεως ενδοκοιλιακής αιμορραγίας και εντεύθεν θα προέβαινε στην αντιμετώπιση αυτής με τον ιατρικά ενδεδειγμένο τρόπο, όπως με επανεπέμβαση και απολίνωση των αιμορραγούντων φλεβικών ή αρτηριακών αγγείων και δραστική μετάγγιση αίματος στην ασθενή, με τις οποίες με βεβαιότητα θα είχε αποφευχθεί ο θάνατός της. Αποτέλεσμα της παράλειψης του ανωτέρω κατηγορουμένου ήταν να συνεχισθεί η ενδοκοιλιακή αιμορραγία της ασθενούς, που είχε αρχίσει μετά τη χειρουργική επέμβαση, καθόλη τη διάρκεια της νοσηλείας της και μέχρι το θάνατό της στις 27.6.2007, ήταν δε αυτή (αιμορραγία) η μόνη ενεργός αιτία του θανάτου της. Περαιτέρω, κρίθηκε ότι οι άλλοι δύο κατηγορούμενοι, ως θεράποντες ιατροί, που ανέλαβαν ως υπεύθυνοι, τη νοσηλεία της ασθενούς και εφημέρευαν κατά το κρίσιμο διάστημα της νοσηλείας της, ο δεύτερος κατηγορούμενος ως αναπληρωτής Διευθυντής της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής του Γεν. Νοσοκομείου Πατρών «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ», ο οποίος αναπλήρωνε τον απουσιάζοντα Διευθυντή πρώτο κατηγορούμενο, και ο τρίτος κατηγορούμενος ως αναπληρωτής Διευθυντής της ανωτέρω Κλινικής και υπεύθυνος του Τμήματος νοσηλείας ασθενών, αν και ήταν υπόχρεοι συνεπεία του επαγγέλματός τους σε ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή, ως εκ της έννομης θέσης τους ως νοσοκομειακών ιατρών σε κρατικό νοσοκομείο, όσο και από την εγγυητική τους θέση απέναντι στην ασφάλεια της ζωής της ανωτέρω ασθενούς, ιδιαίτερη νομική υποχρέωση προς παρεμπόδιση του εγκληματικού αποτελέσματος της ανθρωποκτονίας των ασθενών του νοσοκομείου, από αμέλειά τους, δηλαδή από έλλειψη της προσοχής που όφειλαν από τις περιστάσεις και μπορούσαν να καταβάλουν, ως μέσοι συνετοί ιατροί, με την ειδικότητα του χειρουργού μαιευτήρα γυναικολόγου ο καθένας, ενώ γνώριζαν από τον ιατρικό φάκελο, τις επισκέψεις και την εξέταση της ασθενούς τα πραγματικά περιστατικά για την χειρουργική επέμβαση και τη μετεγχειρητική εξέλιξη της νοσηλείας της ασθενούς, παρά τα δεδομένα, τα οποία αποτελούσαν σαφή στοιχεία ταχείας αρνητικής εξέλιξης της κατάστασης της υγείας της ασθενούς και τα οποία εγκυμονούσαν κίνδυνο για τη ζωή της, ο οποίος επιβεβαιώθηκε και από τον επελθόντα θάνατό της, έπρεπε να υποψιαστούν για το ότι μπορεί να υπάρχει αιμορραγία και να προσανατολιστούν στην ενέργεια των καταλλήλων ιατρικών πράξεων διαπίστωσης της εντάσεώς της και της αντιμετώπισής της, και μια τέτοια ιατρική πράξη αποτελούσε η διενέργεια απεικονιστικού ελέγχου (υπερηχογραφήματος), με τον οποίο αμέσως θα διαπιστωνόταν η ύπαρξη ελεύθερου αίματος και αιματοπηγμάτων εντός του κοιλιακού κύτους και θα προέβαιναν στην αντιμετώπιση της αιμορραγίας με τον ιατρικά ενδεδειγμένο τρόπο, ιδίως με επανεπέμβαση και απολίνωση των αιμορραγούντων φλεβικών ή αρτηριακών αγγείων και δραστική μετάγγιση αίματος. Αποτέλεσμα των συνδεδεμένων παραλείψεων των ανωτέρω κατηγορούμενων ήταν να συνεχισθεί η ενδοκοιλιακή αιμορραγία της ασθενούς, η οποία είχε αρχίσει αμέσως μετά την χειρουργική επέμβαση, καθόλη τη διάρκεια της νοσηλείας της και μέχρι το θάνατό της, την 27.6.2007, ήταν δε αυτή (αιμορραγία) η μόνη ενεργός αιτία του θανάτου της.

 

 

ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

 

Αριθμός: 1391α/2014-208/2015

 

 

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Του Τριμελούς Εφετείου Πατρών

 

 

Συνεδρίαση της 14ης και 31ης Οκτωβρίου 2014, 28ης Νοεμβρίου 2014, 18ης Δεκεμβρίου 2014, 14ης, 19ης, 27ης και 29ης Ιανουαρίου 2015, 5ης, 10ης, 11ης, 17ης, 20ης και 26ης Φεβρουαρίου 2015

 

 

Δικαστήριο:

 

Ελένη Κατσούλη, Προεδρεύουσα Εφέτης,

 

Αθηνά Μίξου, Μαρία Τσιρωνίδου, Εφέτες,

 

Γεώργιος Μπισμπίκης, Αντεισαγγελέας Εφετών (άπαντες μετά από νόμιμη κλήρωση)

 

Αθανάσιος Παπαχριστόπουλος, Γραμματέας

 

 

Εκκαλούντες:

 

1. Π.Μ. του Κ., που γεννήθηκε το έτος 1941 στον ’γιο Γεώργιο Μεσολογγίου, κάτοικος Ρίου Πατρών (….. …) ΠΑΡΩΝ Μετά του συνηγόρου του, δικηγόρου Πατρών Βασιλείου Ζορμπά

 

2. Ε.Σ. του Η. και της Α., που γεννήθηκε το έτος 1950 στην Αθήνα, κάτοικος Πατρών (….. …) ΠΑΡΩΝ Μετά των συνηγόρων του, δικηγόρων Πατρών, Δημητρίου Γιαννακού και Ανδρέα Γούναρη Και

 

3. Α.-Α.Π. του Π. και της Μ., που γεννήθηκε το έτος 1952 στην Πολωνία, κάτοικος Πατρών (……..) ΠΑΡΩΝ Μετά της συνηγόρου του, δικηγόρου Πατρών Βασιλικής Ντζελβέ

 

 

ΕΦΕΣΗ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ:

 

Κατά της υπ΄ αριθμ. 1880/12-9-2013 αποφάσεως του Α΄ Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πατρών, με την οποία ο έναντι 1ος εκκαλών – 1ος κατηγορούμενος αθωώθηκε για ανθρωποκτονία από αμέλεια.

 

 

ΕΦΕΣΕΙΣ:

 

Κατά της υπ΄ αριθμ. 1880/12-9-2013 αποφάσεως του Α΄ Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πατρών, με την οποία οι έναντι 2ος και 3ος εκκαλούντες – 2ος και 3ος κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν σε ποινή φυλάκισης τριών (3) ετών για ανθρωποκτονία από αμέλεια.

 

 

ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Η συνεδρίαση, έγινε δημόσια στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, κατά τη δικάσιμο της 31ης Οκτωβρίου 2014 μετά την διακοπή της δικασίμου της 14ης Οκτωβρίου 2014. Η διακοπή της συνεδρίασης της δικασίμου 14ης Οκτωβρίου 2014 έγινε, διότι δεν κατέστη δυνατή η εκδίκαση της υποθέσεως στη σειρά της μέχρι την 15.00 ώρα, κατά την οποία ο Γραμματέας της έδρας δήλωσε αποχώρηση, προς τήρηση ωραρίου συμμορφούμενη στη σχετική απόφαση της διοίκησης του σωματείου του κλάδου τον οποίο ανήκει και ελλείψει άλλου γραμματέα.

 

Ο Επιμελητής Δικαστηρίων, με εντολή της Προέδρου, εκφώνησε τα ονόματα των κατηγορουμένων, οι οποίοι εμφανίσθηκαν.

 

Στη συνέχεια η Πρόεδρος ρώτησε τους κατηγορούμενους για τα στοιχεία της ταυτότητάς τους και αυτοί απάντησαν ότι ονομάζονται όπως αναφέρονται παραπάνω και δήλωσαν ότι έχουν διορίσει συνηγόρους για να τους υπερασπισθούν κατά την εκδίκαση της παρούσας ποινικής τους υπόθεσης, ο μεν 1ος κατηγορούμενος τον παρόντα δικηγόρο Πατρών Βασίλειο Ζορμπά, ο δε 2ος κατηγορούμενος τους παρόντες δικηγόρους Πατρών Δημήτριο Γιαννακό και Ανδρέα Γούναρη Και ο δε 3ος κατηγορούμενος την παρούσα δικηγόρο Πατρών Βασιλική Ντζελβέ, οι οποίοι αποδέχτηκαν τους διορισμούς.

 

Στο σημείο αυτό της δίκης, εμφανίστηκαν οι Γ.Α. του Β., ατομικά και για λογαριασμό του ανήλικου τέκνου του Μ.Α. και Ε.Π. του Γ., κάτοικοι Πατρών, και δήλωσαν ότι παρίστανται ως πολιτικώς ενάγοντες κατά των παραπάνω κατηγορουμένων για τον αδίκως και από υπαιτιότητα των ιατρών του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών ¨’γιος Ανδρέας¨, προκληθέντα θάνατο της συζύγου μητέρας και αδελφής, αντίστοιχα, Β.Κ., κατά καθένα από αυτού, προς υποστήριξη της κατηγορίας και για την νόμιμη τιμωρία τους και ότι διορίζουν πληρεξούσιους τους παρόντες δικηγόρους Πατρών Χρήστο Πουλακίδα, Γεώργιο Τελώνη και Ιωάννη Παπαναστασόπουλο, οι οποίοι αποδέχθηκαν τον διορισμό τους και κατέθεσαν πρωτόδικα τριπλότυπα για τα τέλη της παράστασης και συζήτησης της πολικής αγωγής.

 

Κατά της παράστασης αυτής κανείς δεν έφερε αντίρρηση.

 

Στη συνέχεια η Πρόεδρος σύμφωνα με το άρθρο 342 του Κ.Π.Δ. είπε στους κατηγορούμενους να προσέξουν την κατηγορία που τους βαρύνει και την οποία θα τους απαγγείλει ο Εισαγγελέας, καθώς και τη συζήτηση που θα επακολουθήσει πάνω σʼ αυτή, ώστε τον κατάλληλο χρόνο να απολογηθούν, ταυτόχρονα δε τους πληροφόρησε ότι έχουν το δικαίωμα από το Νόμο να αντιτάξουν στην κατηγορία πλήρως τους ισχυρισμούς τους και να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους μετά από την εξέταση κάθε μάρτυρα ή από την έρευνα οποιουδήποτε αποδεικτικού μέσου.

 

Κατόπιν ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε τον λόγο από την Πρόεδρο, ανέπτυξε τις εκθέσεις των εφέσεων και παρέδωσε στην Πρόεδρο κατάλογο με τα ονόματα των μαρτύρων που κάλεσε για να υποστηρίξουν την κατηγορία και του οποίου αντίγραφο έχει επιδοθεί στους κατηγορούμενους, κατά το άρθρο 326 ΚΠΔ, όπως προκύπτει από τα αποδεικτικά επίδοσης τα οποία βρίσκονται στη δικογραφία.

 

Στο σημείο αυτό ο συνήγορος υπεράσπισης του 1ου κατηγορουμένου, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, κατέθεσε εγγράφως την παρακάτω ένσταση – αντίκρουση κατά της υπ΄ αριθμ. 325/18-9-2013 έφεσης του Εισαγγελέα Εφετών Πατρών, την οποία ανέπτυξε και προφορικά.

 

 

ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΤΡΙΜΕΛΟΥΣ ΕΦΕΤΕΙΟΥ ΠΛΗΜΜΕΛΗΜΑΤΩΝ ΠΑΤΡΩΝ

 

ΕΝΣΤΑΣΗ – ΑΝΤΙΚΡΟΥΣΗ της από 18/9/2013 ασκηθείσης Εφέσεως διά της Εκθέσεως Εφέσεως υπ’ Αρ. 325/2013 του κ. Εισαγγελέως Εφετών Πατρών

 

ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

 

Π.Μ. ΤΟΥ Κ., κατοίκου ΠΑΤΡΩΝ, παρισταμένου μετά του συνηγόρου υπερασπίσεώς του Βασιλείου Ζορμπά του Κων/νου.

 

Στην Πάτρα σήμερα 31/10/2014 στο ακροατήριο του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων Πατρών ο παριστάμενος μετά του συνηγόρου υπερασπίσεως του Βασιλείου Ζορμπά, Π.Μ. του Κ., ιατρός γυναικολόγος πρώην Δντης της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής του Γενικού Περιφερειακού Νοσοκομείου Πατρών «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ» κληθείς να εμφανιστώ ενώπιον του Δικαστηρίου Σας και να αντικρούσω την έφεση του ασκήθηκε από τον αξιότιμο κύριο Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Πατρών με την υπ’ Αρ. 325/2013 Έκθεσή του περί ασκήσεως Εφέσεως κατά της υπ’ Αριθ. 1880/15-4-12.9.2013 Αθωωτικής δι’ εμέ Αποφάσεως του Τριμελούς Πλημ/κείου Πατρών, με την οποία αθωώθηκα ομόφωνα από την κατηγορία της ανθρωποκτονίας από αμέλεια με την οποία παραπέμφθηκα σε δίκη με το υπ’ αριθμ. 605/2010 Κλητήριο θέσπισμα – Κατηγορητήριο του κ. Εισαγγελέως Πρωτοδικών Πατρών, δηλώνω ότι ενίσταμαι κατά της ανωτέρω ασκηθείσης εφέσεως και της υπ’ αρ. 325/2013 Εκθέσεως Εφέσεως ως απαραδέκτου λόγω παντελούς ελλείψεως ειδικής και εμπεριστατωμένης Αιτιολογίας η οποία απαιτείται σύμφωνα με το ’ρθρο 486 παρ. 3 του ΚΠΔ, ότι αντικρούω αυτήν ως απαράδεκτο για τους κατωτέρω ειδικώτερα εκτιθέμενους λόγους, ότι αιτούμαι την απόρριψη αυτής ως απαραδέκτου κατά το άρθρο 486 παρ. 3 του Κ.Πολ.Δικ., ότι αιτούμαι την καταχώρηση της παρούσης Αντικρούσεως κατά της ως άνω Εφέσεως και των Αυτοτελών Ισχυρισμών μου, που προβάλλω δι’ αυτής, στα Πρακτικά του Δικαστηρίου Σας και ότι διορίζω τον δικηγόρο Βασίλειο Ζορμπά του Κων/νου (AM ΔΣ ΠΑΤΡΩΝ 553) ως συνήγορο υπερασπίσεώς μου και εξουσιοδοτώ αυτόν να ενεργεί τα νόμιμα προς υποστήριξη της παρούσης Αντικρούσεως – Ενστάσεως κατά της ως άνω Εκθέσεως Εφέσεως και των σχετικών Αυτοτελών Ισχυρισμών μου και προς υπεράσπιση της αθωότητός μου.

 

Προ πάσης αναπτύξεως θα ήθελα να επισημάνω τα ακόλουθα:

 

Η ως άνω Έφεση ασκήθηκε μετά από υποβολή αιτήσεως προς τον κ. Εισαγγελέα Εφετών από τους δυο κηρυχθέντες ενόχους κατά το ανωτέρω κατηγορητήριο και καταδικασθέντες συγκατηγορουμένους κ. Ε.Σ. και Α.Π. από την ανωτέρω εφεσιβληθείσα – αθωωτική δι’ εμέ – Απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πατρών. Οι ως άνω κατηγορούμενοι αφού άσκησαν έφεση κατά της ως άνω καταδικαστικής για αυτούς Αποφάσεως, υπέβαλαν αίτημα για την άσκηση εφέσεως κατά της αθωωτικής για εμένα αποφάσεως, παρά το ότι ήτο αυτή ομόφωνη, και παρά το ότι η απόφαση αυτή εκδόθηκε μετά από μια εξονυχιστική, εντατική, κοπιώδη και υποδειγματική διαδικασία 16 συνεδριάσεων και μια δίκαιη για όλους δίκη, για την οποία διετύπωσαν την ικανοποίηση και τον θαυμασμό τους όλοι ανεξαιρέτως οι πληρεξούσιοι όλων των πλευρών κατά τις αγορεύσεις τους. Ακόμη και η πλευρά της Πολιτικής αγωγής, προς τιμήν τους, απεδέχθησαν ιπποτικά την δίκαιη κρίση του δικαστηρίου, δεν θεώρησαν την απόφαση αυτή εσφαλμένη ως προς την αθώωση εμού και των λοιπών αθωωθέντων, δεν παρεπονέθησαν και δεν υπέβαλαν αίτηση για άσκηση εφέσεως. Αίτηση όμως υπέβαλαν οι καταδικασθέντες από προφανή εμπάθεια και προφανή σκοπιμότητα: «Αν κατορθώσουμε να πείσουμε ότι ευθύνεται ο …., υπάρχει ελπίδα να αθωωθούμε εμείς». Πως θα το επεδίωκαν αυτό; Με μια όλως αβάσιμη αίτηση στην οποία προέβαλαν απολύτως ψευδείς και αντιφατικούς ισχυρισμούς – οι οποίοι είχαν εξετασθεί εξονυχιστικά από το πρωτοβάθμιο ακροατήριο και είχαν αιτιολογημένα απορριφθεί – ελπίζοντες ότι θα τους επανέφεραν με την αίτηση χωρίς καμμία βασιμότητα, αλλά με την ελπίδα ότι ο Κος Εισαγγελέας Εφετών λόγω της ασφυκτικής προθεσμίας του νόμου δεν θα έχει την ευχέρεια να λάβει γνώση του σκεπτικού της Αποφάσεως, που άλλωστε δεν είχε ακόμη καθαρογραφεί και των πρακτικών της δίκης, που λόγω του όγκου επίσης δεν είχαν καθαρογραφεί.

 

Στο σημείο αυτό θέλουμε να τονίσουμε και να δηλώσουμε την πλήρη εμπιστοσύνη μας στο πρόσωπο του αξιότιμου Εισαγγελέα και της Έδρας, στο κύρος του, στην ακεραιότητα και στην ευθυκρισία του, στην υπευθυνότητά του και στην ύψιστη προσήλωσή του στο εισαγγελικό του λειτούργημα, και στο αίσθημα δικαίου το οποίο υπηρετεί, και είμεθα βέβαιοι, ότι αν είχε την χρονική ευχέρεια και την δυνατότητα να αναγνώσει τα πρακτικά των 16 συνεδριάσεων της πρωτόδικης δίκης και το απόλυτα αιτιολογημένο σκεπτικό της Αποφάσεως του Πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου δεν θα ασκούσε την έφεση διότι δε θα διεπίστωνε κανένα σφάλμα στην εφεσιβληθείσα απόφαση και στις αιτιολογίες της.

 

Δεν διαμαρτυρόμεθα κατά της ασκήσεως της εφέσεως, ως προβλεπόμενης από τον νόμο δικονομικής δυνατότητος του κυρίου Εισαγγελέως, διότι κατανοούμε τις εγγενείς αντικειμενικές αδυναμίες, που δεν επέτρεψαν στον κ. Εισαγγελέα να αιτιολογήσει ειδικά και εμπεριστατωμένα τους λόγους, αλλά παραπονούμεθα δια την παντελή έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογήσεως των λόγων της εφέσεως, δηλώνοντας και πάλι ότι είμεθα βέβαιοι ότι ο κ. Εισαγγελέας Εφετών δεν θα ασκούσε την υπό κρίση Έφεση, αν είχε την δυνατότητα να λάβει πλήρη γνώση των Πρακτικών της δίκης και του σκεπτικού της Αθωωτικής αποφάσεως, όταν του υπεβλήθη η Αίτηση προς άσκηση εφέσεως από τους ανωτέρω κηρυχθέντες ενόχους ιατρούς.

 

Είμεθα βέβαιοι ότι και ο κ. Εισαγγελέας κατανοεί τους λόγους για τους οποίους παραπονούμεθα και ενιστάμεθα.

 

Ας μας επιτραπεί να αναφερθούμε ειδικώτερα στους λόγους για τους οποίους αίτούμεθα να απορριφθεί η έφεση δι’ έλλειψιν ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας:

 

1) Στην Έκθεση Εφέσεως διατυπώνεται κρίση ότι «δεν εκτιμήθηκαν ορθώς από την εκκαλούμενη Απόφαση τα αποδεικτικά μέσα «τα οποία, αν εκτιμούσε η Απόφαση ορθά θα τον κήρυσσε ένοχο», χωρίς να αιτιολογείται η κρίση αυτή, χωρίς ειδικώτερα να αναφέρεται ποια αποδεικτικά μέσα δεν εκτιμήθηκαν ορθά «και χωρίς να περιλαμβάνεται ουδεμία αιτιολογημένη κρίση περί ενός έστω αποδεικτικού μέσου από το οποίο να προκύπτει απόδειξη συγκεκριμένης παράλειψης ή πλημμέλειας του εφεσιβλήτου αθωωθέντος ιατρού, ήτοι εμού, τελούσα σε αιτιώδη συνάφεια με τον θάνατο της ασθενούς.

 

Ο κ. Εισαγγελέας θα έπρεπε στην Έφεσή του όχι μόνο να επικαλεσθεί ένα ή περισσότερα αποδεικτικά μέσα, τα οποία κατά την εισαγγελική κρίση αποδείκνυαν την ενοχή, αλλά και να αιτιολογήσει γιατί και πως απεδείκνυαν την ενοχή και γιατί εκτιμήθηκαν εσφαλμένα από την Αθωωτική Απόφαση και ωδήγησαν εσφαλμένα σε αθωωτική κρίση και όχι σε καταδικαστική.

 

Η Έφεση περιορίζεται σε απλή και όλως αόριστη αναφορά σε στοιχεία του κατηγορητηρίου και όχι σε αποδείξεις, χωρίς να αναφέρει ειδικά και εμπεριστατωμένα, αν αυτά τα στοιχεία απεδείχθησαν, και πως, και χωρίς να αιτιολογεί ειδικά πώς και με ποίο τρόπο και με ποίο μέσον αυτά απεδείχθησαν ως ενοχοποιητικά στοιχεία, και χωρίς να αιτιολογεί γιατί έσφαλε το Πρωτοβάθμιο δικαστήριο που ήχθη σε καθ’ όλα και εμπεριστατωμένα αιτιολογημένη κρίση περί μη αποδείξεως των εν λόγω ενοχοποιητικών στοιχείων του κατηγορητηρίου.

 

Αναλυτικώτερα: η Έφεση διαλαμβάνει τις ακόλουθες αόριστες και μη αιτιολογούμενες κρίσεις:

 

1. «Ότι ο εφεσίβλητος ιατρός δεν Απολίνωσε επιμελώς τα αιμοφόρα αγγεία με αποτέλεσμα μετά την χειρουργική επέμβαση να χαλαρώσουν οι απολινώσεις των αρτηριακών ή φλεβικών αγγείων και σταδιακά να προκληθεί ενδοκοιλιακή αιμορραγία η οποία κατέστη κάποια στιγμή κατακλυσμιαία και μη αντιμετωπίσιμη πλέον και κατ’ ακολουθία μοιραία». Η εν λόγω κρίση του κου Εισαγγελέως είναι όλως αόριστη, αναιτιολόγητη και αναπόδεικτη: από κανένα στοιχείο της δικογραφίας, μάρτυρα ή έγγραφο ΔΕΝ απεδείχθη ότι ο χειρουργός κ. Μ. ΔΕΝ ΑΠΕΛΙΝΩΣΕ επιμελώς τα αιμοφόρα αγγεία». Αν υπήρχε τέτοιο στοιχείο θα έπρεπε ο κ. Εισαγγελέας να το αναφέρει συγκεκριμένα και να το επικαλεσθεί κατά τρόπο αιτιολογημένο, δηλαδή κατά τρόπο που να αποδεικνύει την αιτιώδη συνάφεια αυτής της υποτιθέμενης και αναποδεικτικής παράλειψης εμού με τον επελθόντα θάνατο. Η σκέψη του κ. Εισαγγελέα ότι εξ αιτίας κακής ανεπιτυχούς απολινώσεως των αγγείων εξ αμελεία εμού του κατηγορηθέντος εφεσιβλήτου ιατρού είναι όχι μόνο ανεπαρκώς αιτιολογημένη, αλλ’ απολύτως αναπόδεικτη στερούμενη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας.

 

Επικαλούμεθα προς τούτο τις καταθέσεις της ιατροδικαστού κ. Τ., η οποία εξεταζόμενη στο ακροατήριο επί μια ολόκληρη συνεδρίαση 1ον βεβαίωσε ότι όλες οι απολινώσεις αγγείων είχαν τοποθετηθεί από τον κ. Μ. lege artis, ότι δεν ευρέθησαν ράμματα απολινώσεων ελεύθερα (λυμένα) και ότι δεν μπορεί να του καταλογιστεί κανένα χειρουργικό σφάλμα ή παράλειψη για την πρόκληση της μεταγχειρητικής αιμορραγίας.

 

2ον. Βεβαίωσε επίσης, διευκρινίζοντας την έκθεσή της, ότι η επισήμανση στην έκθεσή της, ότι «η συνηθέστερη αιτία της ενδοκοιλιακής αιμορραγίας, όταν αποκλεισθεί ρήξη μεγάλου αγγείου, είναι η «χαλάρωση των απολινώσεων», είναι θεωρητική, και ότι δεν απεδείχθη ότι στην συγκεκριμένη περίπτωση ότι χαλάρωσαν οι απολινώσεις που είχε τοποθετήσει ο χειρουργός και κατέθεσε (όπως και όλοι οι λοιποί εξετασθέντες ως μάρτυρες ιατροί, ότι όταν γίνεται αναφορά σε «χαλάρωση των απολινώσεων «τούτο μπορεί να οφείλεται σε οργανικά αίτια, ήτοι εξ αιτίας υποχώρησης των οιδημάτων που προκαλούνται αναπόφευκτα στους ιστούς, στα αγγεία και στη μυϊκή μάζα εξ αιτίας των χειρουργικών τομών, και ότι η υποχώρηση των οιδημάτων προκαλεί πιθανή αιμορραγία, διότι, χωρίς να χαλαρώσουν πράγματι τα ράμματα, χαλαρώνουν οι ιστοί και μειώνεται η συσφικτική λειτουργία των απολινώσεων.

 

Εν πάσει περιπτώσει η ιατροδικαστής κατέθεσε ότι τούτο δεν είναι δυνατό να προβλεφθεί και να αντιμετωπισθεί διεγχειρητικά και να προληφθεί, ούτε ότι είναι απόλυτο ότι θα συμβεί, αλλά συνήθως συμβαίνει.

 

Διευκρίνισε ακόμα ότι δεν διέγνωσε η ίδια χαλάρωση των απολινώσεων, από την ανωτέρω αιτία, διότι και ότι τούτο δεν είναι δυνατό να διαγνωσθεί στην ιατροδικαστική και ότι «δεν διεπίστωσε κανένα χειρουργικό σφάλμα σχετικό με τις απολινώσεις».

 

Κατά πάσα περίπτωση διευκρίνισε ότι «ΟΥΔΕΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ ή άλλη Πλημμέλεια ή παράλειψη δεν μπορεί να καταλογισθεί στο κ. Μ.». Οι ανωτέρω καταθέσεις διέλαθαν της προσοχής και αξιολογήσεως του κ. Εισαγγελέως. Επομένως η έφεση του κ. Εισαγγελέως Εφετών στερείται παντελώς τεκμηριώσεως και κάθε αιτιολογίας. Είναι μια απλή Γνώμη (όπως ο ίδιος αναφέρει στην Έκθεσή του), χωρίς εμπεριστατωμένη αιτιολογία και τεκμηρίωση με αποδεικτικά στοιχεία.

 

2. Τα αυτά ισχύουν και για τους λόγους εφέσεως που αναφέρονται στην μη τοποθέτηση παροχέτευσης και της απουσίας του κ. Μ. σε συνέδριο ως ΑΙΤΙΕΣ ΘΑΝΑΤΟΥ:

 

Ουδεμία ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία περιλαμβάνει η προσβαλλόμενη έκθεση Εφέσεως σε ότι αφορά τον επικαλούμενο λόγο ότι «έπρεπε να κηρυχθεί ένοχος ο αθωωθείς κατηγορούμενος Π.Μ. για τον λόγο ότι παρέλειψε να τοποθετήσει παροχέτευση στην χειρουργηθείσα ασθενή κα Καρύδη». Δεν αιτιολογείται στην Έκθεση Εφέσεως από ποιον κανόνα της ιατρικής επιστήμης και της χειρουργικής επιστημονικής ειδικότητας ή από ποιον διοικητικό κανόνα ή ποιο πρωτόκολλο λειτουργίας των χειρουργείων των νοσοκομείων επιβάλλεται και είναι υποχρεωτική η τοποθέτηση παροχέτευσης, έτσι ώστε, η τυχόν παράλειψή της, να αποτελεί αμέλεια, πλημμελή άσκηση ιατρικών καθηκόντων ή ανικανότητα του χειρουργού ιατρού δυνάμενη να προκαλέσει αιτιωδώς τον θάνατο της ασθενούς που χειρούργησε. Ουδόλως αιτιολογεί η προσβαλλόμενη Έκθεση την ανωτέρω κρίση – γνώμη του κ. Εισαγγελέως. Αντίθετα, η προσβαλλόμενη με την έκθεση Εφέσεως αθωωτική Απόφαση αιτιολογεί την αθωωτική της κρίση για το επίμαχο θέμα της παροχετεύσεως επικαλούμενη τις καταθέσεις όλων των ιατρών που κατέθεσαν ως μάρτυρες, ότι «σύμφωνα με τα δεδομένα της ιατρικής επιστήμης η παροχέτευση δεν είναι απαραίτητα δεσμευτική και αναγκαία», ότι «δεν τοποθετείται υποχρεωτικά σε όλες τις περιπτώσεις χειρουργικών επεμβάσεων», αλλά «επιβάλλεται μόνο όταν ιδιαίτεροι ιατρικοί λόγοι της επιβάλλουν», ενώ αντίθετα «δεν επιτρέπεται να τοποθετείται σε περιπτώσεις που δεν επιβάλλεται ιατρικά, γιατί η τοποθέτησή της προκαλεί παρενέργειες και κινδύνους επικίνδυνων βλαβών, επιμολύνσεων και κακώσεων της υγείας του ασθενούς». Εκτιμώντας ορθά η προσβαλλόμενη αθωωτική απόφαση όλες τις σχετικές μαρτυρικές καταθέσεις, τα αποσπάσματα επιστημονικών συγγραμμάτων που κατετέθησαν στο ακροατήριο και όλα τα στοιχεία της δικογραφίας, ορθά και τεκμηριωμένα έκρινε, ότι στη συγκεκριμένη χειρουργική επέμβαση η μη τοποθέτηση από εμέ παροχέτευσης δεν ήτο επιβεβλημένη, ώστε δεν απετέλεσε η μη τοποθέτηση παροχέτευσης αιτία θανάτου της ασθενούς, και μάλιστα διότι καθόλο το διάστημα της παρακολουθήσεως αυτής επί ένα ολόκληρο πενθήμερο μετά την επέμβαση, στο Τμήμα Νοσηλείας της κλινικής έπρεπε αυτή να υποβάλλεται καθημερινά και κατά τους κανόνες της βασικής ιατρικής επιστήμης σε τακτικότατους εργαστηριακούς και απεικονιστικούς ελέγχους όπως, ενδεικτικά, σε υπερηχογραφικό έλεγχο, ώστε να διαγνωσθεί τυχόν επιγενόμενη αιμορραγία, για την οποία υπήρχε ένδειξη όταν ο αιματοκρίτης του ασθενούς εκυμαίνετο μεταξύ 26 και 22 και ήτο ένδειξη ότι υπάρχει πιθανότατα σε εξέλιξη, μικρή αλλά ενδεχομένως συνεχιζόμενη ενδοκοιλιακή μετεγχειρητική αιμορραγία, η οποία μπορούσε ευκολότατα να διαγνωσθεί και να αντιμετωπισθεί, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η υγεία της ασθενούς. Επιπλέον από καμμία μαρτυρική κατάθεση ή έγγραφο δεν προέκυψε ότι «το γεγονός ότι κατά την εγχείρηση η ασθενής μεταγγίστηκε με δύο φιάλες αίμα καθιστούσε υποχρεωτική την τοποθέτηση παροχέτευσης», ενώ η ασκηθείσα έφεση δεν αιτιολογεί ειδικά τον ανωτέρω λόγο που προβάλλεται στην έκθεση, ότι δηλαδή «λόγω της διεγχειρητικής μεταγγίσεως αίματος» (η οποία ήτο μία συνηθισμένη σε αυτές τις εγχειρήσεις μετάγγιση αίματος) «επεβάλετο η τοποθέτηση της παροχέτευσης». Όχι μόνο από καμία μαρτυρική κατάθεση, αλλά και από κανένα ιατρικό κανόνα δεν προκύπτει τέτοια υποχρέωση του χειρουργού.

 

3. Δεν περιέχει επίσης η προσβαλλόμενη έφεση καμμία ειδική αιτιολογία αναφορικά με την αποδιδόμενη σε εμένα ευθύνη για τον θάνατο της κ. Κ. εξ αιτίας της απουσίας μου κατά την εβδομάδα νοσηλείας της σε επιστημονικό συνέδριο στο Λονδίνο. Δεν αιτιολογείται «για ποιο λόγο ευθύνομαι εγώ για τον θάνατο της ασθενούς», «αν ήμουν εγώ υπόχρεως να παρακολουθώ μετεγχειρητικά την ασθενή και βάσει ποίου νομικού ή διοικητικού κανόνα του νοσοκομείου, στο οποίο υπηρετούσα», και «γιατί ευθύνομαι εγώ για την πλημμελή παρακολούθηση της ασθενούς στο τμήμα νοσηλείας της Κλινικής, την στιγμή μάλιστα που ήταν ρητά επιφορτισμένοι ως προϊστάμενοι του τμήματος νοσηλείας της κλινικής και των εφημεριών και επομένως υπεύθυνοι, οι εμπειρότατοι χειρουργοί ιατροί, με βαθμό μάλιστα Αναπληρωτή Διευθυντή ΕΣΥ (οι κ.κ. Π. και Ε. Σ.) οι οποίοι, ως ορθά εκτιμήθηκε από την απόφαση του Πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, είχαν το αποκλειστικό καθήκον και ευθύνη, ως εφημερεύοντες και ως επικεφαλής του τμήματος νοσηλείας της Κλινικής στο οποίο ενοσηλεύετο η κ. Κ. να ελέγχουν και εξετάζουν αυτήν καθημερινώς, καθ’ όλη την διάρκεια της εβδομάδος κατά την οποία νοσηλεύτηκε η ασθενής, παρακολουθούμενη επί εικοσιτετραώρου βάσεως εναλλακτικώς από αυτούς σε εκπλήρωση των ανατεθειμένων σε αυτούς ιατρικών τους καθηκόντων επί τη βάσει του προγράμματος λειτουργίας της Κλινικής.

 

Είχαν επομένως το καθήκον και την ευθύνη καθημερινής παρακολούθησης της μετεγχειρητικής πορείας της κας Κ. επί εικοσιτετραώρου βάσεως, και έκαστος κατά την βάρδια (ωράριο υπηρεσίας αυτού), δύο υπηρετούντες και εφημερεύοντες χειρουργοί ιατροί με βαθμό Αναπληρωτή Δντή και πολύπειροι και ικανότατοι επιφορτισμένοι με το καθήκον επιμελούς παρακολουθήσεως της μετεγχειρητικής πορείας της ασθενούς, και επομένως προλήψεως και αντιμετωπίσεως κάθε τυχόν επισυμβάσης μετεγχειρητικής επιπλοκής και κινδύνου. Η απουσία σε συνέδριο εμού ως Δντου δεν ήτο η αιτία θανάτου της ασθενούς, αλλ’ ήτο η πλημμελής παρακολούθηση αυτής από τους ειδικά επιφορτισμένους ως άνω δύο ιατρούς-αναπληρωτές Δντές της ΜΓ Κλινικής του μεγάλου δημόσιου νοσοκομείου μας.

 

Ουδεμία επομένως ειδική αιτιολογία περιέχει η Έκθεση εφέσεως, με την οποία να θεμελιώνεται και να αποδεικνύεται ευθύνη εμού για τον θάνατο λόγω απουσίας μου σε συνέδριο, αφού δεν αιτιολογήθηκε γιατί θα έπρεπε εγώ να παρακολουθώ την ασθενή και γιατί η εν λόγω απουσία μου επέφερε τον θάνατο της ασθενούς!!

 

Για τους λόγους αυτούς και με την ρητή επιφύλαξη κάθε δικαιώματός μου αιτούμαι την απόρριψη της ανωτέρω Εφέσεως ως απαραδέκτου.

 

Στο σημείο αυτό της δίκης και περί ώρα 15.00, ο Γραμματέας της έδρας δήλωσε αποχώρηση, προς τήρηση ωραρίου συμμορφούμενος στη σχετική απόφαση της διοίκησης του σωματείου του κλάδου τον οποίο ανήκει και ελλείψει άλλου γραμματέα.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε τη διακοπή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης για την 28-11-2014 ημέρα Παρασκευή στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Ακολούθως το Δικαστήριο, διέκοψε την εκδίκαση της προκειμένης υπόθεσης για την 28-11-2014 ημέρα Παρασκευή και ώρα 9.00 π.μ., παρήγγειλε δε η Πρόεδρος την ως άνω ημέρα και ώρα να είναι παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Επελθούσης της παραπάνω ημέρας, σήμερα την 28-11-2014, ημέρα Παρασκευή και ώρα 9.00 π.μ., στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών, το Δικαστήριο αφού επανήλθε στην έδρα του, με την ίδια σύνθεση, τον ίδιο Εισαγγελέα και τον ίδιο Γραμματέα, και η Πρόεδρος, αφού βεβαιώθηκε για την παρουσία όλων των παραγόντων της δίκης, διέταξε την πρόοδο της συζήτησης της προκειμένης υπόθεσης.

 

O Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, ανέπτυξε την ένσταση – αντίκρουση, του συνηγόρου υπεράσπισης του 1ου κατηγορουμένου, κατά της υπ΄ αριθμ. 325/18-9-2013 έφεσης του Εισαγγελέα Εφετών Πατρών και, αφού είπε ότι είναι πλήρως αιτιολογημένη, πρότεινε να απορριφθεί.

 

Oι συνήγοροι των πολιτικώς εναγόντων, αφού έλαβαν διαδοχικά το λόγο από την Πρόεδρο, ανέπτυξαν την ένσταση – αντίκρουση, του συνηγόρου υπεράσπισης του 1ου κατηγορουμένου, κατά της υπ΄ αριθμ. 325/18-9-2013 έφεσης του Εισαγγελέα Εφετών Πατρών και ζήτησαν να απορριφθεί.

 

Ο συνήγορος υπεράσπισης του 1ου κατηγορουμένου, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, είπε ότι εμμένει στην ασκηθείσα ένσταση – αντίκρουση κατά της υπ΄ αριθμ. 325/18-9-2013 έφεσης του Εισαγγελέα Εφετών Πατρών.

 

Ο 1ος κατηγορούμενος, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, ζήτησε ό, τι και ο συνήγορός του.

Μετά το Δικαστήριο, αφού συσκέφθηκε μυστικά στην έδρα του, παρουσία του Γραμματέα, κατάρτισε και η Πρόεδρος δημοσίευσε αμέσως την υπ΄ αριθμ. 1391α/28-11-2014 απόφασή του, η οποία είναι η εξής:

 

Από τις διατάξεις των άρθρων 474, 476 παρ. 2 και 498 ΚΠΔ προκύπτει, ότι η έκθεση που περιέχει τη δήλωση ασκήσεως του ενδίκου μέσου της εφέσεως πρέπει να διαλαμβάνει ορισμένο λόγο, όπως και η κακή εκτίμηση των αποδείξεων. Προκειμένου ειδικότερα για έφεση του Εισαγγελέα κατά της αθωωτικής αποφάσεως, η διάταξη του άρθρου 486 παρ. 3 ΚΠΔ ορίζει ότι «η άσκηση εφέσεως από τον Εισαγγελέα πρέπει να αιτιολογείται ειδικά και εμπεριστατωμένα στη σχετική έκθεση, άλλως η έφεση απορρίπτεται ως απαράδεκτη». Από την τελευταία αυτή διάταξη προκύπτει ότι η αιτιολόγηση της ασκούμενης από τον Εισαγγελέα εφέσεως κατά αθωωτικής αποφάσεως αποτελεί πρόσθετο τυπικό όρο του κύρους του ενδίκου αυτού μέσου και πρέπει να είναι ειδική και εμπεριστατωμένη, δηλαδή πρέπει να εκτίθενται με σαφήνεια και πληρότητα οι συγκεκριμένες πραγματικές και νομικές πλημμέλειες που αποδίδονται στην προσβαλλόμενη αθωωτική απόφαση (Ολ ΑΠ 9/2005, ΑΠ 61/2013, ΑΠ 156/2013, ΑΠ 1008/2013 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Στην προκείμενη περίπτωση, με την 1880/2013 απόφαση του Α΄ Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πατρών κηρύχθηκε αθώος ο πρώτος κατηγορούμενος Π. Μ. για την πράξη της ανθρωποκτονίας από αμέλεια, με την σ΄ αυτή αιτιολογία. Κατά της αθωωτικής αυτής αποφάσεως ο Αντεισαγγελέας Εφετών Πατρών Γεώργιος Μπισμπίκης άσκησε εμπρόθεσμα την με αριθμό εκθ. 325/18-9-2013 έφεση. Στην οικεία έκθεση που συντάχθηκε για την ανωτέρω έφεση από την αρμόδια γραμματέα του Πρωτοδικείου Πατρών, με αριθμό 325/2013, αναφέρεται ότι ο εν λόγω Αντεισαγγελέας Εφετών Πατρών δήλωσε ότι «σύμφωνα με το άρθρο 486 παρ.1 εδαφ.γ’ του Κ.Π.Δ, εκκαλεί την αριθμ. 1880/15.4 – 12.9.2013 απόφαση του Τριμελούς Πλημ/κειου Πατρών ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Πλημ/των Πατρών, με την οποία ως άνω απόφαση κηρύχθηκε αθώος ο Π. Μ. του Κ., διευθυντής της γυναικολογικής κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ», κάτοικος Πατρών, για ανθρωποκτονία από αμέλεια, ενώ, αν εκτιμούσε ορθώς τα αποδεικτικά μέσα, θα τον κήρυττε ένοχο. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τις καταθέσεις των μαρτύρων, τα έγγραφα και τις απολογίες των κατηγορουμένων, που περιέχονται στα πρακτικά της εκκαλουμένης αποφάσεως, αλλά και την επισκόπηση των αποδεικτικών στοιχείων της δικογραφίας, ο πρώτος κατηγορούμενος, στην Πάτρα, την 22-6-2007, με την ιδιότητά του ως χειρουργού – διευθυντή της γυναικολογικής κλινικής του γενικού νοσοκομείου Πατρών «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ», κατά την διάρκεια εγχειρίσεως κοιλιακής υστερεκτομής (αφαίρεση μήτρας) της Β. Κ. από έλλειψη της προσοχής που όφειλε από τις περιστάσεις, υπό τις οποίες διεξαγόταν το ως άνω ιατρικό εγχείρημα, και μπορούσε ως έμπειρος χειρουργός να καταβάλει, πολλώ μάλλον, που δεν επρόκειτο στην υπό κρίσιν περίπτωση για κάποια ασυνήθιστη περίπτωση επέμβασης με μη επαρκείς γνώσεις περί αυτής και με αβέβαιη εντεύθεν την έκβαση του εγχειρήματος, αλλά για μια επέμβαση που δεν προβληματίζει τον μέσο επιμελή ιατρό της παραπάνω ειδικότητας, δεν απολίνωσε επιμελώς τα αιμοφόρα αγγεία με αποτέλεσμα μετά την χειρουργική επέμβαση να χαλαρώσουν οι απολινώσεις των αρτηριακών ή φλεβικών αγγείων και σταδιακά να προκληθεί ενδοκοιλιακή αιμορραγία στην ανωτέρω ασθενή, η οποία συνδυαστικά με τις παραλείψεις, ως προς την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση αυτής από τους υπολοίπους κατηγορουμένους ιατρούς, οι οποίοι εκλήθησαν να αντιμετωπίσουν το περιστατικό κατά την διάρκεια της εφημερίας τους, κατέστη κάποια στιγμή κατακλυσμιαία και μη αντιμετωπίσιμη πλέον και κατ’ακολουθίαν μοιραία για την ζωή της ασθενούς. Το δικαστήριο κατά την εκφορά της δικανικής του κρίσης, που ήταν καταδικαστική για τους ιατρούς, Ε. Σ. και Α. Π., οι οποίοι, όπως προείπαμε, επιλήφθηκαν του περιστατικού μετά την χειρουργική επέμβαση, κι ενόσο η ασθενής εμφάνιζε συμπτώματα μετεγχειριτικής αιμορραγίας, οριοθέτησε την ευθύνη των ιατρών αυτών αποδίδοντας μόνο σ’ αυτούς το σφάλμα της πλημμελούς αντιμετωπίσεως του περιστατικού, ήτοι της μη επαρκούς παρακολουθήσεως της ασθενούς και συνεπώς θέσεως της ορθής για την περίσταση διαγνώσεως, που αιτιωδώς προκάλεσε τον θάνατο της ασθενούς και θέτοντας εκτός των ορίων οποιασδήποτε ευθύνης πλημμελούς ενέργειας ή παραλείψεως τον ενεργήσαντα την επέμβαση χειρουργό. Μια κρίση όμως εξενεχθείσα με αυτόν τον τρόπο είναι προφανές ότι αντανακλά ελλειπτική αντιμετώπιση του συμβάντος. Τούτο διότι, φαίνεται ότι εστίασε και ανέδειξε την ευθύνη μόνο αυτών που αντιμετώπισαν το σύμπτωμα, χωρίς όμως έτσι να δίδεται πειστική εξήγηση αναφορικά με το ποια αιτία προκάλεσε την ενδοκοιλιακή μετεγχειριτική αιμορραγία. Το ερώτημα βέβαια που αναφύεται είναι αν υπήρχαν στοιχεία που θα καθοδηγούσαν την σκέψη του δικαστηρίου και στην απόδοση ευθύνης στον χειρουργό για πλημμελή απολίνωση των τραυμάτων. Τέτοια στοιχεία πράγματι συναντά κανείς στην από 28-9-2007 ιατροδικαστική έκθεση, όπου συγκεκριμένα αναφέρεται μεν ότι δεν ευρέθησαν ράμματα απολινώσεων ελεύθερα, πλήν όμως αναφέρεται ότι η συνηθέστερη αιτία της ενδοκοιλιακής αιμορραγίας (όταν αποκλεισθεί η ρήξη μεγάλου αγγείου) είναι η χαλάρωση απολινώσεων. Εξ’ ού βεβαίως, κατά την γνώμη μας, και η επακολουθήσασα της χειρουργικής επεμβάσεως μεγάλη, κι όχι συνήθης για υστερεκτομή, απώλεια αίματος, όπως τούτο συνάγεται από σχετική αναφορά για το μέγεθος της απώλειας αίματος της ασθενούς στην 5η σελίδα του πορίσματος της διενεργηθείσας ΕΔΕ, όπου καταλογίζεται έλλειψη επιμονής στο ιατρικό προσωπικό όσον αφορά στην αξιολόγηση των στοιχείων της κλινικής εικόνας της ασθενούς. Και βεβαίως έτερο στοιχείο που συνέτεινε στην επικράτηση της σύγχυσης όσον αφορά στην αξιολόγηση του μεγέθους της απώλειας αίματος είναι η παράλειψη τοποθετήσεως εκ μέρους του χειρουργού σωλήνος παροχετεύσεως, που θα ενδείκνυε την τυχόν εκδηλωθείσα αιμορραγία, και τούτο παρά το γεγονός ότι η ενέργεια αυτή ήταν πλέον επιβεβλημένη, δεδομένου ότι η ασθενής είχε αιμορραγήσει κατά την εγχείριση και χρειάστηκε μετάγγιση δύο φιαλών αίματος, αλλά, και επί πλέον, διότι ο κατηγορούμενος χειρουργός θα κατασφάλιζε έτσι την ομαλή μετεγχειριτική πορεία της ασθενούς διευκολύνοντας το έργο των συναδέλφων του, που επιλήφθηκαν του περιστατικού, αφού ο ίδιος παράτυπα απουσίασε από το νοσοκομείο (βλ.ΕΔΕ), την στιγμή που η παρουσία του κατά το μετεγχειριτικό στάδιο θα διευκόλυνε πολύ την αντιμετώπιση του περιστατικού, λόγω του ότι αυτός είχε την καλύτερη γνώση για το συμβάν». Ύστερα από αυτά ζήτησε να γίνει δεκτή η παραπάνω έφεσή του και να κηρυχθεί ένοχος ο Π.Μ. του Κ., διευθυντής της γυναικολογικής κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ», κάτοικος Πατρών, για ανθρωποκτονία από αμέλεια. Έτσι όπως διατυπώθηκε η ανωτέρω έφεση του Αντεισαγγελέα Εφετών, περιέχει την από τη διάταξη του άρθρου 486 παρ. 3 ΚΠΔ απαιτούμενη για την άσκησή της ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολόγηση, αφού εκτίθεται σ΄ αυτήν ορισμένος λόγος εφέσεως και δη συγκεκριμένη πλημμέλεια της αθωωτικής αποφάσεως, η εσφαλμένη από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο εκτίμηση των αποδείξεων, με ειδική και εμπεριστατωμένη αναφορά πραγματικών περιστατικών και αποδεικτικών μέσων, από τα οποία προέκυψε η ενοχή του εσφαλμένα, κατά τον Αντεισαγγελέα, αθωωθέντος ανωτέρω κατηγορουμένου για την αξιόποινη πράξη της ανθρωποκτονίας από αμέλεια σε βάρος της Β. Κ.. Οι μερικότερες αντίθετες αιτιάσεις του πρώτου κατηγορουμένου είναι αβάσιμες, αφού στην έφεση εκτίθενται οι παραλείψεις του ανωτέρω κατηγορουμένου, επαρκώς δε αιτιολογείται η αιτιώδης συνάφεια μεταξύ αυτών και του επελθόντος αποτελέσματος του θανάτου της Β. Κ., για την πληρότητα δε της αιτιολογίας δεν ήταν αναγκαίο να αντικρούονται λεπτομερώς οι σκέψεις και παραδοχές της εκκαλούμενης αποφάσεως. Ενόψει αυτών, η έφεση του Αντεισαγγελέα Εφετών Πατρών κατά της 1880/2013 αθωωτικής αποφάσεως του Α΄ Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πατρών, καθόσον αφορά τον πρώτο κατηγορούμενο Π. Μ., είναι παραδεκτή και ο περί του αντιθέτου ισχυρισμός του ανωτέρω κατηγορουμένου περί απαραδέκτου της παραπάνω εφέσεως είναι αβάσιμος και απορριπτέος.

 

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

 

ΔΙΚΑΖΟΝΤΑΣ παρόντες τους κατηγορούμενους: 1. Π. Μ. του Κ., που γεννήθηκε το έτος 1941 στον ’γιο Γεώργιο Μεσολογγίου, κάτοικο Ρίου Πατρών (….. …), 2. Ε.Σ. του Η. και της Α., που γεννήθηκε το έτος 1950 στην Αθήνα, κάτοικο Πατρών (……… …) Και 3. Α. – Α. Π. του Π. και της Μ., που γεννήθηκε το έτος 1952 στην Πολωνία, κάτοικο Πατρών (……….).

 

ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την ένσταση – αντίκρουση, του συνηγόρου υπεράσπισης του 1ου κατηγορουμένου περί απαραδέκτου της υπ΄ αριθμ. 325/18-9-2013 έφεσης του Εισαγγελέα Εφετών Πατρών κατά της υπ΄ αριθμ. 1880/2013 αθωωτικής αποφάσεως του Α΄ Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πατρών, καθόσον αφορά τον πρώτο κατηγορούμενο.

 

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε αμέσως στο ακροατήριο σε δημόσια συνεδρίαση.

 

Πάτρα   28 Νοεμβρίου 2014

 

Η ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ                                            Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

 

 

Μετά την απαγγελία της αποφάσεως αυτής.

 

Στη συνέχεια η Πρόεδρος ζήτησε από τους κατηγορούμενους γενικές πληροφορίες για την πράξη για την οποία κατηγορούνται και τους υπενθύμισε ότι η απολογία τους θα γίνει στο τέλος της αποδεικτικής διαδικασίας σύμφωνα με το άρθρο 343 ΚΠΔ.

 

Οι κατηγορούμενοι, αφού έλαβαν το λόγο από την Πρόεδρο, δήλωσαν ότι επιφυλάσσονται να εκθέσουν τις απόψεις τους κατά την απολογία τους και ότι τώρα δεν έχουν να πουν τίποτα.

 

Η Πρόεδρος στη συνέχεια εκφώνησε τα ονόματα των μαρτύρων κατηγορίας που έχουν κλητευθεί από τους οποίους εμφανίσθηκαν οι 1ος, 3η, 4η, 5ος, 6ος, 7η, 8η, 9ος, 10ος και 11ος, η δε 2η ήταν απούσα και κατόπιν ρώτησε τους κατηγορούμενους και τους συνηγόρους τους, αν κλήτευσαν μάρτυρες υπερασπίσεως και απάντησαν, διαδοχικά, θετικά καταθέτοντας σημείωμα με τα ονόματα των μαρτύρων υπεράσπισης τα οποία εκφώνησε η Πρόεδρος και βρέθηκαν παρόντες οι πιο κάτω εξετασθέντες μάρτυρες.

 

Η Πρόεδρος ρώτησε επίσης τους πολιτικώς ενάγοντες και τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους, αν κλήτευσαν μάρτυρες και απάντησαν αρνητικά.

 

Κατόπιν η Πρόεδρος διέταξε την έναρξη της αποδεικτικής διαδικασίας και την αποχώρηση των μαρτύρων στο προορισμένο γι΄ αυτούς χώρο του Καταστήματος και παρήγγειλε να καταβληθεί η προσήκουσα προσοχή για την αποφυγή κάθε αθέμιτης συνομιλίας των μαρτύρων, σύμφωνα με το άρθρο 350 του ΚΠΔ.

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε ο πρώτος μάρτυρας κατηγορίας, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Γ. Α. του Β., γεννήθηκε το έτος 1958 στην Πάτρα, κάτοικος ομοίως (…. …), επάγγελμα συν/χος αστυνομικός, Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς τους. Στην συνέχεια, εξεταζόμενος χωρίς όρκο κατά το άρθρο 221 ΚΠΔ, ως πολιτικώς ενάγων, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, κατέθεσε τα εξής: Είμαι ο σύζυγος της θανούσας. Η σύζυγός μου εργαζόταν και ήταν δικαστική υπάλληλος. Ήταν ηλικίας 46 ετών, είχε πόνους και πήγε και έκανε εξετάσεις. Έπρεπε να κάνει αφαίρεση μήτρας. Πήγαμε στον 1ο κατηγορούμενο που είναι ιατρός στο νοσοκομείο ¨’γιος Ανδρέας¨. Συζητήσαμε μαζί του και αποφασίστηκε να γίνει η εγχείριση στις 21-6-2007. Έτσι εισήχθη η σύζυγός μου στο νοσοκομείο. Αρχικά έγιναν εξετάσεις, οι οποίες βγήκαν εντάξει, ότι ήσαν πολύ καλές. Την άλλη ημέρα το πρωί έγινε η εγχείρηση η οποία διήρκησε από ώρα 9.00 έως 12.30. Στις 13.30 ώρα ήρθε ο 1ος κατηγορούμενος και είπε ήμαστε εντάξει, όλα πήγαν καλά. Δεν μου είπε ότι είναι να πάει στο εξωτερικό και ότι δεν θα παρακολουθήσει τη συνέχεια. Είχε συμφωνηθεί με τη σύζυγό μου ότι θα την παρακολουθούσε, τις είχε πει ¨μην ανησυχείς¨. Κανένα πρόβλημα δεν υπήρξε στις εξετάσεις. Αμέσως μετά την εγχείρηση και ώρα 13.30 είδα τον 1ο κατηγορούμενο και έκτοτε το ξαναείδα στο Δικαστήριο. Η σύζυγός μου την Παρασκευή, μετά την εγχείρηση πόναγε, λόγω της εγχείρησης πίστευα. Το Σάββατο δεν μας ενημέρωσε κανείς, δεν εμφανίστηκε κανένας γιατρός. Παρατηρήθηκε πτώση του αιματοκρίτη, εμείς δεν το ξέραμε. Την Κυριακή ανεβαίνει ο πυρετός, η σύζυγός μου δεν μπορούσε να σηκωθεί μόνη της, ήταν πεσμένη. Στις 24 του μήνα Ιουνίου 2007, την Κυριακή είχε αιματοκρίτη 22 και μας είπαν οι γιατροί Γ. Ν. και Κ. Χ. για δύο μπουκάλες αίματος να τις δώσουν. Ο πυρετός την Κυριακή ήταν 38,2. Στις 24 του μήνα Ιουνίου 2007 εφημερεύων γιατρός του νοσοκομείου ήταν ο 2ος κατηγορούμενος Ε. Σ. Ο 1ος κατηγορούμενος Π. Μ. λέει ότι ενημέρωσε τον Α. Π. 3ο κατηγορούμενο γιατρό του νοσοκομείου. Ο 3ος κατηγορούμενος λέει ¨δεν με ενημέρωσε κανείς¨. Την Κυριακή ο γιατρός Κ. Χ. τηλεφωνεί τον 2ο κατηγορούμενο ο οποίος δεν εμφανίστηκε. Εγώ απευθύνθηκα και στην διεύθυνση του νοσοκομείου και μου έλεγαν οι γιατροί ότι ¨μην ανησυχείς ήμαστε 16 γιατροί στην διάθεση της συζύγου σου¨. Την Δευτέρα πήραν αίμα που ήταν πήγμα και μου είπαν ότι δεν το κούνησαν καλά οι νοσοκόμες. Ο πυρετός εξακολουθούσε να υπάρχει. Την Τρίτη ο 2ος κατηγορούμενος μας είπε ότι ¨δεν είναι τίποτα¨. Αν γινόταν υπέρηχος θα φαινόταν τι είχε. Και οι τρείς κατηγορούμενοι φταίνε. Δεν θέλω ούτε την συγνώμη τους. Την άλλη ημέρα έδειξε αιματοκρίτη 29 και η σύζυγό μου δεν μπορούσε να σηκωθεί. Ο 2ος κατηγορούμενος μας είπε ότι ¨μια μαυρισούλα έχει και θα περάσει¨. Την άλλη ημέρα πέθανε η σύζυγός μου. Ο γιατρός Κ. Χ. με κοιτάει με μια απορία. Με κάλεσαν και μου είπαν ότι πέθανε από ανακοπή καρδιάς. Ο 1ος κατηγορούμενος έχει καταδικαστεί και άλλη φορά για άλλο περιστατικό. Κατά το χειρουργείο τις δόθηκαν δύο φιάλες αίματος. Οι κατηγορούμενοι να αναγνωρίσουν ότι έκαναν λάθος. Δεν ξέρω πόσοι ήσαν μέσα στο χειρουργείο. Την Δευτέρα ο 3ος κατηγορούμενος μας είπε ότι μπορεί να είχε εσωτερική αιμορραγία. Στον 1ο κατηγορούμενο είχα εμπιστοσύνη ως όνομα γιατρού. Δεν είχα κανένα δισταγμό για να την αναλάβει. Μας είχε πει ότι θα κάτσει στο νοσοκομείο 3 με 4 ημέρες. Εγώ πρόσβλεπα στην παρακολούθηση από τον 1ο κατηγορούμενο και μετά την εγχείρηση. Οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι είπαν ότι δεν μας ενημέρωσε κανείς για το μετά της εγχείρησης. Λένε ότι ο 1ος κατηγορούμενος πήγε σε ένα σεμινάριο, αλλά δεν έφερε τα απαιτούμενα έγγραφα από εκεί. Ο 1ος κατηγορούμενος, αμέσως μετά την εγχείρηση, μας είπε ότι πήγαν όλα καλά μια χαρά. Την άλλη ημέρα υπήρχαν οι εκπαιδευόμενοι γιατροί. Το Σάββατο δεν μας ενημέρωσε κανένας, ο αιματοκρίτης ήταν 26 και το έμαθα μετά. Η ανησυχία μου ήταν από την κλινική εικόνα της συζύγου μου. Ήταν ωχρή την έβλεπα, ούτε στο κρεβάτι δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Τους ειδικευόμενους γιατρούς τους ενημέρωσα το Σάββατο, αυτοί μου είπαν ότι είναι από την εγχείρηση. Οι ειδικευόμενοι γιατροί λένε ότι ενημέρωσαν τους άλλους ειδικευμένους γιατρούς. Εγώ από την Κυριακή έβλεπα τον πυρετό. Πιστεύω ότι έγινε λάθος στο χειρουργείο. Μετά μας είπε η ιατροδικαστής ότι πέθανε από ενδοκοιλιακή αιμορραγία. Τότε μου μπήκε η άποψη ότι κάτι δεν πήγε καλά στην εγχείρηση. Μέσα τους οι γιατροί ξέρουν που ήταν το λάθος. Ο 3ος κατηγορούμενος ήταν υπεύθυνος της νοσηλείας. Και την Τρίτη το πρωί αν έκαναν υπέρηχο θα έβλεπαν τι είχε και θα σωζόταν. Και οι τρείς κατηγορούμενοι είναι έμπειροι γιατροί, αλλά έδειξαν αδιαφορία. Οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι θα είπαν έλα την έκανε την εγχείρηση ο 1ος κατηγορούμενος, στην διαμάχη που είχαν μεταξύ τους. Δεν τους ενδιαφέρει αν χάνονται άνθρωποι. Η αδελφή της συζύγου μου είχε απόλυτη εμπιστοσύνη στον 1ο κατηγορούμενο. Από αυτόν περιμέναμε ότι θα την παρακολουθούσε έως να βγει από το νοσοκομείο. Μετά την επέμβαση δεν τον ξαναείδα. Ο 1ος κατηγορούμενος ξέρει τι έκανε στη εγχείρηση μέσα στη σύζυγό μου. Η σύζυγός μου ήταν δυνατό άτομο, είχε 36 αιματοκρίτη πριν την εγχείρηση. Μετά αποδείχθηκε ότι και η καρδιά της ήταν καλή παιδική. Την Κυριακή ο 2ος κατηγορούμενος όχι δεν την επισκέφθηκε. Ο ειδικευόμενος γιατρός Κ. Χ. λέει ότι μας είδε να την πηγαίνουμε υποβασταζόμενη στη τουαλέτα. Όταν μάθαμε για το πήγμα η αδελφή της απευθύνθηκε σε γιατρό μικροβιολόγο την Δ., η οποία είπε ότι ¨δεν μου επιτρέπουν να έρθω να τη δω¨. Την Δευτέρα το βράδυ η σύζυγός μου ήταν όχι σε καλή κατάσταση. Η αδελφή της πήρε τηλέφωνο τον γιατρό ’. Γ. που τις είπε να πάει στον 2ο κατηγορούμενο για να κάνει υπέρηχο. Αν γινόταν ο υπέρηχος θα είχε σωθεί, αυτό λένε οι γιατροί. Την Τρίτη ο πυρετός ήταν συνέχεια 38,5. Οι ιατροί μόνο άλλαξαν το φάρμακο για να πέσει ο πυρετός. Η αιμορραγία αντιμετωπίζεται σε όλες τις περιπτώσεις. Ο 2ος κατηγορούμενος λέει ότι δεν τον είχε ενημερώσει κανένας για την περίπτωση. Εγώ την Πέμπτη 28-6-2007 έμαθα, όταν έγινε η ιατροδικαστική έκθεση, ότι προήλθε ο θάνατος από αιμορραγία. Η σύζυγός μου, μετά την εγχείρηση, σε καθιστή στάση δεν μπορούσε να είναι, είχε δυσφορία, είχε πόνο, ούτε μια κουταλιά γιαούρτι δεν μπορούσε να φάει. Οι άλλες γυναίκες που είχαν χειρουργηθεί, κατά τον ίδιο τρόπο, μπορούσαν να πάνε τουαλέτα. Όλοι οι συγγενείς έβλεπαν ότι η σύζυγός μου δεν ήταν καλά. Δεν δέχομαι την συγνώμη του 1ου κατηγορούμενου, του είχαμε εμπιστοσύνη να βγάλει την σύζυγό μου υγιή από εκεί. Την εσωτερική αιμορραγία την καταλογίζω στον 1ο κατηγορούμενο. Μπορεί η αιμορραγία σε κάθε περίπτωση να είναι από άλλη αιτία, αλλά όχι τόσο μεγάλη. Η αιμορραγία εξελισσόταν όλες τις ημέρες. Αν γινόταν υπερηχογράφημα θα σωζόταν η σύζυγός μου, θα μας έλεγε μετά τι έγινε μέσα στο χειρουργείο. Πληροφορήθηκα τη διάρθρωση της κλινικής στη περίπτωση του χειρουργείου. Εγώ δεν ήμουνα μέσα στο χειρουργείο, αμφισβητώ την ομάδα που ήταν μέσα γιατί δεν ξέρω ποιοι ήσαν. Ο 1ος κατηγορούμενος έβγαλε υπηρεσία μετά από 12 ημέρες από τον θάνατο της συζύγου μου. Την έκθεση χειρουργείου ζήτησε ο 1ος κατηγορούμενος από τον 2ο κατηγορούμενο για να αλλάξει το φύλλο νοσηλείας. Εγώ δεν ξέρω αν είναι σωστό το πρόγραμμα. Για μένα υπεύθυνος είναι ο 1ος κατηγορούμενος και πιστεύω ότι δεν έκανε καλά την δουλειά του. Μετά φταίνε και οι άλλοι κατηγορούμενοι. Βεβαίως κάτι δεν έγινε σωστά στο χειρουργείο. Ο 1ος κατηγορούμενος καταδικάστηκε σε άλλη παρόμοια υπόθεση και εκκρεμεί έφεσή του. Ο 3ος κατηγορούμενος έπρεπε να ήταν εκεί ως υπεύθυνος νοσηλείας, εγώ τον άκουσα μετά στο Δικαστήριο. Το απόγευμα τον αντικαθιστά ο 2ος κατηγορούμενος. Είπαν οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι ότι δεν είχαν ενημερωθεί, είπαν ότι δεν είχαν το τηλέφωνο του 1ου κατηγορούμενου. Ο 1ος κατηγορούμενος λέει ότι θα μπορούσαν οι άλλοι δύο κατηγορούμενοι να πάρουν το τηλέφωνό του από το γραφείο και να τον ενημερώσουν. Για μένα φταίνε και οι τρείς κατηγορούμενοι. Την Κυριακή το βράδυ η αδελφή της συζύγου μου πήρε τηλέφωνο στον 1ο κατηγορούμενο και της είπαν ότι απουσιάζει. Εγώ θέλω τον ιατρό μου όταν είμαι στο νοσοκομείο μετά από χειρουργείο. Δεν ξέρω αν ειδοποιήθηκε ο 1ος κατηγορούμενος, μέσω του γιατρού Δ. Τ., την ημέρα μετά το θάνατο. Η σύζυγό μου πριν 17 χρόνια είχε υποβληθεί στην ίδια περιοχή σε επέμβαση. Τώρα κατά την επέμβαση, όχι δεν έχασε αίμα απ΄ ότι είπαν. Τις δύο φιάλες αίματος τις πήρε στην εγχείρηση δεν ξέρω γιατί. Σε κάθε χειρουργείο θα χαθεί λίγο αίμα. Εγώ πιστεύω ότι το ήξεραν οι γιατροί. Εγώ ακόμη ξέρω ότι οι γυναίκες παρουσιάζουν πτώση αιματοκρίτη μικρή, η σύζυγός μου πτώση 16 με 17 είναι μεγάλη η διαφορά. Για τον αιματοκρίτη άκουσα για 22 την Κυριακή το απόγευμα από τον γιατρό Κ. Χ. Η ανησυχία μου άρχισε από το πρωί της Κυριακής λόγω της κλινικής εικόνας της συζύγου μου και έγινε μεγάλη η ανησυχία μου όταν είπε ο γιατρός Χ. 22 ο αιματοκρίτης και μου είπε ότι βάζει δύο φιάλες αίματος και τότε μου είπε ¨μην ανησυχείτε ήμαστε 16 γιατροί στη διάθεσή σας¨. Για το Σάββατο για τον αιματοκρίτη δεν μας ενημέρωσε κανένας. Την Τρίτη έδειχνε αιματοκρίτη 29, το γιατί ρωτήστε τους γιατρούς. Έπαιρναν τον πυρετό, η Α. Ρ. είπε ότι, όταν έπαιρνα τον πυρετό δεν είχε πυρετό τον έκανε μετά. Εγώ ήμουνα συνέχεια εκεί, είχα πάρει άδεια από την δουλειά μου. Έπαιρναν πυρετό και μόνο μια φορά έγραφε προσοχή υψηλός πυρετός. Οι σφίξεις ήσαν φτιαγμένες, τις έφτιαξαν μετά, δεν ξέρω τι περιεχόμενο, πιστεύω ότι αλλοιώθηκαν οι σφίξεις. Για τον αιματοκρίτη πήγαινα και καθόμουν από πάνω να δω πόσο είναι. Από την ιατροδικαστική έκθεση πηγάζει ότι θα έδειχνε το υπερηχογράφημα τι έχει. Η ωχρότητα της συζύγου μου είναι φυσιολογική για μια ημέρα, μετά όχι. Στη τουαλέτα δεν θυμάμαι αν ενεργήθηκε. Στην ούρηση από Σάββατο προς Κυριακή θα είχε το πρόβλημα, δεν μπορούσε κανονικά. Από την Τρίτη το μεσημέρι δεν μπορούσε να ουρήσει. Μόνο τις σφίξεις μπορούσαν να παραποιήσουν, έχουμε μερική παραποίηση. Το Σάββατο κανένας δεν με ενημέρωσε. Μου είπε μετά ένας συγγενής του 2ου κατηγορούμενου ¨γιατί δεν φωνάζατε¨. Σωστό στον αιματοκρίτη το 26 προς 22 ότι χάνει αίμα. Στις 24-6-2007 την Κυριακή το βράδυ παίρνει δύο φιάλες αίμα, την Δευτέρα το πρωί γίνεται το πήγμα, την Τρίτη έχει αιματοκρίτη 29. Κατά την γνώμη μου, που δεν ξέρω από ιατρικά, λέω ίσως πάμε καλύτερα. Στα ιατρικά βλέπω ότι υπήρχε μια μπάλα αίμα. Για αντιπηκτικές ενέσεις δεν ξέρω αν μαυρίζει τόσο πολύ. Την Τρίτη το βράδυ βάλαμε αποκλειστική νοσοκόμα την Μ. Κ. Έρχεται ώρα 23.00 και τότε έφυγα εγώ. Στις 1.00 ώρα πήγα πάλι εγώ και ψιλοκοιμόταν η σύζυγός μου, όχι δεν ήταν ήσυχη, την ρώτησα και μου είπε ¨πώς να είμαι¨. Έως 6.30 το πρωί έμεινε η Μ. Κ. Μετά από λίγο πέθανε η σύζυγός μου. Εγώ πήγα 8 παρά 10 και είχε πεθάνει. Αν φαινόταν ότι θα πέθαινε, δεν θα έφευγε η Μ. Κ. Για να πεθάνει υπήρξε τότε μεγάλη αιμορραγία. Την Τρίτη το πρωί ο 2ος κατηγορούμενος μπήκε και την εξέτασε την σύζυγό μου. Βγήκε έξω και μου είπε ¨μην ανησυχείτε, αύριο – μεθαύριο θα βγει η σύζυγός σου, μην ενοχλείτε τους ιατρούς¨. Η αδιαφορία και η αντιπαλότητα των γιατρών ήταν η αιτία να πεθάνει η σύζυγός μου. Ο κ. Γ. λέει θεωρώ ότι πρέπει να γίνει υπέρηχος. Σε καμία επαφή με τον 3ο κατηγορούμενο δεν είχα έρθει. Την Παρασκευή είχε εποπτεία ο 3ος κατηγορούμενος που εγώ δεν τον είδα καθόλου. Το Σάββατο και την Κυριακή από τους ιατρούς κατηγορούμενους δεν υπήρχε κανένας εκεί. Την Δευτέρα το πρωί λέει ο 3ος κατηγορούμενος ότι μπορεί να έχει εσωτερική αιμορραγία, το είπε στο Δικαστήριο. Ο αιματοκρίτης δείχνει 29 στην εποπτεία του 3ου κατηγορουμένου και κατά την γνώμη μου ο 3ος κατηγορούμενος έπρεπε να ήξερε ότι είχε αιματοκρίτη 22 την προηγούμενη ημέρα. Έπρεπε να κάνει υπέρηχο. Την Παρασκευή το μεσημέρι, ήμουνα εγώ, ο 3ος κατηγορούμενος όχι δεν ήταν, ο 1ος κατηγορούμενος είχε κάνει επίσκεψη.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλη μάρτυρας κατηγορίας, η οποία όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς της, απάντησε ότι ονομάζεται Α. Τ. του Σ., γεννήθηκε το έτος 1971 στη Λάρισα, κάτοικος Ρίου Πατρών, επάγγελμα ιατροδικαστής, Ελληνίδα και Χριστιανή Ορθόδοξη, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς τους. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενη, κατέθεσε τα εξής: Είμαι η Προϊσταμένη ιατροδικαστής που συνέταξα την ιατροδικαστική έκθεση. Έκανα νεκροψία και νεκροτομή. Ο θάνατος οφείλεται σε ενδοκοιλιακή αιμορραγία. Η ενδοκοιλιακή αιμορραγία οφείλεται σε χαλάρωση των απολινώσεων που θα έγιναν σε δύο φάσεις. Από το χειρουργείο έχουμε οίδημα που υποχωρεί, με την υποχώρηση επήλθε η χαλάρωση των απολινώσεων. Σε κάθε επέμβαση μπορεί να προκληθεί χαλάρωση των απολινώσεων. Πρόβλεψη δεν υπάρχει, αλλά πρέπει να υπάρχει συνεχής και σωστή παρακολούθηση. Δύο φιάλες αίματος δεν γνωρίζω γιατί χορηγήθηκαν, ίσως να διορθώσει τυχόν αναιμία ή απώλεια αίματος. Αν προκληθεί αιμορραγία, τότε πρέπει να βρεθεί η πηγή της αιμορραγίας και τότε θα πληγεί ανάλογα. Θεωρώ ότι μετά το χειρουργείο θα έγινε η αιμορραγία. Στην συγκεκριμένη περίπτωση οι αιματοκρίτες για μένα δεν είναι ασφαλείς δείκτες. Αν γινόντουσαν ανά τρείς ώρες ναι, αλλά εδώ έγιναν από μέρα σε μέρα. Από τις δύο φιάλες σημαίνει ότι αρχίζει νέα αιμορραγία. Παρακολουθούμε σωστά την κλινική εικόνα του ασθενή και κάνουμε σωστό έλεγχο. Οι πιέσεις ήσαν σταθερές και ο αιματοκρίτης όχι. Ένας άνδρας 70 κιλών που έχει 50 λίτρα αίμα, 1,5 λίτρο πρέπει να χάσει. Η πρώτη ένδειξη αιμορραγίας είναι η ταχυκαρδία. Το πήγμα το έπιασα στο χέρι, ενδεχομένως κάπως σταμάτησε η αιμορραγία και έγινε πάλι την προηγούμενη ημέρα του θανάτου. Το 29 είναι πρωινοί αιματοκρίτες, αυτό σημαίνει ότι επιδεινώθηκε η κατάστασή της. Αν ήθελε να μιλάει αυτό δείχνει ότι έχουμε σοκ. Αν οι γιατροί είχαν δει όλα αυτά και είχαν κάνει και υπέρηχο, θα είχαν παρέμβει και θα απέκλειαν τουλάχιστον ότι ήταν δυνατόν και μάλλον θα ζούσε η ασθενής. Οι γιατροί επιλέγουν αν πρέπει να κάνουν παροχέτευση, αν όχι θα έπρεπε να κάνουν συχνή παρακολούθηση. Δεν υπάρχει λανθασμένη επέμβαση, ήταν καλή, όσον αφορά τα ράμματα. Για τυχόν χαλάρωση των απολινώσεων έπρεπε να υπολογίζει ο γιατρός σε σωστή παρακολούθηση. Κάθε χειρούργος πρέπει να έχει ως ενδεχόμενο την χαλάρωση των απολινώσεων. Όλοι οι γιατροί είναι υπεύθυνοι για μεταχειρουργική ευθύνη. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να γίνεται ενημέρωση του ίδιου του χειρούργου αλλά και των υπολοίπων γιατρών που μένουν πίσω. Τα συμπτώματα ήσαν επαρκή για να υποψιάσουν τους γιατρούς. Τα ευρήματα αυτά κινητοποιούν οποιοδήποτε γιατρό. Ακόμη και αν έχουμε καλή κλινική εικόνα, δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να κινητοποιηθεί. Έχουμε αιματοκρίτη 26 το Σάββατο, την Κυριακή 22 και σε συνδυασμό με άλλα συμπτώματα, ναι ο γιατρός πρέπει να κινητοποιηθεί. Το 22 αιματοκρίτης καταδεικνύει την προϋπάρχουσα αιμορραγία, αποτελεί σαφή ένδειξη. Έχουμε πτώση 14 μονάδες και απώλεια αίματος. Η μετάγγιση δεν αποτελεί θεραπεία της αιμορραγίας, αλλά πρέπει να βρεθεί η αιτία. Θα έπρεπε να γίνει υπέρηχος, αν όχι τότε συνιστά αμέλεια. Λογικά μπορούσαν να κάνουν υπέρηχο. Αν Κυριακή ή Δευτέρα ή και Τρίτη γινόταν υπέρηχος θα είχαν εικόνα τι γινόταν. Τότε θα μπορούσαν να παρέμβουν τουλάχιστον. Αυτό αν όχι, τότε συνιστά αμέλεια. Αν την Τρίτη δούμε 29 αιματοκρίτη, τότε δεν εφησυχάζουμε, αλλά πρέπει να δούμε και τα άλλα συμπτώματα. Θα έπρεπε οι γιατροί να κάνουν και άλλες ενέργειες ως γιατροί επιστήμονες. Αποκλείεται να προήλθε ο θάνατος από πνευμονική εμβολή σαφέστατα. Στην καρδιά δεν βρήκα καμία αλλοίωση. Ο σπλήνας αν έχει ρυτίδωση, αυτό είναι συνέπεια της αιμορραγίας. Από την αιμορραγία, οργανισμός από το αίμα πήγμα δεν μπορούσε να ουρήσει. Εξ αιτίας της αιμορραγίας πέθανε η ασθενής, δεν μου μένει καμία αμφιβολία σε αυτό. Η σφίξη ήταν σταθερή, ο πυρετός όχι, αυτό δεν είναι φυσιολογικό. Για τον 1ο κατηγορούμενο, κατά την διάρκεια της επέμβασης, όχι δεν του καταλογίζω χειρουργικό σφάλμα. Μπορεί να έχουμε σταδιακή υποχώρηση οιδημάτων και να έχουμε αιμορραγία. Δεν μπορεί να προληφθεί χειρουργικά, συνήθως συμβαίνει. Το πρακτικό νοσηλείας, ο φάκελος, παραδίδεται στην κλινική που αναλαμβάνουν ο εφημερεύων γιατρός και γιατρός νοσηλείας, δηλ. οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι. Έναν έμπειρο γιατρό σίγουρα τον κινητοποιεί η εικόνα του ασθενή. Για το αν ήταν υποχρέωση του 1ου κατηγορουμένου να ενημερώσει τους άλλους δύο κατηγορούμενους λέω ότι, αν συμβεί κάτι τραγικό στο χειρουργείο τότε ναι πρέπει να ενημερώσει. Στην περίπτωσή μας δεν αναφέρεται επιπλοκή στο πρακτικό για το χειρουργείο. Οι φιάλες αίματος δεν είναι ασύνηθες γεγονός, χορηγείται σε περιπτώσεις. Στην επέμβαση υπάρχει φυσιολογική απώλεια αίματος. Εγώ λέω ότι πήγε καλά το χειρουργείο βασιζόμενη στα νεκροτομικά ευρήματα. Για την παροχέτευση υπάρχουν κριτήρια. Αν ο χειρούργος επιλέξει όχι στην παροχέτευση, τότε οφείλει να έχει σωστή παρακολούθηση. Αν πρέπει να ενημερώσει ιδιαίτερα τον αντικαταστάτη του, λέω όχι όταν δεν έχει προκύψει κάτι ιδιαίτερο. Θεωρώ ότι η παρακολούθηση είναι υποχρέωση των αναπληρωτών και εφημερευόντων γιατρών. Ο κάθε ασθενής είναι ασθενής του νοσοκομείου πλέον. Λόγω κακής αξιολόγησης των ευρημάτων και κακής παρακολούθησης φτάσαμε στο αποτέλεσμα του θανάτου. Όποιος γιατρός εφημερεύει έχει την ευθύνη. Ο χειρούργος γιατρός βεβαίως, πάντα περνάει να δει τον ασθενή. Την υποχρέωση επικοινωνίας των γιατρών την έχει και ο ίδιος ο χειρούργος γιατρός να παίρνει τηλέφωνο για να ενημερώνεται για τον ασθενή. Αν γίνεται χειρουργείο την Παρασκευή, έως την Δευτέρα θα πρέπει ο γιατρός να πάρει και πληροφορίες πως πάει ο ασθενής. Λογικά θα έπρεπε να υπάρχει ενδιαφέρον του χειρούργου γιατρού. Αν είχε γίνει χρήση μεθόδου ηλεκτρικής διαθερμίας θα φαινόταν στη νεκροψία σίγουρα. Για την αιτία της αιμορραγίας, πηγή δεν βρήκα, δεν βρήκα ρήξη αγγείου, έτσι συμπέρανα ότι προήλθε από χαλάρωση των απολινώσεων. Γράφω ότι δεν υπάρχουν ελεύθερα ράμματα, ράμματα βρήκα, φωτογραφίες τράβηξα, στα ράμματα δεν τράβηξα φωτογραφίες γιατί δεν συνηθίζω, παρά μόνο σε εγκληματικές ενέργειες. Δεν θεωρώ ότι αυτό αποτελεί παράλειψή μου. Βρήκα ράμματα, δεν έχω ευρήματα ότι έγινε ηλεκτρική διαθερμία. Το οίδημα εμφανίζεται άμεσα, η αιμορραγία εμφανίζεται όταν αρχίζει να υποχωρεί το οίδημα. Χρειάζεται κάποιος χρόνος δεν έχω επιστημονικά κριτήρια για πόσος. Συμπερασματικά δεν μπορώ εξ αποκλεισμού να καταλήξω σε άλλη αιτία. Η αιμορραγία ξεκίνησε νωρίς σε δύο φάσεις. ’μεσα ενεργοποιούνται αιμοπήγματα. Όταν αρχίζει η διαδικασία του θανάτου υπάρχει αντίδραση του οργανισμού. Σε οποιαδήποτε νεκροτομή, αν η αιμορραγία έγινε την 1η ημέρα ή την 5η ημέρα του θανάτου θα έλεγα ότι δεν είναι της 5ης ημέρας. Στο τέλος έχουμε οξεία αιμορραγία, στην αρχή όχι μάλλον οξεία. Τα αιμοπήγματα οργανώνονται. Αν έγιναν 1 ή 2 χαλαρώσεις απολινώσεων δεν μπορεί κανείς να το πει. Ο αιματοκρίτης από το 36 στο 26 οφείλεται σε συνδυασμό πιστεύω. Οι δύο φιάλες αίματος δόθηκαν για να αντιμετωπιστεί τυχόν αναιμία. Από αιματοκρίτη 36 σε 22 αν θα έπρεπε να πεθάνει, απαντώ ότι, κατά εμένα, οι τιμές του αιματοκρίτη δεν είναι πραγματικές. Στις 24 του μήνα πήρε δύο φιάλες αίματος, ο αιματοκρίτης από 22 σε 29 λέω ότι όχι δεν δείχνει αιμορραγία. Αν γινόταν υπέρηχος θα έδειχνε μια συλλογή αίματος. Τότε ο χειρούργος θα λάμβανε υπόψη του την κλινική εικόνα της ασθενή. Δεν προκύπτει αλλαγή της κλινικής εικόνας της ασθενή. Θα μπορούσε ο γιατρός να βγάλει το συμπέρασμα. Ο πυρετός θα μπορούσε να αποδοθεί και σε αιμορραγία. Νομίζω ότι τώρα δεν χρησιμοποιούνται παροχετεύσεις. Οι αιμορραγίες έγιναν σε δύο φάσεις. Οι χαλαρώσεις των απολινώσεων γίνονται μόνο με την υποχώρηση του οιδήματος. Δεν γνωρίζω αν αναπτύχθηκε οίδημα, δεν μπορώ να το ξέρω. Δεν ξέρω για χαλάρωση των απολινώσεων από άλλη αιτία, δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση. Στις φωτογραφίες που έβγαλα δεν φαίνονται τα ράμματα. Η αιμορραγία είναι αιτία θανάτου. Εγώ βρήκα ράμματα ότι είχαν γίνει κατά το χειρουργείο και δεν βρήκα ρήξη αγγείου. Η αλλαγή χρώματος του νεφρού δείχνει ότι ο οργανισμός είναι σε σοκ. Για πυρετό 38 είχε πολλές φορές, εγώ δεν λαμβάνω γνώση σε αυτό, παρά μόνο από το πρακτικό. Αν δεν είχαν βάλει ράμματα κατά το χειρουργείο θα το έβρισκα.

 

Στο σημείο αυτό της δίκης και περί ώρα 15.00, ο Γραμματέας της έδρας δήλωσε αποχώρηση, προς τήρηση ωραρίου συμμορφούμενος στη σχετική απόφαση της διοίκησης του σωματείου του κλάδου τον οποίο ανήκει και ελλείψει άλλου γραμματέα.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε τη διακοπή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης για την 18-12-2014 ημέρα Πέμπτη στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Ακολούθως το Δικαστήριο, διέκοψε την εκδίκαση της προκειμένης υπόθεσης για την 18-12-2014 ημέρα Πέμπτη και ώρα 9.00 π.μ., παρήγγειλε δε η Πρόεδρος την ως άνω ημέρα και ώρα να είναι παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Επελθούσης της παραπάνω ημέρας, σήμερα την 18-12-2014, ημέρα Πέμπτη και ώρα 9.00 π.μ., στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών, το Δικαστήριο αφού επανήλθε στην έδρα του, με την ίδια σύνθεση, τον ίδιο Εισαγγελέα και τον ίδιο Γραμματέα, και η Πρόεδρος αφού βεβαιώθηκε για την παρουσία όλων των παραγόντων της δίκης διέταξε την πρόοδο της συζήτησης της προκειμένης υπόθεσης.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλος μάρτυρας κατηγορίας, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Σ. Μ. του Δ., γεννήθηκε το έτος 1972 στην Αθήνα, κάτοικος ομοίως (….. …), επάγγελμα ιατροδικαστής, Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς του. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενος, κατέθεσε τα εξής: Δεν ήμουνα παρών στην νεκροτομή. Οι πολιτικώς ενάγοντες με διόρισαν ως τεχνικό σύμβουλο. Με τα στοιχεία που συγκέντρωσα κατέληξα στο ότι ο θάνατος ήταν συνεπεία ενδοκοιλιακής αιμορραγίας. Βρέθηκαν αιμοπήγματα και όχι αγγεία ανοιχτά. Είχαμε απότομη αιμορραγία σε φάσεις. Χορηγήθηκαν 2 φιάλες αίματος στο χειρουργείο, επρόκειτο για εργώδες χειρουργείο. Χρειάστηκαν 2 φιάλες αίματος, είχαμε απώλεια αίματος στο χειρουργείο. Οι φιάλες δόθηκαν προς αναπλήρωση του χαμένου αίματος. Αν δεν είχε χαθεί αίμα, τότε δεν θα χρειάζονταν οι 2 φιάλες αίμα. Σημαίνει λοιπόν απώλεια αίματος κατά το χειρουργείο, αυτό είναι γεγονός. Μετεγχειρητικά πρέπει να λαμβάνονται όλα υπόψη και η χορήγηση αίματος. Για επιπλοκή αν έγινε δεν μπορώ να ξέρω, αν δηλ. είχε κοπεί κάποιο αγγείο. Απολίνωση σημαίνει ράβω το αγγείο και σταματάει η αιμορραγία. Σε 2 φάσεις επήλθε η αιμορραγία, συμφωνώ με την άποψη της ιατροδικαστού Α. Τ. ακριβώς, μπορεί να γίνει χαλάρωση των απολινώσεων. Με τα υγρά που παίρνει αυξάνεται η πίεση, εδώ στη περίπτωση δεν είχαμε πέταμα, αλλά χαλάρωση. Αρχίζει δίνει αίμα και σταματάει και μπορεί να ξαναδώσει. Την ενδοκοιλιακή αιμορραγία την αποδίδω στο ότι με την υποχώρηση του οιδήματος έχουμε αύξηση της πίεσης και στη συνέχεια χαλάρωση των απολινώσεων. Ανάλογα με την αύξηση της πίεσης έχουμε και ανάλογη χαλάρωση των απολινώσεων. Ο σωλήνας παροχέτευσης μπαίνει για να μας δείξει αν χάνεται αίμα. Για το αν έπρεπε να μπει σωλήνας παροχέτευσης, αυτό είναι στην κρίση του χειρούργου γιατρού. Εφόσον όμως δεν έχουμε βάλει σωλήνα παροχέτευσης και έχουμε μείωση του αιματοκρίτη, τότε αμέσως πρέπει να κάνουμε υπέρηχο για να δούμε τι συμβαίνει. Ο πόνος, ο πυρετός και η μείωση του αιματοκρίτη είναι ενδείξεις για ενδοκοιλιακή αιμορραγία, η οποία δεν ξέρουμε πως θα εξελιχθεί και η οποία μπορεί να φέρει το θάνατο. Η πτώση του αιματοκρίτη από 36 σε 26 είναι ένδειξη ότι έχουμε απώλεια αίματος. Την 2η ημέρα ο αιματοκρίτης είναι από το 36 στο 22,2, έτσι σε συνδυασμό με τον πυρετό, την κόπωση και ότι μόνο υποβασταζόμενη μπορεί να μετακινηθεί, τότε καταλαβαίνουμε ότι έχει εσωτερική αιμορραγία. Την 2η ημέρα ο 2ος κατηγορούμενος τις έκανε μετάγγιση αίματος με δύο φιάλες. Ναι έπρεπε να δοθούν οι δύο φιάλες, αλλά έπρεπε να γίνουν και άλλα με τις ενδείξεις που είχαμε. Ο κάθε χειρούργος με αντιβίωση αντιμετωπίζει τα άλλα προβλήματα, αλλά για την αιμορραγία πρέπει να βρει την αιτία. Έτσι βάσει όλων αυτών, αν γινόταν υπέρηχος, αφού δεν είχε μπει σωλήνας παροχέτευσης, θα έβλεπε τι γινόταν, εγώ αυτό εκτιμώ. Θεράπων γιατρός θεωρείται αυτός που χειρούργησε. Η ιατρική δεοντολογία έχει το ένα έχει και το άλλο. Αν φύγει ο χειρούργος γιατρός, οφείλει να ενημερώσει, ειδικά οι γυναικολόγοι γιατροί είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση, η γυναίκα επιλέγει τον γιατρό της. Είναι ιδιάζουσα σχέση, η σχέση γιατρού – ασθενή. Θέλει ιδιαίτερη προσοχή η απώλεια αίματος στο χειρουργείο, γι΄ αυτό η ενημέρωση πρέπει να είναι λεπτομερέστατη, μήπως ξαναχάσει αίμα. Ήταν καθήκον του χειρούργου γιατρού, αφού δεν θα παρευρίσκετο, όφειλε να δώσει πλήρη αναφορά στους εφημερεύοντες γιατρούς. Για τον σωλήνα παροχέτευσης λέω ότι μπορεί να προκαλέσει μόλυνση, αλλά εγώ θα έλεγα βεβαίως καλύτερα να πάθω μόλυνση παρά αιμορραγία. Για τον αν πρέπει να βάλουμε σωλήνα παροχέτευσης πρέπει να δούμε αν ο οργανισμός έχει επιρρέπεια στην αιμορραγία ή όχι, τότε θα κάνουμε τη στάθμιση και θα αποφασίσουμε αν πρέπει να μπει ο σωλήνας παροχέτευσης ή όχι. Στην περίπτωση αυτή με δεδομένο του ότι δεν υπάρχει σωλήνας παροχέτευσης πρέπει να κάνουμε όλα τα άλλα, κυρίως σωστή παρακολούθηση. Έχουμε πυρετό, τόσες απώλειες αίματος, άσχημη χροιά της ασθενή, καθαρά ιατρικά ο γιατρός βλέπει την ωχρότητα. Με την μετάγγιση των 2 φιαλών αίματος την 3η ημέρα δεν λύνουμε το πρόβλημα, αφού δεν κλίνουμε την τρύπα. Δηλαδή η μετάγγιση αυτή ήταν ένα ημίμετρο, τις έδωσε μια πνοή. Η OOZING είναι η διάχυτη αιμορραγία. Με την παροχέτευση θα είχαμε την δυνατότητα να βλέπουμε. Εγώ έχω αναγνώσει την ιατροδικαστική έκθεση της Α. Τ. και συμφωνώ με αυτή. Η αιτιολόγηση της ιατροδικαστικής έκθεσης της ιατροδικαστού Α. Τ. είναι σωστή και πλήρη. Αν δεν είναι ασφαλής γι΄ αυτό που βλέπει ο ιατροδικαστής δεν βγάζει ιατροδικαστική έκθεση. Είμαστε σίγουροι γι΄ αυτό που βλέπουμε, περαιτέρω δεν χρειάζεται να λεχθεί. ’λλη αιτία θανάτου στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν έχουμε, πνευμονική εμβολή δεν έγινε, δεν πρόλαβε να γίνει. Αν υπήρχαν έμβολα η ιατροδικαστής θα τα έβλεπε, όταν αυτά κόβουν τους πνεύμονες πετιόνται πάνω και φαίνονται. Ο σπλήνας είναι ρεζέρβα για το αίμα, όπου χάνεται αίμα ο σπλήνας δίνει αίμα. Ο σπλήνας δίνει ότι αίμα παράγει, αλλά στη περίπτωση εδώ χρειαζόταν πολύ αίμα και έτσι ο σπλήνας επιβαρύνθηκε. Η εικόνα σοκ δεν έχει να κάνει με την αιμορραγία. Η προσπάθεια του νεφρού να πάρει αίμα για να λειτουργήσει. Υπήρχε σταδιακή κατάρρευση των οργάνων του σώματος λόγω της απώλειας αίματος. Στην οξεία αιμορραγία μπορεί το αίμα να μπει στους έλικες. Εδώ όμως δεν έχουμε οξεία αιμορραγία, έχουμε μακροχρόνια σταδιακή αιμορραγία. Η απώλεια αίματος στη κατηγορία 4 άνω του 40% του κυκλοφορούντος αίματος στον οργανισμό θα επιφέρει τον θάνατο. Αν ο οργανισμός της ασθενή είχε και άλλα χρόνια προβλήματα, καρδιακά ή πνευμονικά, θα είχε πεθάνει νωρίτερα. Όταν έχουμε κατακλυσμιαία αιμορραγία ο οργανισμός δεν προλαβαίνει να κάνει τίποτα. Ο αιματοκρίτης κατέβηκε από το 36 στο 22,2, αυτό σημαίνει μεγάλη απώλεια αίματος γύρω στα 1.750 κυβικά εκατοστά. Δεν υπάρχει λόγος να βάζεις αίμα, χωρίς να σταματήσεις το ίδιο που βγαίνει. Με χορήγηση αντιβιοτικού έχουμε πυρετό. Αναλαμπή ήταν όταν η ασθενής στα τελευταία της είχε πολυλογία, ήταν μια ύστατη προσπάθεια του οργανισμού και μετά θα κατέληγε. Ανεξήγητο είναι το γεγονός ότι οι σφίξεις ήσαν φυσιολογικές, δεν συνάδει με τα άλλα ευρήματα. Δεν δικαιολογείται αυτό το φυσιολογικό στις σφίξεις. Αν γινόταν υπέρηχος στην ασθενή την 3η ημέρα το πρωί τότε θα έδειχνε τι γινόταν και θα έλυνε το θέμα. Η ιατροδικαστής δεν βρήκε μικροσκοπικούς θρόμβους. Ο ιατροδικαστής ανοίγει τους πνεύμονες και δεν βρίσκει θρόμβους, μετά ανοίγει παραμέσα και πάλι δεν βρίσκει. Ο έμπειρος ιατροδικαστής βλέπει. Ο ιατροδικαστής είναι υποχρεωμένος να αναζητήσει παθολογικά αίτια. Στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν είχε παθολογικό εύρημα που να συνεισέφερε σε καρδιακή ανακοπή. Αιτία θανάτου σε καρδιά ή πνεύμονα δεν υπήρχε με βάση ότι διαβάζω. ’λλη αιτία διαρροής αίματος εκτός από την χαλάρωση των απολινώσεων όχι δεν υπάρχει, αν υπήρχε άλλη ρήξη θα φαινόταν. Κατά την επέμβαση στο χειρουργείο πλέγμα αγγείων που κόπηκαν είναι πολλά, αλλά δεν μπορώ να πω πόσα. Κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός και αντιδρά διαφορετικά σε χειρουργεία. Δεν είναι στάνταρ η απώλεια αίματος. Τον πόνο άλλος τον αντέχει, άλλος όχι. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο πόνος δικαιολογείται να έχει ο ασθενής. Ο χειρούργος ιατρός λέγεται θεράπων γιατί πρέπει να παρακολουθεί και την μετεγχειρητική πορεία του ασθενή. Το κάθε αγγείο αίματος έχει να κάνει με το πάχος ή και με τον ίδιο τον οργανισμό. Η πηκτότητα του αίματος δεν έχει να κάνει με την αιμορραγία. Αντιπηκτικά έπαιρνε μετεγχειρητικά προληπτικά για να μην κάνει έμβολα. Οι δύο φιάλες αίματος γίνεται να δίνονται, αλλά γίνεται και χωρίς φιάλες αίματος, δεν είναι κανόνας η λήψη αίματος. Εδώ στη συγκεκριμένη περίπτωση λόγω του ότι δόθηκαν δύο φιάλες αίματος, έπρεπε να είχαμε αυξημένη προσοχή μετεγχειρητικά. Μια επιπλοκή θα έπρεπε να είναι στο μυαλό των θεραπόντων ιατρών. Η λοίμωξη με αντιβίωση καταπολεμιέται. Είχαμε πυρετική διακύμανση, ο πυρετός στο 37 θεωρείται φυσιολογικός μετεγχειρητικά. Εδώ όμως έχουμε σηπτικό πυρετό πάνω από 38. Όλα τα ευρήματα είναι συμβατά με την ενδοκοιλιακή αιμορραγία. Το μαύρισμα της κοιλιάς μπορεί να είναι από το OOZING, αλλά και από το χρώμα της κοιλιάς, όλα συνεκτιμούνται. Το ράμμα ή με το άλλο μηχάνημα κάτι σαν συρραπτικό αυτό φαίνεται στον ιατροδικαστή που θα κάνει την έκθεση. Απολίνωση γίνεται με δύο τρόπους. Και οι δύο μέθοδοι είναι παραδεκτοί και εναπόκεινται στον χειρουργό ιατρό. Εγώ την έναρξη της αιμορραγίας την εντοπίζω, με δεδομένο την πτώση του αιματοκρίτη, από την πρώτη ημέρα, όταν αρχίζει και ενυδατώνει και η αύξηση της πίεσης ανεβαίνει, δηλ. θα μπορούσε και μετά το χειρουργείο. Το Σάββατο σίγουρα υπήρχε αιμορραγία. Το ότι βρέθηκε πηγμένο αίμα 750 γραμμάρια αυτό συνηγορεί ότι η αιμορραγία είχε αρχίσει νωρίς. Το πήγμα είναι κάτι σαν βρασμένο κρεμμύδι, σαν το μελάνι της σουπιάς. Η παροχέτευση είναι έμμεση παρακολούθηση. Για την συγκεκριμένη περίπτωση αν έπρεπε ή όχι να τοποθετηθεί παροχέτευση, λέω ναι γιατί έχουμε εργώδη χειρουργική επέμβαση, αν όμως φοβάσαι για μόλυνση, αντί αυτής της παρακολούθησης της παροχέτευσης, θα πρέπει να είναι ο θεράπων ιατρός από πάνω για να κάνει κάτι άλλο, ήτοι απεικονιστική μέθοδο και έπρεπε να γίνει αναλυτική ενημέρωση στους εφημερεύοντες ιατρούς. Η φλεγμονή με το αίμα δεν κολλάει, το οργανωμένο αίμα πήγμα δεν διαλύεται είναι συμπαγές. Για την χορήγηση των δύο φιαλών αίματος, είναι το πώς έγινε και δόθηκαν, για να το θεωρήσουμε σημαντικό γεγονός. Ναι υπάρχει περίπτωση σε χειρουργείο να μην χρησιμοποιηθεί καθόλου αίμα. Εδώ στη περίπτωση δεν έχουμε απώλεια αίματος λόγω χειρουργικού σφάλματος. Δεν μπορώ να ξέρω από τι έγινε. Για να αναφέρει ο γιατρός γιατί έδωσε δύο φιάλες αίματος δεν είναι υποχρεωμένος, άλλοι γιατροί βέβαια αναφέρουν το λόγο ειδικά όταν έχουν αιμορραγία. Για να αναφέρει απλώς ότι δόθηκε αίμα είναι υποχρεωμένος. Με βάση όσων έχω διαβάσει καταλήγω στο ότι δεν έγινε χειρουργικό σφάλμα. Η μια φιάλη αίματος περιέχει 250 ml. Εγώ έχω δει να χορηγείται και μια φιάλη αίματος και δύο φιάλες αίματος στο χειρουργείο, εξαρτάται από την κάθε περίπτωση. Τα έγγραφα τα ενημερωτικά των συμβάντων για την ασθενή είναι στο θάλαμο νοσηλείας. Οι δύο φιάλες έχουν χορηγηθεί και πρέπει να δείξουν που πήγαν. Ο εφημερεύων γιατρός έχει το φάκελο του ασθενή στη διάθεσή του. Για το αν έπρεπε να πάει ο χειρούργος γιατρός να ενημερωθεί για την πορεία της ασθενή, εγώ λέω θα πήγαινα, άλλος δεν θα πήγαινε, αυτό είναι στον γιατρό. Η ένδειξη του αιματοκρίτη 10 μονάδες κάτω υπάρχει και δείχνει αιμορραγία. Επιπλοκές προκύπτουν σε όλα τα χειρουργεία. Η παράλειψη του 1ου κατηγορούμενου είναι ότι για τις 2 πρώτες ημέρες έπρεπε να παρέμβει από μόνος του. Είναι ασύνηθες γεγονός να κατεβαίνει ο αιματοκρίτης. Σαφώς οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι θα έπρεπε να ενημερώσουν τον 1ο κατηγορούμενο, για τον υπέρηχο επιβάλλεται να είχαν κάνει, ακόμη και ο ειδικευόμενος γιατρός θα μπορούσε να τον είχε κάνει. Εγώ δεν θέλω να πω ποιος φταίει, αυτό θα το πει το Δικαστήριο. Για το αν πρέπει ο χειρούργος γιατρός να κάνει ιδιαίτερη ενημέρωση, λέω ότι είναι ανάλογα πως χάθηκε το αίμα, για την συγκεκριμένη περίπτωση δεν γνωρίζω πως χάθηκε. Για την συγκεκριμένη περίπτωση αν έβαζε παροχέτευση θα ήταν για προληπτικούς λόγους. Αν κάποιος χάσει μια φιάλη αίματος, βάζουμε δύο φιάλες αίματος για ταχύτερη αποκατάσταση. Η πτώση του αιματοκρίτη στο 22,2 για μένα είναι το καθοριστικό σημείο. Λάθος εκτίμηση η μετάγγιση αίματος. Στις φωτογραφίες που μου δείχνετε, το μελανό σημείο μπορεί να είναι με την πήξη του αίματος. Η αιμορραγία πάντως δεν ήταν οξεία, γιατί τότε θα είχε πεθάνει από την πρώτη ημέρα. Η δουλειά στη νεκροτομή είναι να εντοπιστεί η αιμορραγία. Η ιατροδικαστής Τ. δεν αναφέρει για ηλεκτρική διαθερμία, δεν την καθιστά υπεύθυνη αυτό, λέει ότι δεν υπάρχει ελεύθερο ράμμα, όχι λυμένο, αλλά έχει χαλάρωση. Το de lege artis στην ραφή των κοιλιακών τοιχωμάτων σημαίνει ότι δεν υπήρχε θέμα, ότι δεν είχε φύγει κανένα ράμμα. Αν δεν είχαν γίνει οι απολινώσεις θα είχε πεθάνει μέσα στο χειρουργείο. Δεν βρέθηκε ράμμα ελεύθερο. Η αύξηση της πίεσης του αγγείου είναι φυσιολογική, η χαλάρωση των απολινώσεων είναι επιπλοκή. Η επιπλοκή είναι η εξαίρεση του κανόνα. Η υποχώρηση του οιδήματος αρχίζει αμέσως μετά το χειρουργείο, υποχωρεί και εμφανίζεται σε 12 με 14 ώρες. Ο χειρούργος γιατρός το ξέρει αυτό. Η αιμορραγία υπήρχε διαρκώς ημέρες πριν, με τις δύο φιάλες μπορεί να σταμάτησε, δεν μπορώ να πω όμως ότι η αιμορραγία ήταν συνεχής 100%. Αν ασθενής αιμορραγεί αμέσως μετά το χειρουργείο, θα έχει ωχρότητα, πυρετό κλπ. και θα είναι στα πρόθυρα του θανάτου. Ο αιματοκρίτης από 36 στο 22 σημαίνει ότι έχει χάσει 25 με 35% του κυκλοφορούντος αίματος και θα μπορούσε μόνο υποβασταζόμενος να είναι. Το βράδυ της Κυριακής η ασθενής μεταγγίστηκε. Αν δεν έχει αιμορραγία και δοθεί αίμα, ανεβαίνει ο αιματοκρίτης 4 με 5 μονάδες. Γίνεται να έχει ασθενής διαλείπτουσα αιμορραγία. Μπορεί από κάποιο θρόμβο ή από την αντίδραση του οργανισμού να μην είχε συνέχεια αιμορραγία, η οποία άρχισε πάλι λίγο πριν πεθάνει. Η παρουσία αιματοπηγμάτων προσδιορίζει χρόνο όχι διάρκεια. Μετά από μερικές ώρες αρχίζει και δημιουργείται το πήγμα. Το αιματόπηγμα μένει μέσα έως ότου να απορροφηθεί. Το αιματόπηγμα απορροφάται ανάλογα με την ποσότητα. Στην περίπτωση εδώ όμως το αιματόπηγμα δεν μπορούσε να απορροφηθεί γιατί ήταν μεγάλο. Ο οργανισμός όταν δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα, τότε παρουσιάζονται άλλα συμπτώματα. Η φωτογράφιση της κοιλιάς που ανοίγεται είναι στην κρίση του ιατροδικαστή. Ο ιατροδικαστής ελέγχει τις απολινώσεις, τα ράμματα δεν τα αφαιρεί. Τα ράμματα στις φωτογραφίες μπορεί να μην φαίνονται, αλλά ο ιατροδικαστής τα βλέπει. Αν διαβάσει κάποιος την ιατροδικαστική έκθεση της ιατροδικαστού Α. Τ. μπορεί να νομίζει ότι δεν υπήρχαν ράμματα, η έκθεση όμως μπορεί να εννοεί ότι δεν υπήρχαν ορατά ράμματα. Νεκροτομή σημαίνει ότι έχω κόψει το τοίχωμα και το βλέπω εκ των έσω. Όταν νεκροτομούμε ελέγχουμε τα πάντα σύμφωνα με τους κανόνες, για κάκωση που δεν θα πρέπει να υπάρχει, ή αν έχει αφαιθεί κάποιο υπόλειμμα και αν έχουν απολινωθεί τα αγγεία όπως έπρεπε. Για την αιμορραγία όταν δεν υπάρχει μεγάλη ρήξη κάποιου αγγείου η συνηθέστερη αιτία της είναι η χαλάρωση των απολινώσεων. Αν είχε 22 αιματοκρίτη από το χειρουργείο τότε αυτό θα έπρεπε να έχει καταγραφεί ως συμβάν στο πρακτικό και θα επρόκειτο για κατακλυσμιαία αιμορραγία. Ο αναισθησιολόγος στα ζωτικά όργανα έχει τον πρώτο λόγο. Στις 24-6-2007 έχουμε αιματοκρίτη 22,2 καιμ μεταγγίζετε ην ασθενής το βράδυ, αλλά μετά από λίγο δεν έχουμε άλλες μετρήσεις. Στις 26-6-2007 έχουμε αιματοκρίτη 29, ανεβαίνει ο αιματοκρίτης λόγω αιμοσυμπύκνωσης. Ο πυρετός έως 38 δικαιολογείται από εκεί και πάνω όχι. Όταν αρχίσει και καταρρέει ο οργανισμός, ο πυρετός πέφτει. 24 ώρες πριν το τέλος άρχισε να καταρρέει ο οργανισμός. Την προηγούμενη ημέρα από το 38,7 που κατέβηκε στο 36,7 είναι λόγω της αντιβίωσης. Το ελεύθερο αίμα είναι αρκετών ωρών. Δεν δικαιολογείται στο στάδιν (σταγόνα-σταγόνα) να μαζέψει 2 με 3 λίτρα αίμα. Αν δεν είχαν τοποθετηθεί σωστά οι απολινώσεις θα το έβλεπε η ιατροδικαστής. Το αγγείο αν ήταν ότι δεν το έσφιξε καλά ο χειρούργος γιατρός τότε θα έβγαζε αίμα από την ώρα του χειρουργείου. Όπου τραυματίζεται κάποιος υπάρχει οίδημα, κάποιοι παθαίνουν λοίμωξη ή αιμορραγία, αυτά είναι επιπλοκή. Αυτό πρέπει να το έχει ο γιατρός στο πίσω μέρος του μυαλού του. Εδώ λοιπόν έχουμε οίδημα που υποχωρεί και το ράμμα χαλαρώνει. Υπάρχει νόμος για την ιατρική δεοντολογία. Ναι όποιος γιατρός χειρουργεί πρέπει να ενημερώνει. Η αιμορραγία από αστοχία υλικού να μην είναι καλό, ναι μπορεί να προκληθεί από αυτό. Αν όμως συμβαίνει αυτό, τότε το ράμμα θα σπάσει μέσα στο χειρουργικό πεδίο. Αν έγινε αυτό δεν ξέρω γιατί δεν ήμουνα παρών στο χειρουργείο. Όταν υπάρχει αστοχία υλικού η σάπιο υλικό, αυτό φαίνεται αμέσως και ο γιατρός βάζει άλλο ράμμα. Εγώ σε χειρουργείο γενικά έχω βρεθεί. Με αιματοκρίτη 22,2 έχουμε αιμορραγία, δίνεται αίμα και πάει ο αιματοκρίτης 29, η αιμορραγία σταματάει προς το παρόν, ο γιατρός πρέπει να βρει που έχει πάει το αίμα που χάσαμε. Μέσα στην κοιλιά έμεινε το αίμα, το βρήκε ο ιατροδικαστής. Τα αιμοπήγματα από τις φωτογραφίες είναι πολυελώδες. Το φρέσκο αιματόπηγμα είναι βλένη (βλενώδες). Το αίμα όταν πεθαίνει κάποιος, δεν υπάρχει οργανισμός που να το πήζει, όταν το αίμα βγει από το αγγείο πήζει καταρχήν στη μορφή βλέννης. Η αιμορραγία ήταν σταδιακή διαλείπτουσα και αυτό το λέω από τα αιματοπήγματα. Το αιματόπηγμα όσο πολύ περνάει ο καιρός τόσο αποκολλάται. Η παροχέτευση μπορεί να έχει παρενέργειες, δηλ. μολύνσεις, μπορεί να αποκοπεί η παροχέτευση μέσα, δεν το έχω ακούσει βέβαια να έχει γίνει. Ο έλεγχος μετά το χειρουργείο συνίσταται στο αν έχει αιμορραγία. Η παροχέτευση είναι στην κρίση του χειρούργου γιατρού. Εδώ δεν είχαμε κατακλυσμιαία αιμορραγία, άρα εγώ έχω καλό χειρουργείο λέει ο χειρούργος και δεν βάζω παροχέτευση και θα κάνω καλή παρακολούθηση. Ένα χειρουργείο μπορεί να έχει μικρή ή και μεγάλη αιμορραγία. Δεν ξέρω αν είναι για μια φιάλη αίματος ή για δύο να δώσουμε. Αν χάθηκε αίμα κατά το χειρουργείο αναπληρώθηκε με δύο φιάλες αίματος, άρα ο αιματοκρίτης πάει 36 με 38. Μετά όταν δείχνει αιματοκρίτη 26 εξηγείται ότι έγινε αιμορραγία. Αν έχει πυρετό 38,3 με 38,7 που φαίνεται στο πρακτικό, αν δίνεται αντιβίωση και δεν ανταποκρίνεται, τότε λέω ότι την αλλάζεις. Με αιματοκρίτη 22 η αντιβιοτική αγωγή στην αιμορραγία μπορεί να συνετέλεσε. Το πήγμα αρχίζει και δημιουργείται από το που θα βγει το αίμα. Το προεγχειρητικό, με το μετεγχειρητικό δεν είναι συγκρίσιμα. Όμως εδώ έχουμε δεδομένα, πτώση αιματοκρίτη, αιματοπήγματα, πυρετό, πόνο και ωχρότητα. Η μια μονάδα βουλουβέν δεν ξέρω σε τι αντιστοιχεί. Το αιματόπηγμα φέρνει πυρετό, πόνο και κακουχία, ουρεί όμως ο ασθενής. Αν ένα σημείο της ενδοκοιλιακής κοιλότητας έχει αιμορραγήσει για μας ως πεθαμένος δεν φαίνεται. Την μια ημέρα είχε αιματοκρίτη 36, την άλλη έπεσε στο 26, θα έχασε αίμα, αφού έγιναν όλα καλά στο χειρουργείο, το πώς έχασε αίμα, εγώ λέω από τις απολινώσεις.

 

Στο σημείο αυτό της δίκης και περί ώρα 15.00, ο Γραμματέας της έδρας δήλωσε αποχώρηση, προς τήρηση ωραρίου συμμορφούμενος στη σχετική απόφαση της διοίκησης του σωματείου του κλάδου, στον οποίο ανήκει και ελλείψει άλλου γραμματέα.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε τη διακοπή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης για την 14-1-2015 ημέρα Τετάρτη στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Πατρών.

 

Ακολούθως το Δικαστήριο, διέκοψε την εκδίκαση της προκειμένης υπόθεσης για την 14-1-2015 ημέρα Τετάρτη και ώρα 9.00 π.μ., παρήγγειλε δε η Πρόεδρος την ως άνω ημέρα και ώρα να είναι παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Πατρών.

 

Επελθούσης της παραπάνω ημέρας, σήμερα την 14-1-2015, ημέρα Τετάρτη και ώρα 9.00 π.μ., στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Πατρών, το Δικαστήριο αφού επανήλθε στην έδρα του, με την ίδια σύνθεση, τον ίδιο Εισαγγελέα και τον ίδιο Γραμματέα, και η Πρόεδρος αφού βεβαιώθηκε για την παρουσία όλων των παραγόντων της δίκης διέταξε την πρόοδο της συζήτησης της προκειμένης υπόθεσης.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλη μάρτυρας κατηγορίας, η οποία όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς της, απάντησε ότι ονομάζεται Ε. Π. του Γεωργίου και της Αικατερίνης, γεννήθηκε το έτος 1955 στην ’ρτα, κάτοικος Πατρών (…. …), επάγγελμα εκπαιδευτικός, Ελληνίδα και Χριστιανή Ορθόδοξη, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς τους. Στην συνέχεια, εξεταζόμενη χωρίς όρκο κατά το άρθρο 221 ΚΠΔ, ως πολιτικώς ενάγουσα αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, κατέθεσε τα εξής: Είμαι αδελφή της θανούσας. Η αδελφή μου το 2007 έκανε κάποιες εξετάσεις και από το υπερηχογράφημα βρέθηκε με πολυαιματώδη μήτρα. Εγώ της συνέστησα γιατρό τον Π. Μ. (1ος κατηγορούμενος). Πήγαμε σε αυτόν και μας είπε ότι πρέπει να χειρουργηθεί και ότι δεν υπάρχει πρόβλημα σε αυτό. Πήγαμε, η αδελφή μου έκανε τις εξετάσεις και στις 22-5-2007, ημέρα Παρασκευή έγινε το χειρουργείο από τον γιατρό 1ο κατηγορούμενο. Ο 1ος κατηγορούμενος όταν βγήκε από το χειρουργείο μας ενημέρωσε και μας είπε για μια υγιή μήτρα. Εγώ ξαναπήγα στον γιατρό 1ο κατηγορούμενο, τον ξαναρώτησα και με διαβεβαίωσε ότι η αδελφή μου πάει πολύ καλά σε όλα. Ο γιατρός 1ος κατηγορούμενος δεν μας ενημέρωσε για τίποτα άλλο. Ο 1ος κατηγορούμενος μετά το χειρουργείο, κατά το μεσημέρι, την επισκέφθηκε την αδελφή μου, χωρίς να είναι μαζί του στο δωμάτιο ο 3ος κατηγορούμενος γιατρός Α.Π., και πάλι μας είπε ότι είναι όλα καλά. Μάλιστα μας είπε για το βράδυ να την σηκώσουμε την ασθενή για να κινείται. Δεν μας ενημέρωσε ότι θα φύγει για το εξωτερικό. Εμείς θέλαμε τον γιατρό μας 1ο κατηγορούμενο να είναι γιατρός μας και στο μετεγχειρητικό στάδιο. Αν ξέραμε ότι θα έφευγε, δεν θα κάναμε την εγχείρηση. Έκτοτε τον 1ο κατηγορούμενο δεν τον ξαναείδαμε. Το βράδυ της Παρασκευής προσπαθήσαμε να σηκώσουμε την ασθενή η οποία σχεδόν λιποθύμησε. Εμείς είπαμε ότι αυτό θα είναι από το χειρουργείο. Το Σάββατο είχαμε κάποια θέματα με την υγεία της και άρχισε να ανεβαίνει ο πυρετός της. Κανείς δεν μας ενημέρωσε για την πρώτη του αιματοκρίτη. Την Κυριακή το απόγευμα ώρα 7.00΄ εγώ ενημερώθηκα για την πτώση του αιματοκρίτη στο 22. Η ασθενής δεν μπορούσε να πηγαίνει στην τουαλέτα, είχε αδυναμία, μπορούσε μόνο υποβασταζόμενη να πηγαίνει. Αυτό άρχισε από το Σάββατο. Την Κυριακή το απόγευμα που ενημερώθηκα για την πτώση του αιματοκρίτη άρχισα να ανησυχώ. Την ασθενή πάντα ένας άνθρωπος ήμασταν δίπλα της. Το Σάββατο ο γιατρός Ε. Σ. (2ος κατηγορούμενος) όχι δεν την επισκέφθηκε. Εγώ την Κυριακή το απόγευμα τηλεφωνώ στο σπίτι του γιατρού 1ου κατηγορούμενου, μου απαντάει μια γυναικεία φωνή και μου είπε ότι ο γιατρός (1ος κατηγορούμενος) είναι εκτός Ελλάδος. Τότε εγώ αισθάνθηκα άδειασμα, ότι είχε εγκαταλείψει την ασθενή. Πήγα στο νοσοκομείο και βρήκα την αδελφή μου με υψηλό πυρετό και είχε αποφασιστεί για μετάγγιση. Οι γιατροί το απέδωσαν αυτό σε αναιμία, το βράδυ έγινε η μετάγγιση, εγώ ήμουνα εκεί. Μου είχαν δώσει ένα θερμόμετρο και θερμομετρούσα εγώ η ίδια. Κατά τις 9.00΄ η ώρα της Κυριακής άρχισε η μετάγγιση και ο πυρετός ήταν έως 37,5. Η μετάγγιση καθυστερούσε γιατί είχε πυρετό. Τελείωσε η μετάγγιση στις 4.00΄ η ώρα το πρωί. Εγώ πήγα πάλι το μεσημέρι της Δευτέρας και εξακολουθούσε η αδελφή μου να έχει πυρετό. Εγώ περίμενα η αδελφή μου να είναι καλά, αλλά με το ζόρι την κινούσα για να την πείσω ότι είναι καλά. Ο 2ος κατηγορούμενος ούτε την Δευτέρα την επισκέφθηκε, παρά μόνο την Τρίτη το πρωί την επισκέφθηκε. Παρακάλεσα εγώ τον γιατρό Γ., να παρακαλέσει τον 2ο κατηγορούμενο να την επισκεφθεί και έτσι έγινε. Την Δευτέρα εγώ ανησύχησα πολύ. Εμείς 4η ημέρα στο νοσοκομείο, ενώ οι άλλες τέτοιες περιπτώσεις από την άλλη (δεύτερη) ημέρα ήσαν καλύτερα. Την Δευτέρα περιμέναμε για τον αιματοκρίτη και μάθαμε ότι υπήρχε πήγμα. Εγώ αναζήτησα τον γιατρό Δ. Τ. και δεν τον βρήκα. Ήθελα να ρωτήσω αν είχαν ενημερώσει τον γιατρό 1ο κατηγορούμενο. Μια γιατρό μικροβιολόγο, οικογενειακή μας φίλη, την παρακαλούσα να πάει να δει την αδελφή μου και μου είπε ότι δεν μπορεί, ότι είναι αντιδεοντολογικό. Την Τρίτη το πρωί επικοινώνησα με τον γιατρό Γ. για να μιλήσει στο γιατρό 2ο κατηγορούμενο, να του πει να κάνει εξέταση έναν υπέρηχο. Εγώ ήξερα ότι χρειαζόταν αυτή η απλή μέθοδος για να δείξει τι συμβαίνει. Στην τομή βλέπαμε μελανώματα και οι ειδικευόμενοι γιατροί μας είπαν ότι είναι από τις ενέσεις. Επικοινώνησε ο γιατρός Γ. με τον γιατρό Ε. Σ. 2ο κατηγορούμενο και αυτός είπε ότι θα την επισκεφθεί την αδελφή μου. Πήγε λοιπόν ο 2ος κατηγορούμενος, ήταν εκεί η μητέρα μου και ο σύζυγός μου, και τους είπε μην ανησυχείτε θα αλλάξουμε την συνταγή και θα πάει καλά. Εγώ περιμένω 7,5 χρόνια να απαντήσει ο γιατρός Π. Μ. 1ος κατηγορούμενος να δώσει μια απάντηση, αν τηλεφωνούσε για την ασθενή του κάτι θα γινόταν. Από το νοσοκομείο δεν μας είπαν τίποτα. Γίναμε ενοχλητικοί στους ειδικευόμενους γιατρούς και δεν μας άφησαν να τους δω. Τρίτη πρωί λοιπόν την ασθενή την επισκέφθηκε ο 2ος κατηγορούμενος. Εγώ Τρίτη απόγευμα πήγα και είδα ότι η ασθενής δεν ήταν καλά, δεν μπορούσα να διανοηθώ ότι την Τετάρτη το πρωί θα πέθαινε. Την Δευτέρα το απόγευμα δεν σηκώθηκε καθόλου από το κρεβάτι. Την αποκλειστική νοσοκόμα Μ. Κ. την είχε προσλάβει η οικογένεια. Εγώ αυτήν την είδα πολλούς μήνες μετά. Τον 3ο κατηγορούμενο δεν τον είδα καθόλου να έχει επισκεφθεί την ασθενή. Ο 2ος κατηγορούμενος δεν μας είπε ότι επικοινωνεί με τον 1ο κατηγορούμενο και ότι συνεννοούνταν. Η αδελφή μου εγκαταλείφθηκε από τους γιατρούς, οι οποίοι δεν έδωσαν σημασία γιατί ήταν ασθενής του 1ου κατηγορουμένου. Την Δευτέρα το πρωί ο 3ος κατηγορούμενος, από τους άλλους ειδικευόμενους γιατρούς, υποψιάστηκε αιμορραγία, αλλά δεν έκανε τίποτα. Για το αν χρειαζόταν η ασθενής παροχέτευση λέω ότι έτσι και αλλιώς χρειαζόταν αυξημένη παρακολούθηση. Για την αιμορραγία έπρεπε να δουν οι γιατροί από τι προέρχεται. Την 5η ημέρα με υψηλό πυρετό και να έχουν επιδείξει τέτοια χαλαρότητα, αυτό δεν μπορώ να το κατανοήσω. Στον 1ο κατηγορούμενο εγώ απευθύνθηκα να είναι ο χειρούργος γιατρός αλλά και ο γιατρός της μετεγχειρητικής πορείας. Δεν με ενημέρωσε ότι θα φύγει για το εξωτερικό, αν με είχε ενημερώσει, δεν θα την εγχειρούσαμε την αδελφή μου. Μίλησε με την αδελφή μου, για το πότε θα μπορεί να πάρει άδεια και από τη δουλειά της. Είπε ο ίδιος ο 1ος κατηγορούμενος για το πότε να γίνει η εγχείρηση και είπε και η αδελφή μου ότι τότε μπορώ. Έγινε η εγχείρηση ημέρα Παρασκευή και η αδελφή μου προς το βράδυ της Παρασκευής λιποθύμησε. Εγώ πιστεύω ότι είχε αρχίσει να χάνει αίμα και αυτό το διασταυρώνω ότι από το Σάββατο άρχισε να πέφτει ο αιματοκρίτης. Με τον γιατρό 1ο κατηγορούμενο είχαμε καλή σχέση, είχα πάει και τη μητέρα μου σε προηγούμενο απλό περιστατικό. Είχε πάει στον γιατρό 1ο κατηγορούμενο και η κουνιάδα μου και αυτήν την χειρούργησε Παρασκευή και την επισκέφθηκε Τρίτη. Εγώ τον γιατρό Δ.Τ. προσπάθησα να τον βρω, δεν τον βρήκα και περίμενα να έρθει ο ίδιος να με ενημερώσει. Βρήκαμε έναν ειδικευόμενο γιατρό, δεν ξέρω όνομα, τον ρωτήσαμε αν ήρθε σε επαφή με τον γιατρό 1ο κατηγορούμενο και απάντησε ναι, το είπε όμως με τρόπο σαν να μην ήθελε να απαντήσει. Η αδελφή μου ήταν ένα υγιές άτομο, άλλες εξετάσεις που είχαν βγει ένα μήνα πριν την εγχείρηση ήσαν πολύ καλές. Ο 1ος κατηγορούμενος μας είχε πει ότι δεν επείγει η εγχείρηση για αμέσως, αλλά θα μπορούσε να γίνει και μετά από 10 ημέρες. Για μένα ο χειρούργος γιατρός έχει και την ευθύνη της παρακολούθησης, αυτό είναι το αυτονόητο. Αν ο γιατρός 1ος κατηγορούμενος είχε πάρει ένα τηλέφωνο, είμαι σίγουρη ότι τότε θα έδινε εντολές και δεν θα φτάναμε στο να πεθάνει η αδελφή μου. Τα αίτια του θανάτου τα μάθαμε από την ιατροδικαστή Α.Τ. την επόμενη ημέρα, δηλ. από αιμορραγία διαρκείας χωρίς καμία αμφιβολία. Η κλινική εικόνα της ασθενούς ήταν συνεχώς χειρότερα, αισθανόταν ένα βάρος, ούτε στο κρεβάτι δεν μπορούσε να κρατηθεί. Για σφυγμούς δεν είδα να παίρνουν, αλλά και αν έπαιρνα δεν θυμάμαι. Έκαναν μετάγγιση, αλλά για την αιμορραγία έπρεπε να βρουν την αιτία από πού χάνει αίμα. Το 29 αιματοκρίτης ότι πέθανε είναι παραπλανητικό. Δεν είχαμε μετρήσεις όσες έπρεπε και όταν έπρεπε. Το 29 αιματοκρίτης δεν είναι φυσιολογικό, γιατί εφησύχασαν οι γιατροί, δεν το δέχομαι αυτό. Έπρεπε να τους ανησυχήσει ο πυρετός. Είχα εμπιστοσύνη στον 1ο κατηγορούμενο και έτσι πήγα την αδελφή μου σε αυτόν. Από αυτά που έχουν καταθέσει οι γιατροί φαίνεται ότι δεν τον είχαν ενημερώσει, εγώ βέβαια δεν ξέρω. Εγώ τον 2ο κατηγορούμενο τον είδα για πρώτη φορά όταν πέθανε η αδελφή μου. Τότε μας είπε ότι πέθανε δια λόγο αγνώστου αιτίας. Κουβεντιάσαμε με τους ειδικευόμενους γιατρούς για τον αιματοκρίτη στο 22, δεν είχαν εμφανιστεί οι εφημερεύοντες γιατροί, δεν ξέρω αν ήσαν εντός νοσοκομείου ή εκτός. Πιστεύω ότι οι εφημερεύοντες γιατροί λειτούργησαν ότι ο καθένας είχε τους δικούς του ασθενείς. Πριν ένα μήνα, από την εγχείρηση της αδελφής μου, είχε γίνει η εγχείρηση της αδελφής της κουνιάδας μου και είχε πάει καλά, ήταν απλή επέμβαση. Κάθε χειρουργείο έχει το κίνδυνο της αιμορραγίας, άρα ο χειρούργος γιατρός πρέπει να το έχει αυτό στο πίσω μέρος του μυαλού του. Θεωρούσαν φυσιολογική την πτώση του αιματοκρίτη κατά 14 μονάδες. Έτσι είπε ο γιατρός 2ος κατηγορούμενος. Εγώ υποψιάστηκα αιμορραγία, αλλά δεν ήξερα το εύρος της. Αδύνατον να μην το υποψιαστούν οι γιατροί. Αν δεν είχε αιμορραγία θα έπρεπε η αδελφή μου μετά την μετάγγιση να κινείται. Για λίγο μικρή βελτίωση έγινε, αλλά μετά πάλι τα ίδια με πυρετό, κόπωση και αδυναμία. Ο γιατρός 2ος κατηγορούμενος πιστεύω ότι δεν έδωσε σημασία. Ο γιατρός 1ος κατηγορούμενος ίσως έπρεπε να έχει επικοινωνία με τον γιατρό Δ.Τ. Και από μόνος του ο Δ. Τ. έπρεπε να είχε ενημερώσει τον 1ο κατηγορούμενο. Την Δευτέρα στις 2.00΄ με 2.30΄ η ώρα αναζήτησα τον γιατρό Δ. Τ. και δεν τον βρήκα, μετά πήγα στην πόρτα του γιατρού 2ου κατηγορούμενου και ήταν κλειδωμένη. Εγώ μέσω του γιατρού Γ. ενήργησα. Αν έβρισκα τον γιατρό 1ο κατηγορούμενο, υποθετικά πιστεύω ότι κάτι θα έκανε, αλλά αυτό επαναλαμβάνω είναι υποθετικό. Όφειλε ο 1ος κατηγορούμενος να έχει στο πίσω μέρος του μυαλού του την πιθανή περίπτωση αιμορραγίας. Θεωρώ παράλειψη που δεν πήρε τηλέφωνο ο 1ος κατηγορούμενος για να ρωτήσει πως πάει η ασθενής του. Την Παρασκευή όταν την ασθενή την επισκέφθηκε ο 1ος κατηγορούμενος είχε αιματοκρίτη 36. Η επέμβαση ήταν αναγκαία, αλλά όχι επείγουσα. Την Κυριακή το βράδυ έγινε η μετάγγιση, αλλά ποιος έδωσε την εντολή δεν ξέρω, από ότι είπαν οι ειδικευόμενοι γιατροί ο 2ος κατηγορούμενος. Την Δευτέρα το βράδυ απευθύνθηκα σε εξωτερικούς γιατρούς, οι οποίοι μας είπαν να δούμε πως θα πήγαινε ο αιματοκρίτης. Την Κυριακή ήταν πολύ έντονα τα συμπτώματα, ωχρότητα και αδυναμία. Σιτιζόταν με δυσκολία και πολύ ελαφρά. Η ασθενής στην τουαλέτα για το σκοπό της πήγαινε, αλλά δεν ξέρω πόσο γινόταν. Διαπίστωσα και την αγωνία της αδελφή μου και αυτό το αποδίδω στο λόγο της αιμορραγίας της στο επίπεδο 3. Ειδικά για την Τρίτη και όλο το απόγευμα ήμουνα σίγουρη για την αγωνία της και από τον γιατρό 2ο κατηγορούμενο είχα διαβεβαίωση ότι όλα πάνε καλά και ότι αύριο το πρωί δεν θα έχει πυρετό και θα είναι καλά. Αυτά μας είπε ο γιατρός 2ος κατηγορούμενος και η αδελφή μου όμως πέθανε την Τετάρτη το πρωί. Κλιμάκωση η αδελφή μου την τελευταία νύκτα είχε ότι δεν μπορούσε να ουρήσει, την Τρίτη το απόγευμα πήγαμε μόνο μια φορά για ούρηση. Για τις μετρήσεις δεν θυμάμαι αν έγιναν και πόσες. Εγώ στηρίζομαι σε ότι γράφει ο Δ. Για τους πυρετούς καταγράφονται και σημειώνονται εκεί στο κρεβάτι. Την Τρίτη το πρωί που την είδε ο 2ος κατηγορούμενος θα ήταν η ώρα 10.00΄ με 11.00΄ και φαντάζομαι ότι θα έλαβε γνώση των εξετάσεων. Η αδελφή μου μπήκε με αιματοκρίτη 36 και το Σάββατο είχε 26, αλλά με τι αιματοκρίτη βγήκε από το χειρουργείο δεν μπορεί να το βεβαιώσει κανείς. Την Κυριακή ο αιματοκρίτης έπεσε στο 22, ο 2ος κατηγορούμενος δίνει εντολή για μετάγγιση. Την Δευτέρα είχαμε πήγμα. Την Τρίτη το πρωί είχε αιματοκρίτη 29. Την Τρίτη που την εξετάζει ο 2ος κατηγορούμενος πιστεύω ότι δεν έδωσε την δέουσα προσοχή, πιστεύω ότι είδε το αιματοκρίτης 29 αλλά δεν είπε να κάνουμε και άλλη εξέταση αιματοκρίτη και άλλη το βράδυ, πιστεύω ότι ο 2ος κατηγορούμενος δεν πίστευε ότι η ασθενής είχε αιμορραγία. Την Δευτέρα πρέπει να ήταν που συνάντησα τους δύο ειδικευόμενους γιατρούς, τον Κ. Χ. και έναν άλλον. Πρέπει να μίλησε ο 2ος κατηγορούμενους με τους γιατρούς, αλλά ήταν μετά από μετάγγιση, τότε τι θα έλεγε. Έχω αμφιβολίες ότι είχε ενημερωθεί ο 2ος κατηγορούμενος από τον 1ο κατηγορούμενο.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλη μάρτυρας κατηγορίας, η οποία όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς της, απάντησε ότι ονομάζεται Μ. Κ. του Κ., γεννήθηκε το έτος 1955 στο Δερβένι Κορινθίας, κάτοικος Πατρών (…. …), επάγγελμα αποκλειστική νοσοκόμα, Ελληνίδα και Χριστιανή Ορθόδοξη, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς τους. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενη, κατέθεσε τα εξής: Εγώ εργάζομαι ως αποκλειστική νοσοκόμα και μου ζητήθηκε η παρουσία των υπηρεσιών μου για την Τρίτη το βράδυ προς Τετάρτη πρωί. Μου είπαν σε συνεργασία με τις νοσοκόμες να προσέξεις την ασθενή γιατί εμείς θα πάμε σπίτι. Ανέλαβα καθήκοντα το βράδυ της Τρίτης στις 12 παρά. Η ασθενής με ρωτούσε για την υγεία της και μου έλεγε ότι δεν είναι καλά, με ρωτούσε ¨που είναι ο γιατρός μου 1ος κατηγορούμενος Π. Μ.¨, μου έλεγε ¨γιατί εγώ δεν έφυγα αφού έφυγαν οι διπλανές γυναίκες ασθενείς¨. Η όψη της ήταν ωχρή, είχε μελανιές στην κοιλιά, ήθελε να μιλάει, μου είπε ¨δεν θέλω να κοιμηθώ¨, ήθελε όλη την νύκτα να μιλάει, αν κοιμήθηκε θα ήταν για μισή ώρα. Εγώ έφυγα στις 7 παρά η ώρα το πρωί. Μου είπε να την ετοιμάσω, ότι θα φύγει να πάει στο σπίτι της. Για το πυρετό έφερναν οι νοσοκόμες το θερμόμετρο και το έβαζαν. Το ψυχολογικό της ήταν πεσμένο, αλλά και σωματικά ήταν πεσμένη. Πάνω της είχε πανικό. Δεν μπορούσε να ουρήσει, ούτε καθιστή στο κρεβάτι δεν μπορούσε να είναι, είχε αγωνία πολύ. Τα νύχια της ήταν άσπρα, όχι φυσιολογική της η αναπνοή, μου είπε ¨μιλάω μου κάνει καλό¨. Στις 12.30΄ με 1 παρά η ώρα ήρθε ο σύζυγός της, τον ενημέρωσα και αυτός πήγε μέσα στις αδελφές νοσοκόμες. Πήγαινα και εγώ στις νοσοκόμες και μου έλεγαν είμαστε ενημερωμένες. Η ασθενής μου έλεγε ¨αύριο βγαίνω¨. Εγώ όταν πάω σε υπηρεσία ενημερώνομαι για την κατάσταση της ασθενή σε ότι έχει να κάνει με τι δουλειά μου. Συνέχεια όλο το βράδυ είχε δύσπνοια. Κάποια στιγμή ήρθε κάποιος γιατρός, είπε περάστε έξω. Τι έκανε δεν ξέρω. Η εικόνα της ασθενή δεν ήταν καλή, σε μένα έχουν γίνει και χειρότερες καταστάσεις. Δεν με είχε ενημερώσει κανείς για την σοβαρότητα της κατάστασης. Η ίδια η ασθενής έλεγε ότι δεν είναι καλά. Εγώ είμαι 31 χρόνια σε αυτή τη δουλειά. Από το νοσοκομείο δεν μου είπε κανείς τίποτα για την κατάσταση της ασθενή. Στις 7 παρά η ώρα το πρωί η κατάστασή της ήταν όπως όλο το βράδυ. Εγώ αν έβλεπα κάτι εξαιρετικό δεν θα έφευγα. Αιφνιδιάστηκα όταν άκουσα ότι πέθανε, δεν ήξερα για την κατάστασή της.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλος μάρτυρας κατηγορίας, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Δ. Φ.του Α., γεννήθηκε το έτος 1958 στην Πάτρα, κάτοικος ομοίως (…….. …), επάγγελμα πράκτορας ΠΡΟΠΟ, Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς τους. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενος, κατέθεσε τα εξής: Εγώ έχω κατάστημα ΠΡΟΠΟ και είμαι κουμπάρος του Γ. Α. που ήταν ο σύζυγος της θανούσας. Είμαι φίλος από πιτσιρικάς. Πήγαινα συνέχεια στο νοσοκομείο και έβλεπα την κατάσταση της ασθενή. Την Παρασκευή που χειρουργήθηκε ήμουνα απέξω από το χειρουργείο. Από το Σάββατο το μεσημέρι, χωρίς να είμαι γιατρός, όταν είδα τις άλλες χειρουργημένες γυναίκες για γυναικολογικά που ήσαν μια χαρά, ανησύχησα. Η θανούσα ήταν μια γυναίκα χαρούμενη ενεργητική. Στο νοσοκομείο που την έβλεπα δεν ήταν αυτή η γυναίκα που ήξερα, ήταν για πέταμα εξασθενημένη. Έλεγε πονάω στη κοιλιά. Την Κυριακή είχε πυρετό και τις είπαν ότι είναι μετεγχειρητικός. Όταν ρωτήσαμε τους γιατρούς άκουσα που μας είπαν ¨ήμαστε 16 γιατροί στο νοσοκομείο μην ανησυχείτε¨. Η ασθενής γινόταν χειρότερα και εγώ προσπαθούσα να της δώσω θάρρος. Είπαν οι γιατροί ότι θα της κάνουν μετάγγιση για αναιμία. Την Δευτέρα είπαν ότι δεν το είχαν κουνήσει καλά και ότι δεν είχαν αποτελέσματα, ήταν η ημέρα που έγινε το πήγμα. Μετά την μετάγγιση δεν είχαμε θεματική βελτίωση. Εγώ έχω να πω ένα δικό μου ιστορικό. Δεν ήμουνα καλά, πόναγα, ήμουνα κίτρινος και πήγα στο νοσοκομείο, μου είπαν ότι δεν είχα τίποτα. Εγώ είχα αιμορραγία και τυχαία έζησα, γιατί κάποιος γνωστός μου γιατρός με είδε, με ρώτησε, με φρόντισε και μου είπε ότι είχα αιμορραγία. Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι το 2007 ότι θα πέθαινε άνθρωπος από αιμορραγία. Δεν ξέρω ποιος φταίει και πέθανε. Την Τρίτη το βράδυ ήμουνα με τον Γ. Α. τον σύζυγο της θανούσας, ο οποίος πήγε και την είδε και όταν ήρθε σε μένα μου είπε ότι δεν είναι καλά είναι χάλια. Η ασθενής το πρωί πέθανε. Η ασθενής δυνάμεις μέσα στο νοσοκομείο δεν είχε ποτέ, την Τρίτη το απόγευμα ούτε το χέρι της δεν μπορούσε να κουνήσει από εδώ να το βάλει εκεί.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλος μάρτυρας κατηγορίας, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Γ. Σ. του Ν., γεννήθηκε το έτος 1965 στην Πάτρα, κάτοικος ομοίως (…….. …), επάγγελμα επιχειρηματίας, Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς τους. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενος, κατέθεσε τα εξής: Είμαι επιχειρηματίας και οικογενειακός φίλος με τον Γ. Α. και την θανούσα που ήταν η σύζυγός του. Μένω απέναντι από το νοσοκομείο και κάθε ημέρα επισκεπτόμουν. Η κατάσταση της ασθενή δεν ήταν καλή, δεν ήταν η Β. (θανούσα) που ήξερα, δεν είχε καθόλου δυνάμεις και ήταν ωχρή με κίτρινο καφέ χρώμα. Ήταν μια γυναίκα αδύναμη, δεν μπορούσε να σηκωθεί από το κρεβάτι. Ο 1ος κατηγορούμενος την χειρούργησε και μετά δεν τον έβρισκαν. Η αδυναμία της ασθενή ήταν καθ΄ όλη την διάρκεια της νοσηλείας της. Την Τρίτη μάλιστα βόγκαγε.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλος μάρτυρας κατηγορίας, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Α.Χ. του Β., γεννήθηκε το έτος 1966 στη Πάτρα, κάτοικος ομοίως (….. …), Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς τους. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενος, κατέθεσε τα εξής: Ήμουνα αστυνομικός πρώην συνάδελφος του Γ. Α. που ήταν ο σύζυγος της θανούσας. Είχαμε οικογενειακή φιλία. Ο γιατρός είχε πει ότι όλα πήγαν καλά. Εγώ έκανα επίσκεψη την Κυριακή το απόγευμα. Πήγα και βλέπω τον Γ.Α. αναστατωμένο και φοβισμένο. Μπαίνω μέσα και βλέπω την Β. (θανούσα), η οποία μου είπε ¨δεν είμαι καλά¨. Είχε μεγάλη αδυναμία, ήταν πολύ ωχρή και την πήγαμε στην τουαλέτα υποβασταζόμενη. Την Δευτέρα το απόγευμα πήγα πάλι. Είπα κινητοποιείστε τους γιατρούς. Μου είπαν ότι τους είχαν αναστατώσει τους γιατρούς που έβρισκαν και ότι όλοι τους καθησύχαζαν. Έμαθα ότι η εξέλιξη ήταν φθίνουσα. Μεσολάβησε ο δικηγόρος Χ. Π. στον γιατρό Γ. για να πει και αυτός στον γιατρό 2ο κατηγορούμενο για να κάνει εξέταση με υπέρηχο. Υπάρχουν κόντρες γιατρών στα νοσοκομεία. Έφυγε ο γιατρός 1ος κατηγορούμενος και οι άλλοι γιατροί αδιαφόρησαν κατά την άποψή μου. Με έναν υπέρηχο ενδεχομένως θα την είχαν σώσει. Ο 1ος κατηγορούμενος δεν μπορούσε να προβλέψει όλα αυτά, αλλά επειδή γνώριζε τις ομαδοποιήσεις των γιατρών, έπρεπε να ενημερώσει ότι θα φύγει και να πει απευθυνθείτε στον τάδε γιατρό.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλος μάρτυρας κατηγορίας, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Σ.Κ. του Α., γεννήθηκε στην Καστανέα Καλαμάτας, ετών 57, κάτοικος Πατρών (…… …), επάγγελμα γιατρός, Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενος, κατέθεσε τα εξής: Είμαι γιατρός ιδιώτης χειρούργος και χειρουργώ στο Ολύμπιο. Συνέταξα την από 18-10-2007 ιατροδικαστική έκθεση, την οποία επιβεβαιώνω και αναφέρομαι σε αυτήν. Ρώτησα και πήρα το ιστορικό της ασθενή. Υπήρχαν κάποιες απώλειες αίματος κατά το χειρουργείο και οι οποίες αναπληρώθηκαν με τις δύο φιάλες που χορηγήθηκαν, αυτό είναι φυσιολογικό. Ήταν αιματηρό χειρουργείο και μια συνηθισμένη επέμβαση που κρατάει 1.00΄ με 1.30΄ ώρα, όχι εργώδες χειρουργείο. Πιθανή επιπλοκή υπάρχει με κοιλιά και με θώρακα, είναι να μην αιμορραγήσει, πρέπει να έχεις το μυαλό σου ως γιατρός. Όλα μπορεί να συμβούν, όπως η υποχώρηση του οιδήματος και η χαλάρωση των απολινώσεων. Κάνεις τα καλύτερα στο χειρουργείο και μετά έχεις το νου σου. Η παροχέτευση είναι ένα βοήθημα, αν αιμορραγήσει να το δεις, μπορεί όμως η παροχέτευση να μην βγάζει αίμα αν βουλώσει το σωληνάκι. Τότε δεν θα δεις τίποτα. Αν κοιτάγαμε την παροχέτευση θα κοιτάγαμε και την άρρωστη. Αν βάλεις παροχέτευση, θα πρέπει να παρακολουθείς τον άρρωστο. Ο χειρούργος γιατρός είναι υπεύθυνος για τον άρρωστο. Το νοσοκομείο έχει Διευθυντή και λοιπούς γιατρούς και έπρεπε να λειτουργούν όλοι σαν ομάδα. Το ότι ο γιατρός 1ος κατηγορούμενος έφυγε για το εξωτερικό χωρίς να ενημερώσει, αυτό η Διοίκηση του νοσοκομείου έπρεπε να το δει γιατί έφυγε και δεν ενημέρωσε. Η παρακολούθηση του γιατρού πρέπει να είναι στα ζωτικά σημεία του ασθενή και να βλέπει και την κλινική εικόνα του. Ο γιατρός βλέπει την κλινική εικόνα του ασθενή και παράλληλα κρίνει και ρωτόντας τον. Αν ο ασθενής δεν μπορεί να σηκωθεί από το κρεβάτι ο γιατρός πρέπει να το κρίνει αυτό. Αν έχει πίεση 15 τότε θα πρέπει να ξαναμετρηθεί ο ασθενής. Αν ένας ασθενής έχει πυρετό, τότε δεν μπορεί να μην κάνει σφίξη. Πρέπει να προβληματιστεί ο γιατρός. Ο αιματοκρίτης δεν πέφτει αμέσως. Όλα τα συμπτώματα της θανούσης έπρεπε τους γιατρούς να τους βάλουν σε υποψία για αιμορραγία. Αυτά τα συμπτώματα που είχε η ασθενής, ακόμη και σε όχι άρρωστο άνθρωπο, σε βάζουν σε υποψία για αιμορραγία. Η πρώτη επιπλοκή του χειρουργείου είναι η αιμορραγία. Τα συμπτώματα της ασθενή ήσαν σαφή. Αν πήγαινε η πορεία καλά θα έπρεπε η ασθενής σε 2 με 3 ημέρες να φύγει υγιής, έτσι γίνεται σε αυτές τις επεμβάσεις. Ο 1ος κατηγορούμενος γνωρίζει την λειτουργία του νοσοκομείου, όπως και όλοι οι γιατροί. Έχει την ευθύνη του μετεγχειρητικά ο χειρούργος γιατρός. Ο θεράπων γιατρός είναι η κορυφή και η ευθύνη για τι συμβαίνει με τον άρρωστο. Ο εφημερεύων γιατρός πρέπει να ενημερωθεί και να ψάξει τον άρρωστο. Ο θάνατος προήλθε από ραγδαία αιμορραγία τη τελευταία ημέρα. Εγώ ισχυρίζομαι ότι υπήρχε αιμορραγία την 2η και 4η ημέρα, αλλά και πριν υπήρχε αιμορραγία. Συμφωνώ απόλυτα με την ιατροδικαστική έκθεση της ιατροδικαστού Α. Τ., ότι υπήρχε απώλεια αίματος μεγάλης διάρκειας. Τα αιματόπηγματα ήσαν προγενέστερης αιμορραγίας και όχι της τελευταίας ημέρας. Οι θρόμβοι ναι είναι σαφές ότι είχαμε. Για κατακλυσμιαία αιμορραγία θα πρέπει να είναι παροχή αίματος μεγάλη. Η πτώση του αιματοκρίτη θα πρέπει να υποψιάσει τον γιατρό για αιμορραγία. Για την μετάγγιση του αίματος λέω ότι, πρώτα έπρεπε να κάνει διάγνωση ο γιατρός για την αιτία της αιμορραγίας από πού προέρχεται. Με έναν υπέρηχο αλλά και με την κλινική εικόνα της ασθενή θα έπρεπε να καταλάβει ο γιατρός ότι υπήρχε αιμορραγία. Τα νεκροτομικά ευρήματα λένε ότι υπήρχε αιμορραγία και δεν αντιμετωπίστηκε. Οι ενέργειες που έπρεπε να γίνουν ήσαν να σταματήσουν την αιμορραγία. Η πτώση του αιματοκρίτη 14 μονάδες δεν είναι σύνηθες γεγονός. Στο χειρουργείο κατά την γνώμη μου θα είχε χαθεί μια φιάλη αίμα. Οι παραλήψεις των γιατρών είναι, ότι η γυναίκα ασθενής έπρεπε να είναι υπό παρακολούθηση. Επίσης παρέλειψαν την εκτίμηση για την πορεία της ασθενή. Δεν θεωρώ πολύ το αίμα που χάθηκε κατά το χειρουργείο. Με δεδομένο ότι φεύγει ο 1ος κατηγορούμενος, για το αν έπρεπε να μπει παροχέτευση λέω ότι είναι στην κρίση του γιατρού, μπορεί να έμπαινε παροχέτευση και να μην σου δείξει. ’ρα ο χειρούργος γιατρός έπρεπε να ενημερώσει και να ενημερώνεται. Τι συνέβη για την αιμορραγία, λέω ότι μπορεί ένα αγγείο να βγάλει αίμα και σε τέλεια ακόμη χειρουργική μπορεί να έχουμε αιμορραγία. Σοκ σημαίνει ότι είναι άδεια τα αγγεία και ότι δεν κυκλοφορεί αίμα. Το σοκ το βλέπεις από την κλινική εικόνα του ανθρώπου, από το αν είναι παγωμένος, αν είναι ιδρωμένος και αν δεν μπορεί να αναπνεύσει. Αυτά τα βλέπουν όλοι οι γιατροί. Η απώλεια αίματος πάνω από το μισό αίμα του οργανισμού, αυτό είναι θανατηφόρο. Η μη τοποθέτηση παροχέτευσης, καλώς δεν έβαλε, δεν επηρέασε σε τίποτα αυτό και δεν θα έλυνε κανένα πρόβλημα. Ότι και να αναλύεται, η παροχέτευση είναι στην κρίση του χειρούργου γιατρού. Κατά το χειρουργείο δόθηκαν δύο μονάδες αίματος και δεν αναφέρεται κανένα συμβάν. Αυτές οι δύο μονάδες αίματος δεν είναι λάθος, η πρώτη μονάδα αναπληρώνει το χαμένο αίμα. Είναι απόλυτα φυσιολογικό το ότι δόθηκαν δύο μονάδες αίματος. Δεν υπάρχει ιδιαίτερη επισήμανση για αιμορραγία, είναι δεδομένο ότι πρέπει να υπάρχει παρακολούθηση. Για την πορεία μέσα στην κλινική δεν μπορεί να κατηγορηθεί ο 1ος κατηγορούμενος. Για το χρονικό διάστημα από 22 του μήνα έως 27 του μήνα έχει μεριμνήσει ο 1ος κατηγορούμενος, ειδικά με τα έγγραφα που μου δείχνετε. Οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι είναι ικανότατοι γιατροί.

 

Στο σημείο αυτό ο συνήγορος υπεράσπισης του 1ου κατηγορουμένου, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, ενεχείρισε στο Δικαστήριο το από 20-2-2008 έγγραφο του Διευθυντή της μαιευτικής – γυναικολογικής κλινικής του Περιφερειακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨ Dr Μ.Π. προς τον Διευθυντή ιατρικής υπηρεσίας Α.Δ.

 

Το Δικαστήριο, δια της Προέδρου, ανέγνωσε το ως άνω έγγραφο.

 

Κατόπιν ο ως άνω μάρτυρας, συνεχίζοντας την κατάθεσή του, είπε ότι: Υπάρχει αμφιβολία γενικευμένη για το αν είναι έτσι η σειρά λειτουργίας ως προς το οργανόγραμμα. Για τον 1ο κατηγορούμενο δεν μπορεί να έχει ευθύνη, γιατί φαίνεται ότι έχει μεριμνήσει για την λειτουργία του νοσοκομείου. Για αμέλεια του 1ου κατηγορουμένου, λέω ότι αν παρενέβαινε θα ήταν σαν να υποβάθμιζε τους συνεργάτες του, έχει στελεχώσει την κλινική με αυτό τον τρόπο. Το ταξίδι του 1ου κατηγορουμένου δεν είναι συνδεδεμένο με το θάνατο. Κάθε γιατρός που εφημερεύει θα πρέπει να γνωρίζει ένα σοκ. Εγώ λέω ότι με 22 αιματοκρίτη και τέτοια κλινική εικόνα όπως της θανούσας, έπρεπε να διερευνήσει ο γιατρός, φαίνεται ότι κάτι άσχημο συμβαίνει. Εγώ θα σκεφτόμουν για αιμορραγία, πνευμονία ή ουρολοίμωξη. Το πιο απλό ήταν ότι θα έκανα έναν υπέρηχο. Εάν έχεις πρόβλημα ως γιατρός ενημερώνεις τον ανώτερο. Για να φτάσω στον 1ο κατηγορούμενο, θα πρέπει να γίνουν τα ενδιάμεσα. Αν έπαιρνε τηλέφωνο ο 1ος κατηγορούμενος τους γιατρούς για να ενημερωθεί, θα του έλεγαν ότι έλεγαν και στους συγγενείς της ασθενή. Ο θεράπων γιατρός ποτέ δεν χάνει την ιδιότητα του θεράποντος, αλλά αφού έχεις προσωπικό γιατρών άξιο τι να κάνεις. Θα έπρεπε ή ο 2ος κατηγορούμενος να ενημερωθεί ή ο 1ος κατηγορούμενος να ενημερώσει τον αντικαταστάτη του. Αν ήταν στο νοσοκομείο ο 1ος κατηγορούμενος, αν δεν είχε πάει στο συνέδριο, τότε η παθούσα μπορεί να ζούσε, μπορεί να άλλαζε κάτι και πιστεύω ότι θα ζούσε. Το πρόβλημα είναι ότι ένας γιατρός δεν πήγε να ασχοληθεί με την άρρωστη, αυτό είναι σαφές και αλήθεια. Η γυναίκα πέθανε, ο 1ος κατηγορούμενος θα έκανε κάτι που δεν έκαναν οι άλλοι δύο κατηγορούμενοι. Ο 1ος κατηγορούμενος αν είχε υποψία ότι κάτι δεν θα πήγαινε καλά δεν θα έφευγε. Ο 1ος κατηγορούμενος ενδιαφέρθηκε, άφησε την γυναίκα σε μια οργανωμένη κλινική με αξιόλογο προσωπικό γιατρών. Προσωπικά βέβαια τι θα έκανε ο καθένας είναι άλλο πράγμα. Θα μπορούσαν οι συγγενείς να αξιώσουν από το νοσοκομείο να ενημερωθεί ο 1ος κατηγορούμενος, αλλά από το νοσοκομείο θα μπορούσε να γίνει ενημέρωση ή να μην γίνει. Οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι θα μπορούσαν, όπως ενημέρωσαν για το θάνατο της ασθενή, να ενημερώσουν τον 1ο κατηγορούμενο και για την πορεία της ασθενή. Θεράπων γιατρός ήταν ο 1ος κατηγορούμενος. Εγώ αν χειρουργήσω και έπρεπε να λείψω για 3 με 4 ημέρες, ως ιδιώτης γιατρός, θα έπαιρνα τηλέφωνο να ρωτήσω για την πορεία της ασθενή, γιατί έχω την ευθύνη και για να είμαι καλός γιατρός. Γιατροί σε δημόσιο νοσοκομείο λειτουργούν αλλιώς. Η αιμορραγία της ασθενή το ελάχιστο που διήρκησε είναι 4 ημέρες, άρχισε από την 2η ημέρα η αιμορραγία και συνεχίστηκε με διαφορετικό ρυθμό. Ενδιάμεσα μπορεί να σταμάτησε, δεν ξέρω πότε. Η πτώση του αιματοκρίτη από το 36 σε 26 είναι λόγω της αιμορραγίας, το ίδιο και από το 26 στο 22. Η πτώση από το 36 στο 22 σημαίνει ότι θα έχασε η ασθενής 5 μονάδες αίματος, δηλ. πάνω από ένα λίτρο έως και ενάμιση λίτρο. Η ασθενής ήταν σε στάδιο σοκ 2, πήγε σε στάδιο σοκ 3 και πέθανε. Το σοκ είναι ότι λείπει αίμα, η ασθενής είχε εξελίξιμο σοκ. Η άσχημα κλινική εικόνα της ασθενή είναι από το σοκ που εκδηλώθηκε σε στάδιο 2 και συνεχίστηκε σε σοκ στάδιο 3. Η γυναίκα δεν παρακολουθούταν από τους γιατρούς, τελεία και παύλα. Το ρίγος δεν σχετίζεται με τον πυρετό. Τη γυναίκα αν δεν την κοιτάξει ο γιατρός, δεν βλέπει την κατάσταση σοκ που ήταν. Οι περισσότερες μετρήσεις αιματοκρίτη ήσαν άχρηστες, εδώ η γυναίκα δεν γλίτωσε, για να γλιτώσει η γυναίκα πρέπει να διαγνώσεις την αιτία της αιμορραγίας. Αν ανεβεί ο αιματοκρίτης τίποτα δεν σημαίνει, αλλά πρέπει να διαγνώσεις γιατί ανέβηκε. Εμένα δεν με ενδιαφέρει ο αιματοκρίτης, παρά μόνο λίγες φορές. Τα πήγματα που βρέθηκαν είναι ημερών. Ο οργανισμός που ζει, τα αιματοπήγματα τα απορροφά μετά από πολύ καιρό, ήτοι μετά από ένα με δύο μήνες. Το πρόβλημα ήταν να κλειστεί το αγγείο που αιμορραγούσε. Το απώτατο σημείο για να σωθεί η ασθενής από το σοκ ήταν έως τα μεσάνυχτα της τελευταίας ημέρας, δηλ. 3.00΄ η ώρα μετά τα μεσάνυχτα υπήρχαν πιθανότητες να σωθεί. Εγώ είμαι συνεργάτης με τον 1ο κατηγορούμενο στο Ολύμπιο. Αν υπήρχε παροχέτευση και λειτουργούσε σωστά θα έβλεπε το αίμα ο γιατρός και με συνδυασμό με την κλινική εικόνα της ασθενή θα οδηγείτο σε συμπέρασμα ότι υπάρχει αιμορραγία. Γιατρός σε εφημερία ετοιμότητας σημαίνει ότι είναι στο σπίτι του και ενημερώνεται για ότι συμβεί. Την Τρίτη κατά εμένα η ασθενής ήταν σε σοκ, ο 2ος κατηγορούμενος πάει και την εξετάζει και δεν το είδε. Η εγγύς είναι η δεύτερη ημέρα του χειρουργείου. Πιο έντονη και πιο καθοριστική ως προς την αιμορραγία είναι η τελευταία ημέρα. Η αιτία της αιμορραγίας είναι από αγγείο, όχι από ρήξη αγγείου που δεν πειράξαμε, αλλά από χειρουργημένο αγγείο που χαλάρωσε. Οι μέθοδοι σε τέτοια επέμβαση όπως της θανούσας είναι με ράμματα και με καυτηριασμό, τι μέθοδος χρησιμοποιήθηκε δεν ξέρω. Στη περίπτωση μας η ασθενής θα έπρεπε την Κυριακή ή και την Δευτέρα να μπορεί να κινηθεί. Φλεγμονή σημαίνει σε οτιδήποτε αντιδρά ο οργανισμός για να επουλώσει κάτι. Εγώ ως γιατρός με νούμερα μόνο δεν θα πω τι κάνει ο άρρωστος, αλλά θα πάω να δω τι κάνει ο άρρωστος και θα καταλήξω σε κάτι. Εδώ στην περίπτωση έχουμε λάθος τιμές και έτσι πρέπει να ψαχθεί γιατί αλλιώς ο γιατρός οδηγείτε σε λάθος. Δεν συνάδουν οι τιμές με την κλινική εικόνα της ασθενή, δηλ. έχουμε λάθος μετρήσεις, είτε από το μηχάνημα, είτε από αυτόν που τις παίρνει. Είναι υποχρέωση του γιατρού να βρει αν είναι λάθος ή όχι οι μετρήσεις. Όταν η κλινική εικόνα είναι διαφορετική από τις μετρήσεις τότε πρέπει να λεχτεί. Εγώ κατέληξα από αυτά που μου έδωσαν στα χέρια, όχι από τους γιατρούς, πώς να πάρω από αυτούς αφού έλεγαν ότι ήταν καλά. Στο χειρουργείο μπορεί να υπάρχει η εξαίρεση, όμως έγινε ένα χειρουργείο σωστά αλλά προέκυψε επιπλοκή. Ο γιατρός με έναν υπέρηχο θα έβλεπε την αιμορραγία. Αν ήταν γεμάτη με αίμα η κοιλιά εγώ θα την άνοιγα. Το 1985 δεν υπήρχε υπέρηχος, αλλά υπήρχε το ρίγος, η εξέταση του γιατρού και η κρίση του γιατρού. Ο 1ος κατηγορούμενος εκτός από ράμματα δεν χρησιμοποίησε άλλη μέθοδο. Τα 3 λίτρα νερό σημαίνει ότι ήταν αδύνατη, το ρίγος συνδέεται με το σοκ. Η πτώση αιματοκρίτη από 36 σε 26 την άλλη ημέρα, το εξηγώ ότι έγινε από απώλεια αίματος στο χειρουργείο, μετά το χειρουργείο θα είχε μικρή απώλεια αίματος, δηλ. η απώλεια αίματος άρχισε από το χειρουργικό πεδίο, η οποία απώλεια αίματος επηρέασε δυναμικά την 2η ημέρα προς την 4η ημέρα. Για το καλό του χειρουργείου λέω ότι βάζουμε τον άρρωστο και τον παρακολουθούμε.

 

Στο σημείο αυτό της δίκης και περί ώρα 15.00, ο Γραμματέας της έδρας δήλωσε αποχώρηση, προς τήρηση ωραρίου συμμορφούμενος στη σχετική απόφαση της διοίκησης του σωματείου του κλάδου τον οποίο ανήκει και ελλείψει άλλου γραμματέα.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε τη διακοπή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης για την 19-1-2015 ημέρα Δευτέρα στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Πατρών.

 

Ακολούθως το Δικαστήριο, διέκοψε την εκδίκαση της προκειμένης υπόθεσης για την 19-1-2015 ημέρα Δευτέρα και ώρα 9.00 π.μ., παρήγγειλε δε η Πρόεδρος την ως άνω ημέρα και ώρα να είναι παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Πατρών.

 

Επελθούσης της παραπάνω ημέρας, σήμερα την 19-1-2015, ημέρα Δευτέρα και ώρα 9.00 π.μ., στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Πατρών, το Δικαστήριο αφού επανήλθε στην έδρα του, με την ίδια σύνθεση, τον ίδιο Εισαγγελέα και τον ίδιο Γραμματέα, και η Πρόεδρος αφού βεβαιώθηκε για την παρουσία όλων των παραγόντων της δίκης διέταξε την πρόοδο της συζήτησης της προκειμένης υπόθεσης.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλη μάρτυρας κατηγορίας, η οποία όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς της, απάντησε ότι ονομάζεται Α. Μ. του Κ., γεννήθηκε το έτος 1951 στο Διακοπτό Αιγιαλείας Αχαΐας, κάτοικος …. Αιγιαλείας Αχαΐας, επάγγελμα οικιακά, Ελληνίδα και Χριστιανή Ορθόδοξη, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς τους. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενη, κατέθεσε τα εξής: Νοσηλευόμουν και εγώ το ίδιο χρονικό διάστημα στο νοσοκομείο όταν νοσηλευόταν και η Κ. (θανούσα). Είχα υποβληθεί σε πρόπτωση μήτρας και είχα εγκατασταθεί στο διπλανό κρεβάτι από την θανούσα. Εγώ μπήκα στο νοσοκομείο για την εγχείρησή μου μάλλον την Πέμπτη, η θανούσα μπήκε την Παρασκευή. Εγώ χειρουργήθηκα από τον 3ο κατηγορούμενο Α. Π. Πήγα καλά ως προς την εγχείρηση και την Τρίτη βγήκα από το νοσοκομείο. Είχα ομαλή εγχείρηση. Ο γιατρός μου 3ος κατηγορούμενος με επισκέφθηκε μετά την εγχείρηση δύο φορές. Στην θανούσα έβλεπα ότι πήγαινε ένας γιατρός Γ. και ο οποίος της έλεγε ότι ¨θα πάμε καλά¨. Κάποια φορά ήρθε ένας άλλος γιατρός, εμάς μας έβγαλαν έξω, ο οποίος μπορεί να ήταν ο 2ος κατηγορούμενος Ε. Σ. Της θανούσας της άρχισε ο πυρετός την Κυριακή. Δεν αισθανόταν καλά και της έπεσε ο αιματοκρίτης. Ο 1ος κατηγορούμενος την είχε χειρουργήσει και άκουσα ότι ήταν στο εξωτερικό. Η Κ. (θανούσα) δεν ήταν καθόλου καλά. Είχε δυσφορίες. Εγώ δεν είδα τον 3ο κατηγορούμενο να πάει να την δει. Η θανούσα για να πάει στην τουαλέτα δεν μπορούσε, παρά μόνο υποβασταζόμενη. Εγώ στην τουαλέτα πήγα την άλλη ημέρα από την εγχείρηση. Η Β. (θανούσα) δεν μπορούσε να πάει και ήταν ανήσυχη. Το μοιραίο, δηλ. να πεθάνει, δεν το περίμενα. Μιλάγαμε η μια με την άλλη. Ο 3ος κατηγορούμενος εμένα με επισκέφθηκε την Πέμπτη το απόγευμα ή μπορεί να ήταν και Παρασκευή, δεν θυμάμαι ακριβώς. Για μένα ήρθε και ας μην είχε εφημερία. Η θανούσα όχι δεν ήταν κινητική. Μου έλεγε η θανούσα ¨δεν είμαι καλά¨. Έκανε σύγκριση με τις άλλες ασθενείς που ήσαν καλά. Είχε πολύ λίγα ούρα. Την Τρίτη που έφυγα εγώ δεν ήταν καλά. Έβλεπα που την βάσταγαν η μητέρα της και η αδελφή της. Οι συγγενείς της θανούσας έψαχναν τον γιατρό της. Μου είπαν ότι είχε πάει στο εξωτερικό. Το χρώμα της ήταν μαύρο. Εμένα μόνο καθαρτήρα μου είχαν βάλει. Εγώ το είχα προγραμματίσει το χειρουργείο μου για ημέρα Πέμπτη μπορεί να ήταν, αλλά δεν είμαι και σίγουρη για την ημέρα. Για να ήταν Παρασκευή δεν μπορώ να θυμηθώ. Ο 3ος κατηγορούμενος ήρθε σε μένα, δεν θυμάμαι ακριβώς πότε, αλλά ήταν δύο φορές πάντως. Το Σάββατο και την Κυριακή ο 3ος κατηγορούμενος σε μένα δεν ήρθε, το θυμάμαι καλά αυτό γιατί ήμουνα καλύτερα τότε. Την 1η ημέρα που συνήλθε η Β. (θανούσα) από την νάρκωση μιλούσαμε. Τον γιατρό Γ. τον έβλεπα πολλές φορές. Δεν ξέρω αν την εξέτασε ο γιατρός 2ος κατηγορούμενος την Τρίτη που την επισκέφθηκε. Δεν θυμάμαι αν την εξέτασε ο 3ος κατηγορούμενος την Δευτέρα. Εμένα στην αρχή με βοήθησαν να σηκωθώ, μετά σηκωνόμουν μόνη μου. Και σε μένα δύο ενέσεις στην κοιλιά μου έκαναν. Η δική μου επέμβαση ήταν πιο ελαφριά. Δεν θυμάμαι καθόλου αν ο 3ος κατηγορούμενος μίλησε με την Β. (θανούσα).

 

Στο σημείο αυτό το Δικαστήριο, δια της Προέδρου, ανέγνωσε τα πρακτικά της πρωτοβάθμιας δίκης και τα έγγραφα ήτοι: 1) υπ΄ αριθμ. 1880/2013 απόφαση Α΄ Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πατρών, 2) από 21-6-2007 ιστορικό της ασθενούς κας Κ. Β. (4 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 3) Πόρισμα ΕΔΕ του Επιθεωρητή Καθηγητή Α. Δ., σχετικά με το θάνατο της κας Α. – Κ. Β. , από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 4) Το αρ. πρωτ. 48457/13.12.07 έγγραφο από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 5) από 21-6-2007 εισιτήριο από τα εξωτερικά ιατρεία (1 σελ.) του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 6) από 21-6-2007 εισιτήριο μηχανογραφημένο από το τμήμα κίνησης ασθενών (1 σελ.) του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 7) από 21-6-2007 παραπεμπτικό για ακτινογραφία θώρακος (1 σελ.) του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 8) από 21-6-2007 παραπεμπτικό για την αιμοδοσία για διασταύρωση αίματος (1 σελ.) του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 9) από 21-6-2007 ομάδα αίματος (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 10) από 21-6-2007 ηλεκτροκαρδιογράφημα εισαγωγής (2 σελ.), 11) γενική αίματος εισαγωγής 21-06-2007 (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 12) βιοχημικά εισαγωγής 21-06-2007 (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 13) προεγχειριτικό δελτίο 22-06-2007 (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 14) στοιχεία εγχείρησης από το νοσηλευτικό προσωπικό του χειρουργείου 22-06-2007 (1 σελ.), 15) παραγγελία για 2 μονάδες αίμα στο χειρουργείο 22/06/07 (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 16) από 22-6-2007 ημερομηνία συνταγής ατομικό συνταγολόγιο ναρκωτικά νοσηλευομένων (4 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 17) εξέταση HBsAg και Anti HCV 22-06-2007 (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 18) πρακτικό χειρουργείου 22-06-2007 (1 σελ.), 19) μετεγχειρητική γενική αίματος 23-06-2007 (1 σελίδα), 20) μετεγχειρητικά Βιοχημικά 23-06-2007 (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 21) μετεγχειρητική γενική αίματος 24-06-2007 (1 σελ.), 22) ομάδα αίματος 24-06-2007 από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 23) παραγγελία για 1 μονάδα αίματος 24-06-2007 από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 24) μετεγχειρητική γενική αίματος 25-06-2007 πήγμα (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 25) μετεγχειρητικά βιοχημικά 25-06-2007 (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 26) μετεγχειρητική γενική αίματος 26-06-2007 (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 27) θερμομετρικό διάγραμμα ασθενούς (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 28) διάγραμμα τρίωρης θερμομέτρησης (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 29) κάρτα παρακολούθησης ασθενούς από το Νοσηλευτικό προσωπικό κατά τις ημέρες της νοσηλείας της (4 σελ.), 30) κάρτα μετεγχειρητικής παρακολούθησης ασθενούς (Αρτηριακή πίεση, σφύξεις, ισοζύγιο υγρών) (2 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 31) κάρτα νοσηλείας ασθενούς-φάρμακα (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 32) από 28-6-2007 ιατρικό σημείωμα προς την Ιατροδικαστική Υπηρεσία (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών, 33) με αριθ. πρωτ. 46932/3-12-2007 υπηρεσιακό σημείωμα για το Νοσηλευτικό προσωπικό που ανέλαβε τη νοσηλεία της ασθενούς (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 34) από 27-6-2007 εξιτήριο (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 35) από 27-6-2007 εξιτήριο μηχανογραφημένο από το γραφείο κίνησης ασθενών (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 36) από 7.35 ώρα σημείωση προσπάθειας καρδιοαναπνευστικής αναζωογόννησης (1 σελ.), 37) από 25-6-2007 ημερομηνία παραλαβής παθολογοανατομικής εξέτασης (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 38) από 27-6-2007 αίτηση για νεκροψία νεκροτομή (1 σελ.) από το Γ΄ Α.Τ. Πατρών, 39) με αρ. πρωτ. 1007/28-9-2007 ιατροδικαστική έκθεση νεκροψίας νεκροτομής (2 σελ.) της ιατροδικαστού Α. Τ., 40) με αριθμ. πρωτ. 2505/30-7-2007 έκθεση τοξικολογικής ανάλυσης (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 41) υπηρεσιακό σημείωμα για ανακοίνωση του από 27-6-2007 θανάτου της κας Κ. Β. (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 42) από 29-11-2007 πρόγραμμα εφημεριών των ειδικευμένων και ειδικευομένων ιατρών κατά τη διάρκεια της νοσηλείας της ασθενούς (2 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 43) πρόγραμμα εφημεριών ιατρών ΚΜΓ Ιουνίου 2007 (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 44) από 20-2-2008 σημείωμα προς τον Δ/ντη Ιατρικής Υπηρεσίας κο Δ.Α. για τον καταμερισμό των ευθυνών των ειδικευμένων ιατρών της ΚΜΓ στο κανονικό πρωινό ωράριο, κατά το διάστημα της νοσηλείας της ασθενούς (1 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 45) πιστοποιητικό παρακολούθησης συνεδρίου Δ/ντου Κου Μ. Π. στο Λονδίνο από Δευτέρα 25-06-2007 έως και Πέμπτη 28-06-2007 (1 σελ.), 46) ενδείξεις για τοποθέτηση παροχετεύσεων στην κοιλιακή χώρα (ATLAS OF GYNECOLOGIC SURGERY H.A.HIRSCH), 47) από 20/06/2013 ιατρική γνωμάτευση του ιατρού Γ. Β., για την Α. Κ., 48) από 18/10/2007 ιατρική έκθεση του ιατρού Dr. K. Α.. Σ., χειρούργου, για την αποθανούσα Β. Κ., 49) από 6-6-2007 αιματολογικές και βιοχημικές εξετάσεις, από 5-6-2007 μικροσκοπική κολπικού υγρού, καλλιέργεια κολπικού υγρού και αντιβιόγραμμα ασθενούς Β. Κ. της ιατρού μικροβιολόγου Σ. Τ. – Δ., 50) από 19-8-2009 γραπτές εξηγήσεις της ιατρού Β. Α. – Π., γυναικολόγου – μαιευτήρα, (ιδιώτη), 51) από 6-11-2007 πιστοποιητικό από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨ (εργαστήριο παθολογικής ανατομικής και κυτταρολογίας) σχετικά με την αντίστοιχη εκπαίδευση της παραπάνω ιατρού Β. Α. – Παπαδοπούλου, 52) από 6/11/2007 έγγραφο από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨ προς τον κ. Μ. Π. σχετικά με την ανελλειπώς άσκηση της παραπάνω ιατρού, στα πλαίσια της εκπαίδευσής της για την ειδικότητα Μαιευτικής – Γυναικολογίας, 53) από 10-6-2007 φύλλο πορείας της ασθενούς Α. Σ., από το γυναικολογικό τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 54) παρακολούθηση της παραπάνω ασθενούς ενδεικτικά σε κάποιες ημερομηνίες, όπως στις 10/05/07, 11/05/07, 12/05/07, 13/05/07 & 14/05/07, 55) από 11-5-2007 μετεγχειρητική παρακολούθηση της παραπάνω ασθενούς από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 56) υπ. αριθμ. 8.845/11-3-2013 ένορκη κατάθεση, του ιατρού Α. Γ., ενώπιον της Συμβολαιογράφου Πατρών Α. συζ. Ε. Σ., 57) υπ. αριθμ. 8.852/13-3-2013 ένορκη κατάθεση της ιατρού μικροβιολόγου, Σ. σύζυγος Ι.Δ., ενώπιον της Συμβολαιογράφου Πατρών Α. συζ. Ε. Σ., 58) υπ. αριθμ. 1278/2011 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πατρών (Τμήμα 1° Τριμελές), 59) συγκρότηση του με αριθμό 335/2010 Δικαστηρίου του Αρείου Πάγου Ζ’ Ποινικό τμήμα με θέμα ¨Ανθρωποκτονία εξ αμελείας¨ μέσα από δημοσίευση της ¨Τράπεζας Νομικών Πληροφοριών ΝΟΜΟΣ -INTRASOFT INTERNATIONAL-¨, 60) βιβλιογραφία περί ‘Υστερεκτομής και επιπλοκών αυτής’, Αιμορραγία – Ολιγαιμικό σοκ & Αιματοκρίτης, 61) από 22/06/07 πρόγραμμα χειρουργείου του Γ.Π.Ν. ΠΑΤΡΩΝ, 62) από 26/06/07 πρόγραμμα χειρουργείου του Γ.Π.Ν. ΠΑΤΡΩΝ, 63) με αρ. πρωτ. 25606/03.07.07 ενημερωτικό έγγραφο του κ. Μ. προς το Διοικητή του νοσοκομείου ¨’γιος Ανδρέας¨ σχετικά με την απουσία του, 64) με αριθμ. πρωτ. 1195/20.01.09 έγγραφο του τμήματος Προσωπικού του νοσοκομείου ¨’γιος Ανδρέας¨ προς τον κ. Σ. Ε., σχετικά με τους υπηρετούντες κατά σειρά αρχαιότητας ιατρούς στο τμήμα μαιευτικής, 65) ιατροδικαστική έκθεση του Καθηγητή – Δ/ντή Εργαστηρίου Ιατροδικαστικής & Τοξικολογίας, Α.Π.Θ., κ. Δημητρίου Κ. Ψ., 66) ιατροδικαστική έκθεση του Καθηγητή Ιατροδικαστικής & Τοξικολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Α. Σ. Κ., 67) Φωτοαντίγραφο κεφαλαίου 36 της ¨ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ, εκδόσεων ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ ΑΕ¨, -ενδέκατη έκδοση- περί αιμόστασης και πήξης αίματος, 68) ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ του Williams, 69) από 23/11/2011 δικάσιμος του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Θεσσαλονίκης για το θάνατο ασθενούς, Ε. Λ., 70) με αριθμ. πρωτ. 1177/07/25.02.08 ιατροδικαστική έκθεση νεκροψίας – νεκροτομής του ασθενούς Ευσταθίου Λαζαρίδη της ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Θεσσαλονίκης, 71) Φωτοαντίγραφο διαφόρων τεχνικών από ¨Πρακτική Νεκροτομής (Σ. Ν. Ν.) & Τοξικολογικών Αναλύσεων (Ε. Τ. – Π.), εκδόσεων ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ ΑΕ¨, 72) με αριθμ. πρωτ. 9070/20.03.2009 βεβαίωση του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών ¨’γιος Ανδρέας¨ σχετικά με την υπηρεσία του ιατρού Β. Π., Και 73) από 7-9-2000 έγγραφο από “ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΔΣΑ¨ σχετικά με τον ¨Καθορισμό των οργάνων για κάθε ιατρική ειδικότητα για εκτέλεση υπερήχων¨, επίσης επισκοπήθηκαν δεκαέξι (16) φωτογραφίες.

 

Στη συνέχεια οι συνήγοροι των πολιτικώς εναγόντων και υπεράσπισης των κατηγορουμένων ενεχείρισαν στο Δικαστήριο τα έγγραφα, ήτοι: 1) από 9-2-2015 βεβαίωση από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών, 2) από 19-1-2015 ενημερωτικό σημείωμα – διευκρινήσεις Π.Μ., 3) αποσπασματική μετάφραση από το έργο: ¨Ο ΑΤΛΑΣ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ¨ ΕΚΔΟΣΕΙΣ GEORG THIEME Στουττγάρδη – Νέα Υόρκη, 4) Γυναικολογικά επείγοντα από το Ν. Δ. Β. Μαιευτήρα – Γυναικολόγο, 5) από 11-9-2014 έγγραφο από την ιατρική υπηρεσία μαιευτική – γυναικολογική κλινική του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων, 6) από 9-10-2014 και με αρ. πρωτ. 32050/10-10-2014 έγγραφο από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, 7) με αριθ. πρωτ. 97/13-1-2014 πιστοποιητικό από το Διοικητικό Εφετείο Πατρών, 8) από 20-2-2008 έγγραφο του Διευθυντή Π. Μ. προς τον Διευθυντή ιατρικής υπηρεσίας Α. Δ., 9) υπ΄ αριθμ. 792/2013 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Πατρών και 10) από 19-1-2015 επίσημη μετάφραση του μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τον δικηγόρο Β.Ζ., τα οποία το Δικαστήριο, δια της Προέδρου, ανέγνωσε.

 

Στο σημείο αυτό της δίκης και περί ώρα 15.00, ο Γραμματέας της έδρας δήλωσε αποχώρηση, προς τήρηση ωραρίου συμμορφούμενος στη σχετική απόφαση της διοίκησης του σωματείου του κλάδου τον οποίο ανήκει και ελλείψει άλλου γραμματέα.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε τη διακοπή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης για την 27-1-2015 ημέρα Τρίτη στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Ακολούθως το Δικαστήριο, διέκοψε την εκδίκαση της προκειμένης υπόθεσης για την 27-1-2015 ημέρα Τρίτη και ώρα 9.00 π.μ., παρήγγειλε δε η Πρόεδρος την ως άνω ημέρα και ώρα να είναι παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Επελθούσης της παραπάνω ημέρας, σήμερα την 27-1-2015, ημέρα Τρίτη και ώρα 9.00 π.μ., στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών, το Δικαστήριο αφού επανήλθε στην έδρα του, με την ίδια σύνθεση, τον ίδιο Εισαγγελέα και τον ίδιο Γραμματέα, και η Πρόεδρος αφού βεβαιώθηκε για την παρουσία όλων των παραγόντων της δίκης διέταξε την πρόοδο της συζήτησης της προκειμένης υπόθεσης.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε ο πρώτος μάρτυρας υπεράσπισης του πρώτου κατηγορουμένου, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Κ. Γ., κάτοικος Πατρών, επάγγελμα γιατρός αναισθησιολόγος, Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενος, κατέθεσε τα εξής: Είμαι γιατρός αναισθησιολόγος Διευθυντής Εντατικής Μονάδος «ΟΛΥΜΠΙΟΥ» Νοσοκομείου Πατρών. Για την συγκεκριμένη περίπτωση δεν έχω καμία σχέση δηλαδή φυσική παρουσία. Ο 1ος κατηγορούμενος Π. Μ. όταν απεχώρησε από το νοσοκομείο, ήρθε στο Ιδιωτικό νοσοκομείο Ολύμπιο και με ενημέρωσε. Εγώ ενημερώθηκα και διάβασα και την δικογραφία. Με τα έγγραφα που διάβασα, αλλά και με τις καταθέσεις των μαρτύρων βγαίνει ότι έγινε, όχι κακή, αλλά καλή χειρουργική επέμβαση. Οι δύο φιάλες αίματος που χορηγήθηκαν κατά το χειρουργείο δεν ήταν ασύνηθες. Η ασθενής είχε χαμηλό προεγχειρητικό αιματοκρίτη και έτσι δικαιολογείται ότι της δόθηκαν δύο φιάλες αίματος. Διάβασα την έκθεση της συναδέλφου μου Ο. Π. Η αναισθησιολόγος Ο. Π. καταγράφει με ακρίβεια τι έγινε, αν είχε παρατηρήσει αιμορραγία θα το έγραφε. Θεωρώ ότι η αιμορραγία της ασθενή ήταν μετεγχειρητική. Η παροχέτευση σε τέτοια επέμβαση, όπως της θανούσας, δεν μπαίνει πάντα, το πιο συνηθισμένο είναι να μην μπαίνει. Αν μπει παροχέτευση από μόνη της δεν λέει τίποτα. Τα αίτια της αιμορραγίας, μπορεί να είναι από χαλάρωση των απολινώσεων, αλλά και από το ότι έφυγαν θρόμβοι, δηλαδή υπάρχουν πολλά αίτια. Ο 1ος κατηγορούμενος Π. Μ. για το αν ήταν ο θεράπων γιατρός που με ρωτάτε, εγώ λέω ότι θεωρώ θεράπων γιατρό αυτόν που είναι ταγμένος να αντιμετωπίσει μια οποιαδήποτε περίπτωση. Ο χειρούργος γιατρός σίγουρα έχει και αυτός τα καθήκοντα αυτά, αλλά ο 1ος κατηγορούμενος απουσίαζε. Το νοσοκομείο ήταν απολύτως στελεχωμένο όπως και το τμήμα προσωπικού και μπορούσε να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε περιστατικό. Δεν μπορώ να προσδιορίσω αμέλεια από τον 1ο κατηγορούμενο. Προβληματισμοί μπαίνουν αν αξιολογήθηκαν σωστά τα ευρήματα και η κλινική εικόνα της ασθενή. Εγώ είχα μελετήσει τα ευρήματα της ασθενή και διαβάζοντας έβλεπα μια αξιοσημείωτη σταθερότητα ότι είχε η ασθενής, έτσι έδειχνε. Εγώ έχω δύο εικόνες στο μυαλό μου. Με 22 αιματοκρίτη θα ήμουν λίγο ανήσυχος, εμένα θα με ανησυχούσε η εξέλιξη της ασθενή. Ο κάθε ασθενής πρέπει να εξετάζεται συνολικά και κυρίως κλινικά. Εγώ από την δουλειά μου χωρίς άδεια μπορώ να απουσιάζω. Ο 1ος κατηγορούμενος αν δεν είχε πάρει άδεια δεν έπρεπε να απουσιάζει. Αν την Δευτέρα ήταν εκεί στο νοσοκομείο για το αν επιλαμβάνετο δεν ξέρω μπορεί και όχι, υποθέτω πως ναι θα την επισκέπτετο. Ο 1ος κατηγορούμενος είναι εμπειρότατος γιατρός, φαντάζομαι ότι θα επισκέπτετο τους ασθενείς. Αν είχε βάλει παροχέτευση, θα μπορούσε να αντιληφθεί την αιμορραγία, αν όμως η παροχέτευση είχε βουλώσει δεν θα έβλεπε τίποτα. Έχω διαβάσει την ιατροδικαστική έκθεση της Α. Τ., οφείλω να συμφωνήσω σε αυτήν στην αιτία θανάτου. Η ιατροδικαστική έκθεση αυτή δεν είναι αναλυτική όσο θα έπρεπε. Ο αιματοκρίτης στο 36 είναι χαμηλός και για αυτό μεταγγίστηκε στο χειρουργείο. Οι χειρουργικές μεταγγίσεις δεν αναπληρώνουν πλήρως την απώλεια του αίματος. Το Σάββατο είχε αιματοκρίτη 26, την Κυριακή είχε αιματοκρίτη 22, για το αν είχε αιμορραγία με αυτά, λέω ότι υπάρχει έναρξη αιμορραγίας αλλά δεν ξέρω πότε, πιθανότατα από Σάββατο προς Κυριακή. Για σημαντική απώλεια αίματος δεν έχω καταθέσει στην πρωτόδικη διαδικασία. Η αιμορραγία ήταν μακράς διαρκείας και σε φάσεις. Εγώ συνεκτιμώντας τα ευρήματα της ασθενή και την κλινική της εικόνα, που δεν γνωρίζω, θα ανησυχούσα. Θα την ξεσκόνιζα την ασθενή, δεν ξέρουμε εκείνη τη στιγμή για το αν είναι αιμορραγία. Αν έκαναν απεικονιστικό έλεγχο, ναι τότε θα μπορούσαν να δουν τι συμβαίνει, αλλά αυτό δεν έγινε σε καμία ημέρα. Μόνο με τις τιμές του αιματοκρίτη δεν βγάζεις συμπέρασμα. Η μετάγγιση αίματος είναι στο πρόγραμμα και μετά η αξιολόγηση αν πρέπει να χειρουργηθεί η ασθενής. Η απώλεια αίματος 2.500 με 3.000 κυβικά εκατοστά υπό συνθήκες επιφέρει το θάνατο. Οι σφίξεις όταν φαίνονται από 72 με 76 είναι αξιοσημείωτα σταθερές. Θα έλεγα ότι δεν συμβαδίζουν με την κλινική εικόνα που λέγεται ότι είχε. Στη προθανάτια κατάσταση, αν η απώλεια αίματος στην αιμορραγία ήταν βραδεία, τότε η ασθενής θα ζούσε άλλες πέντε ημέρες. Δεν μπορώ να ξέρω αν πέθανε από πνευμονική εμβολή, αλλά δεν μπορώ να το αποκλείσω. Η ιατροδικαστής δεν έχει αμφιβολίες για την αιτία του θανάτου. Η ασθενής υποβαλλόταν σε αντιπυρετική θεραπεία, θα μπορούσε να είχε πνευμονική εμβολή, δεν αποκλείεται τίποτα από εμένα προσωπικά. Εγώ πιθανολογώ ότι είχαμε αιμορραγία σε δύο φάσεις, από τις οποίες η δεύτερη ήταν κοντά στο θάνατο. Εγώ ασχολήθηκα για πρώτη φορά με την υπόθεση από την πρωτόδικη και ύστερα. Όταν απουσίαζε ο 1ος κατηγορούμενος, δεν ξέρω αν ενημέρωσε τους άλλους γιατρούς, ούτε μου είπε κάτι τέτοιο. Για το αίτιο του θανάτου τώρα λέω ότι είναι η αιμορραγία υπό συνθήκες. Στο χειρουργείο γενικά μπορεί να γίνει σφάλμα, αλλά για αιμορραγία να προκύψει από αυτό δεν μπορώ να απαντήσω. Σε κάθε χειρουργείο μπορεί να γίνει χαλάρωση των απολινώσεων. Οι δύο φιάλες αίματος μετεγχειρητικά δόθηκαν για το λόγο του χαμηλού αιματοκρίτη. Ο αιματοκρίτης από 36 την άλλη ημέρα κατέβηκε στο 22, αυτό απαραίτητα όχι δεν αποδεικνύει απώλεια αίματος. Η ασθενής μετά το χειρουργείο θα είχε 26 με 27 αιματοκρίτη. Από το 26 σε 22 ο αιματοκρίτης την επομένη ημέρα, εκ του αποτελέσματος, συνιστά αιμορραγία, αλλά χρειαζόταν συνολική αξιολόγηση της ασθενή, να δουν την εξέλιξή της. Κάθε επέμβαση έχει την ιδιαιτερότητά της. Αν ο καταλληλότερος γιατρός είναι ο χειρούργος γιατρός για την παρακολούθηση, μπορεί να είναι αυτός, αλλά στην πράξη δεν γίνεται. Εμένα με ξενίζει η λέξη καταλληλότερος. Εγώ ως θεράπων γιατρός είμαι έως ότου ο ασθενής πάει στο θάλαμο νοσηλείας. Τα καθήκοντά μας είναι να είναι ο ασθενής σε σταθερότητα, φυσικά συνεκτιμούμε την απώλεια αίματος και παρακολουθούμε. Στα μεγάλα νοσοκομεία μπορεί να επιβλέπει τον ασθενή, βάση προγράμματος, άλλος γιατρός αναισθησιολόγος, αυτός είναι ο θεράπων γιατρός αναισθησιολόγος. Ο 1ος κατηγορούμενος ήταν υπεύθυνος να εκτελέσει μια χειρουργική επέμβαση και ολοκληρώθηκε ένα πολύ καλό χειρουργείο. Μετά η ασθενής μεταφέρθηκε στο θάλαμο νοσηλείας, εκεί για καθήκον θεράποντος γιατρού είναι συνολικά με βάση το οργανόγραμμα του νοσοκομείου μια ομάδα γιατρών, υπάρχει ανάθεση ευθύνης. Ο 1ος κατηγορούμενος για καθήκον με την ιδιότητα του θεράποντος γιατρού με την έννοια που το λέτε όχι δεν έχει. Ο γιατρός μπορεί να κάνει το χειρουργείο την Παρασκευή και μετά Σαββατοκύριακο να πάει εκδρομή με την οικογένειά του. Το καταλληλότερος γιατρός υποβαθμίζει τους άλλους γιατρούς, δεν δέχομαι αυτόν τον όρο. Νομικά ο 1ος κατηγορούμενος όχι δεν ήταν να το κάνει αυτός, αν ήταν εκεί αυτό είναι άλλο τι θα έκανε. Υπεύθυνος θεράπων γιατρός στο τμήμα νοσηλείας στις ημέρες που νοσηλευόταν η θανούσα όχι δεν ήταν ο 1ος κατηγορούμενος. Το νοσοκομείο ήταν απολύτως στελεχωμένο, γι΄ αυτό είχε φροντίσει ο 1ος κατηγορούμενος. Την Πέμπτη που εισήχθη η θανούσα εσωτερική εφημερία είχε ο 3ος κατηγορούμενος Α. Π. Ο 3ος κατηγορούμενος είχε την ιδιότητα του θεράποντα γιατρού να γνωρίζει την εικόνα ενημέρωσης της ασθενή, φυσικά γνωρίζει γιατί η ασθενής μπήκε στο νοσοκομείο σε εφημερία του και οφείλει να έχει εικόνα. Θεράπων γιατρός είναι ο υπεύθυνος του τμήματος. Η γιατρός αναισθησιολόγος Ο. Π. δεν αναφέρει ότι έγινε τίποτα κατά το χειρουργείο, αυτό σημαίνει ότι έχει γίνει αιμόσταση. Εγώ δεν αποδίδω αμέλεια στον 1ο κατηγορούμενο, ούτε ευθύνη του αποδίδω, ήταν ένα τυπικό χειρουργείο. Το χειρουργείο περιγράφεται αναλυτικά και μπορούσε να βλέπει όποιος γιατρός την εικόνα της ασθενή. Αν η ασθενής είχε κάποια αιμορραγία από πριν στο χειρουργείο, θα περιγράφετο από την αναισθησιολόγο. Σε άλλα χειρουργεία θέλουν παροχέτευση και σε άλλα είναι στην κρίση του χειρούργου. Αν γίνει κάποιο συμβάν τότε θα μπει παροχέτευση. Στην απλή περιεκτομή δεν μπαίνει παροχέτευση. Για ιδιαίτερη ενημέρωση όχι δεν θέλει, δεν ήξερε κανείς ότι θα αιμορραγήσει. Υπήρχε προσωπικό να επιτελέσει ότι επιπλοκή προκύψει, είναι δουλειά των γιατρών που είναι εκεί. Θεωρώ ότι δεν λείπει κάτι που θα έπρεπε να ενημερωθούν οι θεράποντες γιατροί. Εγώ αν έβλεπα τον αιματοκρίτη από το 22 στο 26, λέω ότι αυτό ένα νούμερο δεν λέει τίποτα, αλλά με την κλινική εικόνα της ασθενή, θα πρέπει να ψάξει ο γιατρός να δει τι συμβαίνει, δεν σημαίνει απαραίτητα αιμορραγία, την οποία ο γιατρός θα την είχε στο μυαλό του. Χρειαζόταν κάτι περισσότερο, εξετάσεις και θα φτάναμε στην αιτία. Εγώ το πρώτο που θα έκανα ήταν να επαναλάβω την μέτρηση του αιματοκρίτη, να κάνω υπερηχογράφημα, να κάνω αξονική για να αποκλείσω την κάθε περίπτωση ως αιτία που θα μου είχε ως υποψία. Αν το υπερηχογράφημα έδειχνε πήγμα αίματος το τι θα έκανα, λέω ότι δεν είμαι χειρούργος γιατρός για να αξιολογήσω αν πρέπει να γίνει χειρουργείο. Συνήθως γίνεται συντηρητική θεραπεία, μετά μεταγγίζουμε και μπορεί να σταματήσει η αιμορραγία από μόνη της. Ένα αγγείο που δεν σταματάει ο ασθενής πρέπει να μπει στο χειρουργείο. Την Κυριακή αν η ασθενής είχε μπει στο χειρουργείο θα σωζόταν. Με το νούμερο 22 του αιματοκρίτη δεν μπορούσε να αποκλειστεί η κάθε περίπτωση, αν είχε αξιολογηθεί για χειρουργείο τότε ναι θα σωζόταν. Ο 1ος κατηγορούμενος δεν είχε υπηρεσία Σάββατο και Κυριακή, απουσίαζε και δεν μπορεί να είναι ο θεράπων γιατρός της κλινικής. Το ότι ο 1ος κατηγορούμενος πήγε εξωτερικό σε σεμινάριο, αυτό δεν είναι αιτία θανάτου, γιατί πρόκειται για μεγάλο οργανωμένο νοσοκομείο και με ταγμένους γιατρούς που τους θεωρώ ικανότατους. Εξυπακούεται ότι και ο θεράπων γιατρός είναι ταγμένος γιατρός. Εξ όσων γνωρίζω ο 1ος κατηγορούμενος δεν το ήξερε ότι θα επιλεγεί για να πάει σε σεμινάριο στο εξωτερικό. Εμένα στην δουλειά μου φυσικά και με βρίσκουν αν θέλουν. Εγώ για τις ενδείξεις των μετρήσεων ενημερώνω τον χειρούργο. Στις 23-6-2007 ο αιματοκρίτης είναι 26,1, εγώ δεν θα μετάγγιζα αν η ασθενής ήταν καλά, δηλ. έπρεπε να γίνει συνδυασμός και της κλινικής εικόνας. Εφημερία ετοιμότητας σημαίνει ότι ο γιατρός είναι στο σπίτι του και καλείται για τα πάντα. Δεν ξέρω αν κάλεσαν τον 2ο κατηγορούμενο για να πάει να εξετάσει. Ο αιματοκρίτης, αν δεν αιμορραγεί ο ασθενής, σταθεροποιείται σε 48 ώρες μετά από το χειρουργείο. Στην περίπτωσή μας έγινε μετάγγιση, μετά την Δευτέρα είχαμε πήγμα, εγώ τότε θα έκανα πάλι μέτρηση. Την Τρίτη έδειξε αιματοκρίτη 29,2, αυτό δεν μπορεί να αποκλείσει την μικρή αιμορραγία, μπορεί να ήταν αφυδατωμένη. Παροχέτευση κατά την διάρκεια της νοσηλείας όχι δεν μπορούσε να μπει, παρά μόνο σε δεύτερο χειρουργείο. Από το πρωί της Τρίτης έως τότε που πέθανε, κατά εμένα, είχε μεγάλη αιμορραγία. Στις αιματηρές επεμβάσεις πρέπει να αναπληρώνεται το αίμα που χάνεται και πάντα ο ασθενής βγαίνει από το χειρουργείο με μειωμένο αιματοκρίτη. Μετεγχειρητικά γίνεται παντού εξέταση αιματοκρίτη, για μένα δεν είναι απαραίτητο, το κάνουν για να δουν αν πρέπει να μεταγγιστεί. Εμένα με 26 αιματοκρίτη αν είναι καλά η άρρωστη λέω δεν με ανησυχεί, αλλά θα πάω να την δω να την εξετάσω. Το 22 αιματοκρίτη είναι χαμηλό, χρίζει μετάγγισης και ανησυχίας. Την ημέρα που η ασθενής έπεσε σε αιματοκρίτη 22 μπορεί να μην είχε ενυδατωθεί καλά. Την Τρίτη από 22 σε 29 αιματοκρίτη η ασθενής δείχνει υγιής, εγώ αν ήταν καλά η ασθενής δεν θα την πήγαινα για υπέρηχο. Δίνω σημασία στις σφίξεις, στην πίεση και στο ρίγος. Για να έγινε λάθος στις μετρήσεις είναι σπάνιο φαινόμενο. Ο 2ος κατηγορούμενος πρέπει να λάβει τις τιμές των μετρήσεων που είναι φυσιολογικότατες. Αν η ασθενής ήταν κλινικά και ζωτικά καλά δεν χρειαζόταν υπέρηχο. Προφανώς δεν είχε ενδείξεις για υπέρηχο. Την Κυριακή μπορούσε να γίνει ή το ένα ή το άλλο ή και τα δύο, δηλ. μετάγγιση και υπέρηχος. Εγώ θα μπορούσα να είχα κάνει υπέρηχο σε τέτοια περίπτωση και ακόμη θα είχα κάνει και μετάγγιση. Εγώ δεν μπορώ να κρίνω τι είδε ο 2ος κατηγορούμενος την Τρίτη το πρωί. Το πιο καλύτερο στάδιο για να κάνουν κάτι οι γιατροί ήταν η Κυριακή, ήταν πολύ μικρό το νούμερο του αιματοκρίτη και υπήρχε περίπτωση αιμορραγίας γενικά. Αν τα συμπτώματα της κλινικής εικόνας δεν είναι καλά, τότε θα πάς να δεις τι φταίει. Εγώ αν είχα κακή κλινική εικόνα και αιματοκρίτη 29, τότε θα προχωρούσα παραπέρα να εξετάσω. Οι σφίξεις δεν συνάδουν με την κλινική εικόνα της ασθενή.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε ο άλλος μάρτυρας υπεράσπισης του δεύτερου κατηγορουμένου, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Δ. Ψ. του Κ., γεννήθηκε στην Μεσσηνία, ετών 70, κάτοικος Θεσσαλονίκης, επάγγελμα συνταξιούχος καθηγητής ιατροδικαστής, Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενος, κατέθεσε τα εξής: Διάβασα τα έγραφα της δικογραφίας καθώς και την ιατροδικαστική έκθεση της ιατροδικαστού Α. Τ. Η εν λόγω ιατροδικαστική έκθεση έχει πάρα πολλά κενά. Ο ιατροδικαστής ανοίγει την κοιλιά, σκουπίζει το αίμα, κοιτάει τι έχει κάνει ο χειρούργος, αν έχει βγάλει όλη την μήτρα ή μερική και όλα αυτά πρέπει να γράφονται στην έκθεση. Εμείς οι ιατροδικαστές φωτογραφίζουμε το ράμμα της μήτρας, βλέπουμε το χειρουργικό πεδίο. Στην συγκεκριμένη ιατροδικαστική έκθεση δεν περιγράφεται αν έχουμε σφάλμα στο ράψιμο και αν έχουμε ράψει καλά το αγγείο. Πρέπει να γράφει τι ράμματα χρησιμοποιήθηκαν. Πρέπει στην ιατροδικαστική έκθεση να είναι όλα τεκμηριωμένα. Την αιτία της αιμορραγίας, εγώ δεν πρέπει να υποθέσω, αλλά να την γράψω στην ιατροδικαστική έκθεση. Η λέξη ελεύθερα ράμματα δεν μας λέει τίποτα, εγώ δεν μπορώ να το καταλάβω αυτό. Εγώ θα έλεγα τι νούμερα ράμματα έχουμε. Αιματοπήγματα και ρευστό αίμα σημαίνει γρήγορη αιμορραγία. Γίνονται αιματοπήγματα, ο οργανισμός από πίσω διασπά το αιματόπηγμα έως ένα σημείο και μετά σταματά να το διασπά γιατί δεν έχει την δυνατότητα. Ο οργανισμός θρομβώνει. Είχαμε μεγάλη αιμορραγία. Στο χειρουργείο ο ασθενής αιμορραγεί πάντοτε. Τον σωστό αιματοκρίτη τον έχει ο ασθενής σε 70 ώρες από το χειρουργείο. Εγώ θα ήθελα μια λεπτομερή ιατροδικαστική έκθεση. Δεν είναι δυνατόν να χαλαρώσουν όλα τα αγγεία ταυτόχρονα. Για να έχουμε ταχεία αιμορραγία ο νεφρός επηρεάζεται πρώτα. Εγώ λέω ότι η αιμορραγία θα ξεκίνησε 3 με 4 ώρες πριν το θάνατο. Η χαλάρωση των απολινώσεων είναι αδιευκρίνιστη αιτία. Στην ιατροδικαστική έκθεση πρέπει να καταγράφονται οι αρτηρίες πως είναι ραμμένες. Μπορεί ο χειρούργος γιατρός να μην έχει δέσει καλά ένα αγγείο και να έγινε χαλάρωση, μπορεί να έγινε και αυτό. Εγώ με τα στοιχεία που έχω θεωρώ ότι είχαμε μια γρήγορη αιμορραγία 2 με 3 ώρες και μετά είχαμε το θάνατο. Το άλγος δεν είναι στοιχείο για αιμορραγία. Εγώ δεν βλέπω τέτοια πράγματα ότι δηλ. είχαμε άσχημη κλινική εικόνα. Πάντως ένα αιμορραγικό σοκ το καταλαβαίνουμε. Το αιματόπηγμα σε πόσο χρόνο θα λυθεί δεν υπάρχει κανόνας. Το χαλάρωση των απολινώσεων της ιατροδικαστού Α. Τ. είναι αόριστο. Για τη αιτία θανάτου είναι αρμόδιος ο ιατροδικαστής. Για θέμα πνευμονικής εμβολής πρέπει ο ιατροδικαστής να ανοίξει την πνευμονική αρτηρία, που όμως δεν περιγράφεται στην ιατροδικαστική έκθεση. Τα 3.000 κυβικά εκατοστά αίματος στην κοιλιακή χώρα, το αιμορραγικό είναι η αιτία του θανάτου. Για το ότι είπε η ιατροδικαστής ότι υπήρχε αιμορραγία 3 με 4 ημέρες πριν το θάνατο, βεβαίως αμφιβάλλω γι΄ αυτό. Εγώ θεωρώ ότι είχαμε θανατηφόρο αιμορραγία. Τα αιματοπήγματα όλα λύονται, εκτός από αυτά που οργανώνονται, όμως για να οργανωθεί το αιματόπηγμα πρέπει να περάσουν ημέρες. Προηγούμενα αιματοπήγματα θα είχαν λυθεί από τις ινωδολυσίνες. Αφού τα αιματοπήγματα τα λύνει και πεθαμένος ο οργανισμός, φανταστείτε ζωντανός. Όπως και να φωτογραφίσω απ΄ όποια απόσταση οι διαστάσεις είναι ίδιες. Τα οιδήματα της κοιλιάς που μου δείχνετε στις φωτογραφίες είναι από την επέμβαση. Ο ιατροδικαστής αφού έχει ανοίξει όλα τα όργανα, πρέπει να τα καταγράψει όλα με λεπτομέρεια. Οι τρόποι αιμόστασης είναι το ράψιμο και η διαθερμία. Είναι στην κρίση του ιατρού ποια από τις δύο θα χρησιμοποιήσει, το ράψιμο είναι ποιο ασφαλές τρόπος. Αν έχει χαλάρωση των απολινώσεων σε 1 με 2 ράμματα τότε η αιμορραγία είναι μικρή. Στο ράψιμο υπάρχουν και μεγάλα αγγεία. Στην διαθερμία με την πάροδο του χρόνου σαθροποιείται. Μια τέτοια επέμβαση μπορεί να έχει 15 ράμματα. Δεν μπορώ να πω αν χαλάρωσαν όλες οι απολινώσεις ή το αντίθετο. Η αιμορραγία δεν είναι αναμενόμενη ως επιπλοκή, αλλά όλα είναι πιθανά. Υπάρχουν τρεις τρόποι αιμορραγίας. Ο κάθε τρόπος έχει το ποσοστό του και έχει και κλινική εικόνα. Όταν λέει αιματοπήγματα εννοείται ότι είναι συμπαγές. Τα αιματοπήγματα σχηματίζονται γρήγορα, όταν μένει αιματόπηγμα σημαίνει ότι ήταν περισσότερο, έλυσε κάμποσο ο οργανισμός και δεν μπορούσε άλλο. Τα 3 λίτρα απώλεια αίματος είναι θανατηφόρο. Το αιματόπηγμα έγινε μερικές ώρες πριν το θάνατο και έμεινε και ελεύθερο αίμα. Από τις απολινώσεις δεν μου ταιριάζει τόσο πολύ αίμα. Από τις 15 απολινώσεις να χαλαρώσουν όλες δεν μπορεί. Για τα μεγάλα αγγεία, αποδέχομαι αυτό που λέει, δεν μπορώ αλλιώς. Η χαλάρωση των απολινώσεων φαίνεται, η ιατροδικαστής έπρεπε να το δει, ποιο είναι ραμμένο και ποιο δεν είναι καλά ραμμένο. Έπρεπε να λέει η ιατροδικαστική έκθεση πιο συγκεκριμένα και για ποια αγγεία. Εγώ δεν βρίσκω τίποτα ως αιτία αιμορραγίας, αλλά βέβαια υπάρχει αιμορραγία. Την αμφιβολία, που δεν την έχει η ιατροδικαστής, πρέπει να την τεκμηριώσει. Για την ιατροδικαστική έκθεση της Α. Τ. συμφωνώ για την αιτία θανάτου ότι λέει, αλλά θα έπρεπε να έχει πιο πολλά στοιχεία. Θα μπορούσε η ιατροδικαστής να δει την μια ταχεία αιμορραγία της τελευταίας στιγμής. Η πνευμονική εμβολή πρέπει να ελέγχεται και να καταγράφεται, αν το έβρισκε έπρεπε να το γράψει. Ένα μεγάλο πήγμα σχηματίστηκε και δεν πρόλαβε να λυθεί. Και μετά το θάνατο το αίμα πήζει, αλλά κοντά στο θάνατο, όχι μετά την ώρα. Εμείς στηριζόμαστε στο ιστορικό της ασθενή, δεν είχαμε φλεγμονή ή λοίμωξη αφού δεν καταγεγραμμένο, καχεξία δεν είχε και έτσι δεν μπορώ να φτάσω σε άλλο συμπέρασμα. Πυρετό μπορεί να κάνει ο ασθενής μετά από την επέμβαση. Το πήγμα δεν είναι παλιό, έχουμε περιπτώσεις που δεν θα έχουμε λύσεις των αιματοπηγμάτων, εδώ δεν συνέτρεχαν οι λόγοι για να μην λυθεί το πήγμα. Από μεγάλο αγγείο μπορεί να έχουμε διάχυτη αιμορραγία. Η ιατροδικαστική έκθεση δεν περιγράφει αναλυτικά, εγώ δεν ξέρω τι εννοεί που γράφει ελεύθερα ράμματα. Την πιθανή χαλάρωση των απολινώσεων αν την έβρισκε η ιατροδικαστής, θα έπρεπε να τραβούσε το ράμμα και να έλεγε εδώ χαλάρωση. Δεν ξέρω αν το είδε και δεν το έγραψε ή δεν το είδε. Εγώ δεν ξέρω αν έχει γίνει θερμοπληξία. Αν ναι είχε χρησιμοποιηθεί, τότε θα είχαν γίνει εγκαύματα. Ο ιατροδικαστής πρέπει να είναι βεβαιωμένος, παίρνεις και το βλέπεις στο μικροσκόπιο. Ένα έγκαυμα εξωτερικό είναι άλλο με ένα έγκαυμα εσωτερικό. Το καμένο αλλαγή χρώματος θα είχε, αν ναι θα έπρεπε να το περιγράψει η ιατροδικαστής. Δεν φαντάζομαι να είχε λόγο να μην το γράψει. Δεν μπορώ να πάρω θέση αν χρησιμοποίησε ο χειρούργος μέθοδο διαθερμίας. Τα γεγονότα δεν τα υποθέτεις, έπρεπε να αποδειχθούν. Υπάρχει πρακτικό χειρουργείου και λέει ότι δέσαμε αυτό και αυτό, αυτά η ιατροδικαστής δεν τα είδε και δεν τα έγραψε. Ήταν υποχρεωμένη να τα γράψει, δεν μπορώ να ξέρω γιατί δεν τα έγραψε. Η ιατροδικαστής και να μην είχε το πρακτικό έπρεπε να τα είχε δει. Πιστεύω ότι ο κάθε χειρούργος ιατρός κάνει το καλύτερο. Δεν έχω κάτι που να μπορεί να καταλογιστεί στον 1ο κατηγορούμενο, κάτι περί της χειρουργικής επέμβασης. Ο ιατροδικαστής πρέπει να περιγράφει ότι βλέπει για να έχει το Δικαστήριο σαφή εικόνα. Η ύπαρξη αιματοπηγμάτων ότι δείχνει μακράς διάρκειας αιμορραγία, όχι δεν είναι σωστή. Αν ξεκίνησε η αιμορραγία και σταμάτησε τότε δεν θα υπήρχε αιματόπηγμα. Ο αιματοκρίτης σταθεροποιείται σε 70 ώρες από την επέμβαση. Στο 22 αιματοκρίτη λέμε υπάρχει σταθεροποίηση και κάνουμε μέτρηση αιματοκρίτη, κάνουμε μετάγγιση και την άλλη ημέρα μετράμε πάλι τον αιματοκρίτη. Την Τρίτη με αιματοκρίτη 29 για περίπτωση αιμορραγίας δεν του περνάει υποψία του ιατρού, έχοντας υπόψη και την κλινική εικόνα της ασθενή. Οι σφίξεις είναι κλινική εικόνα της ασθενή, 70 με 80 οι σφίξεις είναι φυσιολογικές. Η αδυναμία κίνησης της ασθενή σε χειρουργική επέμβαση συμβαίνει και μπορεί να έχει και πυρετό. Πρέπει να δει ο γιατρός όλα αυτά τα στοιχεία, κάνει συνδυασμό και μένει σε αυτά. Στο αιματόπηγμα το χρώμα δεν έχει καμία σχέση. Εγώ όταν δω την συγκόλληση των αγγείων, κάνω τομή, παίρνω και το βλέπω στο μικροσκόπιο. Σε κατάσταση σοκ βρέθηκαν οι νεφροί λόγω της ταχείας αιμορραγίας. Το ότι λένε ότι βρέθηκε σε σοκ από την πρώτη ημέρα, όχι δεν συμφωνώ σε αυτό ότι συνέβη. Όταν νεκροτομούμε, ανοίγουμε, αφαιρούμε το αίμα και το μετράμε πόσο είναι, σκουπίζουμε, φωτογραφίζουμε και καταγράφουμε τι βλέπουμε. Ράμματα στις φωτογραφίες δεν φαίνονται, έπρεπε να φαίνονται τα ράμματα. Τα βρήκα, τα καταγράφω τα ράμματα, αυτά έπρεπε να τα φωτογραφήσει. Συμβαίνει για επανεξέταση με άλλον ιατροδικαστή αν θέλει κάποιος. Οι τομές πρέπει να γίνουν έτσι για να μπορεί να βρει τα στοιχεία και άλλος ιατροδικαστής. Τα αιματοπήγματα δεν αλλάζουν χρώμα με την παλαιότητά τους. Πάντοτε σε θάνατο από αιμορραγία βρίσκουμε αιματοπήγματα. Αν έχει κάποιος κάνει αιμορραγία και σταματήσει και μετά από 7 ημέρες χειρουργείται, τότε δεν θα βρούμε αιματοπήγματα αλλά ελεύθερο αίμα. Η μέθοδος της θερμοπληξίας είναι πιο εύκολη, αλλά τα ράμματα είναι πιο ασφαλής μέθοδος. Οι μητριές, δηλ. τις αρτηρίες αυτές τις προσέχεις και τις δένεις καλά, με ράμματα πρέπει να γίνεται αυτό. Εγώ από όσα έχω δει και διαβάσει λέω ότι η αιμορραγία ήταν λίγο πριν το θάνατο. Η ιατροδικαστής έπρεπε να βρει την αιτία της αιμορραγίας, θα μπορούσε να την βρει, αρκεί να ψάξει σωστά. Η ιατροδικαστική έκθεση δεν μας λέει την αιτία της αιμορραγίας. Ο ιατροδικαστής μπορεί να προβεί σε ιστολογική εξέταση και τότε ξεκαθαρίζεις. Τον θρόμβο από το αιματόπηγμα πρέπει να ξεκαθαρίσει το ένα από το άλλο. Η ασθενής αν δεν έκανε χειρουργείο δεν θα πέθαινε. Για την μετάγγιση που έγινε μπορεί να υποψιάστηκε αιμορραγία. Την μία ημέρα οι γιατροί βλέπουν αιματοκρίτη 26 ο οποίος είναι αποδεκτός, την άλλη ημέρα βλέπουν αιματοκρίτη 22 ο οποίος δεν είναι αποδεκτός και γι΄ αυτό έγινε μετάγγιση. Αν έχεις αιμοδυναμική αστάθεια τότε πας παραπέρα, αν όχι μόνο μετάγγιση. Ο αιματοκρίτης στο 22 είναι χαμηλός, όχι επικίνδυνος για την υγεία, με την μετάγγιση πάει 29, αν έμενε 22 με 23 τότε χάνουμε. Η διαφορά στον αιματοκρίτη των 13,5 μονάδων είναι σημαντική. Με απώλεια 3000 κυβικών εκατοστών αίματος πεθαίνεις, δεν έχεις σφίξεις. Αν σχιστούν τα τοιχώματα επέρχεται μαλάκωση του αγγείου. Σε αιματοκρίτη 26 με 27 δεν ανησυχεί ο γιατρός. Σε αιματοκρίτη 22 κάνουμε μετάγγιση για να σταθεροποιηθεί ο άρρωστος και πρέπει να περιμένει ο γιατρός. Στον αιματοκρίτη 26 δεν μεταγγίζεις. Ο 2ος κατηγορούμενος Ε. Σ. σωστά πράττει την μετάγγιση με αιματοκρίτη 22 υποστηρίζεις τον άρρωστο και κάνεις μετάγγιση για να τον ανεβάσεις. Εγώ δεν έχω στοιχεία για χειρουργικό λάθος. Αν είχαμε τις δύο συμπτώσεις – συγκρίσεις πρακτικού χειρουργείο και ιατροδικαστικής έκθεσης τότε δεν θα είχαμε πρόβλημα. Ερικνώμενη κάψα του σπληνός, αυτό είναι μεγάλη αιμορραγία.

 

Στο σημείο αυτό της δίκης και περί ώρα 15.00, ο Γραμματέας της έδρας δήλωσε αποχώρηση, προς τήρηση ωραρίου συμμορφούμενος στη σχετική απόφαση της διοίκησης του σωματείου του κλάδου τον οποίο ανήκει και ελλείψει άλλου γραμματέα.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε τη διακοπή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης για την 29-1-2015 ημέρα Πέμπτη στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Πατρών.

 

Ακολούθως το Δικαστήριο, διέκοψε την εκδίκαση της προκειμένης υπόθεσης για την 29-1-2015 ημέρα Πέμπτη και ώρα 9.30 π.μ., παρήγγειλε δε η Πρόεδρος την ως άνω ημέρα και ώρα να είναι παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Πατρών.

 

Επελθούσης της παραπάνω ημέρας, σήμερα την 29-1-2015, ημέρα Πέμπτη και ώρα 9.30 π.μ., στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Πατρών, το Δικαστήριο επανήλθε στην έδρα του, με την ίδια σύνθεση, την αναπληρωματική Εισαγγελέα Βασιλική Αργύρη, και τον ίδιο Γραμματέα, και η Πρόεδρος βεβαιώθηκε για την παρουσία όλων των παραγόντων της δίκης.

 

Η Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε τη διακοπή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης, λόγω κωλύματος του τακτικού Εισαγγελέα Γεωργίου Μπισμπίκη, για την 5-2-2015 ημέρα Πέμπτη στην αίθουσα 3 του Εφετείου Πατρών.

 

Ακολούθως το Δικαστήριο, διέκοψε την εκδίκαση της προκειμένης υπόθεσης, λόγω κωλύματος του τακτικού Εισαγγελέα Γεωργίου Μπισμπίκη, για την 5-2-2015 ημέρα Πέμπτη και ώρα 9.00 π.μ., παρήγγειλε δε η Πρόεδρος την ως άνω ημέρα και ώρα να είναι παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης στην αίθουσα 3 του Εφετείου Πατρών.

 

Επελθούσης της παραπάνω ημέρας, σήμερα την 5-2-2015, ημέρα Πέμπτη και ώρα 9.00 π.μ., στην αίθουσα 3 του Εφετείου Πατρών, το Δικαστήριο αφού επανήλθε στην έδρα του, με την ίδια σύνθεση, τον ίδιο Εισαγγελέα και τον ίδιο Γραμματέα, και η Πρόεδρος αφού βεβαιώθηκε για την παρουσία όλων των παραγόντων της δίκης διέταξε την πρόοδο της συζήτησης της προκειμένης υπόθεσης.

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλος μάρτυρας υπεράσπισης του πρώτου κατηγορουμένου, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Σ. – Δ. Α. του Γ., γεννήθηκε το έτος 1952, κάτοικος Πατρών (…. …) επάγγελμα γιατρός, Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς του. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενος, κατέθεσε τα εξής: Είμαι γιατρός χειρούργος, Διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής Νοσοκομείου «ΟΛΥΜΠΙΟΝ» Πατρών. Ότι θα καταθέσω, είναι από τα έγγραφα της δικογραφίας που έχω διαβάσει και απ΄ ότι μου έχει πει ο πρώτος κατηγορούμενος. Απ΄ όλα που διάβασα, την ιατροδικαστική έκθεση της ιατροδικαστού Α. Τ., τις καταθέσεις των μαρτύρων καταλήγω στο συμπέρασμα, ότι κατά την επέμβαση δεν υπάρχει χειρουργικό σφάλμα. Πρόκειται για τυπική επέμβαση, αφαιρείται μόνο η μήτρα. Δεν αναγράφεται κάτι το ιδιαίτερο στο χειρουργείο. Εγώ σε Δημόσιο Νοσοκομείο έχω κάνει πολλά χρόνια, τώρα είμαι σε ιδιωτικό. Σε αυτό που ρωτάτε αν παρακολουθεί ο χειρούργος γιατρός τον ασθενή του, εγώ λέω ότι σε μεγάλο νοσοκομείο υπάρχει το οργανόγραμμα του νοσοκομείου και υπάρχουν γιατροί που παρακολουθούν τον κάθε ασθενή. Ο χειρούργος γιατρός αν είναι υπηρεσία θα τον παρακολουθήσει, γενικά τον παρακολουθεί. Ειδικά παρακολουθούν αυτοί οι γιατροί που είναι υπηρεσία. Εγώ ως χειρούργος γιατρός θα παρακολουθήσω και εγώ. Δεν ξέρω για ειδική συμφωνία, αν υπήρχε, μεταξύ του γιατρού πρώτου κατηγορούμενου και θανούσας. Ακόμη γίνεται και το ότι, μπορεί να χειρουργήσει όποιος γιατρός βρεθεί στην υπηρεσία. Στην συγκεκριμένη περίπτωση η άρρωστη επέλεξε ως γιατρό χειρούργο τον πρώτο κατηγορούμενο. Εγώ αν χειρουργούσα την Παρασκευή, το Σάββατο και την Κυριακή θα την αναλάμβανε άλλος γιατρός και όταν θα επανερχόμουν, όταν θα είχα υπηρεσία θα την παρακολουθούσα, όχι ότι είναι υποχρεωτικά να την παρακολουθήσω συνεχόμενα. Εγώ συνήθως όταν χειρουργούσα, έλεγα στους άλλους γιατρούς ότι φεύγω και ότι θα λείπω. Η μετεγχειρητική κατάσταση της ασθενή, σε πιθανή χαλάρωση των απολινώσεων συνηθισμένο γεγονός δεν είναι, αλλά μπορεί να συμβεί. Γενικά σε κάθε επέμβαση μπορεί να περιμένει αιμορραγία ο κάθε γιατρός. Ο γιατρός που φεύγει, είναι πως αξιολογεί ο καθένας το πρόβλημα, για να επικοινωνήσει στο χειρουργείο και να δει πως πάει ο ασθενής. Η αιμορραγία αν θα προβλεφθεί από τους εφημερεύοντες γιατρούς λέω ότι, με όχι καλή κλινική εικόνα που έχει τεράστια σημασία, βάζει σε ανησυχία τους γιατρούς. Διάβασα τις καταγραφές στις σφίξεις και στις πιέσεις και λένε άλλα. Από τις καταθέσεις των συγγενών της ασθενή (θανούσας) βγαίνει ότι κάτι συμβαίνει, ότι δεν είναι καλά. Πρέπει να δεις, ως γιατρός, τι συμβαίνει. Δικαιώθηκε η άποψη ότι δεν ήταν καλά ότι είχε αιμορραγία, από το ότι βρέθηκε αίμα στην κοιλιακή χώρα. Για να λέει ο άνθρωπος, δηλ. οι συγγενείς, ότι δεν είναι καλά, ο γιατρός πρέπει να το ψάξει, εγώ ως γιατρός δεν το αγνοώ αυτό. Με βάση τις καταθέσεις των συγγενών επιδεινωνόταν η κατάσταση της ασθενή. Τα συμπτώματα της αιμορραγίας, σε κάθε περίπτωση είναι, ανεβάζει πυρετό, οι σφίξεις και οι πιέσεις, αλλά ακόμη και το απλό, στο νύχι του ασθενή που φαίνεται άσπρο αν το κάνουμε έτσι (πιέσουμε) δεν κοκκινίζει σε υπάρχουσα αιμορραγία. Υπάρχουν και αντικειμενικά στοιχεία σε κάθε ασθενή, αλλιώς αντέχει ο ένας ασθενής και αλλιώς ένας άλλος. Ο γιατρός πρέπει να δει συνολικά την κλινική εικόνα της ασθενή, δύσπνοια, ωχρότητα και όλα αυτά, ο μέσος γιατρός ναι πρέπει να αξιολογήσει αυτά με τις μετρήσεις, πυρετό, σφίξεις και πιέσεις. Είναι στην υποχρέωση του εφημερεύοντος γιατρού να ελέγξει. Κατά την έξοδο του ασθενή από το νοσοκομείο, τις οδηγίες τις δίνει ο χειρούργος γιατρός, αλλά μπορεί να τις δώσει και άλλος ειδικευμένος γιατρός, ιδιαίτερα τις δίνει ο χειρούργος γιατρός αν είναι διαθέσιμος. Όταν απουσιάζει ο χειρούργος γιατρός (1ος κατηγορούμενος), το ότι δεν ενημέρωσε τους άλλους γιατρούς που εγώ δεν ξέρω αν ενημέρωσε, απαντώ ότι ο πρώτος κατηγορούμενος ενημέρωσε το Διοικητή του νοσοκομείου ότι θα πάει σε συνέδριο στο εξωτερικό. Για παροχέτευση, τώρα αν πάει το Δικαστήριο στο νοσοκομείο, ναι θα δει σε κάποιες περιπτώσεις να έχει πει και σε άλλες όχι. Σε κάποιες περιπτώσεις πρέπει να μπαίνει παροχέτευση, σε απλή υστερεκτομή όχι δεν πρέπει να μπαίνει παροχέτευση. Σε μαστεκτομή θα βάλω παροχέτευση για να δω την λέμφο. Σε υστερεκτομή με καρκίνο πρέπει να μπει παροχέτευση για να δεις τυχόν αιμορραγία. Αφού δεν βάλουμε παροχέτευση, αλλά ακόμη και όταν βάλουμε, πρέπει να είμαστε επιμελείς ως γιατροί, γιατί μπορεί να σε παραπλανήσει η παροχέτευση. Η αιμορραγία υπάρχει ως εκδοχή σε χειρουργική επέμβαση, αλλά όχι η συχνότερη. Η αιμορραγία είναι πιο σοβαρή από μια τυχόν ουρολοίμωξη. Το Σάββατο με αιματοκρίτη στο 26,2 και την Κυριακή στο 22 είναι στα πλαίσια του σύνηθες αυτή η πτώση, αλλά η συνεχόμενη πτώση δεν είναι σύνηθες. Σε απλή χειρουργική επέμβαση η πτώση 14 μονάδες εγώ δεν το έχω σύνηθες. Πιθανολογούμε αιμορραγία στη συνεχόμενη πτώση του αιματοκρίτη. Με αιματοκρίτη 22 κλινικά, όχι δεν θα μπορούσε η ασθενής, θα ήταν δύσκολο να μετακινηθεί. Η μετάγγιση όχι δεν σημαίνει απώλεια αίματος. Εγώ θα έκανα μετάγγιση, θα κοίταγα να δω όμως να αποκλείσω την κάθε περίπτωση, θα έψαχνα περισσότερο, θα έκανα έρευνα. Ο υπέρηχος είναι ο πιο απλός τρόπος. Μετά εξαρτάται από το τι θα έβλεπα, πόσα κυβικά εκατοστά αίματος και πως θα το έβλεπα, αν έβλεπα μεγάλη ποσότητα αίματος ή πήγματος τότε θα έκανα χειρουργείο. Εγώ είχα ένα παρόμοιο περιστατικό. Είμαι στο χειρουργείο και έχει γίνει μια άψογη επέμβαση, φεύγει ο συνάδελφος γιατρός και το απόγευμα εγώ ενημερώνομαι ότι ο αιματοκρίτης είναι στο 23 και η ασθενής έχει κλινική εικόνα με ιδρώτα και πίεση, πήγα είδα την ασθενή, είπα ότι έχει αιμορραγία και έκανα χειρουργείο. Απώλεια σε 3.000 κυβικά εκατοστά ποσότητα αίματος είναι επαρκή για να επιφέρει το θάνατο. Στην περίπτωση που δικάζετε εγώ πιστεύω ότι ξεκίνησε αιμορραγία και η οποία κάποια στιγμή αυξήθηκε. Συμφωνώ με την ιατροδικαστική έκθεση της ιατροδικαστού Α. Τ. Εξ αποκλεισμού καταλήγω και εγώ ότι η αιμορραγία προήλθε από κάποια χαλάρωση των απολινώσεων. Η ασθενής την τελευταία ημέρα το απόγευμα προς το πρωί της Τετάρτης δεν έχει πυρετό, δεν έχει ούρηση και δεν είναι καλά. Εγώ με το περιστατικό ασχολήθηκα όταν με κάλεσε ο πρώτος κατηγορούμενος. Με τους άλλους γιατρούς κατηγορούμενους δεν μίλησα. Δεν έμαθα αν ο πρώτος κατηγορούμενος ενημέρωσε τους άλλους κατηγορούμενους για την ασθενή, ούτε μου είπε τι έκανε. Δεν είναι ιδιορρυθμία η μήτρα να είναι μεγαλύτερη από το κανονικό. Στη χειρουργική επέμβαση υπάρχουν αγγεία που αποκόπτονται, είναι 2 μεγάλα αγγεία (ένα δεξιά και ένα αριστερά) και 5 με 6 μικρά αγγεία. Το ότι υπάρχουν μεγάλα αγγεία για λάθος δεν μπορεί να γίνει, θα βάλει ο γιατρός τις απολινώσεις όπως τις βάζει πάντα. Η απολίνωση αν δεν σφιχτεί σωστά, αιμορραγία θα γίνει μπροστά μας. Επομένως τα αγγεία απολινώνονται σωστά. Το οίδημα αρχίζει αμέσως όταν ακουμπάμε. Το οίδημα όταν υποχωρεί μπορεί να είναι αιτία αιμορραγίας. Ο βαθμός του οιδήματος εξαρτάται για να προκαλέσει χαλάρωση των απολινώσεων. Το αγγείο έχει ιστούς γύρω – γύρω, όπως και στην περίπτωσή μας. Σε μικρό οίδημα δεν θα ανοίξει. Ο χειρούργος γιατρός δένει τις απολινώσεις ίσα να σφίξει, δεν βάζουμε δυναμόμετρο. Θα σφίξει σωστά, τίποτα παραπάνω. Χαλάρωση των απολινώσεων προέρχεται από οίδημα. Ακόμη υπάρχουν οι περιπτώσεις, διαταραχή πήξης του αίματος και αύξηση αρτηριακής πίεσης, για χαλάρωση των απολινώσεων και αιμορραγία. Στην περίπτωση της ασθενή (θανούσας) εγώ λέω ότι η αιμορραγία έγινε από υποχώρηση του οιδήματος, δεν έχω άλλη αιτία. Για το πόσα αγγεία χαλάρωσαν δεν ξέρω. Αιμορραγία εκτός από τα αγγεία, μπορεί και από το να αποκολληθεί η μήτρα από τη κύστη και εκεί δημιουργείται μια τραυματική επιφάνεια. Από τα μικρά αγγεία αν δικαιολογείται τόση ποσότητα αίματος, λέω ότι μπορεί αν πρόκειται για σταδιακή και συνεχόμενη αιμορραγία, ναι τότε θα δώσει τόσο αίμα.

 

Στο σημείο αυτό της δίκης ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε τη διακοπή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης για μια ώρα και την επάνοδο του Δικαστηρίου στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Ακολούθως το Δικαστήριο, διέκοψε την εκδίκαση της προκειμένης υπόθεσης για μια ώρα, παρήγγειλε δε η Πρόεδρος να είναι παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Επελθούσης της ώρας, στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών, το Δικαστήριο αφού επανήλθε στην έδρα του, με την ίδια σύνθεση, τον ίδιο Εισαγγελέα και τον ίδιο Γραμματέα, και η Πρόεδρος αφού βεβαιώθηκε για την παρουσία όλων των παραγόντων της δίκης διέταξε την πρόοδο της συζήτησης της προκειμένης υπόθεσης.

 

Στο σημείο αυτό η Πρόεδρος κάλεσε τον μάρτυρα υπεράσπισης του πρώτου κατηγορουμένου Σ. – Δ. Α. του Γ., να συνεχίσει την κατάθεσή του και εκείνος κατέθεσε ότι: Συμφωνώ ότι δεν υπήρχε ιατρικό σφάλμα κατά το χειρουργείο και αυτό τα λέω απ΄ ότι διάβασα. Δεν προκύπτει ότι χρησιμοποιήθηκε μέθοδος διαθερμίας, αυτό θα φαινόταν αν χρησιμοποιείτο, από έγκαυμα που θα δημιουργείτο, το αγγείο τότε θα ήταν ανοικτό, θα το έβρισκε η ιατροδικαστής και θα το έγραφε στην έκθεσή της. Δεν πιστεύω ότι μπορεί να το είδε και ότι δεν θα το έγραφε, έχει πολύ καλή εμπειρία και ακουστό όνομα για αρκετά χρόνια. Η διατύπωση ότι δεν βρέθηκε ελεύθερο ράμμα είναι σαφής ότι δεν υπήρχε ελεύθερο ράμμα. Τα ράμματα στην θέση τους, τα λέει όλα, σημαίνει ότι δεν βρήκε αγγείο σε ρήξη. Υπάρχει πρακτική ιατρική καθιερωμένη ότι στις απλές επεμβάσεις δεν βάζουμε παροχέτευση. Όταν κάνεις επέμβαση στο έντερο, τότε βάζουμε παροχέτευση. Ευθύνη στον πρώτο κατηγορούμενο για τοποθέτηση παροχέτευσης δεν υπάρχει. Ένα τέτοιο περιστατικό, μια τέτοια χειρουργική επέμβαση, είναι τυποποιημένο τι πρέπει να κάνουμε κατά το χειρουργείο και να παρακολουθήσουμε, δεν χρειάζεται τίποτα ιδιαίτερο. Είναι αυτονόητα, ότι στη μετεγχειρητική, θα γίνουν αυτά που πρέπει. Δεν βλέπω ότι έπρεπε να δώσει κάτι συγκεκριμένες οδηγίες ο πρώτος κατηγορούμενος και δεν τις έδωσε. Δεν ξέρω πότε έφυγε για το εξωτερικό ο πρώτος κατηγορούμενος. Ξέρω ότι εγκρίθηκε η συμμετοχή του σε συνέδριο και ότι ενημέρωσε τηλεφωνικά το Διοικητή του νοσοκομείου. Εμείς σε κάθε περίπτωση ξέρουμε από 2 με 3 μήνες πριν ότι θα γίνει συνέδριο και έχουμε υποβάλλει αίτηση. Τη συμμετοχή του ο πρώτος κατηγορούμενος την έμαθε μετά την εγχείριση. Τον Διοικητή του νοσοκομείου έπρεπε να ενημερώσει.

 

Στο σημείο αυτό ο πρώτος κατηγορούμενος Π. Μ. του Κ., αφού ρωτήθηκε από την Πρόεδρο, κατέθεσε ότι: Διοικητής του νοσοκομείου ήταν ο κ. Κ.

 

Στη συνέχεια ο ως άνω μάρτυρας συνεχίζοντας την κατάθεσή του είπε ότι: Την Δευτέρα το πρωί δεν μπορεί να μην ήξεραν οι γιατροί του νοσοκομείου ότι έλειπε ο γιατρός πρώτος κατηγορούμενος. Εγώ για το οργανόγραμμα του νοσοκομείου έλαβα γνώση, υπάρχει υπεύθυνος του θαλάμου νοσηλείας και υπεύθυνος της αίθουσας τοκετών, αυτοί είναι αναπληρωτές Διευθυντές. Τα έγγραφα δείχνουν ποιοι γιατροί είναι στην υπηρεσία. Οι γιατροί, δεύτερος κατηγορούμενος και τρίτος κατηγορούμενος, είναι εξίσου έμπειροι γιατροί. Ο πρώτος κατηγορούμενος φυσικά το άσκησε το καθήκον του, και το λέω αυτό από το ότι ήταν η κλινική στελεχωμένη. Και ο αναισθησιολόγος είναι θεράπων γιατρός. Την Κυριακή ο πρώτος κατηγορούμενος δεν παραβίασε την υπηρεσία. Με αιματοκρίτη 22 στην ασθενή θα έπρεπε να γίνει υπερηχογράφημα, θα αντιμετωπιζόταν η περίπτωση και η ασθενής θα ήταν ζωντανή, έτσι πιστεύω ότι θα ζούσε. Ο πρώτος κατηγορούμενος είχε πάει σε συνέδριο σε συζήτηση, ελαστικών μεθόδων σε διάφορες επεμβάσεις, είχε πάει για να προάγει τις γνώσεις του που στοχεύουν προς όφελος των ασθενών. Κατά την δική μου γνώμη ο πρώτος κατηγορούμενος, το ότι πήγε και παρακολούθησε το συνέδριο, δεν παραβίασε το καθήκον του. Η λογική λέει ότι όπως έπραξε ο πρώτος κατηγορούμενος δεν υπάρχει παράβαση καθήκοντος. Δεν μπορεί να αποδοθεί ο θάνατος της ασθενή σε ευθύνη του πρώτου κατηγορουμένου. Στην ερώτηση που μου κάνετε ποιό είναι το σημαντικότερο, το ειδικό συνέδριο που πήγε ο πρώτος κατηγορούμενος ή η παρακολούθηση της χειρουργημένης ασθενή, απαντώ ότι από την στιγμή που η ασθενής έμεινε σε οργανωμένο νοσοκομείο με ειδικευμένους γιατρούς τότε μπορούσε ο πρώτος κατηγορούμενος να πάει στο συνέδριο. Δεν ξέρω ακριβώς ποιο γιατρό ειδοποίησε και ενημέρωσε ο πρώτος κατηγορούμενος. Από την ιατροδικαστική έκθεση της Α. Τ. είναι το συμπέρασμα που βγάζω ότι έγινε σωστά η χειρουργική επέμβαση. Το de lege artis σημαίνει άριστη χειρουργική επέμβαση. Και από την ιατρική έκθεση του Σ. Κ., συμπερασματικά, λέω ότι η επέμβαση έγινε άριστα. Με σιγουριά πότε ξεκίνησε η αιμορραγία δεν μπορώ να πω. Μετά το θάνατο θα βρούμε πήγματα αίματος και ελεύθερο αίμα. Εάν οι απολινώσεις δεν έγιναν σωστά θα χαλαρώσουν αμέσως και θα έχουμε αιμορραγία αμέσως. Για να χαλαρώσουν οι απολινώσεις μετά μπορεί, αλλά όχι την 5η ημέρα, αλλά τις προηγούμενες ημέρες. Ο αιματοκρίτης σταθεροποιείται μετά από 48 ώρες από την επέμβαση, εφόσον δεν υπάρχει αιμορραγία. Ο αιματοκρίτης στο 26 είναι συμβατός, αλλά πρέπει να παρακολουθεί ο γιατρός. Την Κυριακή με αιματοκρίτη 22 δεν είναι αρκετό να βγάλει συμπέρασμα μόνο με αυτό, αλλά και με όλα τα κλινικά εκτιμάει σωστά ο γιατρός και κάνει μετάγγιση. Την Δευτέρα έχει αιματόπηγμα, την Τρίτη αιματοκρίτη 29,2, σε αυτά και από την κλινική εικόνα της ασθενή θα εκτιμήσει ο γιατρός αν αιμορραγεί. Ο γιατρός για άδεια υποβάλει έγγραφο προς το γραφείο προσωπικού. Το ότι ο πρώτος κατηγορούμενος το απηύθυνε προς το Διοικητή δεν ξέρω γιατί. Για αντικαταστάτη δεν γινόταν διαδικασία απ΄ ότι ξέρω. Απ΄ ότι ξέρω τον πρώτο κατηγορούμενο τον αναπλήρωνε ο δεύτερος κατηγορούμενος κατά την αρχαιότητα. Σε αυτά που διάβασα οι καταγραφές δείχνουν φυσιολογικές σφίξεις και πιέσεις, δεν αμφιβάλλω σε ότι διάβασα. Όταν είπα εφίδρωση εννοούσα ότι ιδρώνω και ξεϊδρώνω. Με χαμηλό αιματοκρίτη, είτε αιμορραγεί είτε όχι, θα έχει ανορεξία έτσι και αλλιώς, για το πρώτο 24ωρο δικαιολογείται, για το δεύτερο 24ωρο θα πρέπει να είναι καλύτερα. Τη μέτρηση του αιματοκρίτη την κάνουμε, αν θεωρήσουμε ότι η άρρωστη είναι καλά κλινικά και έχει αιματοκρίτη 22 θα πούμε ότι είναι μέσα στα πλαίσια, αλλά θα μεταγγίσω εγώ. Αν μεταγγίσω και ανέβει ο αιματοκρίτης, δεν θα το θεωρήσω ένδειξη για περίπτωση αιμορραγίας. Η μετάγγιση δεν είναι τρόπος να βρούμε την ύπαρξη της αιμορραγίας. Με αιματοκρίτη 29, με τις μετρήσεις που είχαμε και εγώ θα εφησύχαζα υπό τις έννοιες αυτές. Με τα τότε δεδομένα του 2007 θα επέλεγα και εγώ τη μέθοδο με τα ράμματα. Σήμερα υπάρχει η μέθοδος της ειδικής ολικής διαθερμίας η οποία δεν καίει, το κολλάει και το σφραγίζει, είναι ασφαλής και είναι στην κρίση του χειρούργου γιατρού. Το Bi Clump δεν το γνωρίζω, στο κρατικό νοσοκομείου Αιγίου που ήμουνα δεν το χρησιμοποιούσαμε. Η ασθενή μπήκε με αιματοκρίτη 36, το Σάββατο είχε αιματοκρίτη 26, αυτά είναι στα πλαίσια του αποδεκτού. Κατά το χειρουργείο παίρνει δύο φιάλες αίματος, έχουμε απώλεια αίματος κατά το χειρουργείο, καμία επέμβαση δεν είναι αναίμακτη. Ο αιματοκρίτης στο 26 δικαιολογείται, το βρίσκω λογικό, είναι και από την μετακίνηση των υγρών στον οργανισμό. Έγινε ένα σωστό χειρουργείο, αν με 26 αιματοκρίτη οι γιατροί σκεφτούν το άσχημο, τότε θα έπρεπε να είναι οι γιατροί συνέχεια στην πρίζα. Ο χειρούργος γιατρός έχει την ευθύνη για τις απολινώσεις. Η χαλάρωση αν έγινε από οίδημα που δεν μπορεί ο γιατρός να προβλέψει, τότε τι ευθύνη μπορεί να έχει. Το οίδημα είναι πρήξιμο και είναι σπάνια να υποχωρήσει τόσο πολύ. Οι απολινώσεις δένονται ως εξής, δένω το πρώτο ράμμα και μετά δένω το δεύτερο ράμμα και τότε ξέρω ότι έχει δεθεί καλά. Έχει τύχει να έχει έρθει υλικό και μετά με έγγραφο να μας λένε φέρτετα πίσω. Να μην δέθηκε καλά ένα ράμμα το αποκλείω, για αστοχία υλικού ράμματος μια σκέψη έκανα, μπορεί μια παρτίδα υλικού να είναι ελαττωματική. Ο τρόπος που δένουμε τα ράμματα είναι συγκεκριμένος, είναι κόμποι που δεν μπορούν να χαλαρώσουν. Αν τα έδενε ο ειδικευόμενος γιατρός, λέω ότι αφού δένει εγώ βλέπω και ελέγχω. Στην ιατροδικαστική έκθεση της Α. Τ. το ¨ελεύθερα ράμματα δεν βρέθηκαν¨ εγώ καταλαβαίνω ότι ήσαν όλα στην θέση τους δεμένα. Τα οιδήματα μπορεί ώρες να κρατήσουν. Το 29 αιματοκρίτη δεν αποκλείει να αιμορραγεί. Με αιματοκρίτη 29, πυρετό 38,5, πίεση 170 και σφίξεις 74, αυτά δεν είναι συμβατά. Επαναλαμβάνω αν το ράμμα ήταν σφιγμένο χαλαρά, τότε θα είχαμε αιμορραγία αμέσως εκείνη τη στιγμή στο χειρουργείο, το να αρχίσει να λύνεται ένα ράμμα την Κυριακή αυτό το αποκλείω. Τα ράμματα ήσαν στην θέση τους γιατί δεν περιγράφει κάτι άλλο η ιατροδικαστής Α. Τ. Η ασθενής αιμορράγησε πιθανολογώ και από μια διαταραχή πηκτότητας. Εσωτερικές εφημερίες μέσα στο νοσοκομείο γίνονται. Στην εσωτερική εφημερία ο γιατρός είναι μέσα στο νοσοκομείο. Στην περίπτωσή μας η ασθενής θα αιμορράγησε από μικρά αγγεία. Αν ένα αγγείο θρομβηθεί από μόνο του τότε πάλι μπορεί να αιμορραγήσει.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλος μάρτυρας υπεράσπισης του τρίτου κατηγορουμένου, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Α. Μ. του Ν., γεννήθηκε το έτος 1948 στην Πάτρα, κάτοικος Αθηνών, επάγγελμα γιατρός, Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς του. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενος, κατέθεσε τα εξής: Είμαι γιατρός γενικός χειρούργος, συνάδελφος και με τους τρείς κατηγορούμενους γιατρούς. Συνταξιούχος από τον Δεκέμβριο του 2013. Την υπόθεση την γνώρισα από τα έγγραφα της δικογραφίας που διάβασα και απ΄ ότι μου είπαν οι δεύτερος κατηγορούμενος και τρίτος κατηγορούμενος. Με τον πρώτο κατηγορούμενο δεν έτυχε να συζητήσω. Αυτό που έγινε είναι σπάνιο περιστατικό, σε ποσοστό 0,05%. Έγιναν ένα σωρό συμπτώσεις. Μια αιμορραγική επιπλοκή μπορεί να γίνει, να του άνοιξε κάποιο αγγείο, δηλ. τρώση αγγείου, αυτό μπορεί να έγινε στο βγάλσιμο της μήτρας, η ασθενής δεν είχε ομαλή μήτρα, όταν επεμβαίνει στην μήτρα, που είχε υποστεί και προηγούμενες επεμβάσεις. Στην διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης τρόθηκε αγγείο, οι δύο φιάλες αίματος που δόθηκαν κατά το χειρουργείο δηλώνουν ότι αιμορράγησε. Στην επέμβαση υστερεκτομής σπάνια ζητάμε αίμα, δεν χρειάζεται μετάγγιση. Η διαφορά του αιματοκρίτη από το 36 στο 26 σημαίνει ότι έχασε πολύ αίμα στο χειρουργείο, δηλ. έγινε τρώση αγγείου. Αυτό έπρεπε να αναφέρεται στο πρακτικό του χειρουργείου. Ο χειρούργος γιατρός βέβαια θα προσπάθησε να το σταματήσει. Την μετάγγισε και την έκλεισε την ασθενή. Ο θάνατος μετά από 120 ώρες από την επέμβαση, εγώ, λέω ότι δεν μπορεί να αιμορραγεί 120 ώρες. Μετά, τη Τετάρτη το πρωί είχε ενδοκοιλιακή αιμορραγία. Αυτά όλα τα λέω με ότι μελέτησα. Η ασθενής ήταν ένσαρκη, είχε σφίξεις 70 με 80, αναπνοές λιγότερο από το 20, είχε ομαλή πορεία, δεν είχε πορεία που να δημιουργήσει υπόνοια. Το 26 στο 22 ο αιματοκρίτης μπορεί εύκολα να το κάνει. Η εκδοχή η δική μου είναι ότι ο θάνατος προήλθε από την τελευταία αιμορραγία. Η αποτυχία των ραμμάτων να χαλαρώσουν είναι σπάνιο. Για να μπει στραβά ο κόμπος και αυτό όχι. Η χαλάρωση των απολινώσεων μπορεί να οφείλεται σε αστοχία υλικού. Αν ο πρώτος κατηγορούμενος ανέθεσε το ράψιμο σε ειδικευόμενο γιατρό δεν το ξέρω αυτό. Ενδεχόμενο υπάρχει σε αυτό, αλλά ο υπεύθυνος χειρούργος γιατρός να έχει τον έλεγχο. Αυτό που έχουμε είναι περίπτωση που δεν συμβαίνει στα χρονικά, μια φορά στις 100 χιλιάδες συμβαίνει. Το πήγμα 750 κυβικά εκατοστά και 1.300 ml ελεύθερο αίμα που βρέθηκε εξηγείται. Το αίμα δεν πήζει μετά τον θάνατο. Το πήγμα εξηγείται ότι πρόλαβε και έπηξε πριν το θάνατο. Οι γιατροί στο 22 αιματοκρίτη είναι οριακό, γιατί παρακάτω η ασθενής χάνει την επαφή με το περιβάλλον. Από το 22 στο 29 αιματοκρίτης το αφομοίωσε ο οργανισμός σημαίνει ότι δεν αιμορραγούσε. Για αιμορραγία είναι ο συνδυασμός αιματοκρίτη και κλινικής εικόνας. Τους γιατρούς τους καθησύχασε η μέτρηση των σφίξεων στο 70 με 80 και η καλή χειρούργιση. Η τρώση του αγγείου κατά το χειρουργείο αντιμετωπίστηκε. Ο χειρούργος γιατρός πρέπει να πάρει το ιστορικό της ασθενή για να το οργανώσει το χειρουργείο. Η αιμόσταση μη αποτελεσματική, μπορεί να ήταν. Ο γιατρός οφείλει να γνωρίζει τα συμπτώματα της αιμορραγίας. Ο χειρούργος γιατρός αν είναι θεράπων, λέω ναι αλλά όταν είναι στο νοσοκομείο και στο ωράριο 7.00΄ – 15.00΄. Την Δευτέρα ο πρώτος κατηγορούμενος δεν ήταν εκεί. Δεν ξέρω αν είχε άδεια ο πρώτος κατηγορούμενος. Ο πρώτος κατηγορούμενος κατά το χειρουργείο, στην προσπάθειά του να αφαιρέσει τη μήτρα, άνοιξε αγγείο, ως γιατρός σαφώς θα το δέσει, θα το έδενε και τότε θα έκλεινε. Είναι αδύνατο να αιμορραγούσε και να την έκλεινε, είχε κάνει αιμόσταση και την έκλεισε. Το αιματόπηγμα των 750 κυβ. εκατοστών έπηξε 5 με 10 λεπτά πριν πεθάνει, δεν δέχομαι ότι είναι της πρώτης ημέρας γιατί ο οργανισμός θα το διαλύσει το αίμα. Το αιματόπηγμα των προηγούμενων ημερών προσπαθούσε ο οργανισμός να το λύσει. Το αιματόπηγμα των 750 κυβ. εκατοστών δεν είναι θανατηφόρο. Η πτώση του αιματοκρίτη από το 36 στο 26 ναι μπορεί να δείχνει αιμορραγία, το ίδιο και από το 26 στο 22 μπορεί να δείχνει αιμορραγία. Πρέπει να παρακολουθούν οι γιατροί πως αναπνέει η ασθενής, τις πιέσεις και τις σφίξεις. Οι συγγενείς της ασθενή αν ενόχλησαν τους γιατρούς, πρώτο και δεύτερο κατηγορούμενο, μέσω άλλων γιατρών, για να κάνουν υπέρηχο, δεν το ξέρω. Ο υπέρηχος είναι διερεύνηση της κοιλιάς, αν τον έκαναν και έβλεπαν αιματόπηγμα μεγάλο θα ανησυχούσαν. Γίνονται μεταγγίσεις και εξετάζουμε την άρρωστη. Δεν ξέρω αν η άρρωστη έτρωγε, ούτε αν ουρούσε.

 

Στο σημείο αυτό της δίκης και περί ώρα 15.00, ο Γραμματέας της έδρας δήλωσε αποχώρηση, προς τήρηση ωραρίου συμμορφούμενος στη σχετική απόφαση της διοίκησης του σωματείου του κλάδου τον οποίο ανήκει και ελλείψει άλλου γραμματέα.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε τη διακοπή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης για την 10-2-2015, ημέρα Τρίτη στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Ακολούθως το Δικαστήριο, διέκοψε την εκδίκαση της προκειμένης υπόθεσης για την 10-2-2015, ημέρα Τρίτη και ώρα 9.00 π.μ., παρήγγειλε δε η Πρόεδρος την ως άνω ημέρα και ώρα να είναι παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Επελθούσης της παραπάνω ημέρας, σήμερα την 10-2-2015, ημέρα Τρίτη και ώρα 9.00 π.μ., στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών, το Δικαστήριο αφού επανήλθε στην έδρα του, με την ίδια σύνθεση, τον ίδιο Εισαγγελέα και τον ίδιο Γραμματέα, και η Πρόεδρος αφού βεβαιώθηκε για την παρουσία όλων των παραγόντων της δίκης διέταξε την πρόοδο της συζήτησης της προκειμένης υπόθεσης.

 

Στο σημείο αυτό, η Πρόεδρος κάλεσε τον μάρτυρα υπεράσπισης, του 3ου κατηγορουμένου, Α. Μ. του Ν., να συνεχίσει την κατάθεσή του και εκείνος εξεταζόμενος κατέθεσε τα εξής: Είχαμε πτώση αιματοκρίτη από το 36 προεγχειρητικά στο 26 το Σάββατο. Την Κυριακή είχαμε πτώση αιματοκρίτη από το 26 στο 22, αυτό δεν σημαίνει αιμορραγία, αλλά οφείλεται στην αιμοαραίωση. Η ασθενής έπαιρνε και ορούς που είχε αιματοκρίτη 36. Η ιατροδικαστής Α. Τ. στην έκθεσή της δεν έχει αναλύσει το πήγμα που βρήκε, η ιατροδικαστική έκθεση είναι απαράδεκτη, δεν έχει σαφή απάντηση για τα 3 λίτρα του αίματος που βρήκε στην κοιλιά. Για να είχαμε αιμορραγία διαρκείας σε 120 ώρες, ιατρικά επιστημονικά δεν το δέχομαι. Τα αιματοπήγματα γίνονται γρήγορα σε ζωντανό οργανισμό και διαλύονται. Είχαμε στην ασθενή μια μαζική οξεία αιμορραγία, από ένα αγγείο που άνοιξε το πρωί της Τετάρτης. Τα 3.000 ml απώλεια αίματος, που βρέθηκαν στην κοιλιακή χώρα, είναι ικανά να επιφέρουν το θάνατο. Την παρακολούθηση της ασθενή εγώ την θεωρώ ως ακριβή. Δεν πιστεύω να έγιναν άλλες καταγραφές μετά το θάνατο. Η ασθενής ήταν 90 κιλά και είχε μεγαλύτερο ρίσκο από μια άλλη αδύνατη γυναίκα. Ο πυρετός 37,8 και 38 δεν μου λέει ότι είχαμε αιμορραγία. Το ότι δεν ουρούσε και αν η κλινική εικόνα ήταν όπως την παρουσιάζουν οι συγγενείς της ασθενή, αυτό όχι δεν σημαίνει αιμορραγία. Από την εικόνα σοκ, το ότι η αιμορραγία ήταν σε διάρκεια δεν το δέχομαι αυτό ήταν σε σοκ γιατί πέθαινε. Συνήθως η επέμβαση υστερεκτομή δεν θέλει μετάγγιση, γίνεται μια μικρή απώλεια αίματος. Η αιμορραγία μπορεί να προήλθε από αποκοπή αγγείου κατά την επέμβαση. Ο γιατρός δεν έτρωσε άλλο αγγείο εκτός από αυτά που έπρεπε να κόψει. Σπανίως χρειάζεται μετάγγιση. Είχαμε εγχειρητική επιπλοκή, έγινε η μετάγγιση αίματος και αποκαταστάθηκε. Η κλινική εικόνα της ασθενή είναι η όψη της και οι μετρήσεις. Οι 2 φιάλες αίματος μετεγχειρητικά δόθηκαν για τον οριακό αιματοκρίτη στο 22 που είχαμε. Δεν είχε απώλεια αίματος και γι΄ αυτό ο αιματοκρίτης από 22 έφτασε στο 29. Στο τέλος η ασθενής αιμορράγησε από κάποιο αγγείο του χειρουργικού πεδίου. Αν πούμε από εκείνα που απολίνωσε ο χειρούργος, είναι περισσότερες πιθανότητες να γίνει αιμορραγία αμέσως μετά το χειρουργείο και λιγότερες μετά. Την 5η ημέρα άνοιξε κάποιο αγγείο, μπορεί και από αστοχία υλικού. Μπορεί να έφυγε και ράμμα, αλλά αυτό θα το έβρισκε η ιατροδικαστής. Ο ειδικευόμενος γιατρός Κ. μου είπε ότι κατά το χειρουργείο χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της διαθερμίας. Ένα μεγάλο αγγείο αν χαλαρώσει μπορεί να βγάλει τόσο πολύ αίμα την 5η ημέρα. Θα μπορούσε να γίνει διαρροή αίματος και μετά την επέμβαση. Αν η απώλεια αυτή ήταν σημαντική, θα το έδειχνε η όψη της ασθενή, η χροιά της, θα είχε δυσφορία, ανησυχία και θα είχαμε ένα άτομο που να μην προσανατολίζεται με το περιβάλλον. Αλλά ο γιατρός πρέπει να τα ψάχνει αυτά ανά τρίωρο. Η πτώση του αιματοκρίτη στο 26 δεν λέει τίποτα. Τελικά ο θάνατος προήλθε από αιμορραγία από κάποιο αγγείο που άνοιξε. Εγώ από το νοσοκομείο «Αγιος Ανδρέας» απεχώρησα τον Δεκέμβριο του 2013. Εγώ γνώριζα τον σύζυγο της ασθενή, βέβαια ιδιαίτερα δεν τον γνώριζα. Έως την διεξαγωγή της πρωτοβάθμιας δίκης δεν είχα γνώση ιατρικά του περιστατικού. Μετά με ενημέρωσαν οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι, δεν μου καθόρισαν τι θα πω στο Δικαστήριο, απλώς μου είπαν να δω το φάκελο και να πω ότι απορρέει από τη δουλειά μου. Εγώ ήρθα να καταθέσω την γνώμη μου. Από τρίτους άκουσα για την υπόθεση, δηλ. από τους 2ο και 3ο κατηγορούμενους και την αναισθησιολόγο Ο. Π. Μου ζητήθηκε να καταθέσω. Την κατάθεση της ιατροδικαστού Α. Τ. δεν τη διάβασα, με την ιατροδικαστική της έκθεση δεν συμφωνώ. Μίλησα μαζί της και της είπα τις ενστάσεις μου. Έπρεπε να περιγράψει τι οδηγεί στην αιμορραγία, δεν βρίσκει ανοιχτό αγγείο και κάνει υποθέσεις. Τον γιατρό Σ. Κ. κατ΄ όνομα τον ξέρω, έχω διαβάσει την έκθεσή του και συμφωνώ. Μια γυναίκα ασθενή με τομή οι συγγενείς την βλέπουν άρρωστη, όμως δεν σημαίνει ότι είναι βαριά άρρωστη, δεν είναι γιατροί οι συγγενείς για να το εκτιμήσουν. Οι αρτηριακές σφίξεις και πιέσεις πρέπει να είναι συνυφασμένες με την κλινική εικόνα της ασθενή για να έχει αιμορραγία. Σαφέστατα οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι είναι επαρκείς γιατροί για να παρακολουθήσουν την ασθενή. Ο αιματοκρίτης στο 22 σε βάζει σε σκέψη, όχι απαραίτητα ότι υπάρχει αιμορραγία, γι΄ αυτό και την μετάγγισαν την ασθενή. Εγώ πιστεύω ότι ο υπέρηχος είναι διαγνωστική μέθοδος. Αν γινόταν όμως δεν θα καθόριζε την πορεία, εκτός και αν έβλεπαν όλη την κοιλιά με αίμα, που τότε όμως η ασθενής θα είχε πεθάνει. Δεν ξέρω αν ο υπέρηχος έλυνε το πρόβλημα. Εγώ έχω κάνει 300 με 400 τέτοιες επεμβάσεις. Με 22 αιματοκρίτη και καλή κλινική εικόνα, εγώ δεν ξέρω αν θα έκανα υπέρηχο, θα έδινα 2 φιάλες αίματος. Οι γιατροί την μετάγγισαν για να θρέψουν τον εγκέφαλό της. Τα αντιδραστικά υγρά τα εκτιμούμε, εγώ αν έκανα υπέρηχο θα εκτιμούσα από το τι θα έβλεπα. Η μεταβολή του αιματοκρίτη από το 26 στο 22 δεν ήταν φυσιολογική. Η γνώμη μου είναι ότι καλά έκαναν και δεν έκαναν υπέρηχο. Οι εξετάσεις (μετρήσεις) για είναι λάθος έχουμε ποσοστό 10%. Ο υπέρηχος στην συγκεκριμένη μας περίπτωση θα έδειχνε ελάχιστα, γιατί είχαμε σταθερή ασθενή. Η αξονική τομογραφία το ίδιο πράγμα και αυτή, θα έδειχνε κάποιο υγρό μαζί με μικρή ποσότητα αίματος. Δεν συμφωνώ να έχει χάσει 1 λίτρο αίμα και να ζει, αν είχε χάσει τόσο αίμα θα είχε πεθάνει από τη Κυριακή. Αν είχε χάσει αίμα θα είχε κακή κλινική εικόνα την οποία όμως δεν είχε. Η κλινική εικόνα για την ασθενή είναι πιο αποτελεσματική από τον υπέρηχο. Ο υπέρηχος συνδυαστικά μπορεί να σε οδηγήσει στην μια περίπτωση ή στην άλλη, δηλ. σε μετάγγιση ή σε χειρουργείο. Με το 22 αιματοκρίτη και εφόσον είναι ωχρή, κάνουμε πάλι μέτρηση αιματοκρίτη και την μεταγγίζουμε, μετά κάνουμε μέτρηση αιματοκρίτη ανά 2 με 3 ώρες, πράγμα που δεν γνωρίζω αν έγινε. Ξέρω ότι το πρωί της Δευτέρας έδειξε πήγμα. Κατά την γνώμη μου έπρεπε να γίνει επανάληψη της μέτρησης του αιματοκρίτη, που δεν έγινε. Αν γινόταν η μέτρηση και έδειχνε ότι ο αιματοκρίτης έμενε στο 22, αυτό θα ήταν συναγερμός. Αν έχεις πυρετό δεν μεταγγίζεσαι. Η φλεγμονή κάνει πυρετό, εδώ στην περίπτωσή μας δεν βρέθηκε φλεγμονή, προληπτικά δόθηκε η αντιβίωση. Είναι αυθαίρετο το συμπέρασμα του γιατρού Σ. Κ. ότι μπορεί η φλεγμονή να οδηγήσει σε κατακλυσμιαία αιμορραγία. Η ρήξη αγγείου είναι μια επιπλοκή, δεν είπα ότι είναι από λάθος στο χειρουργείο. Είδα την έκθεση του χειρουργείου και συμφωνώ, το μόνο ασύνηθες είναι ότι έγινε μετάγγιση αίματος με 2 φιάλες, η μειοψηφία των χειρουργείων απαιτεί μετάγγιση αίματος. Εγώ δεν το δέχομαι ότι μεταγγίζεται ο ασθενής κατά κανόνα σε χειρουργείο υστερεκτομή. Μια μικρή ποσότητα αίματος 5 γραμμαρίων χάνεται στην εγχείρηση. Μια κανονική επέμβαση δεν θέλει μετάγγιση. Στον χειρούργο στο 1ο κατηγορούμενο δεν βλέπω σφάλμα, έκανε ορθή επέμβαση, ότι προήλθε δεν είναι σε σφάλμα του, αλλά σε επιπλοκή. Είναι λάθος η μετάγγιση σε απλή υστερεκτομή. Σε μια κίνηση, όχι αδέξια, του έτυχε να πάθει ρήξη κάποιο αγγείο. Δεν μπορώ να δω παράλειψη του 1ου κατηγορουμένου στο χειρουργείο. Απλώς του έτυχε μια επιπλοκή, παίζει ρόλο και ο οργανισμός της ασθενή, η επέμβαση άργησε λίγο, έπρεπε να κάνει 40 λεπτά. Εγώ είμαι γενικός χειρούργος με εμπειρία, όταν οι γυναικολόγοι είχαν επιπλοκή φώναζαν εμένα. Εγώ έκανα γυναικολογικές επεμβάσεις, χωρίς να έχω ειδικότητα, αλλά δίπλα μου υπήρχε γυναικολόγος που τον είχε διαλέξει η ασθενής. Για παράδειγμα λέω ότι χειρουργώ μαζί με τον γυναικολόγο γιατρό Β. στην ¨ΗΩ¨ ιδιωτική γυναικολογική κλινική. Το 2005 εγώ ήμουνα αναπληρωτής Διευθυντής, όπως και ο γιατρός Α., ο οποίος ήταν νεώτερος από εμένα. Εγώ έβαλα υποψηφιότητα για Διευθυντής και ο 1ος κατηγορούμενος σήμερα, εισηγήθηκε τον Α., ήμασταν μερικοί υποψήφιοι, η άποψή μου ήταν ότι έπρεπε να επιλεγώ εγώ. Εγώ μετά δικαιώθηκε δικαστικά. Δεν έχω καμία εμπάθεια για αυτό. Ο ειδικευόμενος γιατρός Κ. μου είπε ότι παρακολούθησε το χειρουργείο και ότι χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος Bi Clump (διαθερμία). Ο 2ος κατηγορούμενος δεν μου είπε να καταθέσω ότι χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος Bi Clump (διαθερμία). Οι απολινώσεις δεν γνωρίζω αν έγιναν κακές. Πιστεύω ότι ο 1ος κατηγορούμενος απολίνωσε σωστά. Εγώ ο ίδιος δεν γνωρίζω αν χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος Bi Clump. Ο Κ. δεν είχε λόγο να μου πει ψέματα. Σε αγγείο μεγαλύτερο από 5 χιλιοστά δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί η μέθοδος Bi Clump. Αν είχε χρησιμοποιηθεί η μέθοδος Bi Clump θα το διαπίστωνε η ιατροδικαστής αν το έψαχνε. Αν χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος Bi Clump σε μεγάλα αγγεία τότε φταίει ο 1ος κατηγορούμενος, σε μικρά όχι. Δεν μπορεί να το δει η ιατροδικαστής και να μην το γράψει, συμφωνώ σε αυτό, αλλά εμένα δεν μου βγαίνει το αίτιο του θανάτου. Δεν βλέπω ευθύνη του χειρούργου που να συνδέεται με το θάνατο. Η τοποθέτηση παροχέτευσης δεν θα βοηθούσε. Την παροχέτευση 2 ημέρες την κρατάνε και μετά την βγάζουν. Παροχέτευση βάζουμε σε ολική υστερεκτομή καρκίνου. Οι ειδικευόμενοι γιατροί κάνουν τον προεγχειρητικό έλεγχο. Οι γιατροί του θαλάμου παίρνουν γνώση. Θα όφειλε να ξέρει ή να ενημερωθεί ο 3ος κατηγορούμενος αν μεταγγίστηκε η ασθενής κατά το χειρουργείο. Αν υπήρχαν ειδικευμένοι γιατροί θαλάμου θα έπρεπε να ενημερωθούν και είναι και θεράποντες γιατροί. Την μετεγχειρητική παρακολούθηση την κάνει το αντίστοιχο τμήμα. Αν ανησυχούσαν για κάτι τότε ενημέρωναν τον χειρούργο. Εγώ αν είχα κάνει χειρουργείο και είχα ανησυχία, θα παρακολουθούσα. Στον 1ο κατηγορούμενο του έτυχε μια επιπλοκή κατά το χειρουργείο και το ότι μετάγγισε θα έπρεπε να ανησυχεί. Εγώ θα έπαιρνα και το Σάββατο τηλέφωνο να ρωτήσω πως πάει η ασθενής. Ο χειρούργος 1ος κατηγορούμενος φαίνεται καθησυχασμένος από την εμπειρία του, δεν του αποδίδω αμέλεια. Όχι δε μπορεί να αποδοθεί ευθύνη στον 1ο κατηγορούμενο κατά την γνώμη μου. Αν ένας χειρούργος γιατρός ράβει 40 χρόνια, τότε θα ράψει σίγουρα καλά και σωστά. Εφόσον έκλεισε την άρρωστη σημαίνει τι έκανε αιμόσταση, δηλ. η άρρωστη δεν αιμορραγούσε. Εγώ δεν έλαβα γνώση για το ταξίδι του 1ου κατηγορούμενου στο εξωτερικό σε σεμινάριο. Το ότι ο 1ος κατηγορούμενος Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη απουσίαζε σε σεμινάριο στο εξωτερικό, αυτό δεν συνδέεται αιτιωδώς με τον θάνατο της ασθενή. Η εκπαιδευτική διαδικασία είναι υποχρέωση του γιατρού. Όταν εγώ έπαιρνα άδεια, έκανα αίτηση στο γραφείο προσωπικού και ορίζετο ποιος αντικαθιστά, αυτός που θα αντικαταστήσει σαφώς θα υπογράψει. Αίτηση για άδεια, να απευθυνθεί προς το Διοικητή, όχι δεν έπρεπε. Η ιατροδικαστική έκθεση της Α. Τ. είναι ερασιτεχνική. Για το ότι λέει ότι συνηθέστερη αιτία θανάτου είναι η χαλάρωση των απολινώσεων, πρέπει να μας πει ότι βρήκε χαλαρωμένα ράμματα και να τα ονομάσει, να τα δει στο μικροσκόπιο. Μπορεί να υπήρχαν και ράμματα στο πήγμα που δεν το έψαξε. Εγώ είμαι χειρουργός γιατρός, αν χειρουργήσω Παρασκευή μεσημέρι και ο ασθενής αιμορραγήσει το απόγευμα της Παρασκευής τότε και βέβαια έχω ευθύνη. Πάντως σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αιμορραγούσε η θανούσα τόσες ημέρες. Την Τρίτη με 29 αιματοκρίτη σημαίνει ότι δεν αιμορραγούσε καθόλου. Από 22 αιματοκρίτη στο 29 δεν είχε συμπτώματα αιμορραγίας, το 29 αιματοκρίτης είναι καθησυχαστικό. Και την Δευτέρα αν έπαιρνε αιματοκρίτη πάλι 29 θα έδειχνε, για να έδειχνε 23 αιματοκρίτη σε καμία περίπτωση. Οι νεκροί είναι σε εικόνα σοκ, οι νεκροί μετά την αιμορραγία σοκάρονται, δεν μπορεί να είχε σοκ για 5 ημέρες. Τα ζωτικά στοιχεία, πιέσεις και σφυγμούς, τα παίρνει το νοσηλευτικό προσωπικό. Το ότι λέει προσοχή στη θερμοκρασία δείχνει ότι το προσωπικό δεν έφτιαξε το χαρτί για να βγάλει λάδι ή να βοηθήσει τους γιατρούς. Το βάρος της μήτρας ήταν 560 γραμμάρια, αυτό σημαίνει ότι ήταν μεγάλη, ότι ήταν δύσκολη επέμβαση για την διατομή των αγγείων, δηλ. ήσαν πιο πλατιά και τα μικρά αγγεία. Σε τέτοια αγγεία δεν θα επέλεγα εγώ ποτέ να κάνω την μέθοδο της διαθερμίας. Όταν έδειξε αιματοκρίτη 29, εγώ θα έκανα άλλη μια μέτρηση για να δω πάλι. Τα 750 γραμμάρια πήγμα είναι παραπάνω από 1 λίτρο αίματος. Η εφίδρωση υπάρχει από πόνο και αιμορραγία. Απώλεια αίματος 1 λίτρο και πάνω είναι μεγάλη αιμορραγία. Ο μηχανισμός θρόμβωσης αμέσως ενεργοποιείται, όχι μετά από 24 ώρες. Τα 750 γραμμάρια δεν μπορεί να είναι του 1ου 24ωρου. Υπεύθυνος για την χαλάρωση των απολινώσεων είναι ο χειρούργος γιατρός και τα ράμματα. Μπορεί ο τρόπος που δέθηκε το ράμμα. Τι να σας πω πως άνοιξε το ράμμα, άνοιξε πάντως. Στην συγκεκριμένη άρρωστη θα μπορούσε να βάλει παροχέτευση ο γιατρός λόγω της επιπλοκής που είχε στο χειρουργείο. Βέβαια η παροχέτευση μπαίνει σε σπάνιες περιπτώσεις και δεν θα βόηθαγε στην περίπτωσή μας. Όμως όταν έχεις αιμορραγία βάζεις παροχέτευση. Σε υστερεκτομή το ποσοστό αιμορραγίας είναι 5%. Αν την 1η ημέρα είχε αιμορραγία, την 5η ημέρα αν γινόταν χειρουργείο τότε αίμα θα βρίσκαμε.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλος μάρτυρας υπεράσπισης του δεύτερου κατηγορουμένου, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Κ. Κ. του Η., γεννήθηκε στην Αθήνα, ετών 58, κάτοικος Πατρών, επάγγελμα γιατρός, Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς του. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενος, κατέθεσε τα εξής: Είμαι γιατρός αναισθησιολόγος και Διευθυντής στο Νοσοκομείο Αιγίου. Στο χειρουργείο δεν ήμουνα. Θα καταθέσω πως πέθανε η άρρωστη από τα στοιχεία και έγραφα της δικογραφίας που διάβασα. Από όλα τα έγγραφα της δικογραφίας βλέπω αιμοδυναμική σταθερότητα, σφίξεις και πιέσεις κανονικές. Το Σάββατο είχε αιματοκρίτη 26, την Κυριακή είχε αιματοκρίτη 22 και μεταγγίζεται. Μετά από ένα χειρουργείο για να σταθεροποιηθεί ο αιματοκρίτης θέλει 1 με 2 24ωρα. Την Δευτέρα δεν υπάρχει αιματοκρίτης. Ο αιματοκρίτης από το 26 στο 22 δικαιολογείται λόγω εγχειρητικής μετααιμοαραίωσης. Την Τρίτη έχουμε αιματοκρίτη 29, δηλ. έγινε αναπλήρωση του αίματος και παράλληλα έχουμε σταθερή αιμοδυναμική εικόνα. Όλα τα χαρτιά έτσι δείχνουν. Ανησυχητικός είναι μόνο ένας πυρετός που παρατείνεται. Μια μαζική αιμορραγία που έγινε πριν το θάνατο ήταν η αιτία της καρδιακής προσβολής. Έχω ακούσει ότι οι συγγενείς λένε ότι δεν ήταν ομαλή η κλινική εικόνα της ασθενή όσον αφορά την δραστηριότητά της. Εγώ βλέπω ότι είχε καλή κλινική εικόνα, δεν εμφανίζει εμετούς και σιτίζετε κανονικά. Ο μετεγχειρητικός πυρετός είναι φυσιολογικός, οφείλετε όμως να παρακολουθείτε και να γίνει αλλαγή αντιβίωσης, όπως και έγινε. Η μαζική αιμορραγία που είπα οφείλεται σε ρήξη ή χαλάρωση των απολινώσεων. Χαλάρωση των απολινώσεων μετά από 5 ημέρες ναι μπορεί να γίνει, ακόμη μπορεί να γίνει και μετά από 15 ημέρες. Όποιος αιμορραγεί έχει ασταθή αιμοδυναμική, στην αιμοαραίωση έχει σταθερή αιμοδυναμική. Εγώ λαμβάνω τις ενδείξεις, την κλινική εικόνα που λένε οι συγγενείς ότι είχε δηλ. ωχρότητα, ταχύπνοια και δυσκολία, αυτά εγώ δεν τα βλέπω και δεν θα τα λάβω υπόψη μου. Δεν μπορώ να δεχτώ ότι οι ειδικευόμενοι γιατροί, είναι και αυτοί γιατροί, θα έβλεπαν. Το ότι δεν το γράφουν, λέω ότι δεν υπήρχαν. Κάθε επέμβαση έχει τις επιπλοκές της. Η μαζική αιμορραγία δεν είναι κάτι που δεν συμβαίνει, επέρχεται η ρήξη μιας απολίνωσης και δεν είναι ιατρικό λάθος. Δεν υπάρχει ιατρική πράξη που να μην έχει επιπλοκές. Η ιατροδικαστική έκθεση λέει ότι η συνηθέστερη επιπλοκή είναι η αιμορραγία. Όταν γίνει αιμορραγία στιγμιαία ή μαζικά δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Τα διαγνωστικά μέσα είναι να κρίνει ο γιατρός την κλινική εικόνα της ασθενή, η οποία είναι σταθερή από τα έγγραφα που διάβασα. Ο αιματοκρίτης με την μετάγγιση από το 22 έφτασε στο 29, αν αιμορραγούσε η ασθενής ο αιματοκρίτης θα έφτανε στο 24. Υπέρηχο δεν μπορούμε να κάνουμε κάθε 10 λεπτά. Δεν μπορώ να δεχτώ ότι οι γιατροί για 4 ημέρες δεν ασχολήθηκαν με την ασθενή. Για λάθος αξιολόγηση μια ημέρα μπορεί να έκαναν, αλλά κάθε ημέρα λάθος δεν μπορεί. Εγώ για να απουσιάζω παίρνω άδεια από την Διοίκηση του νοσοκομείου. Για να πάει κάποιος γιατρός σε συνέδριο το ζητάει νωρίτερα. Αν ο Διευθυντής του νοσοκομείου έχει χειρουργήσει και την Δευτέρα είναι στη θέση του, φυσικά είναι θεράπων γιατρός. Η ασθενής έχασε 3.000 με 3.200 γραμμάρια αίματος μαζικά πριν το θάνατο. Τα 750 γραμμάρια αιματοπήγματος αντιστοιχούν σε περίπου 1.300 γραμμάρια ελεύθερο αίμα. Με την απώλεια αυτή η ασθενής δεν μπορεί να ζήσει. Δέχομαι το ως συνηθέστερη αιτία της αιμορραγίας τη χαλάρωση των απολινώσεων, θα ήθελα όμως η ιατροδικαστική έκθεση να περιγράφει αναλυτικότερα και συγκεκριμένα. Εγώ διαβάζοντας την ιατροδικαστική έκθεση βλέπω ότι αφήνει κενά, δεν περιγράφει τα αγγεία που απολινώθηκαν στην συγκεκριμένη επέμβαση, δηλ. έπρεπε να κάνει περιγραφή όλων των ραμμάτων. Στην εγχείρηση μπορεί να γίνει ρήξη – τρώση κάποιου μικρού ή μεγάλου αγγείου. Αν γίνει τέτοια τρώση θα ήταν στο χειρουργικό πεδίο. Όταν η ιατροδικαστική έκθεση λέει ότι δεν βρήκε ρήξη μεγάλου αγγείου εγώ το ερμηνεύω διαφορετικά. Σε όλες τις επεμβάσεις υπάρχει το ενδεχόμενο της επιπλοκής για αιμορραγία. Στατιστικά μια αιμορραγία μπορεί να γίνει την 1η ή 2η ημέρα, αλλά δεν αποκλείεται και άλλη ημέρα, ο κίνδυνος υπάρχει έως την 30η ημέρα. Η ιατρική επιστήμη μπορεί να αντιμετωπίσει όλες τις επιπλοκές. Δεν γράφει πόσο αίμα έχασε κατά το χειρουργείο, πάντως δεν μεταγγίζεις όλο τον όγκο του αίματος που χάθηκε. Είναι αλληλένδετο η απώλεια αίματος στο χειρουργείο με το μετεγχειρητικά. Εγώ θα ήθελα να είχα αιματοκρίτη την Παρασκευή το απόγευμα για να είναι κριτής αυτό. Από το 26 ο αιματοκρίτης στο 22 δεν είναι απώλεια αίματος, βέβαια μεταγγίζουμε. Δεν έχω επιφυλάξεις, το Σαββατοκύριακο δεν υπήρχε αιμορραγία. Διαφωνώ με την ιατροδικαστή Α. Τ. ότι είχαμε αιμορραγία διαρκείας, αυτός ο ισχυρισμός είναι απορριπτέος. Αν υπήρχαν αιματοπήγματα το Σαββατοκύριακο θα είχε μετεγχειρητικό ιλεό. Έως τον Ιούλιο του 2013 οι γιατροί έλεγαν ότι αποκλείεται ο θάνατος από αιμορραγία, αυτό μου κάνει εντύπωση γιατί τα χαρτιά λένε ότι πέθανε από αιμορραγία. Ήταν μια άρρωστη που είχε σταθερά ζωτικά σημεία. Αυτά που λένε οι συγγενείς για ωχρότητα, εφίδρωση και αδυναμία στάσης και κίνησης, η αξιολόγησή τους δεν μπορεί να έχει βαρύτητα. Είναι λογικό να έχει τα πιο πάνω η ασθενής όπως και ταχύπνοια με αιματοκρίτη 22, που δεν οφείλεται σε αιμορραγία αλλά σε αιμοαραίωση. Είναι τελείως διαφορετικά να χάσω 1 λίτρο αίμα με 500 γραμμάρια αίμα. Σαφέστατα έπρεπε να έχει καταγραφεί η απώλεια αίματος κατά το χειρουργείο. Οι 2 φιάλες που δόθηκαν δεν είναι τίποτα, για τους παρακολουθούντες σημαίνει ελλιπή στοιχεία. Το 22 αιματοκρίτης είναι όριο μετάγγισης, γιατί από εκεί και κάτω αυξάνεται ο κίνδυνος. Ο μετεγχειρητικός αιματοκρίτης δεν είναι σταθερός, θα ήθελα να ξέρουμε πόσο αίμα είχε χαθεί. Τον κ. Δ. τον ξέρω, δεν είχε περάσει ποτέ από το χειρουργείο, όταν ο αιματοκρίτης πηγαίνει από το 26 στο 22 και λέει ότι έχουμε αιμορραγία, αυτό δεν είναι σωστό από τα έγγραφα που έχω εγώ.

 

Στο σημείο αυτό ο συνήγορος του πολιτικώς ενάγοντος Χρήστος Πουλακίδας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, δήλωσε σχετικά με τα έγγραφα 1) από 21-6-2007 ιστορικό της ασθενούς κας Κ. Β. (4 σελ.) από το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών ¨Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ¨, και 2) κάρτα παρακολούθησης ασθενούς από το Νοσηλευτικό προσωπικό κατά τις ημέρες της νοσηλείας της (4 σελ.), ότι, οι καταχωρήσεις των μετρήσεων των ζωτικών σημείων σφίξεων, πιέσεων που αναφέρονται, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, αφού είναι μετρήσεις υγιούς ανθρώπου και όχι ασθενούς όπως της θανούσης και σύμφωνα με την κλινική της εικόνα, οι δε καταχωρήσεις αυτές και δεδομένου ότι τα έγγραφα αυτά δεν έχουν τα στοιχεία εγγράφου, βεβαία χρονολογία, υπογραφή συντάξαντος υπαλλήλου, παρέχουν την βάσιμη υποψία ότι είναι εκ των υστέρων καταχωρήσεις, προς δικαιολόγηση της συμπεριφοράς των γιατρών. Τα φερόμενα ως έγγραφα αυτά είναι πρόχειρα σημειώματα που μπορούν να αλλοιωθούν και να αντικατασταθούν.

 

Κατόπιν ο ως άνω μάρτυρας συνεχίζοντας την κατάθεσή του είπε ότι: Αν το έγγραφο είχε συνταχθεί ελλιπές, αν θα μπορούσε να αντικατασταθεί, λέω σε αυτό ότι αν μαζεύτηκαν όλοι και έκαναν κάτι τέτοιο, τότε θα μπορούμε να πούμε ότι και στην ιατροδικαστική έκθεση έγινε το ίδιο. Σε άλλο ίδιο τέτοιο έγγραφο ίδιας περίπτωσης δεν υπάρχουν σφίξεις γραμμένες. Ως δυνατότητα αν υπάρχει να γίνει κάτι τέτοιο, λέω ως δυνατότητες υπάρχουν τα πάντα να φτιάξουν σε έγγραφα. Αν υποθέσουμε ότι τα συμπτώματα που λένε οι συγγενείς ότι υπάρχουν, εγώ πιστεύω ότι δεν τα έλεγαν στους γιατρούς τους εφημερεύοντες. Μου είναι δύσκολο να δεχτώ ότι υπάρχουν οι διαδικασίες αδιαφορίας. Το 29 αιματοκρίτης εγώ το θεωρώ ασφαλές στοιχείο. Για άλλες μετρήσεις αιματοκρίτη δεν έχουμε, τα στοιχεία είναι πως τα κρίνει ο γιατρός εκεί. Αν την Τρίτη την ασθενή την εξέτασε ο 2ος κατηγορούμενος, είδε κακή κλινική εικόνα και σηκώθηκε και έφυγε, δεν το πιστεύω αυτό. Για όλους τους γιατρούς ότι αγνοούσαν για την ασθενή, δεν μπορώ να καταλάβω ότι έκαναν μια συνωμοσία εναντίον της. Εγώ έχω γνώμονα τους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό του νοσοκομείου, δεν γνωρίζω αν επέδειξαν επιμέλεια. Εγώ τα έγγραφα που διάβασα είναι, η ιατροδικαστική έκθεση, το πρακτικό χειρουργείου, την μετεγχειρητική παρακολούθηση της ασθενή και την νοσηλευτική πορεία της ασθενή. Με τους 2ο και 3ο κατηγορούμενους έχω μιλήσει, άκουσα την γνώμη τους, με τον 1ο κατηγορούμενο όχι δεν μίλησα. Με τον γιατρό Κ. μίλησα, μου είπε ότι χρησιμοποιήθηκαν στο χειρουργείο ράμματα και μέθοδος διαθερμίας. Ο 2ος κατηγορούμενος μου είπε ότι πρόκειτο για αιφνίδια αιμορραγία λίγο πριν το θάνατο, δεν μου είπε ότι έγινε λάθος στο χειρουργείο ή ότι δεν απολίνωσε σωστά ο 1ος κατηγορούμενος. Δεν θυμάμαι ακριβώς τη φράση, αλλά κατάλαβα ότι είχε κάνει μια επισφαλή απολίνωση. Ο 2ος κατηγορούμενος πιστεύει σε κακή τεχνική εφαρμογή της απολίνωσης. Η απώλεια αίματος 500 γραμμάρια κατά το χειρουργείο είναι το σύνηθες. Σήμερα δεν αναπληρώνουμε ισότιμα την απώλεια αίματος αν ο άρρωστος είναι σταθερός. Οι 2 μονάδες αίματος που δόθηκαν στην ασθενή διεγχειρητικά, είναι σίγουρο ότι είχε χάσει περισσότερο αίμα από αυτό, αυτό είναι γνωστό στην βιβλιογραφία και στην πράξη. Δεν έχω υπόνοια ότι ο 1ος κατηγορούμενος έδωσε λιγότερο αίμα από όσο έπρεπε. Από το πρακτικό χειρουργείου φαίνεται ότι ο 1ος κατηγορούμενος δεν επενέβη σε άλλα αγγεία. Αν ναι είχε επέμβει, δεν γνωρίζω αν θα τα κατέγραφε.   Από την ιατροδικαστική έκθεση που λέει ρήξη μεγάλου αγγείου δεν ανευρέθη, αναφέρεται σε άλλο μεγάλο αγγείο πέραν της επέμβασης. Σε σταδιακή αιμορραγία τα αιματοπήγματα έως την Τετάρτη θα είχαν διαλυθεί. Θα μπορούσαν για ένα 24ωρο να μην έχουν λυθεί. Η μεγάλη μαζική αιμορραγία θα μπορούσε να είχε γίνει από ρήξη απολίνωσης έτσι γιατί η απολίνωση χάλασε ή επειδή το υλικό δεν ήταν καλό, αλλά αυτά είναι υποθέσεις. Ένα ράμμα μπορεί να χαλαρώσει, αλλά αυτός που το έβαλε δεν σημαίνει ότι δεν το έβαλε καλά. Τα συμπτώματα, ταχυκαρδία, πτώση αιματοκρίτη, πίεση, ωχρότητα και αδυναμία κίνησης ναι οδηγούν σε αιμορραγία, άλλα μπορεί να είναι και από άλλη αιτία. Φυσικά ο γιατρός πρέπει να τα ελέγξει. Ο κίνδυνος της απολίνωσης τελειώνει σε δύο εβδομάδες περίπου. Τα εργαστηριακά γίνονται κάθε πρωί. Με την μαζική αιμορραγία η ασθενής σε 5 λεπτά μπορεί να οδηγηθεί σε θάνατο. Σε μαζική αιμορραγία, η παροχέτευση μπορεί να δείξει, αλλά αν έχει βουλώσει δεν ξέρουμε πότε θα δείξει. Η παροχέτευση μπαίνει για να ελέγξει μια μικρή αιμορραγία, σε μαζική αιμορραγία αν δεν έχει βουλώσει δεν προλαβαίνει να δείξει, μπορεί να δείξει και συγχρόνως να έλθει και ο θάνατος. Η μήτρα της ασθενή ήταν μεγάλου μεγέθους 10 φορές μεγαλύτερη από το συνηθισμένο. Στο νοσοκομείο μένει η ασθενής για αποθεραπεία, πρέπει να αποκλειστούν οι επιπλοκές της αιμορραγίας, τα αποστήματα και ότι άλλο. Η παροχέτευση μπορεί να είναι μια ένδειξη, αλλά όχι δεν είναι υποχρεωτικό να μπει παροχέτευση. Εάν ο 1ος κατηγορούμενος δεν ενημέρωσε κανέναν για την περίπτωση της ασθενή δεν είναι σωστό. Τα φύλλα νοσηλείας είναι νοσηλευτικό καθήκον. Ο 2ος κατηγορούμενος έθεσε ότι ο 1ος κατηγορούμενος ζήτησε από τον 2ο κατηγορούμενο να φτιάξει καινούργιο φύλλο νοσηλείας, αν αυτό είναι αλήθεια δεν είναι δόκιμο, αν γράφουμε μετά δεν σημαίνει ότι είναι ψέματα.

 

Στο σημείο αυτό της δίκης και περί ώρα 15.00, ο Γραμματέας της έδρας δήλωσε αποχώρηση, προς τήρηση ωραρίου συμμορφούμενος στη σχετική απόφαση της διοίκησης του σωματείου του κλάδου τον οποίο ανήκει και ελλείψει άλλου γραμματέα.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε τη διακοπή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης για την 11-2-2015, ημέρα Τετάρτη, στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Πατρών.

 

Ακολούθως το Δικαστήριο, διέκοψε την εκδίκαση της προκειμένης υπόθεσης για την 11-2-2015, ημέρα Τετάρτη και ώρα 9.30 π.μ., παρήγγειλε δε η Πρόεδρος την ως άνω ημέρα και ώρα να είναι παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Πατρών.

 

Επελθούσης της παραπάνω ημέρας, σήμερα την 11-2-2015, ημέρα Τετάρτη και ώρα 9.30 π.μ., στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Πατρών, το Δικαστήριο αφού επανήλθε στην έδρα του, με την ίδια σύνθεση, τον ίδιο Εισαγγελέα και τον ίδιο Γραμματέα, και η Πρόεδρος αφού βεβαιώθηκε για την παρουσία όλων των παραγόντων της δίκης διέταξε την πρόοδο της συζήτησης της προκειμένης υπόθεσης.

 

Στο σημείο αυτό, η Πρόεδρος κάλεσε τον μάρτυρα υπεράσπισης του δεύτερου κατηγορουμένου Κ. Κ. του Η., να συνεχίσει την κατάθεσή του και εκείνος εξεταζόμενος κατέθεσε τα εξής: Εγώ τα έγγραφα που έχω πάρει και έχω διαβάσει είναι, η ιατροδικαστική έκθεση της ιατροδικαστού Α. Τ., το πρακτικό χειρουργείου, το ιστορικό νοσηλείας της ασθενή και νοσηλευτικά έγγραφα. Το ιστορικό νοσηλείας είναι το επίσημο ιστορικό της κλινικής, δίνει επαρκή πληροφόρηση σε όσους ανέλαβαν την μετεγχειρητική παρακολούθηση, διαβάζοντας ο γιατρός βλέπει από τι πάσχει η ασθενής και ότι έγινε μια επέμβαση υστερεκτομή, δεν σηματοδοτεί κάτι ιδιαίτερο. Στους γιατρούς το 40 αιματοκρίτης είναι υπερβολικό. Το πρακτικό χειρουργείου δίνει πλήρη ενημέρωση για κάποιον που θα ασχοληθεί. Για κάποιο ιδιαίτερο λόγο θα έπρεπε να καταγράφεται και η ποσότητα απώλειας αίματος. Μετριέται και οφείλει να καταγραφεί. Τα έγγραφα συνοδεύουν το φάκελο του ιστορικού του ασθενή, αν ο φάκελος έχει και φύλλο αναισθησίας φαίνεται και αυτό εκεί, αλλά δεν είναι περιττό στον να γραφεί και στο πρακτικό χειρουργείου. Στο χειρουργείο έγινε μετάγγιση με 2 φιάλες αίματος, το παραπάνω αίμα κάνει κακό. Την Κυριακή δόθηκαν 2 φιάλες αίματος, αυτό το επέβαλε ο αιματοκρίτης στο 22, το οποίο 22 είναι το απόλυτο όριο μετάγγισης ασθενούς. Αυτό το όριο δεν δείχνει απώλεια αίματος, δείχνει την βολαιμία του αρρώστου. Ο αιματοκρίτης από το 36 στο 26 είναι 10 μονάδες διαφορά, τι να πούμε όμως αφού δεν ξέρουμε τι αίμα έχει χάσει. Το να δώσουμε λίγο αίμα για να βοηθήσουμε έτσι απλά δεν ισχύει αυτό, δεν ισχύει αυτό στην σύγχρονη ιατρική επιστημονική, είναι επιλογή του 1940. Την τελευταία 10ετία οι μεταγγίσεις είναι σε αυστηρό πλαίσιο. Οι παραπανίσιες μεταγγίσεις παρουσιάζουν επιπλοκές. Βεβαίως θα μπορούσε να μην χρειαστούν οι 2 φιάλες αίματος που δόθηκαν κατά το χειρουργείο, δεν λέω ότι είναι λάθος. Για να πω για σφάλμα στο χειρουργείο δεν μπορώ να το πω γιατί δεν ξέρω πόσο αίμα χάθηκε. Για τις απολινώσεις που χαλάρωσαν λίγο πριν το θάνατο και είχαμε μαζική αιμορραγία, αυτό δεν είναι ευθύνη του χειρούργου γιατρού. Όποιος χειρουργεί έχει επιπλοκές, αυτό λέει η ιατρική επιστήμη. Για χειρουργικό σφάλμα, όταν τα στοιχεία είναι ελλιπή, όφειλε η ιατροδικαστική έκθεση να περιγράψει κάποια πράγματα, δεν βλέπω περιγραφή της συρραφής των σαλπίγγων, επομένως δεν μπορώ να πω για χειρουργικό σφάλμα. Η ιατροδικαστική έκθεση όταν λέει ότι δεν ανευρέθη ρήξη μεγάλου αγγείου, αυτό έπρεπε να το ονομάσει συγκεκριμένα. Ενώ η ασθενής ήταν καλά, μια ρήξη ενός ή δύο μεγάλων αγγείων με κατακλισμιαία αιμορραγία έφερε το θάνατο. Πιστεύω ότι η ιατροδικαστής Α. Τ. έκανε μια ιατροδικαστική έκθεση χωρίς λεπτομέρεια. Εγώ βλέπω τα έγγραφα που έχω, αυτά που με ρωτάτε θέλω περισσότερα στοιχεία. Είναι οφθαλμοφανής η ρήξη των 2 μεγάλων αγγείων, το γιατί δεν το έγραψε η ιατροδικαστικής δεν πιθανολογώ, ρωτήστε την ίδια. Αν είχαμε ρήξη αιφνίδιου αιματογγιώματος θα το έγραφε η ιατροδικαστική έκθεση.

 

Στο σημείο αυτό ο συνήγορος υπεράσπισης του 1ου κατηγορούμενου, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, ζήτησε κατά τη διάρκεια που εξετάζεται ο μάρτυρας από αυτόν να καταγραφεί στα πρακτικά και η ερώτησή του που του απευθύνει και το Δικαστήριο δέχθηκε το αίτημά του.

 

Στη συνέχεια η Πρόεδρος έδωσε και πάλι το λόγο στον μάρτυρα για να συνεχίσει την κατάθεσή του και εκείνος εξακολούθησε ως εξής:

 

Ερώτηση: Έχει γίνει σφάλμα στις απολινώσεις κατά την εγχείρηση, και αν ναι, ποιό είναι αυτό.

 

Απάντηση: Στις ιατρικές επιπλοκές, εδώ στην περίπτωσή μας είναι μια επιπλοκή που εμπλέκεται ο γιατρός, έχει σχέση με την ιατρική χειρουργική, εδώ δεν σημαίνει σφάλμα, για κάποιο λόγο μπορεί και από αστοχία υλικού που δεν έχει εξεταστεί. Πολλές φορές ο γιατρός βάζει τα ράμματα και ένα ράμμα σπάει, δεν το κάνει κάποιος συνειδητά. Γι΄ αυτό οι επιπλοκές αυτές περιγράφονται, δεν μπορούν να μηδενιστούν. Γι΄ αυτό λέει ότι η συνηθέστερη αιτία είναι η χαλάρωση των απολινώσεων. Με βάση αυτά τα στοιχεία που έχω, αν μπορώ να πω ότι υπάρχει σφάλμα, λέω ότι δεν μπορώ να πω ναι ή όχι.

 

Στο σημείο αυτό ο μάρτυρας εξεταζόμενος συνέχισε την κατάθεσή του ως εξής: Η παροχέτευση είναι σχετική ένδειξη, εξαρτάται από τον θεράποντα γιατρό τι θα δει. Υπάρχουν και άλλου είδους παροχετεύσεις, τι έχει η κλινική δεν ξέρω, αλλά αυτό έχει να κάνει με τον χειρούργο που λέει δεν βάζω παροχέτευση, είναι στην ευχέρεια του χειρούργου γιατρού. Όταν ένας χειρούργος γιατρός δεν βάζει παροχέτευση είναι 100% σίγουρος ότι ο άρρωστος δεν θα αιμορραγήσει. Ένας γιατρός βάζει παροχέτευση όταν κρίνει. Αν υπήρχε παροχέτευση μπορεί να έδινε κάποιο σημείο και μπορεί και όχι. Το ότι ο γιατρός δεν έβαλε παροχέτευση είναι 100% σίγουρος ότι δεν τίθεται θέμα αιμορραγίας, αυτό είναι απόφαση αυτού που χειρουργεί. Η μη τοποθέτηση παροχέτευσης, αν είναι σφάλμα, λέω ότι ο γιατρός προφανώς έκρινε ότι δεν τίθεται τέτοιο θέμα. Οι παροχετεύσεις μπαίνουν και μένουν όσο χρειάζονται. Μια επέμβαση χολής η παροχέτευση μπαίνει και την παίρνει ο ασθενής στο σπίτι του. Σε μεγαλύτερο χειρουργείο ναι χρειάζεται παροχέτευση. Στις απλές υστερεκτομές υπάρχουν γιατροί που χρησιμοποιούν παροχέτευση. Οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι δεν γνωρίζω αν χρησιμοποιούν παροχέτευση. Ο γιατρός Κ. γνωρίζω ότι βάζει παροχέτευση. Όποιος γιατρός βάζει παροχέτευση θέλει να έχει ένα δείκτη ασφαλείας παραπάνω. Καταλήγω ότι η τοποθέτηση παροχέτευσης είναι στην διακριτική ευχέρεια του χειρούργου γιατρού. Σε όλα τα χειρουργεία υποχωρούν τα οιδήματα. Αυτό που περιγράφει η ιατροδικαστής Α. Τ. συμβαίνει σε όλα τα χειρουργεία, βέβαια από οίδημα δεν αιμορραγούν τα πάντα. Βέβαιος δεν είμαι ότι χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της διαθερμίας γιατί δεν ήμουνα στο χειρουργείο. Από τη συζήτηση που είχα με τον γιατρό Κ. από αυτόν το άκουσα. Το που και πως χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της διαθερμίας θα έπρεπε να είναι γραμμένο. Υποθέτω ότι ο Κ. θα έπρεπε να το έχει καταθέσει αυτό και στην ΕΔΕ, αν ρωτήθηκε βέβαια. Εγώ αν έκανα την ΕΔΕ θα τον ρώταγα. Αν είχε χρησιμοποιηθεί η μέθοδος της διαθερμίας βέβαια θα ήταν ορατή από την ιατροδικαστή και θα το έγραφε στην ιατροδικαστική της έκθεση και έπρεπε να αναφέρονται και που ήσαν τα ράμματα. Το ότι δεν το έγραψε δεν θα ερμηνεύσω εγώ την ιατροδικαστική έκθεση, δεν είμαι ιατροδικαστής. Τα οιδήματα φεύγουν σε 4 με 5 ημέρες. Αν υπήρχε παροχέτευση θα έδειχνε αξιόπιστα μια αιμορραγία της 1ης ημέρας και της 2ης ημέρας, αλλά όσο θα περνάει ο καιρός μειώνεται η αξιοπιστία της. Από το 36 στο 26 ο αιματοκρίτης και μετά στο 22, αυτό αν είχαμε αιμορραγία, θα έπρεπε να συνεχιστεί και μετά την μετάγγιση. Η ποσότητα αίματος που χάνεται στο χειρουργείο πρέπει να καταγράφεται, η μετάγγιση είναι από την μεριά του αναισθησιολόγου. Αν υποθέσουμε ότι χάνετε 1,5 λίτρο αίματος, θα δώσουμε, αν πάρουμε αιματοκρίτη και δούμε ότι είναι στο 25 τότε δεν μεταγγίζουμε αν είναι πιο κάτω ο αιματοκρίτης τότε μεταγγίζουμε. Δεν δίνουμε παραπάνω αίμα κατά την μετάγγιση γιατί μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές όπως κίνδυνος μετάδοσης έιτζ ή ηπατίτιδα, το παραπάνω άλμα ρίχνει την άμυνα ενός αρρώστου. Τα γκλάι λάιτς είναι οι οδηγίες για να ασκείται η ιατρική και γίνεται ο έλεγχος. Πιστεύω ότι η επέμβαση ήταν εργώδης, 10 φορές μεγαλύτερη η μήτρα, από το οποίο είναι πιθανόν ότι χάθηκε λίγο περισσότερο αίμα. Ο αιματοκρίτης από το 36 στο 26 δεν μπορούμε να πούμε ότι έχει αιμορραγία, ειδικά αν είναι η ασθενής αιμοδυναμικά σταθερή. Την άλλη ημέρα θα είχαμε αιμοαραίωση και πέφτει ο αιματοκρίτης στο 22 που είναι και το όριο μετάγγισης. Την ΕΔΕ την έκανε ο κ. Δ., έπρεπε να την κάνει κάποιος άλλος γιατρός από το χειρουργικό τμήμα. Το ότι λέει ότι από το 26 ο αιματοκρίτης στο 22 δείχνει αιμορραγία, εγώ δεν συμφωνώ, δεν έλαβε υπόψη του την μετεγχειρητική αιμοαραίωση. Η αντιβίωση όταν δεν αποδίδει την αλλάζουμε, ο πυρετός γι΄ αυτό έπεσε. Αν είχε πέσει ο πυρετός για το λόγο που λένε η ασθενής θα πέθαινε εκείνη την στιγμή και θα ήταν πιο δραματική η κλινική της εικόνα. Την Τρίτη ο 2ος κατηγορούμενος εξετάζει την ασθενή, είχε αιματοκρίτη 29 και κάνει και κλινική εξέταση. Λένε ότι η ασθενής είχε αιμορραγία μεγάλης διαρκείας, τότε ο γιατρός θα τα έβλεπε, είχε την εμπειρία και να κρούσει τους κώδωνες του κινδύνου. Μου κάνει εντύπωση ότι δεν αναγνώρισε αυτά που ισχυρίζονται οι συγγενείς της άρρωστης. Πιστεύω ότι ο 2ος κατηγορούμενος αναγνώρισε ότι η άρρωστη είναι σταθερή. Το ¨ράμματα δεν βρέθηκαν ελεύθερα¨ της ιατροδικαστικής έκθεσης δεν σημαίνει ότι ήσαν στη θέση τους, εγώ δεν μπορώ να τοποθετηθώ. Η ιατροδικαστής συμπεραίνει το αίτιο της αιμορραγίας και δεν το περιγράφει. Εγώ αποκλείω να είχαμε αιμορραγία διαρκείας. Το αιματόπηγμα των 750 γραμμαρίων αντιστοιχεί σε 1.200 ml με 1.500 ml ελεύθερο αίμα. Το αιματόπηγμα των 750 γραμμαρίων αποκλείεται να είναι της 1ης ημέρας. Για παράδειγμα αναφέρω, όταν ένας έρχεται κτυπημένος από τροχαίο αμέσως θα βρεις αιματόπηγμα και αίμα, μετά από 4 ημέρες δεν θα βρεις αιματόπηγμα. Η ικανότητα του οργανισμού είναι ανάλογα και με την ποσότητα του αίματος. Έχουμε ελεύθερο αίμα 1600 γραμμάρια στη κοιλιά που είναι πολύ πρόσφατο, κατά την γνώμη μου είναι αίμα λεπτών, τα αιματοπήγματα είναι λίγων λεπτών πιο νωρίς. Η ανεύρεση του αιματοπήγματος ότι εξηγεί αιμορραγία διαρκείας δεν στέκει. Η ιατροδικαστική έκθεση όταν λέει ρήξη μεγάλου αγγείου, εννοεί ρήξη μεγάλου αγγείου πέραν του χειρουργείου κατά την εκτίμησή μου. Το πρώτο 48ωρο για πτώση αιματοκρίτη είναι ο κανόνας, αν έχει χάσει αίμα και αν έχει πάρει ορούς. ’ρα ακολούθησε αιμοαραίωση και έτσι έπεσε ο αιματοκρίτης. Στο να πάει για ενδοκοιλιακή αιμορραγία η σκέψη του γιατρού δεν ξέρω, εμένα πάντως πρώτα πάει σε εκδοχή αιμοαραίωσης. Ο 2ος κατηγορούμενος έλαβε υπόψη του την εξέταση της Τρίτης, την κλινική εικόνα της ασθενή και εκτίμησε ότι δεν αιμορραγεί. Υπάρχουν δύο μέθοδοι για την αιμόσταση, τα ράμματα και η ηλεκτρική διαθερμία. Το μέγεθος των αγγείων παίζει ρόλο για να επιλέξει ο χειρούργος γιατρός ποια από τις δύο. Στην συγκεκριμένη μας περίπτωση αν έπρεπε η μέθοδος της ηλεκτρικής διαθερμίας να αποκλειστεί ή όχι λέω ότι αυτό είναι στην ευχέρεια και στην κρίση του χειρούργου γιατρού. Την ευθύνη για την χαλάρωση των απολινώσεων την έχει ο χειρούργος γιατρός. Η ιατροδικαστής Α. Τ. λέει ότι τα ράμματα ήσαν στη θέση τους, το οίδημα μπορεί να προκαλέσει χαλάρωση αν δεν μπουν καλά τα ράμματα, αλλά όχι με την έννοια ότι δεν έγινε καλά. Αν υποχωρήσει κάποιο οίδημα που δεν περιμένει κανείς χειρούργος, δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Δεν μπορεί να εξασφαλίσει 100% την μη επιπλοκή της χαλάρωσης των απολινώσεων ο χειρούργος γιατρός. Την παροχέτευση την τοποθετεί ο χειρούργος γιατρός, μετά να την τοποθετήσει άλλος γιατρός όχι δεν γίνεται αυτό. Πιστεύω ότι τηρείται πρωτόκολλο χορήγησης υγρών στους ασθενείς. Σε άλλες περιπτώσεις έχουμε μικρή πτώση αιματοκρίτη, στην περίπτωσή μας έχουμε από το 36 στο 26, αυτό δεν είναι άλμα γιατί έχασε η ασθενή πολύ αίμα μέσα στο χειρουργείο, που δεν ξέρουμε πόσο. Η πτώση του αιματοκρίτη οφείλεται στα υγρά. Εγώ λέω ότι δεν υπήρχε άλλη αιμορραγία στην   ασθενή εκτός από την αιμορραγία της τελευταίας στιγμής. Είναι πιθανόν να είναι εργώδες το χειρουργείο λόγω του ιστορικού της ασθενή και του μεγέθους της μήτρας. Αν υποθέσουμε ότι είχαμε πρώτη αιμορραγία και σταμάτησε, τότε ως γιατροί δεν κάνουμε τίποτα.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλη μάρτυρας υπεράσπισης του πρώτου κατηγορουμένου, η οποία όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς της, απάντησε ότι ονομάζεται Ο. Π., κάτοικος Πατρών, επάγγελμα γιατρός, Ελληνίδα και Χριστιανή Ορθόδοξη, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενη, κατέθεσε τα εξής: Είμαι γιατρός αναισθησιολόγος του Νοσοκομείου Πατρών ¨Ο ’γιος Ανδρέας¨. Με την Κ. είχαμε κοινούς γνωστούς, αλλά δεν την γνώριζα. Εγώ προεγχειρητικά την επισκέφθηκα, την καθησύχασα και τις εξήγησα για την περίπτωσή της. Είχε κάποιες φοβίες. Πήγαμε για χειρουργείο, ήταν χειρούργος γιατρός ο 1ος κατηγορούμενος και ορισμένοι βοηθοί. Εγώ ήμουνα η γιατρός αναισθησιολόγος. Έγινε ομαλά ένα χειρουργείο. Εγώ δεν έβλεπα την μήτρα, αλλά παρακολουθούσα τα όργανα μακροσκοπικά. Οι χειρούργοι ήσαν ήρεμοι, εγώ είδα κάποια ποσότητα απώλεια αίματος. Δεν το έχω σημειώσει, την μετράω την απώλεια και υπολόγισα λιγότερο από 1 λίτρο γύρω στα 700 με 750 γραμμάρια, δηλ. 600 με 700 ml καθαρό αίμα, το οποίο δεν είναι πολύ. Είναι σύνηθες φαινόμενο να χάνεται αίμα. Οι δύο μονάδες αίματος που χορηγήθηκαν είναι 600 με 650 γραμμάρια αίματος. Σε κάθε χειρουργείο αν υπάρχει απώλεια αίματος τότε ναι δίνουμε αίμα. Το συγκεκριμένο χειρουργείο κράτησε 1.30΄ ώρα, την απολίνωση δεν την έβλεπα. Πάντως δεν χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της διαθερμίας, αυτό το καταθέτω κατηγορηματικά. Ο Κ. είναι ειδικευόμενος γιατρός, δεν ξέρω αν ήταν μέσα στο χειρουργείο. Αν χρησιμοποιείτο η μέθοδος της διαθερμίας θα το έβλεπα. Χρησιμοποιήθηκαν ράμματα. Όταν μπήκαμε στο χειρουργείο είπε η ασθενής ¨θα πεθάνω¨ και όταν ξύπνησε ήταν πολύ καλά. Το μεσημέρι την επισκέφθηκα πάλι, ήταν καλά και έφυγα. Από την Παρασκευή εγώ επανήλθα την Τρίτη. Πήγα στο θάλαμο, ήταν καθιστή και της μίλησα. Μου είπε είμαι πολύ καλά και θα φύγω αύριο. Εγώ την είδα καλά. Η ασθενή είπε πάω σπίτι μου και μετά την άλλη ημέρα πέθανε. Όταν έγινε η νεκροτομή βρέθηκε υγρό. Την Τρίτη το πρωί εγώ για 5 λεπτά την είδα. Για την αιμοαραίωση που ακούστηκε, έχω τις επιφυλάξεις μου, δεν έχω άποψη δεν μπορώ να πω. Εγώ με 22 αιματοκρίτη θα έκανα μετάγγιση αίματος όπως έγινε. Για την αιτία της αιμορραγίας ψάχνω. Την Τρίτη έχει 29 αιματοκρίτη με ωχρότητα και δυσκολία κίνησης, όχι δεν έχει αναγκαστικά αιμορραγία, αλλά αυτά υποψιάζουν τον γιατρό. Η ιατροδικαστής δεν έχει κάνει μικροσκοπικό έλεγχο των εμβόλων. Ο αιματοκρίτης από το 36 στο 22 είναι πολύ ανησυχητικό, γι΄ αυτό και μεταγγίστηκε. Όταν βγήκε από το χειρουργείο είχε αιματοκρίτη 36, τόσο όσο και που μπήκε. Η τοποθέτηση παροχέτευσης δεν είναι κομβικό σημείο, απ΄ ότι βλέπω δεν μπαίνει συχνά. Όταν η ασθενής είναι 50 ετών έχει μια πιθανότητα να μικροαιμορραγήσει, άρα ο γιατρός πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού του έχει την περίπτωση της αιμορραγίας, αλλά όχι δεν ήταν απαραίτητο να βάλει παροχέτευση. Για τραυματισμό αγγείου όχι δεν έγινε κάτι τέτοιο, αν γινόταν θα το έβλεπα. Η πτώση του αιματοκρίτη από το 36 στο 26 και μετά στο 22 είναι ύπουλο. Έγινε μετάγγιση αίματος, αυτή η πτώση σημαίνει απώλεια αίματος. Αν γινόταν υπερηχογράφημα στην ασθενή θα φαίνονταν αιματοπήγματα, αλλά με 29 αιματοκρίτη πιθανόν να μην έλεγαν τίποτα. Δεν έχω ενημερωθεί αν έχει γίνει έρευνα για περίπτωση αιμορραγίας. Τα 750 γραμμάρια αιματόπηγμα είναι μια ποσότητα σημαντική απώλεια αίματος. Η μετάγγιση αίματος είναι αντιμετώπιση της αιμορραγίας, όχι θεραπεία. Όλα τα αιματοπήγματα λύονται, μπορεί να λύονται σε 24 ή σε 48 ώρες ή και σε μέρες ακόμη μπορεί να θέλουν να λυθούν, δεν υπάρχει σαφήνεια στην ιατρική σ΄ αυτό. Το αιματόπηγμα μπορεί να δημιουργήθηκε και κατά την διάρκεια της αιμορραγίας. Αν ο 1ος κατηγορούμενος έκανε σωστές απολινώσεις, λέω ότι η ασθενής παραμένει για 2 ώρες στο χειρουργείο και αν είχε αιμορραγήσει θα το έβλεπα. Το αίμα που απωλέσθη προήλθε από το χειρουργικό πεδίο, συγκεκριμένα δεν μπορώ να πω. Η αιμορραγία μπορεί να είναι και κατά φάσεις, τίποτα δεν αποκλείεται, μπορεί δηλ. να είχαμε και 2η αιμορραγία. Αν οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι παρακολούθησαν την κλινική εικόνα της ασθενή δεν γνωρίζω γιατί εγώ την Τρίτη επέστρεψα. Το ημερήσιο φύλλο νοσηλείας της ασθενή στις 25-6 και στις 26-6 την δείχνει σε καλή κατάσταση, όταν δεν έχει κάτι δεν γράφουμε. Το 2ο έγγραφο συντάσσεται από τις νοσηλεύτριες. Για εργώδες χειρουργείο ναι υπάρχει ιατρικά, σημαίνει ότι μας δυσκολεύει, ότι είναι πιο μεγάλη η μήτρα, δηλ. δυσκολία που δεν περιμένουμε. Το συγκεκριμένο χειρουργείο δεν χαρακτηρίζεται εργώδες, κατηγορηματικά το λέω αυτό. Τις χορήγησα της ασθενή κατά το χειρουργείο 2 φιάλες αίματος και θα τις ξαναχορηγούσα. Δεν έδειξε τάσεις αιμορραγίας, κανένας φόβος από το ιστορικό της για αιμορραγία. Κατά το χειρουργείο έγινε άριστη αιμόσταση. Αν υπήρχε πρόβλημα δεν θα ήταν στεγνό το χειρουργικό πεδίο. Ορατότητα δεν είχα, σαν συνέπεια τα είπα αυτά. Η υποχώρηση οιδημάτων, ίσως μπορεί να προκαλέσει χαλάρωση των απολινώσεων, αυτό λέει η ιατροδικαστής. Στο νοσοκομείο υπάρχει οργανόγραμμα, οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι είναι επαρκείς γιατροί ποιοτικά και ποσοτικά. Μέσα στο χειρουργείο έχουμε δοχείο αναρρόφησης. Σπάνια που να μην χρειαστεί να δώσουμε αίμα. Η μεγάλη μήτρα δεν δυσκολεύει πάντα. Δεν θυμάμαι αν ο 1ος κατηγορούμενος έχει χρησιμοποιήσει την μέθοδο της διαθερμίας σε άλλες του χειρουργικές επεμβάσεις. Επιβεβαιώνω ότι με αιματοκρίτη 29 κανείς δεν ανησυχεί. Αν η ασθενής ήταν σε άσχημη κατάσταση, έκανε λάθος η αποκλειστική νοσοκόμα που την άφησε και έφυγε. Η ασθενής στο χειρουργείο είχε μετρηθεί και είχε χάσει 600 με 700 γραμμάρια αίμα, δεν καταγράφονται αυτά που χάνονται, αλλά αυτά που δίνονται. Είναι θέμα των χειρούργων γιατρών ότι δεν γράφτηκε.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλος μάρτυρας υπεράσπισης του δεύτερου κατηγορουμένου, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Ν. Κ. του Χρήστου, γεννήθηκε στην Πάτρα, ετών 41, κάτοικος ομοίως, επάγγελμα γιατρός, Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενος, κατέθεσε τα εξής: Είμαι γιατρός γυναικολόγος – μαιευτήρας. Μπήκα μέσα στο χειρουργείο της Κ.στα πλαίσια για να παρακολουθήσω το χειρουργείο. Συνήθως αυτό γίνεται στα πλαίσια της εκπαίδευσης. Δεν υπήρχε αιμορραγία όσο παρακολουθούσα. Εγώ παρακολούθησα το χειρουργείο για μισή ώρα με τρία τέταρτα. Δεν υπήρξε έκτακτο περιστατικό. Δηλαδή παρακολούθησα την μισή επέμβαση, από τη μέση και προς το τέλος. Είδα την χρήση ηλεκτρικής διαθερμίας και ράμματα. Δεν το σχολιάσαμε τότε. Έκανε το χειρουργείο ο Διευθυντής (1ος κατηγορούμενος) και δεν είπε τίποτα σε μας τους ειδικευόμενους, στο συγκεκριμένο χειρουργείο δεν συζητήσαμε κάτι. Σε επέμβαση κοιλιακής υστερεκτομής 1η φορά πηγαίνω. Βλέπω την χρήση διαθερμίας. Ο 1ος κατηγορούμενος όλες τις άλλες φορές που χειρουργούσε χρησιμοποιούσε ράμματα. Δεν ρώτησα γιατί στο συγκεκριμένο χρησιμοποιήθηκε και διαθερμία. Δεν μπορώ να ξέρω αν ήταν η ενδεδειγμένη επιλογή. Συζητήθηκε η επιλογή αυτή, μάλλον μετά το θάνατο της ασθενή. Είχα αφορμή να το συζητήσω, αλλά πως ακριβώς δεν θυμάμαι. Πάντως εγώ το είδα ότι χρησιμοποιήθηκε και αυτή η μέθοδος της διαθερμίας. Ο γιατρός Κ. Κ. με έπαιρνε τηλέφωνο, αυτό εξηγεί ότι ήμουνα μέσα χειρουργείο, για να με ρωτήσει τι έγινε. Είχε γίνει συζήτηση ότι στο χειρουργείο χρησιμοποιήθηκε και μέθοδος διαθερμίας. Εγώ δεν ήμουνα στο τμήμα της κλινικής, τότε ήμουνα σε άλλο τμήμα, δεν είχα καμία σχέση. Η διαθερμία χρησιμοποιήθηκε στο να αποκολληθεί η μήτρα από την κοιλιά, τα ράμματα χρησιμοποιήθηκαν στη συρραφή των απολινώσεων. Νομίζω ότι στις μητριαίες αρτηρίες χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της διαθερμίας. Στον κόλπο σίγουρα χρησιμοποιήθηκαν ράμματα. Ινομυώματα είχε η μήτρα. Η οποία ήταν μεγάλη. Έμαθα ότι από εσωτερική αιμορραγία πέθανε η ασθενής, που αιμορραγούσε από το χώρο του χειρουργικού πεδίου. Η άποψή μου είναι ότι την Τρίτη το απόγευμα υπήρχε αιμορραγία. Προφανώς θα υπήρχε αιμορραγία Σάββατο και Κυριακή με βάση τον αιματοκρίτη. Ο γιατρός πρέπει να ερευνά τις πιθανές αιτίες, να μεταγγίζει και να παρακολουθεί τα ζωτικά σημεία της ασθενή, σφίξεις, πιέσεις και κλινική εικόνα. Εγώ μετά το χειρουργείο δεν ξαναείδα την ασθενή. Την Τρίτη με 29 αιματοκρίτη η ασθενής, αν συγκριθεί με άλλους αιματοκρίτες, σημαίνει ότι πάει καλύτερα. Η πτώση του αιματοκρίτη συνολικά 14 μονάδες είναι σημαντική, αλλά είναι συχνή. Η μη ούρηση είναι το τελικό στάδιο της αιμορραγίας. Η διαθερμία είναι ένα μηχάνημα μεγάλο, και πιάνεις τον ιστό. Γενικά χρησιμοποιείται σε επεμβάσεις. Επαναλαμβάνω, είδα την χρήση της διαθερμίας στο χειρουργείο. Αν χρησιμοποιηθεί η μέθοδος της διαθερμίας σε μεγάλα αγγεία υπάρχει κίνδυνος να αιμορραγήσει. Οι μητριαίες αρτηρίες είναι οι μεγαλύτερες. Δεν μπορώ να ξέρω αν ήταν η ενδεδειγμένη μέθοδος σε αυτό το μεγάλο αγγείο. Κάθε διαθερμία έχει διαφορετικές ενδείξεις και σε μεγάλα αγγεία χρησιμοποιείται. Υπάρχουν μηχανήματα και για τις μητριαίες αρτηρίες. Εμένα τα καθήκοντά μου ήσαν βοηθός χειρούργου σε άλλο χειρουργείο που ξεκίνησε λίγο πριν από το επίμαχο χειρουργείο και εν μέρει παράλληλα. Τελείωσε αυτό το χειρουργείο και μπήκα στο επίμαχο χειρουργείο. Δεν είχα οριστεί στην ομάδα χειρουργείου του 1ου κατηγορούμενου. Είχε ολοκληρώσει το χειρουργείο του ο 2ος κατηγορούμενος και τότε μπήκα στο χειρουργείο του 1ου κατηγορούμενου. Μισό μάρτυρα με ανεβάζει μισό με κατεβάζει. Δεν ρώτησα τον 1ο κατηγορούμενο όταν μπήκα μέσα, μπήκα αυθαίρετα. Ήσαν μέσα στο χειρουργείο ο 1ος κατηγορούμενος, η αναισθησιολόγος Ο. Π., ο γιατρός Δ. Τ., η εργαλειοδότρια και οι βοηθοί. Οι χειρούργοι γιατροί ήσαν πάνω από το χειρουργείο όπως και οι βοηθοί. Εγώ είχα απόσταση μισό έως ένα μέτρο, στο κάτω μέρος της ασθενή στα πόδια της. Είχα πλήρη οπτική πρόσβαση στο χειρουργικό πεδίο. Εγώ παρακολούθησα από τη μέση του χειρουργείου, ήμουνα πριν την αφαίρεση της μήτρας, ήμουνα στην προσπάθεια της απολίνωσης και μόλις έγινε η συρραφή έφυγα. Έμενε να κλείσει το κοιλιακό τοίχωμα. Η διαθερμία έκανε τοπικά εγκαύματα τα οποία είναι ορατά και τα οποία τα είδα, ήσαν χρώματος καφέ με μαύρο. Εγώ δεν κατηγορώ κανένα, είπα ότι χρησιμοποιήθηκε και η μέθοδος της διαθερμίας. Από τα εγκαύματα δεν ξέρω πότε άνοιξαν τα αγγεία, ούτε ξέρω αν άνοιξαν αυτά. Πιστεύω ότι τα εγκαύματα φαίνονται στην ιατροδικαστή, πιθανολογώ ότι θα τα έβλεπε. Η άποψη της ιατροδικαστικού έχει μεγαλύτερη βαρύτητα. Κάνουμε ιατροδικαστική έκθεση, περιγράφουμε και αποτυπώνουμε, εδώ μόνο περιγράφει, αν δεν υπάρχουν λεπτομέρειες είναι ελλιπής. Εγώ είδα ότι χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της διαθερμίας, δεν μπορώ να το αποδείξω. Μετά το συμβάν που δεν είναι συνηθισμένο, όλοι αναρωτιόμαστε, στα πλαίσια της συζήτησης ειδικευμένων γιατρών δεν αποδόθηκε η αιμορραγία στην διαθερμία, απλώς ότι χρησιμοποιήθηκε. Στις συζητήσεις, μετά για κάποιες ημέρες και τις ημέρες της ΕΔΕ, ήσαν, ο Δ. Τ. ειδικευόμενος γιατρός ήταν ο ιδιαίτερος βοηθός του 1ου κατηγορούμενου, ο Γ. Ν. και ο Κ. Χ. Στην ΕΔΕ ότι χρησιμοποιήθηκε διαθερμία δεν το ανέφερα γιατί δεν ρωτήθηκα. Σαν ενδεχόμενο η αιμορραγία να προήλθε από την χρήση της διαθερμίας ναι το είπαμε στις συζητήσεις. Εγώ το 2008 ολοκλήρωσα την ειδικότητά μου. Εγώ τις τεχνικές λεπτομέρειες δεν τις ήξερα. Ο αναισθησιολόγος γιατρός συνήθως στο χειρουργείο δεν βλέπει ή εν μέρει βλέπει. Όχι εγώ δεν παίρνω άδεια για να μπω στο χειρουργείο, φαντάζομαι πως με αντελήφθη ο 1ος κατηγορούμενος ότι μπήκα, αλλά μπορεί και όχι. Εγώ δεν έχω άποψη αν έπρεπε να χρησιμοποιηθεί η μέθοδος της ηλεκτρικής διαθερμίας. Χρησιμοποιήθηκε στον πλατύ σύνδεσμο, στο δεξιό μέρος της μήτρας και στις μητριαίες αρτηρίες. Στο αριστερό μέρος της μήτρας είχαν ήδη απολινώσει.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλος μάρτυρας υπεράσπισης του πρώτου κατηγορουμένου, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Γ. Δ. του Π., γεννήθηκε στο Αίγιο, κάτοικος Πατρών, επάγγελμα γιατρός, Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς του. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενος, κατέθεσε τα εξής: Είμαι γιατρός καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών Διευθυντής της γυναικολογικής κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ρίου Πατρών. Ότι θα καταθέσω, είναι από τα έγγραφα της δικογραφίας που έχω διαβάσει. Ότι έχω πει στην πρώτη μου κατάθεση, αυτή είναι και η γνώμη μου για την περίπτωση. Δεν διαφοροποιούμαι από την κατάθεσή μου ενώπιον του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου. Είχα πει ότι η ασθενής είχε πεθάνει από πνευμονική εμβολή. Δεν αμφισβητώ την ενδοκοιλιακή αιμορραγία που ξεκίνησε σε μερικές ώρες μετά από το χειρουργείο έως την Κυριακή, ήταν σταδιακή αιμορραγία και είχε αιματοκρίτη 22. Η ασθενής ήταν σταθερή και είχε αιφνίδιο θάνατο. Η ιατροδικαστική έκθεση είναι ελλιπής, έπρεπε να γίνει ιστιολογική πνευμόνων. Η ασθενής μπορεί να αιμορραγούσε και την Κυριακή. Έγινε μετάγγιση αίματος και την Τρίτη ο αιματοκρίτης ανέβηκε στο 29. ’ρα σταμάτησε η αιμορραγία. Μετά πιθανόν να είχαμε αυτό που λέω εγώ πνευμονική εμβολή. Μετά από ένα χειρουργείο έχουμε αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης και χαλάρωση κάποιου ράμματος που μπορεί να γίνει από διάφορες αιτίες. Η μήτρα της ασθενή ήταν παραπάνω (μεγαλύτερη) από το φυσιολογικό. Το χειρουργείο ήταν, χειρουργείο ρουτίνας. Το να χορηγείται αίμα κατά το χειρουργείο είναι σύνηθες. Αυτό δίνεται για την απώλεια αίματος που έχουμε κατά το χειρουργείο. Με τον αιματοκρίτη στο 26 μπορεί να είχε αιμορραγία, αιματοκρίτης στο 22 δείχνει ότι συνέχιζε να χάνει αίμα. Τα συμπτώματα της κλινικής εικόνας της ασθενή θα ήθελα να μου τα περιγράψει ένας γιατρός, τότε θα πήγαινα να δω και εγώ και θα εκτιμούσα. Αν μου έλεγε ταχύπνοια, δυσκολία κίνησης θα την εξέταζα. Μπορεί να πάει το μυαλό μου σε ενδοκοιλιακή αιμορραγία, θα έπαιρνα μέτρηση αιματοκρίτη και θα συνέχιζα την παρακολούθηση. Το πρώτο πράγμα με αιματοκρίτη 22 που θα έκανα θα ήταν η μετάγγιση αίματος που έκαναν. Καταρχήν ο γιατρός εφησυχάζει. Με τον υπέρηχο θα έβλεπαν την ενδοκοιλιακή χώρα, αλλά αν θα οδηγούσε σε χειρουργείο είναι άλλο θέμα. Η μέθοδος παροχέτευση το ότι δεν χρησιμοποιήθηκε δεν ήταν απαραίτητο. Χρησιμοποιείται αν υπάρχει απόστημα και σε περίπτωση καρκίνου. Στην περίπτωση που δικάζετε δεν βάζουμε παροχέτευση. Εγώ αποκλείω η ασθενής να πέθανε από την ενδοκοιλιακή αιμορραγία, γιατί σταμάτησε η αιμορραγία και ο αιματοκρίτης ανέβηκε εκεί που έπρεπε. Υποθέτω αυτό που είπα και προηγουμένως, ότι πέθανε από πνευμονική εμβολή. Η ποσότητα πήγματος δεν απορροφάται αμέσως, αλλά κάνει ημέρες για να απορροφηθεί.

 

Στο σημείο αυτό, η Πρόεδρος επέδειξε φωτογραφίες της θανούσης (από την νεκροψία – νεκροτομή) προς τον μάρτυρα, τις οποίες είδε ο μάρτυρας και οι οποίες επισκοπήθηκαν.

 

Κατόπιν ο ως άνω μάρτυρας συνεχίζοντας την κατάθεσή του είπε ότι: Το συμπέρασμά μου, που με οδήγησε σε σταδιακή αιμορραγία είναι από το ότι βρέθηκε αίμα στη κοιλιά και ο αιματοκρίτης κατέβαινε. Ο αιματοκρίτης από το 36 στο 26 και μετά στο 22 είναι δείκτης για αιμορραγία. Για να έπεφτε τόσο πολύ από αιμοαραίωση δεν νομίζω. Αν δεχτούμε ότι σταμάτησε η αιμορραγία μετά γιατί να ξαναξεκινήσει. Ο υπέρηχος θα έδειχνε αίμα στην κοιλιά, αλλά όχι να χειρουργήσεις. Και χωρίς να σου δείξει ο υπέρηχος, ξέρει ότι υπάρχει αιμορραγία, αυτές οι αιμορραγίες κάποια στιγμή σταματάνε. Το ότι ξανααιμορράγησε δεν μπορώ να το καταλάβω. Για μετά εγώ λέω ότι έχει θρομβοθεί το αγγείο, είναι απίθανο να ξαναγίνει αιμορραγία. Η ασθενής πέθανε κατά την γνώμη μου από πνευμονική εμβολή ή ανακοπή. Το αιματόπηγμα που βρέθηκε και εβδομάδες μπορεί να κάνει για να λυθεί. Οι ειδικευόμενοι γιατροί είχαν πίσω τους ειδικευμένους γιατρούς, οι οποίοι κάνουν επίσκεψη, εγώ όμως δεν ξέρω αν πέρασαν για επίσκεψη. Αν πήγε ο 2ος κατηγορούμενος για επίσκεψη, είναι εμπειρότατος γιατρός, θα αξιολογούσε την κατάσταση της ασθενή, δεν θα περίμενε τον υπέρηχο για να λύσει το θέμα. Το πήγμα δεν φαίνεται πάντα στον υπέρηχο, θα έβρισκε το υγρό με τον υπέρηχο, θα έπιανε το σφυγμό της ασθενή και θα είδε και για ωχρότητα. Εγώ για να πάρω άδεια με αίτηση, ότι θα πάω κάπου, ναι αυτό γίνεται. Το τυπικό είναι να γίνει αίτηση στο γραφείο προσωπικού και να εγκριθεί η αίτηση, αλλά στην πράξη άλλο συμβαίνει. Είναι μήνες πριν που ξέρεις για το συνέδριο, αλλά αν είναι απλό χειρουργείο το κάνεις. Τα 750 γραμμάρια αιματόπηγμα και 1.600 γραμμάρια ελεύθερο αίμα δεν οδηγούν απαραίτητα στο θάνατο. Ξέρω ότι βγαίνουν υγρά μετά τα χειρουργεία. Εγώ τον βλέπω τον ασθενή μου μετά το χειρουργείο, αν λείψω τον βλέπουν οι αντικαταστάτες μου. Αν είμαι στην υπηρεσία μου περνάω εγώ, βλέπω τις μετρήσεις και την φυσιογνωμία του ασθενή. Αστάθεια είναι να μην κρατάν τα ζωτικά σημεία. Αν υποθέσουμε ότι συμβαίνει αυτό, που λένε οι συγγενείς της ασθενή ότι είχε δύσπνοια, δυσκολία κίνησης, ωχρότητα και άλλα, τότε έπρεπε να την εξετάσει κάποιος γιατρός για να κρίνει από τα ζωτικά σημεία. Τα 1.600 γραμμάρια αίματος είναι μεγάλη απώλεια αν είναι όλο αίμα. Εγώ δεν πιστεύω να μπορεί να ξαναρχίσει αιμορραγία. Το πήγμα είναι των δύο πρώτων ημερών. Επαναλαμβάνω, δεν έχω ξαναδεί αιμορραγία που έχει σταματήσει να ξαναξεκινήσει. Η ασθενής έπαιρνε αγωγή, με αυτήν μειώνεις να κάνεις εμβολή. Το ότι δεν μπορούσε να ουρήσει την τελευταία ημέρα έπρεπε να την δει γιατρός. Θα έπρεπε να σκεφθεί εκεί για αιμορραγία. Απολινώνονται κατά το χειρουργείο 6 ή 8 αγγεία, τα μητριαία αγγεία είναι 2. Για να χαθούν 3.000 γραμμάρια αίματος δεν είναι σύνηθες, κάποιο μεγάλο αγγείο ή περισσότερα μικρά θα αιμορραγούσαν. Από άλλο αγγείο εκτός της επέμβασης πώς να αιμορραγήσει, το αποκλείω. Έχουμε 750 γραμμάρια αιματόπηγμα, τα 1.600 γραμμάρια δεν ξέρουμε αν είναι όλο αίμα. Αν η ασθενής έχει πήγμα και ελεύθερο αίμα τότε θα έχει ταχύπνοια, εφίδρωση, ωχρότητα και φυσική εικόνα κακή. Στην ενδοκοιλιακή αιμορραγία κάνεις μετάγγιση αίματος και αφήνεις να δεις, η αιμορραγία μπορεί να σταματήσει, αν συνεχιστεί χειρουργείς. Δεν ξέρω αν θα είχε αποφεχθεί ο θάνατος αν είχε κάνει χειρουργείο μια ημέρα πριν το θάνατο. Παράλειψη δεν ξέρω, δεν ξέρω τι πιθανολογούσε ο γιατρός. Η χαλάρωση των απολινώσεων είναι μια επιπλοκή. Ως γιατροί παρακολουθούμε την ασθενή. Αυτά που έχουν καταγραφεί, σφίξεις και πιέσεις είναι πολύ καλά. Ο πιο άμεσος γρήγορος τρόπος για να αντιληφθεί ο γιατρός μια επιπλοκή είναι οι μετρήσεις, η πτώση της πίεσης και η κλινική εικόνα της ασθενή. Η παροχέτευση μπαίνει για συγκεκριμένους λόγους, όχι για να δεις την αιμορραγία, αυτό έχει καταργηθεί. Υπάρχει κίνδυνος λοίμωξης από την τοποθέτηση παροχέτευσης. Για μένα η πρώτη πιθανότητα είναι η πνευμονική εμβολή, το ότι έπαιρνε αγωγή δεν σημαίνει ότι σώζεται. Υποστηρίζω ότι για 15 χρόνια δεν χρησιμοποιείται παροχέτευση. Για το αν χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της διαθερμίας δεν είναι αποδεκτό, γιατί θα το έβλεπαν όσοι ήσαν στο χειρουργείο, αν ήταν σε μεγάλο αγγείο θα φαινόταν ο καυτηριασμός, σε μικρό αγγείο θα φαινόταν και κάφτρα. Αν δηλ. είχε χρησιμοποιηθεί η μέθοδος της διαθερμίας θα το έβλεπε η ιατροδικαστής και θα το έγραφε, δηλ. μετά βεβαιότητας το λέω ότι θα το είχε αναφέρει η ιατροδικαστής. Όχι δεν μπορούμε να δεχτούμε τον ισχυρισμό ότι χρησιμοποιήθηκε διαθερμία, θα είχε καταγραφεί στην ιατροδικαστική έκθεση και δεν πιστεύω να μην το είδε η ιατροδικαστής. Η ηλεκτρική διαθερμία είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται όχι όμως σε αγγεία πάνω από 7 χιλιοστά, εκεί δεν πρέπει. Επαναλαμβάνω, δεν πρέπει να χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της διαθερμίας, αν είχε χρησιμοποιηθεί θα το αποτύπωνε η ιατροδικαστική έκθεση. Για την άδεια του 1ου κατηγορουμένου και παράτυπη να ήταν, λέω ότι δεν συνδέεται με τον θάνατο. Ο 1ος κατηγορούμενος πήγε στο συνέδριο για διάφορες τεχνικές και χειρουργικές πράξεις με τις οποίες έχει ασχοληθεί και στην πράξη και μάλιστα έχει κάνει και παρουσίαση τέτοιων περιπτώσεων. Το Bi Clump στην επιστημονική ιατρική δεν το χρησιμοποιούμε. Η ιατροδικαστής την αιτία της αιμορραγίας δεν την έχει βρει, μπορούσε να γράψει ποια ράμματα χαλάρωσαν, αλλά δεν φαίνονται. Σε αιμορραγία 5 ημερών ζει ο άνθρωπος, το πήζει όλο το αίμα και μετά γίνεται θρομβόλυση. Τα 1600 γραμμάρια δεν είναι καθαρό αίμα. Την Τρίτη εξέτασε την ασθενή ο 2ος κατηγορούμενος και είχε τα ζωτικά σημεία, τον αιματοκρίτη και την κλινική εικόνα της ασθενή, αν είχε αιμορραγία τότε θα την υποψιαζόταν, είναι πολύ έμπειρος γιατρός. Υπολογίζουμε στο περίπου την απώλεια αίματος στο χειρουργείο, δεν το αναπληρώνουμε όλο το αίμα, αλλά το πλησιάζουμε. Κάθε αιματοκρίτης μπορεί να παίζει 1 με 2 μονάδες πάνω – κάτω. Είναι έγκυρο ότι ο αιματοκρίτης αποκαθίσταται (σταθεροποιείται) σε δύο 24ωρα. Η πτώση του αιματοκρίτη από το 36 στο 22 από αιμοαραίωση, όχι αυτό δεν ισχύει είναι μεγάλη η διαφορά, μπορεί να ισχύει το από 25 στο 22. Κάθε μονάδα φιάλη αίματος έχει 350 cc.

 

Στο σημείο αυτό, η Πρόεδρος εκφώνησε το όνομα του μάρτυρα υπεράσπισης του 1ου κατηγορουμένου, Δ. Τ. του Ν., και ήταν απών.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλη μάρτυρας υπεράσπισης του τρίτου κατηγορούμενου, η οποία όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς της, απάντησε ότι ονομάζεται Κ. Μ. του Φ., γεννήθηκε το έτος 1966 στην Καλλιθέα Αιτωλοακαρνανίας, κάτοικος Πατρών, επάγγελμα συνταξιούχος νοσοκόμα, Ελληνίδα και Χριστιανή Ορθόδοξη, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς του. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενη, κατέθεσε τα εξής: Εγώ ήμουνα μέσα στο χειρουργείο ως εργαλειοδότρια. Η ασθενής πριν έκλεγε και φοβόταν. Κατά το χειρουργείο είχαν γεμίσει οι αναρροφήσεις, το είδα αυτό κάποια στιγμή, βέβαια ήταν αίμα και υγρά από τους ορούς κατά την πλύση. Γέμισε η πρώτη αναρρόφηση και μετά γέμισε και η δεύτερη αναρρόφηση. Αυτό σημαίνει ότι είχε αιμορραγία, ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα. Εγώ το είπα στην αναισθησιολόγο Ο. Π. Στην ασθενή της έδωσαν μια φιάλη αίματος εκεί μέσα στο χειρουργείο και άλλη μια φιάλη αίματος μετά στην ανάληψη. Εμένα με ανησύχησε η 2η αναρρόφηση. Ήμουνα σε απόσταση από τον χειρούργο γιατρό 1ο κατηγορούμενο 1,50 μέτρο. Η σειρά είναι να το πω στην άλλη εργαλειοδότρια. Είχαμε αιμορραγία στο χειρουργείο. Ζητήθηκε να έρθει και άλλος γιατρός για να ελέγξει. Από την δίπλα αίθουσα που γινόταν άλλο χειρουργείο ήρθαν κάποιοι ειδικευόμενοι γιατροί. Μέσα στο χειρουργείο μαζί με τον 1ο κατηγορούμενο ήσαν και οι γιατροί Κ. Κ. και Δ. Τ. Οι ειδικευόμενοι γιατροί που ήρθαν ήσαν οι Ν. Κ. και Γ. Ν. Εγώ ακριβώς στην επέμβαση δεν έβλεπα. Για τις απολινώσεις δεν ξέρω τι χρησιμοποιήθηκε, αλλά ξέρω ότι ο 1ος κατηγορούμενος χρησιμοποιεί συνέχεια την μέθοδο του Bi Clump, οι άλλοι γιατροί χρησιμοποιούν τα ράμματα. Για εκείνη την ημέρα δεν ξέρω τι χρησιμοποίησε ο 1ος κατηγορούμενος, δεν μπορώ να θυμηθώ. Βεβαιώνω κατηγορηματικά ότι είχαμε αιμορραγία στο χειρουργείο. Ο ειδικευόμενος γιατρός Ν. Κ. δεν ήταν από την αρχή στο χειρουργείο. Μαζεύτηκαν 4 λίτρα μαζί με τον ορό, πόσο ήταν το αίμα δεν ξέρω, ούτε αναλογία μπορώ να πω. Η μέθοδος της διαθερμίας είναι πιο γρήγορη. Εγώ όλα αυτά από τότε τα ήξερα, το 2011 έφυγα από τη δουλειά. Με κάλεσε ο 1ος κατηγορούμενος και ο γιατρός Δ. Τ. και μου είπαν ¨να ρθείς να καταθέσεις ότι σου πούμε¨. Αυτό έγινε στην κουζίνα εκεί με έπιασαν, είναι χώρος για το νοσηλευτικό. Αυτό έγινε μετά το θάνατο της ασθενή και δεν ξέρω πόσο μετά. Εγώ τότε εκεί τους είπα ότι θα πω την αλήθεια. Τυχαία βρήκα τον 3ο κατηγορούμενο και είπα θα έρθω στο Δικαστήριο να πω την αλήθεια. Δεν μου είπε τι να πω. Εγώ είχα βρεθεί με όλους τους γιατρούς στις επεμβάσεις. Την απλή διαθερμία την χρησιμοποιούσαν όλοι οι γιατροί, η απλή διαθερμία απλώς καίει, η διπλή διαθερμία καίει και κολλάει, αυτή τη διπλή διαθερμία χρησιμοποιούσε ο 1ος κατηγορούμενος. Εγώ εργαζόμουν για 25 χρόνια, τα 12 ήμουνα στο χειρουργείο. Το ¨καλέστε ένα γιατρό¨ λίγο ναι δημιούργησε το έκτακτης ανάγκης. Τον Σεπτέμβριο του 2011 έφυγα εγώ από την δουλειά, έως τότε έβαζαν οι γιατροί παροχέτευση αν χρειαζόταν. Εγώ δεν μπορώ να κρίνω αν έπρεπε να μπει στην περίπτωσή μας. Τότε που εργαζόμουν Διευθυντής μας ήταν ο 1ος κατηγορούμενος. Όταν μου είπε το ¨να ρθείς να καταθέσεις ότι σου πούμε¨ εγώ το έλαβα ότι θα ερχόμουν να πω ψέματα. Εγώ άνηκα στο νοσηλευτικό προσωπικό και είχα Προϊσταμένη την κ. Τ. Το 2011 που έφυγα άλλαξα τα τηλέφωνά μου και δεν με έβρισκαν. Τυχαία με βρήκε ο 3ος κατηγορούμενος, ήξερε ότι ήμουνα στο χειρουργείο και εγώ του είπα θα έρθω και θα πω την αλήθεια. Αυτός δεν μου είπε τι να πω. Κατοικώ στην Πάτρα ………. … και είμαι συνταξιούχος. Βέβαια λέω την αλήθεια. Η αναισθησιολόγος Ο. Π. δεν έβλεπε το γέμισμα της αναρρόφησης. Στο αναισθησιολογείο δεν ήμουνα εγώ. Στο χειρουργείο θα μου πει η συνάδελφος δώσε εργαλείο και έδινα και είναι η δουλειά μου να δω την αναρρόφηση. Κάποιος έχει βγάλει αυτό το πρόγραμμα. Εγώ απευθύνθηκα στην αναισθησιολόγο Ο. Π. γιατί έπρεπε να μπει αίμα. Η συνάδελφός μου λεγόταν Κ. Τ. Στο χειρουργείο γίνονται και πλύσεις με φυσιολογικούς ορούς δεν θυμάμαι πόσους. Στις 2 αναρροφήσεις ήσαν 2.200 Χ 2 = 4.400 γραμμάρια. Ο κάθε ορός είναι 1 λίτρο, έπεσαν 2 οροί σίγουρα μπορεί και 3ος ορός. Ο γιατρός κρίνει την πλύση. Λόγω αιμορραγίας μου είπαν κάλεσε κάποιον γιατρό να δει. Δεν μπορώ να θυμηθώ ακριβώς, η συνάδελφος Τ. μου το είπε, αλλά για να μου το πει, θα το είπε ο γιατρός. Πέρασαν 7 χρόνια από τότε, δεν μπορώ να θυμηθώ. Ο Ν. Κ. ήρθε από την δίπλα αίθουσα, εγώ απευθύνθηκα στην Προϊσταμένη … για να καλέσει γιατρό, δεν μπορώ να θυμηθώ ποιος κάλεσε και δεν είπα ότι κάλεσε τον Ν. Κ. Δεν θυμάμαι τελικά ποιος γιατρός ήρθε, αλλά ήρθε κάποιος. Δεν ήρθε για άλλο λόγο αλλά λόγω που καλέστηκε. Ο γιατρός Γ. Ν. τίποτα δεν έκανε, δεν τον φωνάξαμε, ούτε τον Ν. Κ. φωνάξαμε, άλλον γιατρό φωνάξαμε. Δεν έχω λόγο να πω ψέματα. Δεν θυμάμαι πότε έγινε η τυχαία συνάντηση με τον 3ο κατηγορούμενο. Εμένα ο ρόλος μου στο χειρουργείο ήταν να δίνω ότι χρειάζονταν, η συνάδελφός μου θα με ενημέρωνε, ο γιατρός έδινε αρχικά την εντολή. Ήμουνα σε πάρα πολλά χειρουργεία με τον 1ο κατηγορούμενο από το 2000 έως το 2011, χρησιμοποιούσε το Bi Clump, το οποίο πάντα υπήρχε μέσα στο χειρουργείο, οι άλλοι γιατροί δεν το χρησιμοποιούσαν. Μερικές φορές ναι ήταν συνηθισμένο να εμφανίζεται αιμορραγία κατά το χειρουργείο, στις 100 φορές με τον 1ο κατηγορούμενο στο χειρουργείο όχι δεν θυμάμαι πόσες φορές είχαμε αιμορραγία. Φωνάχτηκε να έρθει γιατρός για να δει και κάποιος άλλος. Δεν μπορώ να θυμηθώ ποιος γιατρός ήρθε για βοήθεια. Η παρουσία του Ν. Κ. δεν θυμάμαι πότε άρχισε, νομίζω κατά την διάρκεια της αιμορραγίας. Είχαν τελειώσει από το δίπλα χειρουργείο και ήρθαν. Οι 2 φιάλες αναρρόφησης έχουν 4 λίτρα χωρητικότητα. Έπεσαν 2 οροί σίγουρα, μπορεί και 3ος ορός. Δεν ξέρω αν ήταν το μισό με αίμα. Αν ήθελα να υποστηρίξω τον 3ο κατηγορούμενο θα έλεγα ότι είδα την χρήση της διαθερμίας. Στην αναρρόφηση ήταν 4 λίτρα ορός και αίμα όλο μαζί. Τα 4 λίτρα δεν τα καταγράφουμε στο πρακτικό. Η αναισθησιολόγος δεν βλέπει, εγώ τις το είπα και αυτή μου είπε γιατί δεν μου το λέτε τόση ώρα.

 

Στην συνέχεια κλήθηκε και προσήλθε άλλος μάρτυρας υπεράσπισης του τρίτου κατηγορούμενου, ο οποίος όταν ρωτήθηκε από την Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι ονομάζεται Γ. Ν. του Σ., κάτοικος Αθηνών, επάγγελμα γιατρός, Έλληνας και Χριστιανός Ορθόδοξος, γνωρίζει τους κατηγορούμενους και δεν είναι συγγενείς του. Στην συνέχεια, αφού ρωτήθηκε σχετικά από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι θα δώσει θρησκευτικό όρκο και ορκίστηκε στο Ιερό Ευαγγέλιο κατά το άρθρο 218 ΚΠΔ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39§3 του Ν4055/2012 και εξεταζόμενος, κατέθεσε τα εξής: Είμαι γιατρός μαιευτήρας, το 2007 ήμουνα ειδικευόμενος. Εγώ δεν ήμουνα μέσα στο χειρουργείο. Η ασθενής χειρουργήθηκε την Παρασκευή. Το μεσημέρι την είδαμε, εγώ μαζί με τον 1ο κατηγορούμενο. Εγώ Παρασκευή Σάββατο και Κυριακή είχα εφημερία. Η ασθενής ήταν ταλαιπωρημένη και πονούσε, οι σφίξεις και πιέσεις ήσαν καλές. Εγώ δεν είδα να σηκώνετε, ήταν καταβεβλημένη. Το Σάββατο είχε δυσφορία. Κάθε πρωί γινόταν αιμοληψία και παίρναμε σφίξεις κάθε 4 με 6 ώρες. Το Σάββατο είχε πυρετό 37,5, την Κυριακή είχε αιματοκρίτη 22 και ενημέρωσα τον 2ο κατηγορούμενο για την εμπυρετική κίνηση. Δεν θυμάμαι πότε ήρθε ο 2ος κατηγορούμενος για να την δει. Μετάγγιση αίματος έγινε την Κυριακή το βράδυ γιατί κρίθηκε έτσι, ήμουνα σε διαρκή συνεννόηση με τον 2ο κατηγορούμενο. Η ασθενής ήταν ωχρή, το θεωρήσαμε φυσιολογικό. Δεν μας είπε το σκεπτικό του ο 2ος κατηγορούμενος. Την Δευτέρα εγώ ήμουνα στα εξωτερικά ιατρεία. Την Τρίτη το πρωί είδα την ασθενή στο διάδρομο μαζί με άλλους δύο, την Τρίτη η εικόνα της ήταν καλύτερη από αυτή της Κυριακής. Με τον 1ο κατηγορούμενο μια φορά είχα χειρουργήσει. Εγώ χειρουργούσα μαζί με τους 2ο και 3ο κατηγορούμενους. Δεν χωριζόμαστε, αλλά ο 1ος κατηγορούμενος όριζε για το συνεργείο του. Ο θάνατος ήταν ένα μυστήριο, εμείς πιστεύαμε ότι η ιατροδικαστής θα βγάλει ότι πέθανε από πνευμονική εμβολή. Την Τρίτη η κατάστασή της ήταν σταθερή. Μάθαμε ότι η ιατροδικαστής έβγαλε ότι πέθανε από αιμορραγία. Ανεξήγητο είναι ότι η πνευμονική εμβολή δεν ανευρέθη. Την Τρίτη την ασθενή σίγουρα την επισκέφθηκε ο 2ος κατηγορούμενος. Δεν γνώριζα ότι ο 1ος κατηγορούμενος είχε πάει σε συνέδριο στο εξωτερικό, το έμαθα την Κυριακή το βράδυ από τον γιατρό Δ. Τ. Οι συγγενείς της ασθενή ήσαν ανήσυχοι. Είχαμε και άλλα χειρουργεία στο παρελθόν που πονούσαν οι ασθενείς. Εμείς σημειώνουμε την πτώση του αιματοκρίτη, παρακολουθούμε τα ζωτικά της και μεταγγίζουμε. Εξαντλούμε όλα τα περιθώρια πριν χειρουργήσουμε. Σκεφτόμαστε την αιμορραγία, αλλά αν η ασθενής είναι σταθερή το κρίνουμε. Δεν μπορούμε να βάλουμε ασθενή στο χειρουργείο μόνο επειδή είναι ωχρή. Φαίνεται ότι είχαμε αιμορραγία της τελευταίας ώρας, εξήγηση λογική δεν υπάρχει. Ο ειδικευόμενος γιατρός Ν. Κ. μου ανέφερε ότι χρησιμοποιήθηκε στο χειρουργείο μέθοδος Bi Clump, μπήκαν και ράμματα και χρησιμοποιήθηκε και το μηχάνημα. Η ιατροδικαστική έκθεση δεν μας λέει από πού ήρθε η αιμορραγία, είναι απίθανο να χαλαρώσουν όλες οι απολινώσεις, για σταδιακή αιμορραγία δεν το λέω εγώ. Η αρχική αιμορραγία ναι υπήρξε, αλλά δεν ξέρουμε αν ήταν στο χειρουργείο ή λίγο μετά. Το νοσηλευτικό προσωπικό έπαιρνε σφίξεις και πιέσεις κάθε 4 με 6 ώρες και ήσαν σταθερές. Μας ενημέρωνε η νοσοκόμα και εμείς πηγαίναμε πολλές φορές να δούμε, συγκεκριμένα εγώ είχα πάει μαζί με τον γιατρό Κ. Χ. και κάναμε έναν έλεγχο. Οι σφίξεις έδειχναν 70, απώλεια αίματος 1.300 γραμμάρια, αυτό δεν είναι φυσιολογικό. Γι΄ʼ αυτό λέμε ότι δεν είχαμε ενεργό αιμορραγία. Το 22 είναι μια διόρθωση του αιματοκρίτη. Τα 3.000 γραμμάρια που έχασε συνολικά, αν τα χάσει μαζικά ναι επιφέρουν το θάνατο. Εγώ δεν πιστεύω ότι είχε αιμορραγία όλες τις ημέρες. Η πτώση του αιματοκρίτη από το 36 στο 22 σημαίνει ότι έχει χάσει πολύ αίμα, μπορεί να το έχασε και μέσα στο χειρουργείο, εγώ δεν είδα μετεγχειρητικό αιματοκρίτη. Το αιματόπηγμα μπορεί να είναι και της τελευταίας ημέρας. Την Τρίτη που την είδα την ασθενή, δεν μπορώ να θυμηθώ αν την κράταγαν οι άλλοι δύο. Την Κυριακή που πήγαινε τουαλέτα την βάσταζαν. Όταν έχουμε αίμα στην κοιλιά, πονάει η κοιλιά μας, στην περίπτωσή μας και να μην είχε πάλι θα πονούσε. Ο κάθε άνθρωπος πονάει διαφορετικά. Για εργώδες μεγάλο χειρουργείο παίζει ρόλο τι έχεις κάνει αν έχεις κόψει ιστούς. Την Τρίτη για τον πυρετό ήταν να αλλάξουμε την αντιβίωση. Για την μην ούρηση και το ότι, αν γινόταν υπέρηχος, θα έβλεπαν τα αιματοπήγματα, αυτό όμως δεν μας οδηγούσε στο χειρουργείο. Η εφημερία των γιατρών είναι όλο το 24ωρο. Αν υποθέσουμε ότι έχουμε ήπια αιμορραγία από την Τρίτη το πρωί, το απώτερο σημείο για να σώσουμε την ασθενή, λέω αυτό έχει να κάνει με τα ζωτικά της. Σε πολλά χειρουργεία μπορεί να έχουμε μελανώματα στην κοιλιά, το βλέπω πολύ συχνά αυτό. Εγώ θεωρώ ότι έγινε αιμορραγία τελευταίας στιγμής. Για την Κυριακή δεν μπορώ να πω με ασφάλεια ότι είχε κάνει αιμορραγία. Η φυσική εικόνα της ασθενή, η πτώση του αιματοκρίτη και ότι πονούσε, μπορεί να σημαίνει αιμορραγία, αλλά όχι σίγουρα. Μόνο τα ζωτικά στοιχεία δε συμβαδίζουν στην αιμορραγία, που ήσαν καλά. Εγώ έλαβα μόνο σφίξεις μια φορά το Σάββατο που ήσαν καλές. To πήγμα και το ελεύθερο αίμα συνηγορούν σε αιμορραγία που έγινε την τελευταία στιγμή. Για κάποιο λόγο έγινε μαζική αιμορραγία, ίσως η χρήση του Bi Clump. Δεν υπάρχει άλλη λογική σκέψη. Σίγουρα αιμορράγησαν τα αγγεία, το θέμα είναι γιατί να αιμορραγήσουν σε 5 ημέρες. Το χειρουργείο με ράψιμο θέλει 1 ώρα περίπου, το Bi Clump διευκολύνει. Το 29 αιματοκρίτης για μένα σημαίνει, τίποτα παραπάνω από αυτό που κάναμε. Δεν θυμάμαι πότε διακόπηκαν οι οροί. Το μεσημέρι της Παρασκευής στην ασθενή έκανε επίσκεψη ο 1ος κατηγορούμενος και μαζί του και άλλοι ειδικευόμενοι γιατροί. Το Σάββατο είχε αιματοκρίτη 26, είναι κάτι που το σημειώνουμε. Την Κυριακή έχει αιματοκρίτη 22, ωστόσο είναι καλά κατά τις μετρήσεις, ενημερώσαμε τον 2ο κατηγορούμενο και μας είπε να κάνουμε μετάγγιση αίματος, η οποία και έγινε. Αν είναι ωχρή και περπατάει υποβασταζόμενη, τότε αν κάναμε υπέρηχο θα δούμε υγρό στη κοιλιά, αυτό όμως δεν είναι στοιχείο που θα μας οδηγήσει στο χειρουργείο. Οι πιο πολλές αιμορραγίες σταματάνε από μόνες τους. Εφόσον δεν κινδύνευε άμεσα η ζωή της ασθενούς πας συντηρητικά. Αν συνεχίσει να πέφτει ο αιματοκρίτης είναι ένα θέμα, αλλά στη δική μας περίπτωση αφού τα ζωτικά της όργανα είναι καλά δεν κάνουμε τίποτα άλλο. Για την Τρίτη δεν έχω γνώση, φαντάζομαι ότι ο 2ος κατηγορούμενος θα τα κοίταξε όλα για να πάρει αποφάσεις. Το πρωί της Τρίτης πιστεύω ότι θα πάρθηκε ο αιματοκρίτης. Εφόσον ο αιματοκρίτης είναι σταθερός, ζωτικά όργανα καλά, δεν υπάρχει στοιχείο για να ερευνήσει παραπάνω. Η αντιπηκτική αγωγή συνεχίζεται και στο σπίτι για 20 ημέρες, δεν υπάρχει κίνδυνος, παρά μόνο αν δοθεί σε λάθος δόσεις. Πραγματικά ο θάνατος μας εξέπληξε, γι΄ αυτό είπαμε για πνευμονική εμβολή. Όταν μάθαμε τα αποτελέσματα, είπαμε (αναρωτηθήκαμε) πως είναι δυνατόν να αιμορραγήσει μετά από 5 ημέρες. Το αίμα που έχει διαφύγει από το χειρουργείο δημιουργείται πήγμα. Το οργανωμένο πήγμα είναι άλλο πράγμα. Το πήγμα από το χρώμα του στη κοιλιά δεν μπορείς να καταλάβεις πόσων ημερών είναι. Η ασθενής φλεγμονή δεν είχε, προφυλακτικά δίνουμε αντιβίωση. Αν είχε έντονη φλεγμονή θα είχε συμπτώματα μεγάλα. Μετά από το χειρουργείο μια απλή φλεγμονή υπάρχει. Το πήγμα λύνεται, αλλά θέλει το χρόνο του. Από τα σταθερά ζωτικά της ασθενή λέω ότι δεν αιμορραγούσε τόσες ημέρες. Με το Bi Clump δεν έχω ιδιαίτερη γνώση, πιθανολογώ ότι δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε αγγεία μεγαλύτερα από αυτά που πρέπει. Η ρήξη μεγάλου αγγείου δεν ανευρέθη. Πιστεύω ότι έχει χρησιμοποιηθεί Bi Clump, αφού το ανέφεραν οι μάρτυρες, ο Ν. Κ. το είπε και ο Κ. Κ. επίσης το είπε. Στην πρωτοβάθμια δίκη δεν με ρώτησε κανένας γι΄ αυτό. Στην ΕΔΕ δεν το θεώρησα σκόπιμο για να το πω. Η ιατροδικαστικής όταν βρίσκει ράμματα και αιμορραγία, δεν θα ψάξει για κάτι άλλο, απλώς έπρεπε να ψάξει ποιό αγγείο αιμορράγησε, η ιατροδικαστική έκθεση δεν είναι πλήρης. Για ελεύθερα ράμματα λέει, όμως ρωτάω βρέθηκαν δεμένα. Η ιατροδικαστής δεν ήξερε ότι χρησιμοποιήθηκε Bi Clump και δεν πήγε το μυαλό της. Μπροστά σε 10 άτομα τουλάχιστον το παραδέχτηκε ο 1ος κατηγορούμενος ότι χρησιμοποίησε Bi Clump, αλλά τα μητριαία τα έδεσε με ράμματα. Αυτά είπαν οι γιατροί, Δ. Τ., 2ος κατηγορούμενος, 3ος κατηγορούμενος και Κ. Χ., στην καφετέρια που βρέθηκαν. Εγώ δεν έκρυψα κάτι. Ο Ν. Κ. το κατέθεσε και εγώ δεν μπορώ να μην το πιστέψω. Εγώ βεβαίως έχω χρησιμοποιήσει Bi Clump σε χειρουργείο που έχω κάνει. Η ιατροδικαστής πρέπει να ψάξει, να το έχει στο νου της, αλλά αφού βλέπει ράμματα θεωρεί ότι έγινε με ράμματα. Ελλιπής η ιατροδικαστική έκθεση, έπρεπε να περιγράφει και να φωτογραφήσει. Πιστεύω ότι η ιατροδικαστής Α. Τ. παραπλανήθηκε, είδε τα ράμματα μόνο. Τότε εγώ δεν είχα τις γνώσεις για το Bi Clump, όταν απέκτησα την γνώση έδωσα σημασία. Αν έλεγε ο Κ. Κ. για χρήση Bi Clump θα κινδύνευε, πιστεύω ότι φοβήθηκε που δεν το γράφει. Έλεγε ότι θα έρθω να πω την αλήθεια, ότι χρησιμοποιήθηκε Bi Clump και μετά το ξέχασε. Για να βρεις κάτι πρέπει να ξέρεις τι ψάχνεις, η ιατροδικαστής που πήγε εκεί δεν είχε στο μυαλό της το Bi Clump, αυτό πιστεύω. Η υγεία της ασθενή δεν ήταν άριστη, ήταν υπό παρακολούθηση. Δεν αποκλείω ενδιάμεση αιμορραγία, πιστεύω όμως ότι δεν έγινε και ότι έγινε αιμορραγία στο χειρουργείο. Από τα ευρήματα φαίνεται σταθερή η άρρωστη. Η καταγραφή των ζωτικών οργάνων είναι δουλειά των νοσηλευτών. Η κλινική εικόνα της ασθενή, δεν ήταν αντίθετη με αυτά που λένε οι συγγενείς αλλά έως ένα σημείο. Ήταν εργώδες χειρουργείο και η ασθενής βγήκε ταλαιπωρημένη πολύ. Μιλάω σίγουρα για εργώδες χειρουργείο, είχε μεγάλη μήτρα, είχε χάσει πολύ αίμα, δηλ. ήταν ένα δύσκολο χειρουργείο. Η γνώμη μου με 36 αιματοκρίτη στο χειρουργείο δεν μεταγγίζεις, αν ναι έχεις μεταγγίσει, σημαίνει ότι έχει αιμορραγήσει στο χειρουργείο. Εγώ δεν διαψεύδω τους άλλους γιατρούς, λέω την γνώμη μου. Δεν μεταγγίζουμε διεγχειρητικά με 36 αιματοκρίτη, δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση. Ο Κ. Κ. το συμφέρον του είναι να μην το πει να μην μιλήσει. Το Σαββατοκύριακο το νοσοκομείο ήταν σε εσωτερική εφημερία. Είχε έναν ειδικευόμενο στο νοσοκομείο και έναν ειδικευμένο σε ετοιμότητα στο σπίτι του, αυτός ήταν ο 2ος κατηγορούμενος, ο οποίος είχε ενημέρωση. Ο 2ος κατηγορούμενος το Σάββατο ή την Κυριακή ήταν εκεί στο νοσοκομείο, ίσως και τις δύο ημέρες, πάντως σίγουρα την μία ημέρα πέρασε για να ενημερώσει την ασθενή. Ο 2ος κατηγορούμενος συνηθίζει να έρχεται την Κυριακή στο νοσοκομείο για να βλέπει τους ασθενείς, όλοι το συνηθίζουν αυτό και ο 1ος κατηγορούμενος. Ο 1ος κατηγορούμενος κάλεσε όλους τους ειδικευόμενους γιατρούς, ήμασταν εγώ, ο Ν. Κ., ο Κ. Χ., ο Κ., εκεί συζητήθηκε το περιστατικό και ο Ν. Κ. είπε στον 1ο κατηγορούμενο ότι χρησιμοποιήσατε Bi Clump, εμείς δεν ξέραμε και δεν πήγε το μυαλό μας σε κάτι. Ο αναισθησιολόγος πρέπει να συντάσσει κάποιο φύλλο, εγώ δεν είχα τέτοιο φύλο. Με αυτό το χειρουργείο είναι πολύ δύσκολο να είχε 35 με 36 αιματοκρίτη αμέσως μετά το χειρουργείο, που λέει η αναισθησιολόγος Ο. Π. Για 2 μονάδες αίματος ότι χορηγήθηκαν στο χειρουργείο είναι γραμμένο, δεν είδαμε μέτρηση αιματοκρίτη και παρά τις 2 μονάδες μας έλεγαν ότι όλα καλά. Από 26 στο 22 ο αιματοκρίτης δικαιολογείται από αιμοαραίωση. Από το 36 ο αιματοκρίτης στο 22 δικαιολογείται αιμορραγία. Εγώ το Bi Clump δεν το χρησιμοποιούσα, ούτε ο 2ος κατηγορούμενος το χρησιμοποιούσε, ούτε ο 3ος κατηγορούμενος απ΄ όσο ξέρω. Εγώ ξέρω ότι ένα πρακτικό χειρουργείου συντάσσεται, το άλλο έγγραφο που κατατέθηκε δεν είχε συνταχθεί, μετά συντάχθηκε. Πρώτη φορά βλέπω να συντάσσεται τέτοιο πρακτικό ξεχωριστό. Την ημέρα που μπήκε η ασθενής τα περιγράφουμε όλα εκεί στο πρακτικό, όχι σε ξεχωριστά. Αν υπήρχε αυτό το άλλο έγγραφο θα το ήξερα. Ξεχωριστό χαρτί δεν θα βρεις σε κανέναν ασθενή. Το χαρτί δεν γράφει για Bi Clump ότι δηλ. όλα μια χαρά. Ορκίζομαι ότι ο Κ. Κ. και ο Δ. Τ. είπαν ότι ο 1ος κατηγορούμενος χρησιμοποίησε Bi Clump. Όταν λέμε απολίνωση αναφέρεται σε ράμματα και όχι σε ηλεκτρική διαθερμία. Ο 1ος κατηγορούμενος μας είπε ότι έγινε μια υστερεκτομή. Μου είπε ο Ν. Κ. ότι ο 1ος κατηγορούμενος χρησιμοποίησε Bi Clump στις μητριαίες αρτηρίες, αν χρησιμοποιήθηκε έχει μεγάλη πιθανότητα να ανοίξουν. Το Bi Clump το καίει και κάνει αιμόσταση. Αορτή και λαγόνι είναι τα μεγάλα αγγεία. Η επέμβαση με ράμματα είναι πιο ασφαλής, βάζουμε διπλά ράμματα για τα οιδήματα.

 

Σημειώνεται ότι οι μάρτυρες που αναφέρονται παραπάνω αφού κλήθηκαν και εξετάσθηκαν προφορικά, έμειναν στο ακροατήριο και ότι μετά από την μαρτυρία τους η Πρόεδρος έδινε τον λόγο στον Εισαγγελέα, στους Δικαστές, στους συνηγόρους των κατηγορουμένων και στους πληρεξούσιους των πολιτικώς εναγόντων, για να απευθύνουν ερωτήσεις, αν είχαν, προς τους μάρτυρες, καθώς και στους ίδιους τους κατηγορούμενους αν είχαν κάτι να παρατηρήσουν ή να υπενθυμίσουν, εκείνοι δε υπέβαλαν ερωτήσεις και οι μάρτυρες απαντούσαν στις ερωτήσεις αυτές, όπως αναφέρονται στις καταθέσεις τους.

 

Στο σημείο αυτό της δίκης και περί ώρα 15.00, ο Γραμματέας της έδρας δήλωσε αποχώρηση, προς τήρηση ωραρίου συμμορφούμενος στη σχετική απόφαση της διοίκησης του σωματείου του κλάδου τον οποίο ανήκει και ελλείψει άλλου γραμματέα.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε τη διακοπή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης για την 17-2-2015, ημέρα Τρίτη στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Ακολούθως το Δικαστήριο, διέκοψε την εκδίκαση της προκειμένης υπόθεσης για την 17-2-2015, ημέρα Τρίτη και ώρα 9.30 π.μ., παρήγγειλε δε η Πρόεδρος την ως άνω ημέρα και ώρα να είναι παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Επελθούσης της παραπάνω ημέρας, σήμερα την 17-2-2015, ημέρα Τρίτη και ώρα 9.30 π.μ., στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών, το Δικαστήριο αφού επανήλθε στην έδρα του, με την ίδια σύνθεση, τον ίδιο Εισαγγελέα και τον ίδιο Γραμματέα, και η Πρόεδρος αφού βεβαιώθηκε για την παρουσία όλων των παραγόντων της δίκης διέταξε την πρόοδο της συζήτησης της προκειμένης υπόθεσης.

 

Ακολούθως η Πρόεδρος κάλεσε τον 1ο κατηγορούμενο Π. Μ. του Κ., κάτοικο Ρίου Πατρών, να απολογηθεί και ο 1ος κατηγορούμενος απολογούμενος είπε: Αρνούμαι την κατηγορία. Αισθάνθηκα και αισθάνομαι βαθύτατη θλίψη και συντριβή για τον άδικο και αδόκητο θάνατο της ατυχούς Β. Κ. Θλιβερά γεγονότα και περιστατικά, για τα οποία εγώ δεν έχω προσωπική ευθύνη, οδήγησαν στην απώλεια της ζωής ενός προσφιλούς προσώπου μιας εκλεκτής οικογένειας επιστημόνων των Πατρών, που μου είχαν εμπιστευθεί επανειλημμένα στο παρελθόν σημαντικές χειρουργικές επεμβάσεις μελών της οικογένειάς τους και άλλες περιπτώσεις νοσηλείας αυτών. Η οικογένεια αυτή είναι η οικογένεια του αξιότιμου συνηγόρου πολιτικής αγωγής κου Χ. Π. και της συζύγου του κας Ε. Κ., αδελφής της θανούσης, και η οικογένεια του επίσης δικηγόρου και αδελφού του κ. Σ. Π. Είχα την τιμή να υπηρετήσω με σύνεση και συνέπεια όλα τα μέλη αυτών των οικογενειών και να τους παράσχω τις κάθε φορά αναγκαίες ιατρικές θεραπείες, επεμβάσεις και συμβουλές διασφαλίζοντας την υγεία τους. Μαζί με τα συναισθήματα της βαθύτατης θλίψης μου, τους εκφράζω και τις ευχαριστίες μου για τη διατύπωση εκ μέρους τους τόσο στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο, όσο και στο παρόν δικαστήριο, της κρίσης, ότι με θεωρούσαν πάντα και με θεωρούν «καλό γιατρό». Τους ευχαριστώ επίσης, διότι μετά την έκδοση της Αθωωτικής για εμένα Αποφάσεως του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου δεν ζήτησαν την άσκηση εφέσεως κατά της Αποφάσεως αυτής. Ας μου επιτραπεί να πιστεύω ότι έχουν δεχθεί ότι δεν ήμουν εγώ πραγματικά υπαίτιος της απώλειας της ζωής της αγαπημένης αδελφής τους, και ότι, σε ότι με αφορά, είχα πραγματοποιήσει μία απολύτως επιτυχή εγχείρηση απλής υστερεκτομής στην αδελφή τους. Ατυχείς συγκυρίες και περιστατικά ωδήγησαν στην μη πραγματοποίηση μιας απλής επικοινωνίας τους με εμένα, η οποία ήταν εφικτή, και αν επραγματοποιείτο, είναι βέβαιο ότι η ατυχής αδελφή τους θα ζούσε σήμερα. Είναι βέβαιο ότι αν είχαν αφήσει ένα μήνυμα είτε στην οικογένειά μου, όταν τηλεφώνησαν στο σπίτι μου την Κυριακή 24/6/2007, είτε στους ιατρούς της κλινικής, ή στο προσωπικό του γραφείου μου, ή και στην Διοίκηση του Νοσοκομείου «ότι θέλουν να επικοινωνήσω μαζί τους γιατί ανησυχούν», θα επικοινωνούσα μαζί τους και αν δεν είχα πράξει τούτο, θα είχα αναμφισβήτητα προσωπική ευθύνη και θα το παραδεχόμουν. Όμως δεν επικοινώνησε μαζί μου και κανείς από τους θεράποντες και εφημερεύοντες ιατρούς που παρακολουθούσαν την ασθενή στην Κλινική. Το ότι η επικοινωνία μαζί μου, ήτο εφικτή, αποδεικνύεται από το γεγονός, που κατατίθεται από τον ίδιο τον κ° Σ., ότι το πρωί της μοιραίας Τετάρτης 27/6/2007, μου τηλεφώνησε ο ίδιος στο Λονδίνο από το γραφείο μου, στο οποίο είχε εντεταλμένη υπηρεσία ο α’ βοηθός μου στο χειρουργείο Ειδικευόμενος ιατρός κος Τ. Αυτό αποδεικνύει ότι ήτο γνωστόν στην Κλινική ότι την Δευτέρα 25/6 και Τρίτη 26/6 ήμουν στο Λονδίνο και ότι ήτο εφικτή η επικοινωνία με εμένα από το νοσοκομείο ανά πάσα στιγμή και για οποιοδήποτε λόγο, πόσο μάλλον για όποια αναγκαία ενημέρωσή μου, είτε από τους συγγενείς της Κ. για οποιοδήποτε λόγο θα ήθελαν να επικοινωνήσουν, είτε από οποιοδήποτε γιατρό πίστευε ότι έπρεπε να με ρωτήσει για οποιοδήποτε θέμα. Σε ότι αφορά την εγχείρηση που επραγματοποίησα: 1ον. Επρόκειτο για μια συνηθισμένη, απλή υστερεκτομή άνευ εξαρτημάτων, όπως χιλιάδες τέτοιες επεμβάσεις είχα επιτυχώς πραγματοποιήσει κατά την σταδιοδρομία μου στο Νοσοκομείο στο παρελθόν. Προ ενάμιση μηνός, περίπου είχα πραγματοποιήσει επιτυχώς την ίδια επέμβαση στην στενή συγγενή της θανούσης, αδελφή του κου Π. Δεν θα ανέφερα το όνομα για λόγους σεβασμού του απορρήτου, αλλά το αναφέρω αφού έχει το γεγονός αυτό αναφερθεί από την εξετασθείσα στο ακροατήριο αδελφή της κας Ε. Κ. Η ατυχής Β. Κ. έπασχε από μηνομητρορραγίες λόγω ινομυωμάτων της μήτρας, είχε πτωτικό αιματοκρίτη από 40 στο 36 λόγω των από 4μήνου αιμορραγιών και ελάμβανε σκεύασμα σιδήρου για να αντιρροπεί την απώλεια αίματος. Επεβάλλετο επομένως να χειρουργηθεί για να απαλλαγεί από τις αιμορραγίες και άλλες τυχόν επιπλοκές στην υγεία της. Υπήρχε αγωνία στους συγγενείς της μήπως έπασχε από καρκίνο των ωοθηκών, διότι έτσι τους είχε πει κάποιος ιδιώτης ιατρός, αν και εγώ τους καθησύχασα ότι κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε. Έτσι αποφασίστηκε η εισαγωγή της την 21/6/2007 για να χειρουργηθεί την 22/6/2007. Το χειρουργείο, όπως κατέθεσαν όλοι οι έχοντες ειδικές γνώσεις ιατροί μάρτυρες της κατηγορίας, ήτο απλό και σύνηθες χωρίς κανένα μη συνηθισμένο χειρουργικό, ή αιμορραγικό, ή άλλο σύμβαμα. Ήταν μια συνηθισμένη απλή γυναικολογική χειρουργική επέμβαση, η οποία ολοκληρώθηκε κατά τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης και της χειρουργικής. Τούτο αποδεικνύεται από την έκθεση και τις καταθέσεις στο ακροατήριο τόσον της ιατροδικαστού κας Τ., όσο από τις καταθέσεις του Ιατροδικαστή Αθηνών κου Μ., από τις καταθέσεις του χειρουργού ιατρού κ. Κ., από την κατάθεση του Ιατροδικαστού τ. Καθηγητή Ιατροδικαστικής κ. Ψ., από την κατάθεση του μάρτυρος που πρότεινε ο κ. Π., κ. Α. Μ., πρώην χειρουργού ιατρού, αναπληρωτή Διευθυντή της Χειρουργικής Κλινικής του Νοσοκομείου «’γιος Ανδρέας», από την κατάθεση της αναισθησιολόγου ιατρού κ. Ο. Π., που ήτο μέσα στο χειρουργείο ως αναισθησιολόγος του χειρουργείου, από την κατάθεση του καθηγητή της Χειρουργικής-γυναικολογίας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Πατρών και Δντή της Γυναικολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Πατρών κ. Δ., από την κατάθεση του χειρουργού Ιατρού πρώην αναπληρωτή Δντή ΕΣΥ κ. Α. και από την κατάθεση του ιατρού αναισθησιολόγου – εντατικολόγου κ. Γ. Όλοι οι ανωτέρω ιατροί βεβαιώνουν ότι σε ουδέν – χειρουργικό σφάλμα ή παράλειψη υπέπεσα κατά την χειρουργική επέμβαση. Οι ιατροδικαστές κα Τ. και κος Μ. βεβαιώνουν ότι η εγχείρηση πραγματοποιήθηκε και ολοκληρώθηκε κατά τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης (de lege artis). Απελίνωσα ορθά με ράμματα και ολοκλήρωσα το χειρουργείο με πλήρη αιμόσταση. Οι ισχυρισμοί των συγκατηγορουμένων ότι χρησιμοποίησα δήθεν μέθοδο αιμόστασης και απολίνωσης με χρήση ηλεκτρικής διαθερμίας (Bi Clump) είναι αναληθείς και δεν απεδείχθησαν, διότι όπως κατέθεσαν όλοι οι εξετασθέντες ιατροδικαστές και λοιποί μάρτυρες κατηγορίας και υπερασπίσεώς μου, ακόμη και οι μάρτυρες υπερασπίσεως των κων Π. και Σ., χειρουργός ιατρός κος Α. Μ. και ο καθηγητής της ιατροδικαστικής κ. Ψ., αν είχε χρησιμοποιηθεί αυτή η μέθοδος θα είχε αυτό οπωσδήποτε διαπιστωθεί από την ιατροδικαστή κ. Τ. που διενήργησε την νεκροψία. Η ίδια η κ. Τ. απέκλεισε το ενδεχόμενο να είχε χρησιμοποιηθεί τέτοια μέθοδος διότι όπως κατέθεσε, θα έβλεπε τα εγκαύματα στα αγγεία και ρήξη αυτών, αν είχε συμβεί. Βεβαίωσε δε ότι «ρήξη αγγείων δεν διαπιστώθηκε» και ότι «τα ράμματα ήταν όλα στη θέση τους». Η επέμβαση ολοκληρώθηκε κανονικά, αφού επιτεύχθηκε πλήρης αιμόσταση. Η ασθενής ανένηψε καλά στο τμήμα ανάνηψης. Η αναισθησιολόγος του χειρουργείου κα Π. κατέθεσε ότι ο μετεγχειρητικός αιματοκρίτης (μικροαιματοκρίτης) που έλαβε μετά την επέμβαση ήτο 36, δηλαδή πολύ καλός. Η χορηγηθείσα ποσότητα αίματος δύο μονάδες ήτο η συνήθης, προβλεπόμενη για μια τέτοια επέμβαση. Τούτο βεβαίωσαν όλοι οι ανωτέρω μάρτυρες, οι οποίοι επίσης κατέθεσαν ότι η χορήγηση δύο μονάδων αίματος είναι φυσιολογική και δεν υποδηλώνει ότι υπήρξε κάποιο σύμβαμα ή ασυνήθης αιμορραγία που θα μπορούσε να επαναληφθεί μετεγχειρητικά. Ο ιατρικός φάκελος της υπόθεσης παρείχε όλες τις αναγκαίες πληροφορίες για το ιστορικό της ασθενούς, την πάθηση αυτής, την χειρουργική επέμβαση που επρόκειτο να γίνει, τον προεγχειρητικό έλεγχο που έγινε στον θάλαμο νοσηλείας την Πέμπτη 21/6/2007 που εισήχθη η ασθενής, και για την χειρουργική επέμβαση που έγινε την Παρασκευή 22/6/2007, καθώς και για την καλή ανάνηψη της ασθενούς, που παρακολουθήθηκε μετά την επέμβαση στο τμήμα ανάνηψης από την αναισθησιολόγο του χειρουργείου όπως προβλέπεται. Στο νοσοκομείο ήτο τότε προϊστάμενος του τμήματος νοσηλείας ασθενών ο κ. Π. και είχε πλήρη γνώση του ιατρικού περιστατικού και της καταστάσεως της ασθενούς από την παραμονή της εγχειρήσεως, αφού ήταν προϊστάμενος του τμήματος νοσηλείας από την παραμονή της επεμβάσεως μέχρι και όλη την επόμενη εβδομάδα καθημερινώς από 7,30 π.μ. – 2,30 μ.μ. Την ημέρα της επεμβάσεως, ήτο ο κ. Π. και εφημερεύων στο τμήμα νοσηλείας μέχρι το πρωί του Σαββάτου, οπότε ανέλαβε ως υπεύθυνος προϊστάμενος και των Εφημεριών για όλο το Σαββατοκύριακο και εν συνεχεία για όλη την επόμενη εβδομάδα ο κ. Σ., μαζί με τις ομάδες των εφημερευόντων και υπηρετούντων υπό αυτούς ειδικευομένων ιατρών. Όλοι οι ανωτέρω ειδικευόμενοι ιατροί κατέθεσαν πρωτοδίκως ότι εγώ επισκέφθηκα και εξέτασα την χειρουργηθείσα την Παρασκευή στην Κλινική κατά το πρωτόκολλο. Σε ότι αφορά την απουσία μου για την παρακολούθηση Συνεδρίου στο Λονδίνο, θεωρώ ότι έφυγα νόμιμα, αλλά, και αν θεωρήσουμε ότι έφυγα παράτυπα, η απουσία μου δεν συνδέεται αιτιωδώς με το επελθόν αποτέλεσμα του θανάτου της ασθενούς, γιατί: α) Η μετεγχειρητική νοσηλεία κάθε ασθενούς δεν είναι σε ένα οργανωμένο νοσοκομείο, όπως σ’ αυτό που χειρουργήθηκε η ατυχής Β. Κ., προσωπική υπόθεση του χειρουργού ιατρού, αλλά του ειδικευμένου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού που είναι ταγμένο να μεριμνά για τις νοσηλευόμενες στο τμήμα νοσηλείας της κλινικής ασθενείς. β) Στη προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τη κατάσταση υπηρεσίας που ευρίσκεται μέσα στη δικογραφία, υπήρχαν κατά την απουσία μου και κατά το στάδιο της μετεγχειρητικής νοσηλείας της ανωτέρω, εμπειρότατοι χειρουργοί ιατροί με βαθμό Υποδιευθυντή, ο κ. Π.Α. και ο κ. Σ.Ε. που είχαν ιατρική υπηρεσία και καθήκον εφημεριών από 22/6-30/6 για όλο το 24ωρο, όπως επίσης και ειδικευόμενοι ιατροί,   οι οποίοι είχαν επίσης την ευθύνη νοσηλείας και θεραπείας όλων των ασθενών, όπως φυσικά και της άτυχης ασθενούς στο Τμήμα Νοσηλείας της Κλινικής. Ο κ. Π. μάλιστα γνώριζε για την χειρουργική επέμβαση απλής υστερεκτομής που έγινε, αφού αυτός έκανε τον προεγχειρητικό έλεγχο στην Κλινική ως προϊστάμενος του τμήματος νοσηλείας στο οποίο η ασθενής εισήχθη την 21/6/07. Για την απουσία μου γνώριζε ο κ. Σ., δεδομένου ότι τη Δευτέρα, 25/6/2007 το πρωί, συνέταξε και υπέγραψε ως αναπληρωτής Δντής αντ’ εμού, το πρόγραμμα των χειρουργείων της Τρίτης 26/6/2007. γ) Συνεπώς στη περίπτωσή μας έχουμε να κάνουμε με μια οργανωμένη νοσηλευτική μονάδα, όπου ο κάθε ιατρός έχει τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις του. Όταν λείπει ο Δ/ντής προΐσταται ο Υπ/ντής, όταν μάλιστα εφημερεύει. Δεν αφήνονται τα πράγματα στη τύχη τους. Εγώ δεν είχα υπηρεσία κατά το Σαββατοκύριακο 23- 24/6. Είχαν υπηρεσία στο Τμήμα νοσηλείας, και στην Κλινική γενικότερα, δύο εμπειρότατοι, χειρουργοί ιατροί, έχοντες βαθμό Αναπληρωτή Διευθυντή, στους οποίους το Νοσοκομείο είχε αναθέσει συγκεκριμένα καθήκοντα, υπηρεσίες και εφημερίες στο τμήμα νοσηλείας των ασθενών. Στην Κλινική δεν υπάρχει «ο δικός μου» ή «ο δικός τους» ασθενής, αλλά ο ασθενής του Νοσοκομείου. Αν δηλαδή εγώ πάθαινα ένα τροχαίο ή ένα εγκεφαλικό ή είχα γρίπη θα έμενε η ασθενής στη τύχη της;; Αλίμονο, γιαυτό άλλωστε υπάρχει στα μεγάλα Κρατικά νοσοκομεία οργανωμένη νοσηλευτική μονάδα με ανατεθειμένα στον κάθε Προϊστάμενο και εφημερεύοντα καθήκοντα νοσηλείας των νοσηλευομένων ασθενών. δ) Η άτυχη ασθενής δεν είχε κάποιο πρόβλημα κατά τη διάρκεια της εγχειρήσεως, ούτε υπήρχε κάποια ορατή υποψία επιπλοκής για να ενημερώσω ειδικώτερα τους εφημερεύοντες. Αν υπήρχε κάποιο πρόβλημα θα μπορούσαν να μου τηλεφωνήσουν και να με συμβουλευτούν, πράγμα ωστόσο που δεν έπραξαν, γιατί θεώρησαν προφανώς ότι δεν υπήρχε μετεγχειρητικό πρόβλημα, λανθασμένα από ότι φαίνεται από το αποτέλεσμα. Το χειρουργείο δεν ήτο «εργώδες», ούτε ήτο αναγκαία η τοποθέτηση παροχετεύσεως, όπως κατέθεσαν όλοι οι ειδικοί εμπειρογνώμονες και γνώστες της ιατρικής επιστήμης και της χειρουργικής ιατροί, μεταξύ των οποίων και ο καθηγητής της Γυναικολογίας, Χειρουργός Γυναικολόγος και Διευθυντής της Γυναικολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Πατρών κ. Δ., οι οποίοι κατέθεσαν κατηγορηματικά ότι «στις επεμβάσεις απλής υστερεκτομής άνευ εξαρτημάτων δεν τοποθετούνται παροχετεύσεις», ενώ αντιθέτως είναι αναγκαία η τοποθέτηση αυτών σε μεγάλες επεμβάσεις, όπως η ριζική υστερεκτομή μετά εξαρτημάτων και με αφαίρεση λεμφαδένων λόγω καρκίνου, και σε επεμβάσεις που αναμένεται απορροή λεμφικών υγρών ή αποστημάτων. Επικαλούμαι και τα κατατεθέντα ως αναγνωστέα ιατρικά συγγράμματα. ε) Η μετεγχειρητική αιμορραγία δεν προκλήθηκε από δικό μου χειρουργικό σφάλμα ή παράλειψη. Όπως κατετέθη από όλους τους εξετασθέντες μάρτυρες – ιατρούς, η εμφανισθείσα μετεγχειρητικώς αιμορραγία είναι μια παρενέργεια που σπανίως συμβαίνει εξ αιτίας ενδογενών αιτίων, ήτοι αντιδράσεων του οργανισμού όπως είναι η υποχώρηση των οιδημάτων των ιστών και των αγγείων που χειρουργήθηκαν, που έχει ως αποτέλεσμα να χαλαρώσουν οι απολινώσεις. Η χαλάρωση αυτή δεν οφείλεται σε πλημμελή ή εσφαλμένη τοποθέτηση ή σύσφιξη των ραμμάτων, αλλά σε υποχώρηση του οιδήματος των υποκείμενων ιστών και αγγείων που έχουν απολινωθεί, με αποτέλεσμα να προκαλείται «χαλαρότητα» των απολινώσεων ενώ πράγματι δεν οφείλεται αυτή σε λάθος του χειρουργού. Όπως ο καθηγητής κ. Δ. κατέθεσε σπανίως μία μετεγχειρητική αιμορραγία μπορεί να προκληθεί και από άλλα τέτοια όπως η αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης ή της αρτηριακής πίεσης ή η διαταραχή πήξης του αίματος. Τα ενδογενή αυτά αίτια δεν μπορούν να προβλεφθούν και να αντιμετωπιστούν εκ των προτέρων από το χειρουργό κατά το χειρουργείο με διαφορετική από την προβλεπόμενη κατά τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης μέθοδο απολινώσεων. Παροχετεύσεις σύμφωνα με την διεθνή βιβλιογραφία κατά τον ’τλαντα των Γυναικολογικών Επεμβάσεων των Η.Α. Hirsch/O. Kaser/F.A. Ikle, ο οποίος έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και το ορισμένο σημείο για τις παροχετεύσεις σε μετάφραση από το Γερμανικό Προξενείο Πατρών, αναφέρει τα εξής: «Η απόφαση για την τοποθέτηση παροχέτευσης ή όχι εναπόκειται μόνο στο χειρουργό και λαμβάνεται ανάλογα με την κλινική περίπτωση. Δεν υπάρχει καμία κατάσταση στην οποία επιβάλλεται η τοποθέτηση παροχετεύσεως το δίχως άλλο. Μερικοί χειρουργοί προπαγανδίζουν την πλήρη παραίτηση από τις παροχετεύσεις και οι εξελίξεις των τελευταίων χρόνων συγκλίνουν σε αυτή την κατεύθυνση. Κατά την διάρκεια των τελευταίων 20 ετών έγινε μια στροφή από την παροχέτευση ως μέτρου ρουτίνας…. Σε τυχαιοποιημένες μελέτες μπόρεσε να καταδειχθεί η έλλειψη οφέλους, αλλά και ο κίνδυνος μάλιστα της παροχέτευσης ως πύλης εισόδου για μολύνσεις. Καταρχάς θα πρέπει να τίθεται πάντα η ερώτηση εάν πράγματι είναι απαραίτητη η παροχέτευση. Καμία παροχέτευση δεν θα πρέπει να τοποθετείται μόνο για ασφάλεια ή γιατί πάντα έτσι έκαναν». Στην περίπτωσή μας δεν υπήρξε καμία ιδιαιτερότητα στο χειρουργικό περιστατικό, ούτε κάποια ένδειξη ενδεχόμενης αιμορραγίας για αυτό και έκρινα ότι δεν χρειάζονταν η παροχέτευση, όταν μάλιστα με την τελευταία αυξάνεται ο κίνδυνος λοιμώξεως του ασθενούς με επικίνδυνα νοσοκομειακά μικρόβια, τα οποία είναι πολλά και μπορεί να επιφέρουν αυτά το θάνατο παρά την επιτυχία μιας επεμβάσεως. Συνεπώς δεν με βαρύνει και στο ζήτημα αυτό καμμία αμέλεια. Επικαλούμαι πλην των καταθέσεων όλων των ανωτέρω μαρτύρων χειρουργών ιατρών και Ελληνική βιβλιογραφία κατά την οποία «Παροχέτευση πρέπει να χρησιμοποιηθεί μετά από πυελική λεμφαδενεκτομία για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο δημιουργίας λεμφοκήλης ή λεφμοοιδήματος, ενώ ανάλογη παροχέτευση πρέπει να αφεθεί μετά από βουβωνική λεμφαδενεκτομία σε περιπτώσεις καρκίνου»…. (ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΕΠΕΙΓΟΝΤΑ – Ν. ΒΡΑΧΝΗΣ). στ) Μετά από αυτά θεωρώ ότι δεν συνδέεται σε καμία περίπτωση η απουσία μου, κατά το μετεγχειρητικό στάδιο νοσηλείας της ασθενούς, αιτιωδώς με το επελθόν αποτέλεσμα και συνακόλουθα είναι αδιάφορο, αν αυτή ήταν παράτυπη. Στην πραγματικότητα βρέθηκα άτυπα εκτός υπηρεσίας κατά τις εργάσιμες ημέρες της Δευτέρας και της Τρίτης 25-26/6/2007. Δεν είχα όμως ανατεθειμένα ιατρικά καθήκοντα κατά τις ημέρες αυτές, ούτε στην κλινική, ούτε σε άλλο τμήμα, ούτε εφημερία. Οι Διευθυντές άλλως τε εξαιρούνται των εφημεριών εκ του νόμου. Η στελέχωση της κλινικής εξ άλλου, κατά την απουσία μου, ήτο πληρέστατη ποιοτικά και αριθμητικά με βάση το πρόγραμμα υπηρεσιών ολοκλήρου του μηνός Ιουνίου 2007. Εγνώριζαν όλοι ότι τις παραπάνω ημέρες θα ευρισκόμουν στο Συνέδριο – Σεμινάριο στο Λονδίνο. Παρακολούθησα το Συνέδριο λόγω της υψίστης σημασίας του, και εκπλήρωσα με την παρακολούθησή του την επιβαλλόμενη από τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας υποχρέωση της δια βίου εκπαίδευσης των ιατρών. Για ένα γιατρό, και μάλιστα τον Διευθυντή ενός μεγάλου τριτοβάθμιου νοσοκομείου του ΕΣΥ που παρέχει εκπαίδευση και ειδικότητα στη γυναικολογική – χειρουργική, η διαρκής εκπαίδευση σε προηγμένες χειρουργικές μεθόδους είναι ιδιαίτερη και σημαντική για το Νοσοκομείο και προς όφελος της υγείας των ασθενών. Αυτό δεν σημαίνει ότι εγκατέλειψα την χειρουργηθείσα ασθενή στην τύχη της και χωρίς ιατρική φροντίδα και παρακολούθηση. Σε ένα μεγάλο νοσοκομείο, όπως ο «ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ», όπου πραγματοποιούνται κάθε εβδομάδα και σχεδόν καθημερινά δεκάδες προγραμματισμένα και έκτακτα χειρουργεία, τοκετοί και επεμβάσεις, υπάρχει επιμερισμός και κατανομή καθηκόντων σε κάθε τμήμα της κλινικής και πλήρης στελέχωση υπό την ευθύνη ειδικευμένων εμπείρων ιατρών, είτε αναπληρωτών διευθυντών, είτε επιμελητών Α’ της κλινικής. Στην προκειμένη περίπτωση στο τμήμα νοσηλείας είχε καθημερινά καθήκοντα προϊσταμένου του τμήματος νοσηλείας ο κ. Π., αναπληρωτής Δντής, και από το πρωί του Σαββάτου 23/6 μέχρι και 30/6/2007 είχε εφημερία στην κλινική ο κ. Σ. Που επίσης είχε βαθμό Αναπληρωτή Διευθυντή. Επομένως είχαν αυτοί την υποχρέωση και το καθήκον μετεγχειρητικής παρακολουθήσεως και θεραπείας της ατυχούς ασθενούς σε εικοσιτετράωρη βάση, από την Παρασκευή 22/6/2007 ημέρα του χειρουργείου και για όλη την επόμενη εβδομάδα. Αυτοί είχαν το καθήκον της μετεγχειρητικής παρακολουθήσεως όλων των νοσηλευομένων και χειρουργουμένων ασθενών. Αν δεν υπήρχε αυτός ο επιμερισμός καθηκόντων και έπρεπε ο κάθε χειρουργός να αναλαμβάνει και την μετεγχειρητική παρακολούθηση προσωπικά και αποκλειστικά κάθε ασθενούς που θα χειρουργούσε μέχρι και την έξοδό του από το νοσοκομείο, τότε δεν θα ήτο δυνατή η προγραμματισμένη λειτουργία ενός μεγάλου νοσοκομείου του ΕΣΥ. Αν έπρεπε εγώ να παρακολουθώ προσωπικά στο τμήμα νοσηλείας όλες τις χειρουργούμενες ασθενείς, είναι τόσες πολλές οι χειρουργούμενες κάθε εβδομάδα (περί τα 60-80 χειρουργικά περιστατικά τουλάχιστον), που δεν θα έπρεπε να λείπω από την κλινική ούτε μια στιγμή, ούτε μια ημέρα επί 365 ημέρες το χρόνο. Ούτε θα μπορούσα να εκτελέσω άλλες χειρουργικές επεμβάσεις μέχρι να δώσω εξιτήριο στις ασθενείς που είχαν χειρουργηθεί από εμένα. Δεν απουσίασα κατά παράβαση ανατεθειμένων σε εμένα ιατρικών καθηκόντων και υπηρεσιών. Απουσίασα με πλήρη συνείδηση και βεβαιότητα ότι το καθήκον παροχής μετεγχειρητικής φροντίδος της χειρουργηθείσης ασθενούς, θα εξεπληρούτο πλήρως και ορθώς από τους ανωτέρω εμπειρότατους και έχοντες την υπηρεσία και τα καθήκοντα βάσει του οργανογράμματος υπηρεσιών στην κλινική, συναδέλφους μου. ’λλωστε η μετεγχειρητική αιμορραγία δεν προκλήθηκε από δικό μου χειρουργικό σφάλμα, αλλά από ενδογενή – οργανικά αίτια και όφειλαν να διαγνώσουν ορθά αυτήν οι ανωτέρω έχοντες υπηρεσία και εφημερεύοντες ιατροί συνεκτιμώντας ορθά την κλινική εικόνα της ασθενούς και την πτώση της τιμής του αιμοτοκρίτη στο 22 την Κυριακή 24/6/2007, γεγονός που παρείχε σοβαρότατη ένδειξη ύπαρξης αιμορραγίας. Δεν μπορούσα να διανοηθώ και να προβλέψω την βαρύτατη αμέλειά τους ως προς την ορθή και ενδεδειγμένη εξέταση της ασθενούς και την άμεση και ορθή αντιμετώπιση οποιασδήποτε τυχόν μετεγχειρητικής επιπλοκής στην υγεία της. Είναι βέβαιο ότι αν έκαναν ένα απλό διαγνωστικό υπερηχογράφημα, όπως όφειλαν, την Κυριακή 24/6/2007 η ατυχής ασθενής θα είχε σωθεί. Το αυτό θα είχε συμβεί αν ο κ. Π. ως προϊστάμενος του τμήματος νοσηλείας και ο κ. Σ., ως έχων εφημερία, προέβαιναν σε ένα απλό υπερηχογραφικό έλεγχο είτε το μεσημέρι της Τρίτης είτε ακόμη και το βράδυ της Τρίτης 26/6 ή και κατά την νύχτα και τα ξημερώματα της Τετάρτης 27/6/2007. Τέλος, και επειδή έκανα την εγχείρηση σύμφωνα με τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης και ουδείς από τους μάρτυρες ιατροδικαστές και γιατρούς κατέθεσε με στοιχεία για το αντίθετο, έχω μεν πικραθεί για το θάνατο της άτυχης ασθενούς, αλλά έχω την πεποίθηση ότι δεν με βαρύνει καμία υπαιτιότητα γι’ αυτόν. Γι’ αυτό ζητώ την απαλλαγή μου. Για αιμορραγία ότι έγινε στο χειρουργείο δεν είναι αληθές. Η γιατρός αναισθησιολόγος Ο. Π. είχε την ευθύνη, η οποία λέει ότι δεν υπήρξε αιμορραγία. Η αναρρόφηση είχε και υγρά μαζί, για λίγο αίμα αν υπήρξε αυτό δεν θεωρείται αιμορραγία. Οι 2 μονάδες αίματος που δόθηκαν, δίνονται για αναπλήρωση σε κάθε χειρουργείο, πάντα υπάρχει λίγο απώλεια αίματος, 600 mi περίπου έχασε η ασθενής. Για την καλύτερη επούλωση δίνουμε τις 2 φιάλες αίματος. Για την χρήση διαθερμίας (Bi Clump) ότι χρησιμοποίησα, δεν είναι αληθές. Δεν τον είδα τον ειδικευόμενο γιατρό Ν. Κ. να έρθει στο χειρουργείο, ούτε ήρθε να με ρωτήσει. Αν είχα χρησιμοποιήσει την μέθοδο του Bi Clump η ιατροδικαστής Α. Τ. θα το έβλεπε στην νεκροψία. Για την απουσία μου σε σεμινάριο στο εξωτερικό, όχι την οικογένεια δεν την είχα ενημερώσει, γιατί ήταν ένα κλειστό σεμινάριο. Εγώ ήξερα ότι είχα κάνει ένα καλό χειρουργείο, με καλούς συναδέλφους μου που είχαν μείνει πίσω στο νοσοκομείο. Ενημέρωσα προφορικά τον Διοικητή του Νοσοκομείου τον Ν. Κ. Έστειλα και έγγραφη αίτηση για άδεια, η οποία άργησε να πάει. Είχαμε επικοινωνία και καλές σχέσεις με τους άλλους δύο ειδικευμένους γιατρούς 2ο και 3ο κατηγορούμενους. Πάντα άφηνα αντικαταστάτη μου, όταν έφευγα τον 2ο κατηγορούμενο, του είχα εμπιστοσύνη στην επιστημοσύνη του. Σάββατο πρωί έφυγα και Κυριακή ταξίδευσα για Λονδίνο. Εκείνη την ημέρα του χειρουργείου, την Παρασκευή, είχα 2 περιστατικά. Δεν επικοινώνησα που έλειπα γιατί θεώρησα ότι δεν υπήρχε λόγος ανησυχίας σε μια απλή υστερεκτομή. Την ενδοκοιλιακή αιμορραγία για το που την αποδίδω, λέω ότι δεν μπορεί να καταλήξει κανείς, η πιο πιθανή αιτία είναι η υποχώρηση του οιδήματος. Αν ήμουνα εδώ, θα την επισκεπτόμουν την ασθενή, θα διαπίστωνα την πτώση του αιματοκρίτη που είναι ένας ισχυρός παράγοντας, αλλά δεν αρκεί να βάλουμε τις 2 φιάλες αίματος μόνο. Εμείς θα βάζουμε αίμα και αυτό θα βγαίνει. Έπρεπε να γίνει διάγνωση και να παρέμβει κάποιος γιατρός. Η ασθενής προεγχειρητικά είχε αιματοκρίτη 36, μετά τις 2 φιάλες που δόθηκαν κατά το χειρουργείο ο αιματοκρίτης θα πήγαινε στο 36. Δεν γράφετε ο αμέσως μετεγχειρητικός αιματοκρίτης. Όλα τα ενδεχόμενα υπάρχουν, αλλά χωρίς εξετάσεις πώς να γίνει να καταλήξει κάποιος γιατρός. Δεν εξάντλησαν τα διαγνωστικά μέσα οι γιατροί. Το υπερηχογράφημα θα έδειχνε το πήγμα και αίμα μαζί στην κοιλιά. Ο υπέρηχος έπρεπε να γίνει σε τακτικά διαστήματα. Τα ζωτικά σημεία της ασθενή, πίεση και σφυγμοί, έδειχναν σταθερά. Η κλινική εικόνα της ασθενή συνηγορούσε για αιμορραγία. Η πίεση δεν ταιριάζει εδώ, πολλά πράγματα δεν ταιριάζουν. Αν είχαμε απώλεια αίματος, θα είχαμε ταχυκαρδία. Αποδίδω αμελή συμπεριφορά των γιατρών. Γνωρίζω τι έπρεπε να κάνουν. Δεν ήταν σπάνιο περιστατικό αυτό με την Κ. (θανούσα), τέτοιας εμπειρίας γιατροί οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι δεν δικαιολογούνται. Τους γνωρίζω ως έμπειρους και καλούς γιατρούς. Ο 3ος κατηγορούμενος ως υπεύθυνος του τμήματος νοσηλείας θα έπρεπε να κάνει όλες τις εξετάσεις στην ασθενή. Εγώ δεν χρησιμοποίησα μέθοδο διαθερμίας γιατί δεν επιτρεπόταν εκείνη την εποχή. Χρησιμοποιούσα αυτή τη μέθοδος της διαθερμίας σε πρωκτικές υστερεκτομές. Για το αιματόπηγμα των 750 ml, αν μπορούσε να λυθεί, λέω ότι αυτό θα ήθελε για να λυθεί μήνα και περισσότερο, γιατί θα οργανώνετο. Αν είχαμε κατακλυσμιαία αιμορραγία θα το έβλεπε η ιατροδικαστής Α. Τ. Τους συγγενείς όταν πήγα για επίσκεψη την Παρασκευή το μεσημέρι, ήθελα να τους ενημερώσω ότι θα πήγαινα στο εξωτερικό, βρήκα όμως μόνο την μητέρα της ασθενή και είπα να μην τη φορτώσω, θεώρησα ένα απλό χειρουργείο. Όταν πήραν τηλέφωνο στο σπίτι μου, ρώτησαν μόνο που είναι ο Μ., δεν ζήτησαν το τηλέφωνό μου.

 

Στο σημείο αυτό, αφού κλήθηκε από την Πρόεδρο, εμφανίστηκε η μάρτυρας κατηγορίας Ε. Π., η οποία αφού ρωτήθηκε κατέθεσε ότι: Εγώ τηλεφώνησα την Κυριακή στο σπίτι του 1ου κατηγορούμενου, δεν ξέρω ποιά ήταν στο τηλέφωνο, μια γυναίκα μου είπε δεν είναι εδώ ο Μ. είναι στο εξωτερικό. Εγώ τα έχασα. Την Παρασκευή που επισκέφθηκε την ασθενή ο 1ος κατηγορούμενος δεν ήταν εκεί μόνο η μητέρα της, αλλά ήμουν και εγώ.

 

Κατόπιν ο ως άνω 1ος κατηγορούμενος Π. Μ. του Κ. συνεχίζοντας την απολογία του είπε ότι: Οι συνάδελφοί μου γιατροί ήξεραν, τι περισσότερο να τους έλεγα, γνώριζαν ότι είχα κάνει μια απλή υστερεκτομή. Τους βοηθούς μου τους ενημέρωσα βέβαια, τον Δ. Τ., ο οποίος είχε το τηλέφωνό μου. Θα με έψαχναν οι συγγενείς γιατί η ασθενής δεν θα είχε μετεγχειρητική παρακολούθηση. Εγώ είχα φροντίσει για πλήρης νοσηλευτικό προσωπικό. Θεράπων γιατρός ήμουνα για να κάνω το χειρουργείο. Τους δικούς μου ασθενείς που χειρουργώ, όταν βγαίνουν για να πάνε στο σπίτι τους, κανονικά τους δίνουν συμβουλές από το τμήμα νοσηλείας, αν θέλουν από εμένα θα περάσουν για ότι άλλο. Δηλαδή από άλλο γιατρό παίρνουν τις οδηγίες από το φάκελο νοσηλείας. Ο 3ος κατηγορούμενος γνώριζε τα πάντα, έκανε τον προεγχειρητικό έλεγχο και είναι υπεύθυνος. Κατά εμένα η ευθύνη μου αρχίζει όταν μπαίνει ο ασθενής στο χειρουργείο έως ότου βγαίνει από αυτό. Στις κολπικές επεμβάσεις συνέχισα να χρησιμοποιώ την μέθοδο της διαθερμίας.

 

Ακολούθως η Πρόεδρος κάλεσε τον 2ο κατηγορούμενο Ε. Σ. του Ηλία, κάτοικο Πατρών, να απολογηθεί και ο 2ος κατηγορούμενος απολογούμενος είπε: Εγώ ήμουνα υπηρεσία εφημερία από το Σάββατο το πρωί. Πήγα και είδα όλες τις χειρουργημένες γυναίκες, εγώ είχα χειρουργήσει 2 γυναίκες, είδα όλα τα περιστατικά. Δεν ενημερώθηκα για το ταξίδι του 1ου κατηγορούμενου στο εξωτερικός σε σεμινάριο. Αυτό το έμαθα την Δευτέρα το πρωί. Την Κυριακή είπα ¨μεταγγίστε την ασθενή (θανούσα) και ενημερώστε τον Μ. (1ο κατηγορούμενο)¨. Την Παρασκευή τελείωσα το χειρουργείο μου, πήγα στο θάλαμο νοσηλείας και είδα όλες τις ασθενείς. Το Σάββατο πάλι είδα τις ασθενείς και σχεδιάσαμε τις εξετάσεις. Το μεσημέρι του Σαββάτου ενημερώθηκα για την ασθενή Κ. ότι είχε αιματοκρίτη 26, είχε χειρουργηθεί και έμαθα ότι είχε ένα εργώδες χειρουργείο, οι συμφίσεις που είχε ήσαν πολλές, δημιουργούνται νεόπλαστα αγγεία και κανείς δεν ξέρει την πορεία τους. Θέλει ένα – ένα τα αγγεία. Εμένα μου ανεφέρθη ότι έγινε ένα εργώδες χειρουργείο υστερεκτομής και ότι δόθηκαν 2 φιάλες αίματος. Η ασθενής είχε διούρηση, είχε πίεση και σφυγμούς κανονικούς, ήταν σταθερή αιμοδυναμικά. Την Δευτέρα ξαναπήγα και είχε ξαναπυρετική κίνηση, δεν είναι σηπτικό αυτό, δεν υπήρχε ενεργός φλεγμονή, πονούσε, αλλά ήταν κινητοποιημένη γυναίκα. Ο αιματοκρίτης στο 26 είναι αποδεκτός. Πήρε 2 μονάδες αίματος στο χειρουργείο, αυτό σημαίνει ότι αιμορραγούσε. Με το εγχειρητικό στρες αρχίζουν και στενεύουν τον όγκο των αγγείων, όταν αρχίζει και λύεται το στρες αυξάνεται ο όγκος και γεμίζουν τα αγγεία με νερό, άρα μειώνεται ο αιματοκρίτης. Ο ακριβής αιματοκρίτης είναι μετά από 48 ώρες. Στην ενδοκοιλιακή αιμορραγία τα συμπτώματα είναι πολύ σοβαρά και ανεξάρτητα από την ποσότητα, τα βιβλία λένε ότι θα έχει το αίσθημα του επικείμενου θανάτου. Στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπήρχαν τέτοια, υπήρχε κινητοποίηση του εντέρου. Ο αιματοκρίτης στο 22 θεωρήθηκε ο αντιπροσωπευτικός αιματοκρίτης. Ξαναπήγα στο νοσοκομείο για να ενημερώσω ότι θα μεταγγιστεί. Συγχρόνως είπα στον ειδικευόμενο γιατρό Κ. Χ. να με ενημερώσει. Υπήρξε μικρή καθυστέρηση στην μετάγγιση λόγω του πυρετού που είχε η ασθενής. Με αιματοκρίτη 22 μεταγγίστηκε. Είχε αρχίσει να βελτιώνεται η ασθενής, έτρωγε και έπινε, πήγαινε τουαλέτα και ήταν πάντα σταθερή αιμοδυναμικά, χωρίς υποψία ενδοκοιλιακής αιμορραγίας. Την Τρίτη το μεσημέρι μου τηλεφώνησε ο γιατρός Γ. για την ασθενή Κ. και εγώ πήγα και την ξαναείδα. Πάλι η ασθενής ήταν με ηρεμία, πάλι τα ίδια συμπεράσματα έβγαλα. Την Τρίτη το απόγευμα είχα απογευματινό ιατρείο, στις 9 η ώρα το βράδυ ανέβηκα πάνω για να δω τις ασθενείς. Την ασθενή Καρύδη την είδα στο διάδρομο να περπατάει συνοδευόμενη με κάποιον άλλον, με ρώτησε ¨θα φύγω αύριο¨. Εμείς είχαμε αλλάξει και την αντιβίωση, τίποτα δεν ήταν φανερό που προετοίμαζε αυτό που έγινε. Το βράδυ πιο αργά στις 11.30΄ η ώρα, ο ένας ειδικευόμενος γιατρός μιλούσε με τους συγγενείς, δεν υπήρξε παράπονο ότι δηλ. δεν είναι καλά. Μετά η ασθενής είχε αποκλειστική νοσοκόμα. Κανείς δεν είπε αυτά που λέγονται τώρα. Κανείς δεν ενόχλησε κανένα γιατρό και κανείς γιατρός δεν ενόχλησε εμένα. Εγώ από τον γιατρό Δ. Τ. έμαθα ότι έλειπε ο γιατρός Μ. (1ος κατηγορούμενος) και δεν είχα τρόπο επικοινωνίας. Στο χειρουργείο μου τηλεφώνησε ο Διοικητής κ. Κ. ότι θα γίνει ΕΔΕ. Εγώ έκλεισα το φύλλο νοσηλείας και από εκεί και πέρα μίλησα με την ιατροδικαστή Α. Τ. Έβγαλα 2 σειρές εγγράφων, όταν πήγα είχε φύγει η κ. Τ. και είχε κάνει την νεκροψία. Όταν ο 1ος κατηγορούμενος με είχε ορίσει αναπληρωτή, αυτό πως γίνεται, το γράφεις μέσω του γραφείου προσωπικού και υπογράφω, πράγμα που δεν έγινε τίποτα από αυτά. Δεν είχα οριστεί αναπληρωτής, αν είχα οριστεί θα αναλάμβανα τις ευθύνες μου, πολλά ψέματα, γιατί. Το αιματόπηγμα είναι ζελές, δεν υπάρχει οργανωμένο αιματόπηγμα, είναι ιστικός θρόμβος 750 ml δηλ. άλλο πράγμα. Το πήγμα λύεται αυτομάτως, δημιουργείται άλλο και αυτό λύεται και πάλι το ίδιο. Η ρυτίδωση κάψης του σπληνός σημαίνει οξεία αιμορραγία και ο σπλήνας βρέθηκε ρυτιδωμένος. Στις 23-6 έχει αιματοκρίτη 26, την επομένη ημέρα έχει αιματοκρίτη 22, αν συνέχιζε να αιμορραγεί τότε το απόγευμα θα είχε λιγότερο, μεταγγίζουμε με 2 φιάλες αλλά δεν θα μπορούσε να πάει 29 ο αιματοκρίτης. Εδώ ο αιματοκρίτης διατηρήθηκε και την επόμενη ημέρα, άρα δεν αιμορραγούσε. Αν υπήρχε διάχυτη αιμορραγία αυτό θα ήταν γνωστό, δεν θα έκλεινε. Δεν είναι δυνατόν να αρχίσει να αιμορραγεί, αν ένα μικρό αγγειάκι αιμορραγεί, θρομβόνεται και δεν ξανααιμορραγεί. Ενώ αν κόψω ένα αγγείο, τότε μετά θα ξανααιμορραγήσει. Η άποψή μου λοιπόν, πέραν της ασάφειας της ιατροδικαστικής έκθεσης της Α. Τ., είναι ότι αδίκως κατηγορούμαι, έδειξα ιδιαίτερη επιμέλεια προς την ασθενή και από τις ενοχλήσεις του γιατρού Γ. Όλα ξεκινούν από μια διάθεση των υπηρεσιών να μην ενοχληθεί κανείς. Μπορεί η ιατροδικαστική έκθεση της Α. Τ., θα το πω κομψά, μπορεί να απαλλάσσει κάποιον, αλλά μπορεί να τη πληρώσει και κανένας άλλος. Σε κανένα χαρτί δεν φαίνεται ότι η ασθενής βγήκε με αιματοκρίτη 35 με 36 από το χειρουργείο, αλλά το 36 αιματοκρίτης που μπήκε στο χειρουργείο μετά το εγχειρητικό στρες θα ήταν στο 26. Τόσες ασάφειες, τόσα ψέματα. Ποτέ δεν γράφουμε σε ξεχωριστό χαρτί, μπροστά μου είπαν να αλλάξουν το φύλλο νοσηλείας, που εκεί γράφονται όλα. Είπα στον 1ο κατηγορούμενο ότι έχω δώσει αντίγραφο, αυτός ήθελε να γράψουμε αυτά που έγραψε ξεχωριστά ως πρακτικό χειρουργείο, που το έγραψε μετά όταν επέστρεψε. Στο χειρουργείο είναι γνωστό ότι έγινε χρήση με μέθοδος Bi Clump. Μόνο ράμματα ενδείκνυνται. Αλλά για ευκολία ο 1ος κατηγορούμενος έβαλε Bi Clump. Εγώ αποδίδω τον θάνατο της Κ. σε μαζική αστοχία των απολινώσεων λόγω της χρήσης του Bi Clump. Όλοι οι βοηθοί γιατροί, Κ., Ν. και Κ., το ξέρουν ότι ο 1ος κατηγορούμενος χρησιμοποίησε Bi Clump. Εκεί πρέπει να αποδοθεί ο θάνατος, είχαμε αιμορραγία ολίγον προ θανάτου, ούτε ώρες. Αν αιμορραγούσε πιο πριν δεν θα έφευγε η αποκλειστική νοσοκόμα. Δηλ. σε κατακλυσμιαία αιμορραγία ολίγων ωρών προ θανάτου. Ήξερα από πριν το ιστορικό της ασθενή, ότι ήταν για επανεγχείρηση, το Σάββατο ή την Παρασκευή το έμαθα. Δεν γνώριζα το παρακάτω για άλλες ενδοκοιλιακές επεμβάσεις. Δεν πονάει το ίδιο μια γυναίκα που έχει ξαναεγχειριστεί με άλλη γυναίκα που εγχειρίζεται για πρώτη φορά. Όταν πήγα εγώ στο νοσοκομείο το Σάββατο το πρωί, είχε φύγει ο 3ος κατηγορούμενος, ήσαν εκεί οι ειδικευόμενοι γιατροί Κ. και Ν. Πάντα πάει το μυαλό του γιατρού σε ενδεχόμενη αιμορραγία, αλλά εδώ στην περίπτωσή μας έχει αποκλειστεί από την εξέταση. Ο γιατρός Κ. είναι ψεύτης. Τα κλινικά συμπτώματα και οι κλινικές εξετάσεις δικαίωσαν ότι πρόκειτο περί μετεγχειρητικής αναιμίας. Η ασθενής πέθανε από κατακλυσμιαία αιμορραγία. Εγώ δεν βλέπω να έχουν πει σε κάποιον ότι δεν μπορούσε η ασθενής να ουρήσει την Τρίτη το βράδυ. Ο ειδικευόμενος γιατρός Κ. Χ. ήταν δίπλα τους. Εγώ όταν πήγαινα επίσκεψη έβγαιναν όλοι έξω. Την Κυριακή 2 φορές την επισκέφθηκα την ασθενή, την μια φορά ειδικά πήγα γι΄ αυτήν. ’λλο τι λέει ο άρρωστος και άλλο τι λέω εγώ. Βεβαίως το 22 στον αιματοκρίτη με ανησύχησε. Αν δεχτώ ότι αιμορράγησε και ότι σταμάτησε η αιμορραγία τι κάνουμε, δεν κάνουμε τίποτα. Τα συμπτώματα στον αιματοκρίτη στο 22, ήταν ωχρός, στο κρεβάτι ήρεμος, αν κινηθεί θα λέει ότι ζαλίστηκε, ότι δεν αισθάνεται καλά. Σημασία έχει τι βρίσκω εγώ ως γιατρός, όχι τι λέει ο άλλος. Την αντιβίωση την άλλαξα λόγω που επέμενε ο πυρετός, η ασθενής ήταν εύσωμη, ταλαιπωρήθηκε και η λύση των ιστών αυξάνει τον πυρετό. Τότε ήταν εποχή καύσωνα με 40 βαθμούς, που ο κόσμος κάνει πυρετό. Η ιατροδικαστική έκθεση της Α. Τ. λέει ότι δεν βρέθηκε ρήξη μεγάλου αγγείου, αυτό λέει και άλλη ιατροδικαστική έκθεση σε άλλη θανούσα, η οποία πέθανε μετά μια ώρα από το χειρουργείο. Υπήρχαν κάποια αγγεία που δεν τα βρήκε η ιατροδικαστής. Την Παρασκευή που έκανα επίσκεψη, φευγαλέα την είδα την ασθενή και είδα ότι είχε ανανήψει καλά. Οι συγγενείς της ασθενή δεν ήρθαν να με ρωτήσουν ποτέ, πλην του τηλεφωνήματος του Γ. Με έβλεπαν να την επισκέπτομαι. Την δεύτερη φορά την Κυριακή είπα στο περιβάλλον της ότι θα μεταγγιστεί, να μην ανησυχούν, στην ίδια την ασθενή εξήγησα και είδα και το περιβάλλον της. Επαναλαμβάνω οι συγγενείς της ασθενή εμένα δεν με ενόχλησαν ποτέ. Ο γιατρός Γ. δεν μου είπε για να της κάνω υπέρηχο, αφού επισκέφθηκα την ασθενή μετά τον ξαναπήρα εγώ τηλέφωνο και τον ενημέρωσα. Μετά από 2 μήνες, ο Γ. με ρώτησε αν με ενοχλεί να πάει να καταθέσει. Αφού είχε συζητηθεί ότι χρησιμοποιήθηκε Bi Clump, ο 1ος κατηγορούμενος κάλεσε τους γιατρούς και τους μίλησε, αυτά μετά από τους άλλους γιατρούς ξεχάστηκαν. Εγώ τα στοιχεία τα είχα έτοιμα, όταν επέστρεψε ο 1ος κατηγορούμενος τα ανέλαβε αυτός.

 

Ακολούθως η Πρόεδρος κάλεσε τον 3ο κατηγορούμενο Α.-Α. Π. του Π., κάτοικο Πατρών, να απολογηθεί και ο 3ος κατηγορούμενος απολογούμενος είπε: Εγώ είμαι στο νοσοκομείο 30 χρόνια. Δεν ήμουνα στο χειρουργείο και δεν ενημερώθηκα για το χειρουργείο. Την προηγούμενη ημέρα του χειρουργείου εγώ έκανα τις εξετάσεις. Ξέρω μόνο ότι έγινε μετάγγιση αίματος με 2 μονάδες κατά το χειρουργείο, αυτό σημαίνει ότι αιμορραγούσε η ασθενής μέσα στο χειρουργείο. Αυτό θεωρώ εγώ, αιμορράγησε 600 με 700 ml. Η γιατρός αναισθησιολόγος Ο. Π. θυμήθηκε τώρα ότι η ασθενής είχε 35 με 36 αιματοκρίτη βγαίνοντας από το χειρουργείο. Αυτό δεν είναι πουθενά γραμμένο. Εγώ δεν ενημερώθηκα από κανέναν, δεν βρήκα πρακτικό χειρουργείου εκεί που έπρεπε να βρίσκεται, το αναζήτησα και δεν ήταν εκεί. Εγώ ήμουνα υπεύθυνος του τμήματος νοσηλείας κάθε ημέρα. Την Παρασκευή είδα την ασθενή Κ. και δεν με ενημέρωσε ο 1ος κατηγορούμενος. Το Σάββατο και την Κυριακή ήμουνα εκτός υπηρεσίας. Την Δευτέρα στις εξετάσεις υπήρξε πήγμα. Την Τρίτη ο αιματοκρίτης ήταν στο 29 και καθησυχάσαμε όλοι οι γιατροί. Εγώ δεν ασχολούμαι ποτέ με τους συγγενείς των ασθενών, παρά μόνο αν έρθουν να με ρωτήσουν. Δεν ήρθε κανένας συγγενής σε εμένα. Η ασθενής από αιμορραγία πέθανε, αυτό είναι σίγουρο. Μια γυναίκα με τόσο αίμα στη κοιλιά δεν θα είναι για 5 ημέρες. Η αιμορραγία έγινε τελευταία ώρα, γιατί αν όχι τότε το αίμα θα είχε πήξει. Εγώ τον θάνατο τον αποδίδω στο χειρουργείο. Αυτά έκανε ο 1ος κατηγορούμενος μαζί με τους βοηθούς του, η γυναίκα έπρεπε να ζει. Εγώ άκουσα από τους ειδικευόμενους γιατρούς Τ. και Κ. ότι ο 1ος κατηγορούμενος χρησιμοποίησε την μέθοδο Bi Clump. Τώρα ο Κ. τα έστριψε. Η ιατροδικαστική έκθεση της Α. Τ. πολλά δεν έχει αποτυπώσει. Αν είχε βραδεία αιμορραγία θα είχε πήξει, παρά πολύ λιγότερο αίμα θα είχε. Αυτό που λέει ο 1ος κατηγορούμενος ότι θα είναι υπεύθυνος ο 2ος κατηγορούμενος, αυτό το γράφεις, δεν το λες, αυτά δεν γίνονται στα νοσοκομεία. Δεν γράφτηκε ότι η ασθενής αιμορράγησε στο χειρουργείο, δεν γράφτηκε ότι γέμισαν οι αναρροφήσεις. Εγώ αν έβρισκα τον 1ο κατηγορούμενο θα τον ρωτούσα. Αυτά ήξερα, και πάλι δεν θα άλλαζα την διάγνωση. Το Σάββατο είχε αιματοκρίτη 26, την Κυριακή είχε 22, αυτό αν έχασε αίμα είναι ελάχιστο. Με το 36 αιματοκρίτη μπήκε στο χειρουργείο, δεν ξέρουμε πόσο είχε αμέσως βγαίνοντας, δεν ξέρουμε πόσο αίμα έχασε στο χειρουργείο. Εγώ όταν είναι να πάω στο εξωτερικό ή για διακοπές δεν χειρουργώ, θέλω 2 ημέρες οπωσδήποτε μετά την χειρούργηση. Την Μ. εγώ την είχα χειρουργήσει. Οι σχέσεις μου με τον 1ο κατηγορούμενο πριν ήσαν πολύ καλές, τώρα μόνο σε ιατρικό επίπεδο για πολιτικούς λόγους.

 

Μετά την απολογία των κατηγορουμένων, η Πρόεδρος τους υπέβαλε ερωτήσεις και κατόπιν έδωσε το λόγο στον Εισαγγελέα και στους Δικαστές για να υποβάλουν και αυτοί ερωτήσεις, αν είχαν στους κατηγορούμενους, αυτοί δε υπέβαλαν ερωτήσεις προς τους κατηγορούμενους και εκείνοι απάντησαν όπως αναφέρονται στην απολογία τους.

 

Μετά από αυτά, η Πρόεδρος ρώτησε τον Εισαγγελέα, τους Δικαστές, τους πληρεξούσιους των πολιτικών εναγόντων, τους συνηγόρους των κατηγορουμένων καθώς και τους ίδιους τους κατηγορούμενους εάν χρειάζονται καμία συμπληρωματική εξέταση ή διασάφηση και όταν απάντησαν αρνητικά, η Πρόεδρος κήρυξε την λήξη της αποδεικτικής διαδικασίας και έδωσε τον λόγο στον Εισαγγελέα, ο οποίος ανέπτυξε την κατηγορία ως κάτωθι: Από το αποδεικτικό υλικό της κυρίας διαδικασίας και ειδικότερα από τις μαρτυρικές καταθέσεις, τα έγγραφα και τις απολογίες των κατηγορουμένων προέκυψαν τα παρακάτω: Η Β.Κ. επισκέφθηκε με την αδελφή της τον διευθυντή της γυναικολογικής κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών « Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ » , Π. Μ. προκειμένου να αντιμετωπισθεί από τον τελευταίο με χειρουργική επέμβαση του είδους της κοιλιακής υστερεκτομής η πάθηση αυτής που έγκειτο στο ινωμιοματώδες της μήτρας. Στον γιατρό αυτό υπήρχε εμπιστοσύνη για την επιτυχή έκβαση της χειρουργικής επέμβασης μιας και ήταν γνωστός στην αδελφή της ασθενούς, αφού αυτός διατελούσε προσωπικός της γιατρός, όσον αφορά στην ειδικότητά του, από εικοσαετίας περίπου. Κατά την διάρκεια της επίσκεψης συμφωνήθηκε η ημερομηνία της χειρουργικής επέμβασης , η οποία συγκεκριμένα ορίσθηκε για την 22-6-2007 στην κλινική του ανωτέρω νοσοκομείου. Πράγματι την παραμονή, ήτοι την 21-6- 2007, εισήλθε στην κλινική και της εγένετο ο προεγχειρητικός έλεγχος, κατά τον οποίο ουδέν πρόβλημα στην κατάσταση της υγείας της ανασταλτικό της επέμβασης διαπιστώθηκε. Έτσι την επομένη, ήτοι το πρωϊ της 22-6-2007 ο ανωτέρω γιατρός πραγματοποίησε την προαναφερθείσα χειρουργική επέμβαση, κατά τη διάρκεια της οποίας μεταγγίσθηκε η ασθενής με δύο μονάδες αίματος λόγω εμφανισθείσης αιμορραγίας σ’ αυτή. Μετά την ανάνηψή της μεταφέρθηκε στο θάλαμο νοσηλείας αιμοδυναμικά σταθερή και με καλή διούρηση. Κατά το μεσημέρι της αυτής ημέρας την επισκέφθηκε ο χειρουργός της και ενημέρωσε τους οικείους, ήτοι τον σύζυγο και την αδελφή της ότι όλα πήγαν καλά. Μάλιστα στην τελευταία επέδειξε και φωτογραφική απεικόνιση της μήτρας όπου πραγματοποιήθηκε η επέμβαση και καθησύχασε αυτή περί της καλής πορείας της υγείας της ασθενούς μετά την εγχείρηση και συνέστησε περαιτέρω σ’αυτή να την βοηθήσει να σηκωθεί κατά το βράδυ. Πράγματι η αδελφή της ασθενούς επιχείρησε κατά την σύσταση του γιατρού να σηκώσει από το κρεβάτι την ασθενή, Β. Κ., αλλά παρατήρησε ότι η τελευταία αδυνατούσε να κάνει αυτό και επί πλέον παρουσίασε λιποθυμική τάση. Το γεγονός αυτό, αν και ανησύχησε την αδελφή της, προσπάθησε να το δικαιολογήσει στον εαυτό της ως συμβάν της μετεγχειρητικής κατάστασης της ασθενούς. Πέραν όμως της ως άνω παρατηρηθείσης αδυναμίας της ασθενούς, η τελευταία ήδη από την 15η ώρα της αυτής ημέρας άρχισε να εμφανίζει πυρετική κίνηση , η οποία σημείωσε άνοδο έως την θερμοκρασία των 37,5 βαθμών κελσίου μέχρι την 18η ώρα και της χορηγήθηκε εκ των ειδικευομένων εφημερευόντων από την 15η ώρα της 22ης έως και την 23η Ιουνίου 2007 ιατρών, που είχαν επικεφαλής τον αναπληρωτή διευθυντή της κλινικής, Α. Π., αντιβιοτική αγωγή και ο ανωτέρω πυρετός σημείωσε πτώση στα φυσιολογικά επίπεδα θερμοκρασίας (36,8) κατά την 3η πρωϊνή ώρα της 23/6/2007. Κατά την πρώτη αυτή μετεγχειρητική ημέρα από τον ειδικευόμενο ιατρό, Γ. Ν. ελήφθη αίμα από την ασθενή για τον μετεγχειρητικό έλεγχο της καταστάσεως της υγείας της. Από τις εξετάσεις δε αίματος που ακολούθησαν διαπιστώθηκε πτώση του αιματοκρίτη έως τους 26 βαθμούς, ενώ, όταν δηλ. εισήλθε στο νοσοκομείο, ο δείκτης του αιματοκρίτη ήταν στους 36 και εκεί παρέμεινε μετά την έξοδο από το χειρουργείο, όπου, όπως προαναφέρθηκε, χρειάστηκε να λάβει δύο μονάδες αίματος για την αναπλήρωση της απώλειας αυτού. Για το γεγονός της πτώσης του αιματοκρίτη οι δύο ειδικευόμενοι ιατροί, Γ. Ν. και Κ. Κ. ενημέρωσαν τον ειδικευμένο ιατρό, Ε. Σ., ο οποίος ζήτησε την επανάληψη των εξετάσεων αίματος την επομένη το πρωί. Παράλληλα η εικόνα της ασθενούς δεν ήταν καλύτερη από αυτή της πρώτης ημέρας, δηλαδή εμφάνιζε και πάλι αδυναμία εγέρσεως και σταθεροποιήσεως σε οποιαδήποτε στάση (όρθια ή καθιστή) , αδυναμία κινήσεως, κοιλιακό άλγος, δυσφορία, ανορεξία, ωχρότητα προσώπου, ενώ επανεμφανίσθηκε πυρετός με διακύμανση αυτού από την θερμοκρασία του 36,4 έως αυτή του 37,9 . Την επομένη ημέρα, ήτοι την Κυριακή της 24/6/2007 ο ειδικευόμενος ιατρός Γ. Ν. πραγματοποίησε την προγραμματισθείσα ως άνω νέα αιμοληψία, το αποτέλεσμα της οποίας εξήχθη το απόγευμα και σύμφωνα με το οποίο η τιμή του αιματοκρίτη ήταν πλέον πολύ χαμηλά, αφού είχε φθάσει στους 22,2 βαθμούς, ενώ παράλληλα τα προαναφερθέντα συμπτώματα της ασθενούς έβαιναν επιδεινούμενα κατά τους ισχυρισμούς των παραπάνω οικείων της, οι οποίοι δεν έκρυβαν πια την ανησυχία τους και το φόβο τους για την έκβαση της υγείας της ασθενούς και για τον λόγο αυτό η αδελφή αυτής επιχείρησε να επικοινωνήσει τηλεφωνικώς την Δευτέρα με τον χειρουργήσαντα αυτή ιατρό, Π. Μ., πλην όμως αυτό δεν έγινε εφικτό διότι από την οικία αυτού της δόθηκε η πληροφορία ότι έλειπε στο εξωτερικό και ήταν αδύνατη η επικοινωνία μαζί του. Από την πλευρά δε των ως άνω ειδικευομένων ιατρών μεταφέρθηκε η σύσταση του ιατρού Ε. Σ. στους οικείους της ασθενούς να μην ανησυχούν, διότι η πτώση του αιματοκρίτη, όπως εκτίμησε, οφειλόταν σε μετεγχειρητική αναιμία. Ο ίδιος δε ως άνω ειδικευμένος ιατρός έδωσε εντολή κατά την 22.00 ώρα να χορηγηθούν στην ασθενή δύο μονάδες αίματος, να γίνει εκκένωση του εντέρου με υποκλυσμό, να της χορηγηθούν υγρά και να γίνει αλλαγή στην αντιβίωση. Πράγματι μετά την μετάγγιση ως ανωτέρω η τιμή του αιματοκρίτη ανήλθε στους 29 βαθμούς χωρίς όμως κατά τα άλλα να επηρεάζεται θετικά η συνολική εικόνα της καταστάσεως της υγείας της ασθενούς και να αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά το πρόβλημα με οποιαδήποτε από τις εφαρμοζόμενες έως τότε ιατρικές πράξεις από τους εφημερεύοντες ειδικευμένους ιατρούς, Ε. Σ. και Α. Π., ο οποίος την 25- 6 – 2007 ημέρα Δευτέρα ανέλαβε την ευθύνη του τμήματος νοσηλείας των ασθενών της κλινικής. Το γεγονός αυτό ενέτεινε περαιτέρω την ανησυχία των οικείων, η δε αδελφή της ασθενούς τηλεφώνησε στον γνωστό της ιατρό, ’. Γ., που ήταν και υποδιοικητής στο ανωτέρω νοσοκομείο να μεσολαβήσει ώστε να γίνει στην αδελφή της τουλάχιστον ένα υπερηχογράφημα, ώστε να διαπιστωθεί η κατάσταση της υγείας της . Πράγματι την επομένη ημέρα, ήτοι την Τρίτη έλαβε χώρα επικοινωνία μεταξύ του ’. Γ. και του ιατρού Ε. Σ., οπότε ο πρώτος ζήτησε από τον δεύτερο να κάνει ένα υπερηχογράφημα. Τέτοια όμως ιατρική πράξη ουδέποτε έλαβε χώρα και το μόνο που έγινε ήταν η επίσκεψη στην ασθενή από τον ιατρό Ε.Σ., ο οποίος καθησύχασε και πάλι τους οικείους ότι όλα θα πήγαιναν καλά. Το βράδυ της αυτής ημέρας η ασθενής, την οποία βοηθούσε αποκλειστική νοσοκόμα , διαμαρτυρόταν για δύσπνοια και αίσθηση βάρους στην κοιλιακή χώρα, που της δημιουργούσε τάση για ούρηση, χωρίς όμως να καταφέρνει να σηκωθεί για να πάει στην τουαλέτα. Στις 07.35 το πρωί της 26-6-2007 η ασθενής υπέστη καρδιοαναπνευστική ανακοπή και παρά τις προσπάθειες αναζωογόνησης από τον ειδικευόμενο ιατρό, Κ. Χ. η ασθενής απεβίωσε. Ως αιτία του θανάτου αυτής θεωρήθηκε από την συντάξασα την ιατροδικαστική έκθεση ιατροδικαστή, Α. Τ. η ενδοκοιλιακή αιμορραγία μετά από χειρουργική επέμβαση κοιλιακής υστερεκτομής, η οποία αιμορραγία προήλθε κατά την εκτίμησή της από την χαλάρωση των απολινώσεων, που θεωρείται και ως συνηθέστερη αιτία των μετεγχειρητικών αιμορραγιών χωρίς όμως να προσδιορίζει τι προκάλεσε την χαλάρωση αυτή μετεγχειρητικά. Στο σημείο αυτό και πριν επιχειρήσουμε να διερευνήσουμε την τυχόν ευθύνη των κατηγορουμένων ιατρών που είχαν κατά το προαναφερόμενο χρονικό διάστημα την ιδιότητα του θεράποντος ιατρού της συγκεκριμένης ασθενούς για ενέργειες ή παραλείψεις τους δυνάμει των οποίων προκλήθηκε το βλαπτικό για την ζωή της ασθενούς αποτέλεσμα, θα πρέπει να επισημανθούν από μέρους μου τα εξής: Πρώτον: Η ποινική αξιολόγηση της ιατρικής ευθύνης δεν μπορεί και δεν πρέπει να υπακούει σε απλουστευτικές αιτιώδεις αναγωγές μεταξύ ενός δυσμενούς επακόλουθου και της εμπλοκής των θεραπόντων ιατρών. Τότε και μόνο τότε ο θεράπων ιατρός ευθύνεται, όταν μια δυσμενής εξέλιξη για την υγεία και τη ζωή του ασθενούς είναι πράγματι «πράξη» (έργο) του ιατρού, επειδή δεν ενήργησε lege artis από έλλειψη της απαιτούμενης προσοχής κατά την εκπλήρωση του ιατρικού του καθήκοντος, και όχι όταν απλώς διενήργησε μια επέμβαση ή συνέπραξε σ’ αυτήν. Από τα άρθρα 7 παρ. 1 Σ και 14 ΠΚ συνάγεται με ασφάλεια ότι τιμωρείται εκείνη η πράξη (: το σφάλμα εδώ) που παρήγαγε το βλαπτικό αποτέλεσμα και όχι κάθε πράξη που απλώς έτυχε να συνδέεται με ένα ανεπιθύμητο βλαπτικό αποτέλεσμα (βλ. σχετ. Μανωλεδάκη, Ποινικό Δίκαιο, Γενική θεωρία, 2004, σελ. 205 επ., 234, Χαραλαμπάκη, Η απαγόρευση αναδρομής ως κριτήριο του αιτιώδους συνδέσμου, ΠοινΧρ 1992,225 επ.). Δεύτερον: Οι αποδεικτικές δυσχέρειες στην αναγνώριση της ευθύνης των ιατρών είναι πολλές και σοβαρές, κυρίως λόγω των αντιτιθέμενων επιστημονικών γνωμών, οι οποίες έχουν εκφρασθεί στο πλαίσιο μιας και της αυτής υπόθεσης. Έπειτα υπάρχει και η αδυναμία του ανθρώπου να συμβιβαστεί με το τυχαίο ή με την αναπόδραστη φυσική ή βιολογική αιτιότητα και να πρέπει πάντοτε να αποδώσει ευθύνη σε άνθρωπο για το οποιοδήποτε δυσάρεστο, ζημιογόνο συμβάν σε άλλον άνθρωπο (βλ. Μανωλεδάκη, Ηθικά και δεοντολογικά ζητήματα αιχμής στην άσκηση της Ιατρικής, Μελέτες για εμβάθυνση στο ποινικό δίκαιο, Ζ’ έκδοση 2005, σελ. 386 επ.). Το έργο του δικαστή εδώ είναι επίπονο και θα χρειαστεί να κινηθεί και να εργασθεί με περίσκεψη, ευθυκρισία και αντικειμενικότητα. Επιβάλλεται, ως εκ τούτου, να μην υιοθετήσει με ιδιαίτερη ευκολία ό,τι συνιστά φαινομενική επιβάρυνση για τον κατηγορούμενο αλλ’ ούτε και να παγιδευθεί στην αντίπερα όχθη, δίνοντας άφεση αμαρτιών με βάση πρόχειρες εκτιμήσεις της στιγμής. Η επιλογή της μιας ή της άλλης έγκυρης επιστημονικής γνώμης θα πρέπει να συνιστά λύση λογικά πειστική και επιστημονικά αποδεκτή προς την κατεύθυνση της ουσιαστικής αποκάλυψης της αλήθειας. ’λλως ελλοχεύει ένας διπλός κίνδυνος: είτε ο θεράπων ιατρός να αποτελεί «εν δυνάμει» κατηγορούμενο, στον οποίο (ως εξιλαστήριο θύμα πια) θα χρεώνεται κάθε βλαπτικό αποτέλεσμα, είτε βέβαια να κινείται στο ποινικό απυρόβλητο, ενόψει των επιστημονικά αντιτιθεμένων γνωμών. Πρόκειται, κατά συνέπεια, για ζήτημα που αγγίζει τις οριακές αντοχές της ποινικής απόδειξης και αποκαλύπτει το σκληρό πυρήνα του διαγνωστικού έργου του δικαστή (βλ. σχετ. Αδάμ Παπαδαμάκη Ποινική Δικαιοσύνη, τόμος 2005, 1140). Μετά την παρέκβαση αυτή επανερχόμεθα στην διερεύνηση της ευθύνης των ιατρών εξετάζοντας και αξιολογώντας τα όσα εισέφεραν στην ακροαματική διαδικασία με τις καταθέσεις τους η προαναφερόμενη ιατροδικαστής και οι λοιποί ομότεχνοι των κατηγορουμένων μάρτυρες σχετικά με την ύπαρξη ή μη αιμορραγίας, το χρόνο εμφάνισης και την εξέλιξη αυτής, αυτό αφορά όσους υποστήριξαν ότι υπήρξε τέτοια και δεν ανακόπηκε από τον ίδιο τον οργανισμό, το λυσιτελές ή μη των ιατρικών πράξεων που επιχείρησαν οι δεύτερος και τρίτος κατηγορούμενοι κατά τον χρόνο της εφημερίας τους για την αντιμετώπιση της αιμορραγίας, το τυχόν σφάλμα του πρώτου κατηγορουμένου κατά την χειρουργική επέμβαση ή την ύπαρξη ευθύνης αυτού μετεγχειρητικά δεδομένου ότι έλλειψε στο εξωτερικό για προγραμματισμένο συνέδριο αμέσως μετά την χειρουργική επέμβαση χωρίς όμως να λάβει άδεια από την διοίκηση του νοσοκομείου. Έτσι, σε σχέση με τα ανωτέρω ζητήματα η ιατροδικαστής, Α. Τ. κατέθεσε ότι η αιμορραγία ήταν σταδιακή κι όχι αιφνίδια και κατακλυσμιαία, εκτίμηση , με την οποία συμφώνησαν ο επίσης ιατροδικαστής, Μ., αλλά και ο μάρτυρας Κ., που είναι ιατρός και έχει την αυτή ειδικότητα με τους κατηγορουμένους. Την εκτίμηση τους δε αυτή στηρίζουν στο γεγονός ότι κατά την νεκροψία βρέθηκε αιματόπηγμα των 750 κ.ε., το οποίο χρειάσθηκε ορισμένες ημέρες για να οργανωθεί. Την άποψη αυτή δέχεται και ο μάρτυρας Α. Δ., καθηγητής της ιατρικής σχολής του Παν/μιου Πατρών με την ειδικότητα του χειρουργού μαιευτήρα, ο οποίος μάλιστα επισημαίνει ότι το οργανωμένο αιματόπηγμα χρειάζεται πολλές ημέρες για να λυθεί από τον οργανισμό του ανθρώπου. Σύμφωνα δε πάντα με τους ανωτέρω ιατροδικαστές και τον γενικό χειρουργό Κ., ο δείκτης του αιματοκρίτη που σημείωσε πτώση έως στους 22 βαθμούς, ήτοι έπεσε συνολικά 14 μονάδες από τον δείκτη 36 που είχε όταν εξήλθε από το χειρουργείο, σε συνδυασμό με όλα τα υπόλοιπα συμπτώματα που ήταν διαρκή και έντονα στην ασθενή, θα έπρεπε να προβληματίσουν τους ιατρούς Σ. και Π. για ύπαρξη αιμορραγίας και να τους προσανατολίσουν στην εφαρμογή ιατρικών πράξεων που θα αποκάλυπταν την αιτία αυτών των συμπτωμάτων και μια τέτοια ιατρική πράξη θα ήταν η διενέργεια τουλάχιστον ενός υπερηχογραφήματος. Δεν θα έπρεπε δε να τους καθησυχάσει το γεγονός ότι την Τρίτη ο αιματοκρίτης ανέβηκε στο 29, διότι τούτο συνέβη μετά την μετάγγιση δύο φιαλών αίματος, που έδωσαν μόνο μια ανάσα στην ασθενή, όπως χαρακτηριστικά επεσήμανε ο ιατροδικαστής Μ., ενώ θα έπρεπε να διερωτηθούν τι συνέβη με την απώλεια τόσου αίματος που προηγήθηκε. Αν ήθελαν δε οι γιατροί κατηγορούμενοι να έχουν μια σαφή και ασφαλή εικόνα της καταστάσεως της υγείας της ασθενούς, έτσι όπως μετεγχειρητικά εξελισσόταν με τα προαναφερόμενα κλινικά συμπτώματα, θα έπρεπε να λαμβάνουν αίμα ανά τρείς ώρες κι όχι μια φορά την ημέρα, ώστε ο αιματοκρίτης να αποτελεί ασφαλές κριτήριο όσον αφορά στην θέση από αυτούς ορθής διάγνωσης και κατά συνέπεια αντιμετώπισης του προβλήματος (βλ. κατάθεση Α.Τ.). Στην ανωτέρω εκδοχή περί σταδιακής αιμορραγίας εναντιώθηκαν οι μάρτυρες, Ψ. και Κ. Κ., ομότιμος καθηγητής της ιατροδικαστικής ο πρώτος και διευθυντής της εντατικής του νοσοκομείου του Αιγίου ο δεύτερος. Ειδικότερα υποστήριξαν ότι η αιμορραγία προήλθε από ρήξη μεγάλου αγγείου , το οποίο δεν περιεγράφη από την ιατροδικαστή, αφού αυτή στην έκθεσή της δεν μας πληροφορεί τι αντίκρυσε στο χειρουργικό πεδίο πέραν της περιγραφής των αγγείων που απολινώθηκαν στην περιοχή των τοιχωμάτων της κοιλίας και το οποίο αιμορράγησε τις τελευταίες ώρες πριν τον θάνατο της ασθενούς, όπως τούτο συνήγαγαν από το γεγονός ότι το προαναφερόμενο αιματόπηγμα των 750 κ.ε. αν είχε δημιουργηθεί από το Σάββατο έως την Κυριακή θα είχε ήδη λυθεί και δεν θα υπήρχε. Υποστήριξαν δε ότι επιστημονικά είναι δυνατό να δημιουργηθεί αμέσως αιματόπηγμα από τους αντιρροπιστικούς μηχανισμούς του οργανισμού και έφεραν ως παράδειγμα την περίπτωση τραυματία από τροχαίο που όταν διακομίζεται στο νοσοκομείο και εισέρχεται αμέσως στο χειρουργείο ήδη διαπιστώνεται από τον χειρουργό η ύπαρξη αιματοπήγματος και ελεύθερου αίματος. Μια ενδιάμεση θα λέγαμε εκδοχή περί του θανάτου της ασθενούς διατύπωσε ο μάρτυρας Δ. Σύμφωνα με τον τελευταίο πράγματι η αιμορραγία ήταν σταδιακή έως την Κυριακή και αιμορράγησε εκ νέου την Τρίτη, αλλά ο θάνατος δεν προήλθε από την αιμορραγία αλλά από πνευμονική εμβολή. Και όσον αφορά μεν στην εκδοχή που

προβάλλει ως αιτία θανάτου αυτή της πνευμονικής εμβολής κατηγορηματικά απέρριψαν αυτή οι ιατροδικαστές Τ. και Μ. με την δικαιολογία ότι τα έμβολα θα ήταν ορατά στην πρώτη, η οποία, άλλωστε, ούσα αυτή που είχε και την σαφέστερη εικόνα του τι συνέβη στην κοιλία της θανούσης, ουδόλως αμφέβαλε ότι αιτία θανάτου της ασθενούς ήταν η αναφερομένη από αυτή στην έκθεσή της ενδοκοιλιακή αιμορραγία. Όσον δε αφορά στην εκδοχή περί επελθούσης κατακλυσμιαίας αιμορραγίας χρονικά εγγύς του θανάτου της ασθενούς επίσης τούτο απορρίπτεται, διότι η ιατροδικαστής κατηγορηματικά κατέθεσε τόσο πρωτοδίκως όσο και ενώπιον μας ότι δεν βρήκε ρήξη κανενός μεγάλου αγγείου, το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει την αιμορραγία του είδους που υποστηρίζουν οι προαναφερθέντες ιατροί, αν δε εύρισκε οτιδήποτε σχετικό θα το κατέγραφε. Περαιτέρω, και όσον αφορά στο αίτιο που προκάλεσε την σταδιακή ενδοκοιλιακή αιμορραγία κατά τους προαναφερόμενους ιατρούς , αυτό μπορούσε να είναι η χαλάρωση των απολινώσεων λόγω υποχώρηση του οιδήματος που δημιουργήθηκε στη περιοχή της τομής ή αυξήσεως της ενδοκοιλιακής πιέσεως όχι όμως ιατρικό σφάλμα κατά την χειρουργική επέμβαση, διότι, όπως περιέγραψε στην ιατροδικαστική της έκθεση η ανωτέρω ιατροδικαστής, δεν παρατηρήθηκαν ελεύθερα ράμματα ή ρήξη μεγάλων αγγείων. Αντίθετη εκδοχή για την αιτία που προκάλεσε την ενδοκοιλιακή αιμορραγία διατυπώνουν οι κατηγορούμενοι υποστηρίζοντας ότι αυτή οφείλεται πράγματι σε ρήξη μεγάλου αγγείου λόγω της μεθόδου απολινώσεως των μητριαίων αγγείων που χρησιμοποίησε ο πρώτος κατηγορούμενος και αυτή συγκεκριμένα ήταν η ηλεκτρική διαθερμία, την χρήση της οποίας παρατήρησαν οι παραστάντες στο χειρουργείο ειδικευόμενοι ιατροί, Κ. και Ν., αλλά και η νοσηλεύτρια Κ. Μ., που βοηθούσε την εργαλειοδότρια, και η οποία μάλιστα κατέθεσε ότι ο πρώτος κατηγορούμενος χρησιμοποίησε και σε άλλες επεμβάσεις την μέθοδο αυτή. Η εκδοχή αυτή συναντά την άρνηση της ιατροδικαστού, η οποία επέμεινε στις καταθέσεις της ότι αν χρησιμοποιούταν αυτή η μέθοδος αιμόστασης θα το αντιλαμβανόταν στην νεκροψία. Επομένως καθίσταται αμφίβολη η απόδοση ευθύνης στον πρώτο κατηγορούμενο τουλάχιστον όσον αφορά στην διάπραξη διεγχειρητικώς ιατρικού σφάλματος προκαλέσαντος από μόνο αυτού την επελθούσα μετεγχειρητικά αιμορραγία. Ας δούμε πλέον μετά από αυτά αν υπήρξε και ποια η ευθύνη των κατηγορουμένων σε σχέση με το επελθόν αποτέλεσμα , αφού πρώτα παραθέσουμε τι ισχυρίστηκαν απολογούμενοι οι κατηγορούμενοι. Ειδικότερα, οι δεύτερος και τρίτος εξ’ αυτών, που όπως προείπαμε εφημέρευαν το κρίσιμο χρονικό διάστημα της νοσηλείας της ασθενούς αρνήθηκαν ότι εδείχθησαν αμελείς στην αντιμετώπιση του περιστατικού κι ότι δεν έπραξαν ό,τι επιστημονικώς ήταν αναγκαίο και επέμειναν ότι οι ιατρικές πράξεις που ενήργησαν για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου περιστατικού ήταν οι ενδεδειγμένες επιστημονικά και προσαρμοσμένες στις περιστάσεις και συνθήκες του συγκεκριμένου ιατρικού περιστατικού. Έτσι και λήψη αίματος επανειλημμένα έλαβαν και μετάγγιση αίματος πραγματοποίησαν στην ασθενή , όταν ο αιματοκρίτης έπεσε στο 22 και αντιβιοτική αγωγή ακολούθησαν προσαρμόζοντας αυτή κάθε φορά στις ανάγκες του ιατρικού περιστατικού κ.λ.π. Ουδεμία όμως πειστική εξήγηση έδωσαν, γιατί δεν έκαναν υπερηχογράφημα ή άλλη περαιτέρω απεικονιστική εξέταση, όταν αντιλαμβάνονταν, ότι η σύμφωνη με την διάγνωσή τους περί μετεγχειρητικής αναιμίας μάλλον ακολουθούμενη συνολική θεραπευτική αγωγή , δεν αντιμετώπιζε τα συμπτώματα και την αιτία τους, όπως το κοιλιακό άλγος, η ταχύπνοια, η ωχρότητα προσώπου ή η αδυναμία κίνησης, που επέμεναν να ενοχλούν την ασθενή για όλες τις ημέρες παραμονής της στην κλινική και να προκαλούν ανησυχία αρχικά και έντονο φόβο ακολούθως στους οικείους, οι οποίοι ζητούσαν να γίνει υπερηχογράφημα με την μεσολάβηση μάλιστα και του προαναφερομένου ιατρού, πράγμα που μαρτυρά ότι δεν εισακούονταν και δεν λαμβάνονταν σοβαρά υπόψιν τους οι ανησυχίες τους από την εξέλιξη της υγείας της ασθενούς που μόνοι αυτοί, φαίνεται, αντιλαμβάνονταν. Αν συνεπώς ενεργούσαν, όπως ο μέσος, ευσυνείδητος συνάδελφος τους που θα αντιμετώπιζε ένα ανάλογο περιστατικό, βρισκόμενος μπροστά στις ίδιες συνθήκες και περιστάσεις που βρέθηκαν οι παραπάνω ιατροί, συνεκτιμώντας δηλαδή και τα συμπτώματα της ασθενούς, που ήταν οπωσδήποτε αξιοπρόσεκτα, όπως τα περιέγραψαν οι μάρτυρες συγγενείς και φίλοι της οικογένειας της ασθενούς που την επισκέφθηκαν και εκδήλωσαν και αυτοί την ανησυχίας τους για την εικόνα της ασθενούς και μάλιστα έγιναν και κοινωνοί των ανησυχιών του συζύγου της για την πορεία που μετεγχειρητικά είχε λάβει η υγεία της συζύγου του, που ήταν μια πολύ ζωντανή και υγιής γυναίκα σχετικά νεαρής ηλικίας, ενώ μεγαλύτερης ηλικίας ασθενείς που χειρουργήθηκαν ελάμβαναν εξιτήριο αρκετά γρήγορα μετά την του αυτού είδους χειρουργική επέμβαση, τότε τα συμπτώματα αυτά, που συνιστούν από μόνα τους αντικειμενικά ευρήματα, σε συνδυασμό βεβαίως και με την πτώση του αιματοκρίτη στο 22, θα αποτελούσαν ερεθίσματα για την βούληση και την νόηση των κατηγορουμένων ιατρών για περαιτέρω έρευνα του περιστατικού με βάση τις μέχρι τότε επιστημονικές τους γνώσεις και την εμπειρία που διέθεταν ως προς την ύπαρξη του ενδεχομένου της αιμορραγίας, πολλώ μάλλον που η ασθενής αυτή είχε εξέλθει από το χειρουργείο και ο φόβος των χειρουργών είναι ακριβώς το ενδεχόμενο αυτό, που όπως χαρακτηριστικά είπε ο χειρουργός Κ., δεν αφήνει τον χειρουργό να κοιμηθεί. Δεν ήταν δε εκτός του κύκλου των συμβατών με τις ανάγκες του περιστατικού, που είχαν ενόψει τους, ιατρικών πράξεων ή εκτός του πεδίου της δικής τους ειδικότητας η διενέργεια της ιατρικής πράξης του υπερηχογραφήματος ή της αξονικής τομογραφίας στα σημεία του σώματος της ασθενούς που εκδηλώνονταν τα προπεριγραφόμενα συμπτώματα ώστε να εντοπίσουν την αιτία που προήρχοντο αυτά, γεγονός, αν μη τι άλλο, που θα δικαίωνε ή θα αποδείκνυε το εσφαλμένο της μέχρι τότε διάγνωσής τους και βεβαίως θα διέσωζαν και την ζωή της ασθενούς εισάγοντας αυτή στο χειρουργείο για την αντιμετώπιση του αιτίου της αιμορραγίας. Ενόψει λοιπόν των ανωτέρω δεν καταλείπεται αμφιβολία, ότι οι εφημερεύοντες ιατροί, Ε. Σ. και Α. Π., οι οποίοι με την ιδιότητά τους αυτή είχαν ενημερωθεί και λάβει γνώση όλης της μετεγχειρητικής πορείας της υγείας της ασθενούς και συνεπώς μετέστησαν εαυτούς σε θέση εγγυητή του εννόμου αγαθού της ζωής της ασθενούς (βλ. σχετ. Ν. Λίβου παρατηρήσεις στο αριθμ.118/1993 Βούλευμα του Συμβ.Πλημ/κειου Σερρών, Ποιν. Χρον./1993 σελ. 1185 επ.) για όλο το χρονικό διάστημα που είχαν την ιδιότητα αυτή, δεν προέβησαν στις ανωτέρω αναφερόμενες ιατρικές πράξεις με βάση τα προεκτεθέντα συμπτώματα, που είναι αντικειμενικά ευρήματα, τα οποία ώφειλαν ως έχοντες την σχετική ειδικότητα ιατροί να είναι σε θέση να αξιολογήσουν κι έτσι δεν πρόβλεψαν, ενώ μπορούσαν, γιατί ήταν μεγάλης εμπειρίας ιατροί, όπως ομολογείται τούτο από όλους τους συναδέλφους τους αλλά και τον βαθμό που κατείχαν στην κλινική, το βλαπτικό αποτέλεσμα που επήλθε σε βάρος της ασθενούς, Β. Κ. αιτιωδώς από τις παραλείψεις τους αυτές και το οποίο θα μπορούσαν να αποτρέψουν εισάγοντας την ασθενή στο χειρουργείο και προς τούτο πρέπει αυτό να καταλογισθεί σε ενοχή τους. Τέλος και όσον αφορά στην κατάφαση ή μη της ευθύνης για το δυσμενές επακόλουθο της υγείας της ασθενούς, που ήταν βέβαια ο θάνατος αυτής επαγόμεθα τα εξής: Ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος ήταν, όπως προείπαμε, αυτός που είχε την εμπιστοσύνη της οικογένειας της ασθενούς και γι’ αυτό τον λόγο επελέγη για να πραγματοποιήσει την χειρουργική επέμβαση στην Β. Κ. Σ’ αυτόν λοιπόν η ασθενής και οι οικείοι της απέβλεπαν τόσο για την επιμελή και επιτυχή διεξαγωγή της συγκεκριμένης ιατρικής πράξεως όσο και για την παρακολούθηση της μετεγχειρητικής πορείας της ασθενούς. Είναι δε χαρακτηριστικό το γεγονός ότι τόσο ο σύζυγος αυτής όσο και η αδελφή της κατέθεσαν ότι αν ο κατηγορούμενος τους είχε ενημερώσει ότι επρόκειτο να αναχωρήσει στο εξωτερικό αμέσως μετά την χειρουργική επέμβαση, δεν θα συναινούσαν τόσο αυτοί όσο και η ασθενής στην πραγματοποίηση της χειρουργικής επέμβασης. ‘Επρεπε λοιπόν ο κατηγορούμενος, εφόσον ανέλαβε αύτη την ευθύνη έναντι της ασθενούς του, χωρίς μάλιστα να την ενημερώσει για την πρόθεσή του να μεταβεί στο εξωτερικό για την παρακολούθηση σεμιναρίου σχετικού με την ειδικότητά του, να παραμείνει στην θέση του και να παρακολουθεί την μετεγχειρητική πορεία της ασθενούς του, διότι ήταν και αυτός θεράπων ιατρός της, ιδιότητα, η οποία δεν αναιρείται από το γεγονός ότι βάσει του προγράμματος εφημεριών έπρεπε να παρακολουθούν την ασθενή του οι συγκατηγορούμενοί του. Η ιδιότητα δε του θεράποντος ιατρού δεν κατέστη ανενεργή για τον συγκεκριμένο χειρουργό, διότι αντικείμενο της ευθύνης του χειρουργού και εν προκειμένω του κατηγορουμένου είναι σύμφωνα και με τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης η καλή έκβαση της χειρουργικής επεμβάσεως, στην οποία περιλαμβάνεται εκτός από το προεγχειρητικό και το στάδιο της εγχειρήσεως και το μετεγχειρητικό στάδιο, που αποτελούν μία ολότητα που οργανώνεται και κατευθύνεται από τον χειρουργό. Επομένως, ο κατηγορούμενος ως χειρουργός ιατρός που διενήργησε την επέμβαση ήταν και αυτός θεράπων ιατρός της ως άνω ασθενούς που χειρούργησε την 22-6-2007 αναγκαίως και για το μετεγχειρητικό στάδιο. Έτσι ελέγχεται ο κατηγορούμενος για κάθε ενέργεια ή παράλειψη του, υπό την ανωτέρω ιδιότητά του, ως προς την παρακολούθηση της πορείας της εν λόγω ασθενούς και μετά την εγχείρηση, δηλαδή εάν ενήργησε την ακολουθητέα ιατρική αγωγή και τις επιβαλλόμενες εξετάσεις ή και άλλες επεμβατικές ιατρικές πράξεις προς αντιμετώπιση της παρενέργειας ή επιπλοκής που θα ήταν κίνδυνος να επιφέρει βλάβη της υγείας του χειρουργηθέντος ασθενούς, όπως κάθε μέσος ιατρός χειρουργός της ειδικότητάς του θα έπραττε υπό τις ίδιες περιστάσεις, όντας σε γνώση του ιστορικού της ασθενούς και έχοντας τη δυνατότητα και την εμπειρία να προβλέψει τα δυσμενή συμπτώματα που εμφανίζουν ασθενείς, υποβαλλόμενοι σε τέτοια χειρουργική επέμβαση εφόσον η αντίστοιχη ενέργεια ή παράλειψή του δεν ήταν σύμφωνη με το αντικειμενικώς επιβαλλόμενο καθήκον επιμελείας, που απορρέει από την άσκηση του επαγγέλματος του και ανάγεται σε νομική υποχρέωση του με επιτακτικούς κανόνες. Τέτοιες διατάξεις είναι αυτή του άρ. 24 του α.ν. 1565/1939 «Περί Κώδικα ασκήσεως του ιατρικού επαγγέλματος», που διατηρήθηκε σε ισχύ και μετά την εισαγωγή του ΑΚ με το άρ. 47 του ΕισΝΑΚ, με την οποία ορίζεται ότι «ο ιατρός οφείλει να παρέχη μετά ζήλου, ευσυνειδησίας και αφοσιώσεως την ιατρικήν αυτού συνδρομήν, συμφώνως προς τας θεμελιώδεις αρχάς της ιατρικής επιστήμης και της κτηθείσης πείρας, τηρώντας ισχυούσας διατάξεις περί διαφυλάξεως των ασθενών και προστασίας των υγειών», σε συνδυασμό με τη διάταξη του άρ. 13 του ίδιου νόμου, με την οποία ορίζεται ότι «ο ιατρός πρέπει να ασκεί ευσυνειδήτως το επάγγελμα αυτού και να συμπεριφέρεται τόσον εν τη ενασκήσει του επαγγέλματος, όσον και εκτός αυτής κατά τρόπον αντάξιον της αξιοπρεπείας και εμπιστοσύνης τας οποίας απαιτεί το ιατρικόν επάγγελμα», καθώς και οι διατάξεις του β.δ. της 25.5/6.7.1955 «περί κανονισμού ιατρικής δεοντολογίας για τα καθήκοντα προς τους ασθενείς» και ειδικότερα αυτή του άρ. 7 κατά την οποία «ο ιατρός οφείλει να επιδεικνύει προς πάντας τους ασθενείς ίσην μέριμναν, επιμέλειαν και αφοσίωσιν αδιαφόρως προς την οικονομικήν κατάστασιν, την κοινωνικήν θέσιν και την βαρύτητα της νόσου εκάστου, ανεξαρτήτως των προσωπικών αυτού αισθημάτων», καθώς και εκείνη του άρ. 13 κατά την οποία «πας ιατρός δύναται ν’ αρνηθεί υπηρεσίαν προς ασθενή, εξαιρουμένων των περιπτώσεων επειγούσης ανάγκης ανειλημμένων υποχρεώσεων, παραγγελίας των αρχών και της περιπτώσεως καθήν ο ιατρός θα διέτρεχε τον κίνδυνον να θεωρηθεί ότι παραβαίνει την εκτέλεσιν ανθρωπιστικού καθήκοντος. Οσάκις ο ιατρός κρίνει ότι έχει σοβαρούς λόγους να διακόψει την παροχήν των υπηρεσιών του υποχρεούται να εξασφαλίσει προηγουμένως την υπό άλλου συναδέλφου αναπλήρωσιν αυτού, αφού ενημερώσει τούτον δεόντως». (βλ. σχετ.ΑΠ 971/2013 ΠΧ/2014 ΣΕΛ.666). Ειδικότερα, στον πρώτο κατηγορούμενο αποδίδεται, ότι έχοντας αναλάβει την κατάσταση της υγείας της άνω ασθενούς, υπέβαλε αυτήν στην αφαίρεση (με χειρουργική επέμβαση) της μήτρας και, παρότι μετεγχειρητικά η ασθενής παρουσίασε τα παραπάνω αναφερόμενα συμπτώματα, τα οποία δεν αντιμετώπισαν αποτελεσματικά οι συγκατηγορούμενοι συνάδελφοι του, όπως αναλυτικώς αυτό προκτέθηκε, απουσίασε παρατύπως από την θέση του στο νοσοκομείο από 25η Ιουνίου 2007 έως και την ημέρα του θανάτου της ασθενούς ήτοι την 27 Ιουνίου 2007, ενώ δεν είχε λάβει άδεια από την διοίκηση για την μετάβασή του στο εξωτερικό για την παρακολούθηση επιστημονικού σεμιναρίου, όπως τούτο συνάγεται από το σχετικό πόρισμα της διαταχθείσης υπηρεσιακώς Ε.Δ.Ε για τα αίτια του θανάτου της Β. Κ. και τον καταλογισμό τυχόν ευθυνών στους θεράποντες ιατρούς, ούτε άφησε ανοικτό κανένα δίαυλο επικοινωνίας με τους οικείους της ασθενούς ή τους εφημερεύοντες ιατρούς, για να του μεταφέρουν αυτοί πληροφορίες για την κατάσταση της υγείας της ασθενούς και να ζητήσουν την γνώμη του ως επίσης θεράποντος ιατρού. Τούτο είχε ως συνέπεια την μη εκπλήρωση της υποχρεώσεώς του ως χειρουργού ιατρού να παρέμβει εγκαίρως, ώστε να αντιμετωπίσει τις δυσμενείς εξελίξεις στην κατάσταση του χειρουργηθέντος από αυτόν ασθενούς, που προκάλεσαν τον θάνατο της ασθενούς και που ο ίδιος ομολογεί, ότι αν βρισκόταν στο νοσοκομείο θα εφάρμοζε την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή, δηλαδή θα υπέβαλε την ασθενή σε υπερηχογράφημα εκτιμώντας την κλινική της εικόνα, τα συμπτώματα που εμφάνιζε και την μεγάλη πτώση του αιματοκρίτη στις επόμενες δύο ημέρες μετά την έξοδο από το χειρουργείο, διότι σ’ αυτόν ήταν ήδη γνωστό τόσο το γεγονός της απώλειας αίματος στο χειρουργείο όσο και ο δείκτης του αιματοκρίτη της ασθενούς μετά την αναπλήρωση με μετάγγιση της απωλεσθείσης ποσότητας αίματος. Αυτό έχει σημασία, διότι έτσι θα υπολόγιζε ασφαλέστερα το μέγεθος της απώλειας αίματος, ως ανωτέρω αναφέρθηκε, γεγονός που θα τον καθοδηγούσε στην ορθή διάγνωση περί υπάρξεως αιμορραγίας και εντεύθεν θα ενεργούσε τις δέουσες ιατρικές εξετάσεις και επεμβατικές πράξεις, όπως η είσοδος στο χειρουργείο της ασθενούς για την αποτροπή της εξέλιξης της αιμορραγίας και την αποφυγή του θανάτου της ως εξ’ αυτής της αιτίας. Δεν υπάρχει δε αμφιβολία ότι μπορούσε να προβλέψει, ως γιατρός μεγάλης εμπειρίας, όπως μαρτυρεί και ο τίτλος του διευθυντή της κλινικής που κατείχε, το ενδεχόμενο μετεγχειρητικής αιμορραγίας, διότι δεν είναι σπάνια επιπλοκή η αιμορραγία σε τέτοιου είδους χειρουργικές επεμβάσεις και μπορεί ο μέσος χειρουργός να την προβλέψει, όπως ανέφερε ο χειρουργός Κ., ο οποίος χαρακτήρισε το ενδεχόμενο της επιπλοκής αυτής ως περίπου τον εφιάλτη των χειρουργών. Κατόπιν αυτών θα πρέπει και ο κατηγορούμενος αυτός να κηρυχθεί ένοχος.

 

Κατόπιν ο πρώτος πληρεξούσιος των πολιτικώς εναγόντων Χρήστος Πουλακίδας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, αφού είπε ότι υπάρχει αμέλεια και συντρέχουσα ευθύνη και στους τρείς κατηγορούμενους, ζήτησε να κηρυχθούν οι κατηγορούμενοι ένοχοι.

 

Στο σημείο αυτό της δίκης και περί ώρα 15.00, ο Γραμματέας της έδρας δήλωσε αποχώρηση, προς τήρηση ωραρίου συμμορφούμενος στη σχετική απόφαση της διοίκησης του σωματείου του κλάδου τον οποίο ανήκει και ελλείψει άλλου γραμματέα.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε τη διακοπή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης για την 20-2-2015, ημέρα Παρασκευή στην αίθουσα 3 του Εφετείου Πατρών.

 

Ακολούθως το Δικαστήριο, διέκοψε την εκδίκαση της προκειμένης υπόθεσης για την 20-2-2015, ημέρα Παρασκευή και ώρα 9.30 π.μ., παρήγγειλε δε η Πρόεδρος την ως άνω ημέρα και ώρα να είναι παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης στην αίθουσα 3 του Εφετείου Πατρών.

 

Επελθούσης της παραπάνω ημέρας, σήμερα την 20-2-2015, ημέρα Παρασκευή και ώρα 9.30 π.μ., στην αίθουσα 3 του Εφετείου Πατρών, το Δικαστήριο αφού επανήλθε στην έδρα του, με την ίδια σύνθεση, τον ίδιο Εισαγγελέα και τον ίδιο Γραμματέα, και η Πρόεδρος αφού βεβαιώθηκε για την παρουσία όλων των παραγόντων της δίκης διέταξε την πρόοδο της συζήτησης της προκειμένης υπόθεσης.

 

Κατόπιν ο δεύτερος πληρεξούσιος των πολιτικώς εναγόντων Αναστάσιος Τελώνης, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, αφού είπε ότι υπάρχει αμέλεια και συντρέχουσα ευθύνη και στους τρείς κατηγορούμενους, ζήτησε να κηρυχθούν οι κατηγορούμενοι ένοχοι.

 

Κατόπιν ο τρίτος πληρεξούσιος των πολιτικώς εναγόντων Ιωάννης Παπαναστασόπουλος, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, αφού είπε ότι υπάρχει αμέλεια, συντρέχουσα και συγκλίνουσα ευθύνη και στους τρείς κατηγορούμενους, ζήτησε να κηρυχθούν οι κατηγορούμενοι ένοχοι.

 

Ο συνήγορος του 1ου κατηγορουμένου, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, ανέπτυξε την υπεράσπιση και ζήτησε την απαλλαγή του εντολέα του.

 

Οι συνήγοροι του 2ου κατηγορουμένου, αφού έλαβαν διαδοχικά το λόγο από την Πρόεδρο, ανέπτυξαν την υπεράσπιση και ζήτησαν την απαλλαγή του εντολέα τους.

 

Η συνήγορος του 3ου κατηγορουμένου, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, ανέπτυξε την υπεράσπιση και ζήτησε την απαλλαγή του εντολέα της.

 

Οι κατηγορούμενοι, αφού έλαβαν διαδοχικά το λόγο από την Πρόεδρο, ζήτησαν ό, τι και οι συνήγοροί τους.

 

Οι κατηγορούμενοι, όταν τους ρώτησε η Πρόεδρος αν έχουν να προσθέσουν τίποτα για την υπεράσπισή τους, απάντησαν αρνητικά.

 

Στο σημείο αυτό της δίκης και περί ώρα 15.00, ο Γραμματέας της έδρας δήλωσε αποχώρηση, προς τήρηση ωραρίου συμμορφούμενος στη σχετική απόφαση της διοίκησης του σωματείου του κλάδου τον οποίο ανήκει και ελλείψει άλλου γραμματέα.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε τη διακοπή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης για την 26-2-2015, ημέρα Πέμπτη στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Ακολούθως το Δικαστήριο, διέκοψε την εκδίκαση της προκειμένης υπόθεσης για την 26-2-2015, ημέρα Πέμπτη και ώρα 12.00 μεσημβρινή, παρήγγειλε δε η Πρόεδρος την ως άνω ημέρα και ώρα να είναι παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών.

 

Επελθούσης της παραπάνω ημέρας, σήμερα την 26-2-2015, ημέρα Πέμπτη και ώρα 12.00 μεσημβρινή, στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Πατρών, το Δικαστήριο αφού επανήλθε στην έδρα του, με την ίδια σύνθεση, τον ίδιο Εισαγγελέα και τον ίδιο Γραμματέα, και η Πρόεδρος αφού βεβαιώθηκε για την παρουσία όλων των παραγόντων της δίκης διέταξε την πρόοδο της συζήτησης της προκειμένης υπόθεσης.

 

Κατόπιν η Πρόεδρος κήρυξε περαιωμένη τη συζήτηση, και το Δικαστήριο, αποσύρθηκε για διάσκεψη στη δωμάτιο των διασκέψεων όπου παρουσία και του Γραμματέα, διασκέφτηκε και κατάρτισε την υπ΄ αριθμ. 208/26-2-2015 απόφασή του. Επέστρεψε στην έδρα του όπου ήσαν παρόντες όλοι οι παράγοντες της δίκης και δια της Προέδρου την δημοσίευσε αμέσως στο ακροατήριο και η οποία έχει η εξής:

 

Επειδή, οι κρινόμενες εφέσεις έχουν νόμιμα και εμπρόθεσμα ασκηθεί, πρέπει, να γίνουν τυπικά δεκτές και να εξεταστούν από ουσιαστική άποψη.

 

Κατά την διάταξη του άρθρου 302 παρ. 1 ΠΚ τιμωρείται με ποινή φυλακίσεως τουλάχιστον τριών μηνών εκείνος που από αμέλεια επιφέρει το θάνατο άλλου. Από το συνδυασμό της διάταξης αυτής με εκείνη του άρθρου 28 ΠΚ, κατά την οποία από αμέλεια πράττει όποιος, από έλλειψη της προσοχής την οποία όφειλε κατά τις περιστάσεις και μπορούσε να καταβάλει, είτε δεν προέβλεψε το αξιόποινο αποτέλεσμα, που προκάλεσε η πράξη του, είτε το προέβλεψε ως δυνατό, πίστεψε όμως ότι δεν θα επερχόταν, προκύπτει ότι, για την θεμελίωση της ανθρωποκτονίας από αμέλεια, απαιτείται να διαπιστωθεί, αφενός ότι ο δράστης δεν κατέβαλε την απαιτούμενη, κατά αντικειμενική κρίση, προσοχή, την οποία οφείλει να καταβάλει κάθε μετρίως συνετός και ευσυνείδητος άνθρωπος, κάτω από τις ίδιες πραγματικές καταστάσεις, με βάση τους νομικούς κανόνες, τις συνήθειες που επικρατούν στις συναλλαγές, την κοινή πείρα, τη λογική και τη συνηθισμένη πορεία των πραγμάτων και αφετέρου ότι είχε τη δυνατότητα να προβλέψει και αποφύγει το αξιόποινο αποτέλεσμα, το οποίο πρέπει να τελεί σε αντικειμενικό αιτιώδη σύνδεσμο με την πράξη ή την παράλειψη. Η παράλειψη, ως έννοια, ενυπάρχει σε κάθε είδος αμέλειας, εφόσον το ένα σκέλος της ευθύνης συνίσταται στη μη καταβολή της προσοχής, δηλαδή σε μία παράλειψη. Όταν όμως η αμέλεια δεν συνίσταται απλώς σε ορισμένη παράλειψη, αλλά σε σύνολο συμπεριφοράς που προηγήθηκε του αποτελέσματος, τότε, για τη θεμελίωση της ανθρωποκτονίας από αμέλεια, ως εγκλήματος που τελείται με παράλειψη, απαιτείται η συνδρομή και των όρων του άρθρου 15 ΠΚ, κατά το οποίο, όπου ο νόμος, για την ύπαρξη αξιόποινης πράξης απαιτεί να έχει επέλθει ορισμένο αποτέλεσμα, η μη αποτροπή του τιμωρείται όπως η πρόκλησή του με   ενέργεια, αν ο υπαίτιος της παράλειψης είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να παρεμποδίσει την επέλευση του αποτελέσματος. Αναγκαία προϋπόθεση της εφαρμογής της διατάξεως αυτής είναι η ύπαρξη ιδιαίτερης (δηλαδή ειδικής και όχι γενικής) νομικής (και όχι ηθικής) υποχρέωσης του υπαιτίου προς ενέργεια, που τείνει στην παρεμπόδιση του αποτελέσματος, για την επέλευση του οποίου ο νόμος απειλεί ορισμένη ποινή. Η ιδιαίτερη αυτή νομική υποχρέωση (προς ενέργεια τείνουσα στην παρεμπόδιση του αποτελέσματος), η οποία δημιουργείται μόνο για τον εμφανιζόμενο ενώπιον της έννομης τάξης ως έχοντα θέση εγγυητή της ασφάλειας του έννομου αγαθού, το οποίο προσβάλλεται με την επέλευση του αποτελέσματος που πρέπει να αποτραπεί, συνιστά πρόσθετο στοιχείο του εγκλήματος που τελείται με παράλειψη, πηγάζει δε είτε από ρητή διάταξη νόμου ή από σύμπλεγμα νομικών καθηκόντων, που συνδέονται με ορισμένη έννομη θέση του υποχρέου ή από σύμβαση ή από ορισμένη προηγούμενη συμπεριφορά του υπαιτίου (ενέργεια ή παράλειψη), από την οποία δημιουργήθηκε ο κίνδυνος επέλευσης του εγκληματικού αποτελέσματος, είτε άλλως από προηγούμενη ενέργεια, από την οποία ως υπαίτιος της παράλειψης αναδέχθηκε εκουσίως την αποτροπή του κινδύνου στο μέλλον, πρέπει δε να αναφέρεται και να αιτιολογείται στην απόφαση, επιπροσθέτως δε και να προσδιορίζεται ο επιτακτικός κανόνας δικαίου από τον οποίο πηγάζει. Περαιτέρω, ενόψει της διάκρισης του άρθρου 28 ΠΚ, το δικαστήριο της ουσίας όταν απαγγέλει καταδίκη για έγκλημα από αμέλεια, πρέπει να εκθέτει στην απόφαση με σαφήνεια ποιο από τα δύο είδη της αμέλειας αυτής συνέτρεξε στην συγκεκριμένη περίπτωση, διότι αν δεν εκτίθεται αυτό με σαφήνεια ή δέχεται και τα δύο, δημιουργείται ασάφεια και αντίφαση, η οποία καθιστά ανέφικτο τον αναιρετικό έλεγχο για την ορθή ή μη εφαρμογή της ουσιαστικής ποινικής διάταξης και ιδρύεται λόγος αναιρέσεως για έλλειψη νόμιμης βάσης εκ του άρθρου 510 παρ. 1 στοιχ. Ε΄ ΚΠΔ. Όταν δε το έγκλημα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια είναι απότοκο συνδρομής αμέλειας πολλών προσώπων, το καθένα από αυτά ενέχεται αυτοτελώς και ανεξαρτήτως των άλλων κατά το λόγο της αμέλειας που επιδείχθηκε από αυτό και εφόσον πάντως το επελθόν αποτέλεσμα τελεί σε αιτιώδη σύνδεσμο προς αυτή. Ενόψει αυτών υπάρχει ποινική ευθύνη του ιατρού για ανθρωποκτονία από αμέλεια ασθενούς στις περιπτώσεις εκείνες όπου το εν λόγω αποτέλεσμα οφείλεται σε παράβαση από αυτόν των κοινώς αναγνωρισμένων κανόνων της ιατρικής επιστήμης, για τους οποίους δεν μπορεί να γεννηθεί αμφισβήτηση και η ενέργειά του ή η παράλειψή του δεν ήταν σύμφωνη με το καθήκον της επιμέλειας που απορρέει από την άσκηση του επαγγέλματός του και ανάγεται σε νομική υποχρέωσή του με επιτακτικούς κανόνες. Η ιδιαίτερη αυτή υποχρέωση του ιατρού να αποτρέψει το αξιόποινο αποτέλεσμα του θανάτου του ασθενούς απορρέει από το νόμο και τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας καθώς και από την εγγυητική θέση αυτού απέναντι στην ασφάλεια της ζωής ή της υγείας του ασθενούς, που δημιουργείται κατά την εκτέλεση της ιατρικής πράξης. Προϋποτίθεται βέβαια ότι συντρέχει και αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της παράλειψης και του αποτελέσματος, η οποία θεωρείται ότι υπάρχει, στην περίπτωση κατά την οποία, αν γινόταν η επιβεβλημένη ενέργεια, η   οποία τελικά δεν έγινε, τότε με πιθανότητα που αγγίζει τα όριά της βεβαιότητας, το συγκεκριμένο εγκληματικό αποτέλεσμα δεν θα είχε επέλθει (βλ. ΑΠ 149/2014, ΑΠ 45/2013, ΑΠ 746/2013, ΑΠ 971/2013, ΑΠ 1034/2013, ΑΠ 1069/2013, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Περαιτέρω, κατά τη διάταξη του άρθρου 24 του ΑΝ 1565/1939 «Κώδικας ασκήσεως ιατρικού επαγγέλματος», που διατηρήθηκε σε ισχύ και μετά την εισαγωγή του ΑΚ με το άρθρο 47 του ΕιΝΑΚ, «Ο ιατρός οφείλει να παρέχη μετά ζήλου, ευσυνειδησίας και αφοσιώσεως την ιατρική αυτού συνδρομήν, συμφώνως προς τις θεμελιώδεις αρχάς της ιατρικής επιστήμης και της κτηθείσης πείρας, τηρών τας ισχύουσας διατάξεις περί διαφυλάξεως των ασθενών και προστασίας των υγειών», ενώ κατά την διάταξη του άρθρου 13 του ιδίου Νόμου «Ο ιατρός πρέπει να ασκεί ευσυνειδήτως το επάγγελμα αυτού και να συμπεριφέρεται τόσο εν τη ενασκήσει του επαγγέλματος, όσον και εκτός αυτού κατά τρόπον αντάξιον της αξιοπρεπείας και εμπιστοσύνης τας οποίας απαιτεί το ιατρικόν επάγγελμα». Εξάλλου, κατά τις διατάξεις των άρθρων 1 παρ. 5, 2 παρ. 1 και 3, 3 παρ. 2, 4 παρ. 2, 8 παρ. 6 και 9 παρ. 4 του Ν.3418/2005 «Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας» οι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται κατά την άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος και την παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας ή τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα και ανεξάρτητα από τον τρόπο ή τη μορφή άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος, ατομικά, ομαδικά ή με τη μορφή ιατρικής εταιρείας, ως ελεύθερο επάγγελμα ή όχι ( άρθρο 1 παρ. 5), η άσκηση της ιατρικής είναι λειτούργημα που αποσκοπεί στη διατήρηση, βελτίωση και αποκατάσταση της σωματικής, πνευματικής και ψυχικής υγείας του ανθρώπου, καθώς και στην ανακούφισή του από τον πόνο (άρθρο 2 παρ. 1), το ιατρικό λειτούργημα ασκείται σύμφωνα με τους γενικά αποδεκτούς και   ισχύοντες κανόνες της ιατρικής επιστήμης. Διέπεται από απόλυτο σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους χωρίς διάκριση φύλου, φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, ηλικίας….. (άρθρο 2 παρ. 3), ο ιατρός ενεργεί με βάση: α) την εκπαίδευση που του έχει παρασχεθεί κατά την διάρκεια των προπτυχιακών του σπουδών, την άσκησή του για την απόκτηση τίτλου ιατρικής ειδικότητας και τη συνεχιζόμενη ιατρική του εκπαίδευση, β) την πείρα και τις δεξιότητες που αποκτά κατά την άσκηση της ιατρικής, και γ) τους κανόνες της τεκμηριωμένης και βασισμένης σε ενδείξεις ιατρικής επιστήμης (άρθρο 3 παρ. 2), ο ιατρός πρέπει να συνεργάζεται αρμονικά με τους συναδέλφους του και το λοιπό προσωπικό και να προβαίνει σε κάθε ενέργεια, προκειμένου να αποφευχθούν ιατρικά λάθη, να εξασφαλισθεί η ασφάλεια των ασθενών…. (άρθρο 4 παρ. 2), όταν ο ιατρός, μετά το πέρας των καθηκόντων του παραδίδει τη φροντίδα του ασθενή του σε άλλον συνάδελφό του, πρέπει να εξασφαλίζει ότι η διαδικασία παράδοσης γίνεται αποτελεσματικά και μετά από ακριβή και σαφή ενημέρωση σχετικά με την κατάσταση, τις ανάγκες του ασθενή και τις υπάρχουσες εκκρεμότητες (άρθρο 8 παρ. 6), ο ιατρός μπορεί να διακόψει την παροχή των υπηρεσιών του, που ήδη προσφέρει στον ασθενή του, για λόγους επιστημονικούς ή προσωπικούς και εφόσον δεν τίθεται σε άμεσο κίνδυνο η υγεία ή η ζωή του τελευταίου. Στην περίπτωση αυτή οφείλει, εφόσον του ζητηθεί, να υποδείξει άλλο συνάδελφό του για την αναπλήρωσή του (άρθρο 9 παρ. 4). Τέλος, από τις διατάξεις των άρθρων 27 επ, 43, 49 σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 57 επ., 250, 321 και 386 επ. ΚΠΔ συνάγεται ότι το δικαστήριο μπορεί να αποφαίνεται μόνο για την πράξη, για την οποία ασκήθηκε από τον εισαγγελέα ποινική δίωξη, όχι δε για κάποια άλλη πράξη, έστω και συναφή. Διαφορετικά παράγεται απόλυτη ακυρότητα κατά το άρθρο 171 παρ. 1 εδ. β΄ ΚΠΔ λόγω ανεπίτρεπτης μεταβολής της κατηγορίας που υπάρχει και όταν η πράξη για την οποία διώχθηκε και με βούλευμα παραπέμφθηκε ο κατηγορούμενος είναι διαφορετική κατά χρόνο, τόπο και λοιπές ιστορικές περιστάσεις τελέσεως, από εκείνη για την οποία καταδικάστηκε ο κατηγορούμενος. Τέτοια όμως ανεπίτρεπτη μεταβολή της κατηγορίας δεν υπάρχει όταν το δικαστήριο προσδιορίζει ακριβέστερα τα πραγματικά περιστατικά που συγκροτούν τον τρόπο τελέσεως της πράξεως και ειδικότερα όταν προσδιορίζει ακριβέστερα, κατά τα προκύψαντα από την αποδεικτική διαδικασία, τα πραγματικά περιστατικά που συνιστούν την αμέλεια του κατηγορουμένου (ΑΠ 1317/2010, ΑΠ 1438/2001, ΑΠ 490/1996, ΑΠ 301/1989 ΑΠ 1061/1983 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

 

Από τις χωρίς όρκο καταθέσεις των πολιτικώς εναγόντων, τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων κατηγορίας και υπερασπίσεως που εξετάστηκαν στο ακροατήριο του Δικαστηρίου τούτου, την ανάγνωση των πρακτικών της πρωτόδικης δίκης καθώς και όλων των εγγράφων που αναφέρονται στα πρακτικά, τις απολογίες των κατηγορουμένων και την όλη αποδεικτική διαδικασία αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Η Β. Κ., ηλικίας 47 ετών, η οποία έπασχε από μηνομητρορραγίες λόγω ινομυωμάτων της μήτρας της, κατά μήνα Μάιο του έτους 2007 επισκέφθηκε, συνοδευόμενη από την αδελφή της και πολιτικώς ενάγουσα Ε. Π., τον πρώτο κατηγορούμενο Π. Μ., ιατρό χειρουργό, Διευθυντή της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ», προκειμένου να αντιμετωπισθεί από τον τελευταίο το άνω πρόβλημα της υγείας της με χειρουργική επέμβαση του είδους της κοιλιακής υστερεκτομής λόγω ινωμιοματώδους μήτρας. Ο ανωτέρω ιατρός απολάμβανε της ιδιαίτερης εμπιστοσύνης τόσο της ανωτέρω ασθενούς όσο και των οικείων αυτής (συζύγου και αδελφής) για την επιτυχή έκβαση της χειρουργικής επέμβασης, καθώς αυτός ήταν γνωστός της αδελφής της ασθενούς και διατελούσε προσωπικός ιατρός αυτής, όσον αφορά την ειδικότητά του, από εικοσαετίας περίπου. Κατά την διάρκεια της επίσκεψης συμφωνήθηκε η ημερομηνία της χειρουργικής επέμβασης, η οποία ορίσθηκε για την 22-6-2007 ημέρα Παρασκευή στην κλινική του ανωτέρω νοσοκομείου. Έτσι στις 21-6-2007 ημέρα Πέμπτη, η ανωτέρω Β. Κ. εισήχθη στη Γυναικολογική Κλινική του ανωτέρω νοσοκομείου, στην οποία υποβλήθηκε σε προεγχειρητικό έλεγχο, κατά τον οποίο διαπιστώθηκε ότι η κατάσταση της υγείας της ήταν από κάθε άποψη (παθολογική και καρδιολογική) φυσιολογική και γι αυτό άλλωστε κρίθηκε από το ιατρικό προσωπικό ότι δεν υπήρχε οποιοδήποτε εμπόδιο, ανασταλτικό της συμφωνηθείσας χειρουργικής επέμβασης. Έτσι την επόμενη ημέρα, ήτοι τις πρωινές ώρες της 22-6-2007, ημέρα Παρασκευή, ο πρώτος κατηγορούμενος, συνεπικουρούμενος από τους βοηθούς του Δ. Τ. και Κ. Κ., ειδικευόμενους ιατρούς, ενήργησε την προαναφερθείσα χειρουργική επέμβαση, παρουσία της ιατρού αναισθησιολόγου Ο. Π., ενώ από το νοσηλευτικό προσωπικό έλαβαν μέρος οι νοσηλεύτριες Κ. Τ. και Κ. Μ. Συγκεκριμένα, υπό γενική αναισθησία, έγινε κοιλιακή υστερεκτομή χωρίς τα εξαρτήματα και λύση των ενδοπεριτοναϊκών συμφύσεων. Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου χορηγήθηκαν στην ασθενή δύο μονάδες αίματος λόγω της προκληθείσας αιμορραγίας στη χειρουργηθείσα περιοχή. Μετά την ανάνηψή της, η ασθενής μεταφέρθηκε στο θάλαμο νοσηλείας αιμοδυναμικά σταθερή και με καλή διούρηση. Το μεσημέρι της ιδίας ημέρας περί ώρα 14:30΄, την επισκέφθηκε ο ενεργήσας την χειρουργική επέμβαση ιατρός και πρώτος κατηγορούμενος Κ. Μ., ο οποίος ενημέρωσε τους οικείους της ( σύζυγο και αδελφή της) για την επιτυχή έκβαση της χειρουργικής επέμβασης. Μάλιστα αυτός επέδειξε στην αδελφή της χειρουργηθείσας Ε. Π. φωτογραφική απεικόνιση της μήτρας της τελευταίας και καθησύχασε αυτήν περί της καλής μετεγχειρητικής πορείας της αδελφής της, της συνέστησε δε να βοηθήσει αυτήν να σηκωθεί το βράδυ. Πράγματι η αδελφή της ασθενούς τις βραδινές ώρες της ιδίας ημέρας επιχείρησε να σηκώσει την αδελφή της Β. Κ. από το κρεβάτι, πλην όμως παρατήρησε ότι η τελευταία αδυνατούσε να πράξει αυτό και επιπλέον παρουσίασε λιποθυμική τάση. Το γεγονός αυτό, καίτοι ανησύχησε την αδελφή της ασθενούς, αυτή προσπάθησε να το δικαιολογήσει στον εαυτό της ως συμβάν της μετεγχειρητικής κατάστασης της ασθενούς. Πέραν όμως της άνω παρατηρηθείσης αδυναμίας της ασθενούς, η τελευταία ήδη από την 15η ώρα της αυτής ημέρας παρουσίασε πυρετική κίνηση, η οποία σημείωσε άνοδο έως τη θερμοκρασία των 37,5 βαθμών κελσίου περί ώρα 18:00΄, οπότε της χορηγήθηκε από τον ειδικευόμενο ιατρό Κ. Χ., ο οποίος εφημέρευε και είχε επικεφαλής τον τρίτο κατηγορούμενο Α. Π., ιατρό χειρουργό, αναπληρωτή Διευθυντή της Κλινικής, και υπεύθυνο του τμήματος νοσηλείας ασθενών, που επίσης εφημέρευε, αντιβιοτική αγωγή   Zinacef, με αποτέλεσμα ο πυρετός να σημειώσει πτώση στα φυσιολογικά επίπεδα θερμοκρασίας (36,8) περί ώρα 3η πρωινή της 23-6-2007. Κατά την πρώτη αυτή μετεγχειρητική ημέρα, ο Γ. Ν., εφημερεύων ειδικευόμενος ιατρός, πραγματοποίησε λήψη αίματος από την ασθενή για τον μετεγχειρητικό έλεγχο της καταστάσεως της υγείας της. Από τις εξετάσεις αίματος που ακολούθησαν διαπιστώθηκε πτώση του αιματοκρίτη στο 26,1, ενώ κατά την αιματολογική εξέταση, κατά την είσοδό της στο νοσοκομείο, ο δείκτης του αιματοκρίτη ανερχόταν στο 36 και εκεί παρέμεινε κατά την έξοδό της από το χειρουργείο, όπου, όπως προαναφέρθηκε, μεταγγίστηκε με δύο μονάδες αίματος προς αναπλήρωση του απολεσθέντος. Για το γεγονός αυτό της πτώσης του αιματοκρίτη οι δύο ειδικευόμενοι ιατροί   Γ. Ν. και Κ. Κ. ενημέρωσαν τον δεύτερο κατηγορούμενο Ε. Σ., ιατρό χειρουργό μαιευτήρα γυναικολόγο και αναπληρωτή Διευθυντή της ανωτέρω Κλινικής, που εφημέρευε, ο οποίος έδωσε εντολή για επανάληψη των εξετάσεων αίματος την επόμενη ημέρα το πρωί. Παράλληλα η κλινική εικόνα της ασθενούς ομοίαζε με αυτήν της προηγούμενης ημέρας μετά τη μεταφορά της από το χειρουργείο στο θάλαμο νοσηλείας με κύρια χαρακτηριστικά την εξάντληση, την αδυναμία εγέρσεως και σταθεροποιήσεως σε οποιαδήποτε στάση (όρθια ή καθιστή), την αδυναμία κινήσεως, το κοιλιακό άλγος, τη δυσφορία, την ανορεξία και την ωχρότητα προσώπου, ενώ συνεχίστηκε η πυρετική διακύμανση από 36,4 έως 37,9. Την επόμενη ημέρα στις 24-6-2007, ημέρα Κυριακή, ο ειδικευόμενος ιατρός Γ. Ν. πραγματοποίησε την προγραμματισθείσα νέα αιμοληψία, σύμφωνα με το αποτέλεσμα της οποίας, το οποίο εξήχθη τις απογευματινές ώρες, η τιμή του αιματοκρίτη ήταν ιδιαίτερα χαμηλή, αφού είχε κατέλθει στο 22,2. Παράλληλα τα προαναφερθέντα συμπτώματα της κλινικής εικόνας της ασθενούς έβαιναν επιδεινούμενα, σύμφωνα με τις καταθέσεις του συζύγου και της αδελφής της ασθενούς, οι οποίοι δεν έκρυβαν πια την ανησυχία τους και το φόβο τους για την έκβαση της υγείας της ασθενούς, γεγονός που ανάγκασε την αδελφή αυτής και πολιτικώς ενάγουσα Ε. Π. να επιχειρήσει να επικοινωνήσει τηλεφωνικώς την 25-6-2007 ημέρα Δευτέρα με τον πρώτο κατηγορούμενο, που είχε ενεργήσει τη χειρουργική επέμβαση, πλην όμως αυτό δεν κατέστη εφικτό, καθόσον από την οικία του την πληροφόρησαν ότι αυτός απουσίαζε στο εξωτερικό και ήταν αδύνατη η επικοινωνία μαζί του. Λόγω της σημαντικής πτώσης του αιματοκρίτη ενημερώθηκε εκ νέου ο δεύτερος κατηγορούμενος Ε. Σ. από τους ειδικευόμενους ιατρούς Γ. Ν. και Κ. Χ., μέσω των οποίων, μεταφέρθηκε στους οικείους της ασθενούς η σύσταση του ανωτέρω κατηγορουμένου να μην ανησυχούν, διότι η πτώση του αιματοκρίτη οφείλεται σε μετεγχειρητική αναιμία. Ο ίδιος δε ως άνω ειδικός ιατρός έδωσε εντολή για μετάγγιση στην ασθενή με δύο μονάδες αίματος, πράγμα που έλαβε χώρα περί ώρα 22:00΄, να γίνει εκκένωση του εντέρου με υποκλισμό, να της χορηγηθούν υγρά (σούπα) από το στόμα και να γίνει αλλαγή στην αντιβίωση σε Zinadol από το στόμα. Παράλληλα ο πυρετός της ασθενούς ανήλθε στο 38,2, συνοδευόμενος με ρίγος, ανθιστάμενος στα αντιπυρετικά. Στις 25-6-2007 ημέρα Δευτέρα ανέλαβε την ευθύνη του τμήματος νοσηλείας των ασθενών της κλινικής ο τρίτος κατηγορούμενος Α. Π. Οι   ειδικευόμενοι ιατροί Π. Κ. και   Β. Π. το απόγευμα της ιδίας ημέρας παρέλαβαν τις πρωινές εξετάσεις αίματος της ασθενούς και βρέθηκε ότι το δείγμα της γενικής αίματος ήταν πήγμα, δηλαδή δείγμα ακατάλληλο, γεγονός για το οποίο ενημερώθηκε ο δεύτερος κατηγορούμενος Ε. Σ., ο οποίος έδωσε εντολή για επανάληψη της εξέτασης αίματος την επόμενη ημέρα το πρωί, καθώς και για αλλαγή της αντιβιοτικής αγωγής από Zinadol σε Berserk δηλαδή σε ενδοφλέβια. Η κατάσταση της υγείας της ασθενούς παρέμεινε αμετάβλητη, με επεισόδια ρίγους λόγω ανόδου του πυρετού στους 38 βαθμούς περί ώρα 24:00΄, ενώ τα προαναφερθέντα συμπτώματα κοιλιακού άλγους, εξαιρετικής αδυναμίας κίνησης, ωχρότητας του προσώπου κτλ παρέμειναν, και παράλληλα παρουσιάσθηκαν εκχυμώσεις στην κοιλιακή χώρα. Το γεγονός αυτό ενέτεινε περαιτέρω την ανησυχία των οικείων της ασθενούς και ιδίως της αδελφής της Ε. Π., η οποία την ίδια ημέρα (25-6-2007) τηλεφώνησε στην ιατρό μικροβιολόγο Σ. Δ. προκειμένου να επισκεφθεί στο νοσοκομείο την ασθενή αδελφή της Β. Κ. και πραγματοποιήσει αιμοληψία για εργαστηριακό έλεγχο, πλην όμως η τελευταία αρνήθηκε για λόγους δεοντολογικούς. Επιπλέον η ανωτέρω αδελφή της ασθενούς τηλεφώνησε στον γνωστό της ιατρό ’. Γ., που ήταν υποδιοικητής στο ανωτέρω νοσοκομείο, να μεσολαβήσει στον δεύτερο κατηγορούμενο Ε. Σ. προκειμένου αυτός να την εξετάσει και να διενεργήσει υπερηχογράφημα κοιλίας η οποιαδήποτε άλλη εξέταση, απαραίτητη για την διαπίστωση της κατάστασης της υγείας της, καθόσον φοβόταν για εσωτερική αιμορραγία. Πράγματι την επόμενη ημέρα στις 26-6-2007 ημέρα Τρίτη, έλαβε χώρα τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του ’. Γ. και του ιατρού Ε. Σ., κατά την οποία ο πρώτος ζήτησε από τον δεύτερο να προβεί σε υπερηχογράφημα κοιλίας. Τέτοια όμως ιατρική πράξη δεν έλαβε χώρα από τον δεύτερο κατηγορούμενο, ο οποίος απλώς περιορίσθηκε σε επίσκεψη της ασθενούς, καθησυχάζοντας τους οικείους της ότι «όλα θα πήγαιναν καλά», και ότι η ασθενής θα ελάμβανε εξιτήριο μετά από δύο ημέρες. Την ίδια ημέρα η τιμή του αιματοκρίτη ανήλθε στο 29,2, χωρίς ωστόσο να επηρεάζεται θετικά η συνολική κλινική εικόνα της ασθενούς η οποία παρουσίαζε τα ίδια συμπτώματα με τις προηγούμενες ημέρες, και να αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά το πρόβλημα με οποιαδήποτε από τις εφαρμοζόμενες έως τότε ιατρικές πράξεις από τους εφημερεύοντες ειδικευμένους ιατρούς Ε. Σ. και Α. Π. (δεύτερο και τρίτο κατηγορούμενους), ενώ ο πυρετός ανήλθε στο 38,7, ο οποίος μάλιστα επισημάνθηκε ειδικά στο φύλλο πορείας της ασθενούς με την επισημείωση «προσοχή στη θερμοκρασία». Το βράδυ της 26ης Ιουνίου 2007 περί ώρα 12:00, ανέλαβε καθήκοντα αποκλειστικής νοσοκόμας της ασθενούς η Μ. Κ., κατά τις καταθέσεις της οποίας η ασθενής Β. Κ. ήταν ωχρή, διαμαρτυρόταν για δύσπνοια, ένιωθε βάρος και πίεση στην κοιλιακή χώρα, παραπονιόταν διαρκώς για αίσθημα βάρους στο επιγάστριο, το οποίο την εμπόδιζε να κοιμηθεί και της προκαλούσε έπειξη προς ούρηση. Επιπλέον, η ασθενής δεν μπορούσε να πάει στην τουαλέτα και, ενώ η ανωτέρω αποκλειστική νοσοκόμα της έδινε το δοχείο νυκτός, αυτή δεν μπορούσε να ουρήσει. Σημειωτέον ότι τα ανωτέρω συμπτώματα η ασθενής τα είχε και πριν, σύμφωνα με τη μαρτυρία της Μ. Κ., η οποία ενημέρωσε τις νοσηλεύτριες για την κακή κατάσταση της υγείας της ασθενούς. Στις 03.00 και 06.00 ώρες το πρωί η θερμομέτρηση έδειξε 36,3 και 36,2 βαθμούς αντίστοιχα. Ο εφημερεύων ιατρός της 26ης/6/2007 Κ. Χ. επισκέφθηκε τα μεσάνυχτα το θάλαμο νοσηλείας της ασθενούς, και, σύμφωνα με τον ίδιο, η κατάσταση της υγείας της ήταν καλή. Περί ώρα 7.35΄ της 27-6-2007 η ασθενής υπέστη καρδιοαναπνευστική ανακοπή και έγινε ανεπιτυχής προσπάθεια καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης από τον εφημερεύοντα ειδικευόμενο ιατρό Κ. Χ., μαζί με τις αναισθησιολόγους Ε. Π. και Μ. Π., και εντέλει επήλθε ο θάνατός της. Ο θάνατος της Β. Κ. επήλθε συνεπεία ενδοκοιλιακής αιμορραγίας μετά από χειρουργική επέμβαση κοιλιακής υστερεκτομής, σύμφωνα με την 1007/28-9-2007 ιατροδικαστική έκθεση της Α. Τ., Ιατροδικαστή, Προϊσταμένης της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Πατρών, η οποία (ενδοκοιλιακή αιμορραγία) προήλθε, κατά την εκτίμησή της από τη χαλάρωση των απολινώσεων των αρτηριακών ή φλεβικών αγγείων, που θεωρείται ως η συνηθέστερη αιτία των μετεγχειρητικών αιμορραγιών, χωρίς ωστόσο να προσδιορίζει τι προκάλεσε τη χαλάρωση αυτή μετεγχειρητικά. Στην εν λόγω ιατροδικαστική έκθεση, ως προς τη νεκροψία – νεκροτομή που έκανε στις 28-6-2007 προκειμένου να γνωματεύσει για την αιτία θανάτου της Β.Κ. αναφέρει: «Σωλήνες κοιλιακής παροχέτευσης, αλλά και ευρήματα ενδεικτικά προηγηθείσης τοποθέτησής τους, αν και αναζητήθηκαν, δεν ανευρέθησαν….. Καρδία : βάρους 300 γρ. περίπου άνευ κακώσεων. Πρόσφατη παθολογοανατομική αλλοίωση, αν και ανεζητήθη, δεν διεπιστώθη. Κατά τη διάνοιξη των στεφανιαίων αγγείων δεν παρετηρήθησαν ουσιώδης αθηρωματικές αλλοιώσεις. Κοιλία : Αιμορραγιακή διαπότιση απάντων των ανατομικών δομών στην περιοχή της επεμβάσεως (υστερεκτομή με διατήρηση των εξαρτημάτων). Εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας παρατηρείται ποσότητα ελευθέρου αίματος ίση με 1600 cm3 περίπου καθώς και αιματοπήγματα βάρους 750 γρ. περίπου, τα οποία παρατηρούνται και μεταξύ των εντερικών ελίκων. Ρήξη μεγάλου αγγείου δεν ανευρέθη. Ράμματα απολινώσεων δεν ανευρέθησαν ελεύθερα………. Νεφροί : εικόνα shok. Ουροδόχος Κύστη : ’νευ ούρων. ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: Η συνηθέστερη αιτία της ενδοκοιλιακής αιμορραγίας μετά από υστερεκτομή ( όταν αποκλεισθεί η ρήξη μεγάλου αγγείου) είναι η χαλάρωση των απολινώσεων αρτηριακών ή φλεβικών αγγείων και η διάχυτη αιμορραγία. Η ανεύρεση των αιματοπηγμάτων συνηγορεί υπέρ της εκδοχής της απώλειας αίματος μεγάλης διάρκειας……». Η ανωτέρω ιατροδικαστής κατέθεσε τόσο πρωτοδίκως όσο και ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου ότι η ως άνω ενδοκοιλιακή αιμορραγία ήταν διαρκής, επήλθε σε δύο φάσεις δηλαδή την 1η μετεγχειρητική ημέρα, και σε μία πιο έντονη φάση την παραμονή του θανάτου, με σαφή ελάττωση μεταξύ της 2ης έως 4ης ημέρας, αποκλειομένης της πιθανότητας μεγάλης, αιφνίδιας, ραγδαίας και κατακλυσμιαίας αιμορραγίας μερικές ώρες πριν από το θάνατο της Β. Κ. Με την εκτίμηση της ανωτέρω ιατροδικαστή συμφωνούν με τις καταθέσεις τους τόσο πρωτοδίκως όσο και ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου οι μάρτυρες Σ. Μ., ιατροδικαστής, και Σ. Κ. ιδιώτης ιατρός χειρουργός, την εκτίμησή τους δε αυτή επιστηρίζουν στο γεγονός ότι κατά τη νεκροψία – νεκροτομή βρέθηκε αιματόπηγμα βάρους 750 γρ. περίπου, το οποίο χρειάσθηκε ορισμένες ημέρες για να οργανωθεί. Την άποψη αυτή δέχεται και ο μάρτυρας Γ. Δ., καθηγητής Γυναικολογίας Μαιευτικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών, με την ειδικότητα του χειρουργού μαιευτήρα, ο οποίος μάλιστα επισημαίνει ότι το οργανωμένο αιματόπηγμα χρειάζεται αρκετές ημέρες για να «λυθεί» από τον οργανισμό του ανθρώπου. Σύμφωνα δε με τους ανωτέρω ιατροδικαστές και τον ιδιώτη ιατρό χειρουργό Σ. Κ., η πτώση του δείκτη του αιματοκρίτη έως το 22,2, ήτοι συνολικά 14 μονάδες από τον δείκτη 36 που η θανούσα είχε όταν εξήλθε του χειρουργείου, σε συνδυασμό με όλα τα υπόλοιπα παραπάνω αναφερθέντα συμπτώματα, που ήταν διαρκή και έντονα στην ασθενή, θα έπρεπε να υποψιάσουν τους κατηγορούμενους θεράποντες ιατρούς Ε. Σ. και Α. Π. για το ότι μπορεί να υπάρχει αιμορραγία και να τους προσανατολίσουν στην ενέργεια των καταλλήλων ιατρικών πράξεων διαπίστωσης της εντάσεώς της και της αντιμετώπισής της, και μια τέτοια ιατρική πράξη αποτελούσε η διενέργεια απεικονιστικού ελέγχου (υπερηχογραφήματος), με τον οποίο αμέσως θα διαπιστωνόταν η ύπαρξη ελεύθερου αίματος και αιματοπηγμάτων εντός του κοιλιακού κίτους και θα προέβαιναν στην αντιμετώπιση της αιμορραγίας με τον ιατρικά ενδεδειγμένο τρόπο, ιδίως με επανεπέμβαση και απολίνωση των αιμορραγούντων φλεβικών ή αρτηριακών αγγείων και δραστική μετάγγιση αίματος. Δεν θα έπρεπε δε να καθησυχάσει τους ανωτέρω κατηγορούμενους το γεγονός ανόδου της τιμής του αιματοκρίτη στις 26-6-2007 στο 29,9, διότι τούτο συνέβη μετά τη μετάγγιση στην ασθενή των δύο μονάδων αίματος, η οποία, όπως χαρακτηριστικά κατέθεσε ο μάρτυρας Σ. Μ. «έδωσε μία ανάσα στην ασθενή». Στην ανωτέρω εκδοχή περί σταδιακής αιμορραγίας εναντιώθηκαν οι μάρτυρες Δ. Ψ. και Κ. Κ., ομότιμος καθηγητής της Ιατροδικαστικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ο πρώτος, και ιατρός αναισθησιολόγος στο Γενικό Νοσοκομείο Αιγίου ο δεύτερος, οι οποίοι υποστήριξαν ότι η αιμορραγία προήλθε από ρήξη μεγάλου αγγείου, το οποίο δεν περιγράφηκε από την ιατροδικαστή, αφού αυτή στην έκθεσή της δεν περιγράφει τι ακριβώς αντίκρυσε στο χειρουργικό πεδίο πέραν της περιγραφής των αγγείων που απολινώθηκαν στην περιοχή των τοιχωμάτων της κοιλίας, και το οποίο (μεγάλο αγγείο) αιμορράγησε τις τελευταίες ώρες πριν από το θάνατο της ασθενούς, όπως τούτο συνήγαγαν από το γεγονός ότι το προαναφερόμενο αιματόπηγμα των 750 γρ., αν είχε δημιουργηθεί από το Σάββατο έως την Κυριακή θα είχε ήδη λυθεί και δεν θα υπήρχε. Υποστήριξαν δε ότι επιστημονικά είναι δυνατόν να δημιουργηθεί αμέσως αιματόπηγμα από τους αντιρροπιστικούς μηχανισμούς του οργανισμού και έφεραν ως παράδειγμα την περίπτωση τραυματία από Τροχαίο, στον οποίο, όταν διακομίζεται στο νοσοκομείο και εισέρχεται αμέσως στο χειρουργείο, ήδη διαπιστώνεται από τον χειρουργό η ύπαρξη αιματοπήγματος και ελεύθερου αίματος. Μία ενδιάμεση εκδοχή περί του θανάτου της ασθενούς διατύπωσε ο μάρτυρας Γ. Δ. Σύμφωνα με τον τελευταίο πράγματι η αιμορραγία ήταν σταδιακή έως την Κυριακή και αιμορράγησε εκ νέου η ασθενής την Τρίτη, πλην όμως ο θάνατός της δεν προήλθε από την αιμορραγία αλλά από πνευματική εμβολή. Και όσον αφορά την εκδοχή της πνευμονικής εμβολής που προβάλλεται ως αιτία θανάτου από τον μάρτυρα Γ. Δ., αυτήν κατηγορηματικά απορρίπτουν οι ιατροδικαστές Α. Τ. και Σ.   Μ., με την αιτιολογία ότι τα έμβολα θα ήταν ορατά στην πρώτη, η οποία, ούσα αυτή που είχε και τη σαφέστερη εικόνα του τι ακριβώς συνέβη στην κοιλία της θανούσης, ουδόλως αμφέβαλε ότι αιτία θανάτου της Β. Κ. είναι η αναφερόμενη στην έκθεσή της ενδοκοιλιακή αιμορραγία. Όσον αφορά δε την εκδοχή της επελθούσας κατακλυσμιαίας αιμορραγίας χρονικά εγγύς του θανάτου της ασθενούς, αυτή επίσης απορρίπτεται, αφού η ανωτέρω ιατροδικαστής Α. Τ. κατηγορηματικά κατέθεσε τόσον πρωτοδίκως όσο και ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου και αναφέρει επίσης στην έκθεσή της ότι «Ρήξη μεγάλου αγγείου δεν ανευρέθη», το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει την αιμορραγία κατά τους ανωτέρω ιατρούς, αν δε εύρισκε οτιδήποτε σχετικό θα το κατέγραφε στην έκθεσή της νεκροψίας – νεκροτομής. Περαιτέρω, όσον αφορά το αίτιο που προκάλεσε την σταδιακή ενδοκοιλιακή αιμορραγία, αυτό, κατά τους παραπάνω αναφερόμενους ιατρούς, μπορούσε να είναι η χαλάρωση των απολινώσεων αρτηριακών ή φλεβικών αγγείων, λόγω υποχώρησης του οιδήματος που δημιουργήθηκε στην περιοχή της τομής, ή λόγω αυξήσεως της πιέσεως του αίματος, όχι όμως και ιατρικό σφάλμα κατά τη χειρουργική επέμβαση, διότι, όπως αναφέρει η ανωτέρω ιατροδικαστής στην έκθεσή της, «Ράμματα απολινώσεων δεν ανευρέθησαν ελεύθερα.   Ρήξη μεγάλου αγγείου δεν ανευρέθη». Αντίθετη εκδοχή για την αιτία που προκάλεσε την ενδοκοιλιακή αιμορραγία διατυπώνουν οι δεύτερος και τρίτος κατηγορούμενοι, υποστηρίζοντας ότι αυτή οφείλεται πράγματι σε ρήξη μεγάλου αγγείου, λόγω της εφαρμογής,

ως μεθόδου αιμόστασης, από τον πρώτο κατηγορούμενο ιατρό χειρουργό Π. Μ. της ηλεκτρικής διαθερμίας (By klamp), την εφαρμογή της οποίας παρατήρησαν οι παραστάντες   στο χειρουργείο ειδικευόμενοι ιατροί Ν. Κ. και Γ. Ν. καθώς και η νοσηλεύτρια (εργαλειοδότρια στο χειρουργείο) Κ. Μ., η οποία κατέθεσε ότι τη μέθοδο αυτή εφάρμοζε ο πρώτος κατηγορούμενος και σε άλλες χειρουργικές επεμβάσεις. Όμως η εκδοχή αυτή δεν επιβεβαιώνεται ούτε από το πρακτικό του χειρουργείου ούτε από την ιατροδικαστική έκθεση της Α. Τ., η οποία επέμενε στις καταθέσεις της ότι, εάν είχε χρησιμοποιηθεί η ανωτέρω μέθοδος αιμόστασης, οπωσδήποτε θα είχε αντιληφθεί τούτο κατά τη νεκροψία – νεκροτομή. Περαιτέρω, οι δεύτερος και τρίτος κατηγορούμενοι, οι οποίοι, ως θεράποντες ιατροί, που ανέλαβαν τη νοσηλεία της Β. Κ. και εφημέρευαν κατά το κρίσιμο διάστημα της νοσηλείας της, αρνούνται ότι επέδειξαν αμελή συμπεριφορά στο μετεγχειρητικό στάδιο, και ισχυρίζονται ότι οι ιατρικές πράξεις που ενήργησαν ήταν οι ενδεδειγμένες επιστημονικά και προσαρμοσμένες στις περιστάσεις και συνθήκες του συγκεκριμένου ιατρικού περιστατικού. Έτσι και σε λήψη αίματος επανειλημμένα προέβησαν και μετάγγιση αίματος πραγματοποίησαν στην ασθενή, όταν ο δείκτης του αιματοκρίτη κατήλθε στο 22,2 και αντιβιοτική αγωγή χορήγησαν, προσαρμόζοντας αυτή κάθε φορά στις ανάγκες του συγκεκριμένου περιστατικού. Ουδεμία όμως πειστική εξήγηση έδωσαν γιατί δεν υπέβαλαν την ασθενή σε απεικονιστικούς ελέγχους ή σε οποιαδήποτε άλλη πρόσφορη διαγνωστική μέθοδο, όταν αντιλαμβάνονταν ότι η σύμφωνη με τη διάγνωσή τους περί μετεγχειρητικής αναιμίας, μάλλον ακολουθούμενη συνολική θεραπευτική αγωγή δεν αντιμετώπιζε τα συμπτώματα και την αιτία τους, όπως κοιλιακό άλγος, ταχύπνοια, ωχρότητα προσώπου, αδυναμία κίνησης, που επέμεναν να ενοχλούν την ασθενή καθόλη τη διάρκεια της νοσηλείας της και προκαλούσαν αρχικά ανησυχία και ακολούθως έντονο φόβο στους οικείους της, οι οποίοι τους ζητούσαν επίμονα να προβούν σε απεικονιστικό έλεγχο (υπερηχογράφημα), με τη μεσολάβηση μάλιστα του προαναφερθέντος ιατρού ’. Γ., πράγμα που μαρτυρά ότι δεν ελάμβαναν σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες των οικείων της ασθενούς από την δυσμενή εξέλιξη της υγείας της, την οποία, μόνοι αυτοί, φαίνεται, ότι αντιλαμβάνονταν. Συνακόλουθα όλων των ανωτέρω, ο θάνατος της Β. Κ. οφείλεται κατ΄ αρχήν σε αμέλεια (μη συνειδητή) του δεύτερου και του τρίτου κατηγορουμένου, οι οποίοι, ως θεράποντες ιατροί, που ανέλαβαν, ως υπεύθυνοι, τη νοσηλεία της ανωτέρω ασθενούς και εφημέρευαν, ο δεύτερος στις 23, 24, 25, 26 και 27/6/2007 και ο τρίτος, υπεύθυνος του Τμήματος νοσηλείας ασθενών, που εφημέρευε στις 22/6/2007, 25/6/2007, 26/6/2007 και 27/6/2007, αν και ήταν υπόχρεοι συνεπεία του επαγγέλματός τους σε ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή, έχοντας τόσο από τις κείμενες διατάξεις περί ιατρικής δεοντολογίας (Ν. 3418/2005) και τα άρθρα 13 και 24 του ΑΝ 1565/1939, «Κώδικας ασκήσεως ιατρικού επαγγέλματος», ως εκ της έννομης θέση τους ως νοσοκομειακών ιατρών σε κρατικό νοσοκομείο, όσο και από την εγγυητική τους θέση απέναντι στην ασφάλεια της ζωής της συγκεκριμένης ασθενούς, ιδιαίτερη νομική υποχρέωση προς παρεμπόδιση του εγκληματικού αποτελέσματος της ανθρωποκτονίας των ασθενών του νοσοκομείου, από αμέλειά τους, δηλαδή από έλλειψη της προσοχής που όφειλαν από τις περιστάσεις και μπορούσαν να καταβάλουν, ως μέσοι συνετοί ιατροί, με την ειδικότητα του χειρουργού μαιευτήρα γυναικολόγου ο καθένας, ενώ γνώριζαν από τον ιατρικό φάκελο της ασθενούς, τις επισκέψεις, την ενημέρωση που είχαν από τους ανωτέρω ειδικευόμενους ιατρούς, και τα πραγματικά περιστατικά για τη χειρουργική επέμβαση και ιδιαίτερα ότι : 1) η αποβιώσασα Β. Κ. προεγχειρητικά είχε συνήθη αιματοκρίτη 40,3 και μετά την αιματολογική εξέταση στο νοσοκομείο και την έξοδό της από το χειρουργείο 36, 2) κατά τη διάρκεια της επέμβασης έλαβε δύο φιάλες αίματος προς αναπλήρωση της απολεσθείσας ποσότητας, 3) ο αιματοκρίτης είχε πτώση την επόμενη ημέρα (23-6-2007) της εγχείρησης σε 26,1 και την μεθεπόμενη (24-6-2007) σε 22,2, όταν το κατώτατο όριο των φυσιολογικών τιμών είναι τουλάχιστον 36,   δηλωτικό και απόδειξη απώλειας μεγάλης ποσότητας αίματος και επικίνδυνης αιμορραγίας που απαιτούσε άμεση αντιμετώπιση, 4) μετά την χορήγηση στις 24/6/2007 δύο φιαλών αίματος, ο νέος και κρίσιμος αιματολογικός έλεγχος στις 25-6-2007 υπήρξε απρόσφορος και αδύνατος, αφού το αποτέλεσμα αυτού ήταν πήγμα, γεγονός που έπρεπε να ανησυχήσει ιδιαιτέρως τους κατηγορουμένους, δεδομένης και της απώλειας αίματος των δύο προηγούμενων ημερών και που επέβαλε σ΄ αυτούς να σπεύσουν αμέσως σε επανέλεγχο και με   επαναλαμβανόμενες αιμοληψίες ανά τρίωρο, έτσι ώστε να διερευνηθεί και διαπιστωθεί ευχερώς η ύπαρξη και η ένταση της αιμορραγίας, σε σύγκριση των αποτελεσμάτων των διαδοχικών αιμοληψιών, 5) στις 26-6-2007 η τιμή του αιματοκρίτη ήταν 29,2 και τα λευκά αιμοσφαίρια ήταν 11.000, αντί των φυσιολογικών τιμών 4.000 – 10.000, 6) ο πυρετός επέμενε, γεγονός που υποδηλώνει την ύπαρξη εστίας μόλυνσης, 7) ο πυρετός σημείωσε αιφνίδια παύση από 38,3 (στις 9 μμ. της 26-6-2007), σε 36,8 (στις 12 το μεσον.) και 36,3 (στις 3 π.μ της 27-6-2007) και 36,2 (στις 6 π.μ της ιδίας ημέρας), και 8) η κλινική εικόνα της ασθενούς καθόλη τη διάρκεια της νοσηλείας της χαρακτηριζόταν από αδυναμία κίνησης, όρθιας ή καθιστής στάσης, έντονη επιθυμία κατάκλισης και διάθεση υπνηλίας, πόνους στην περιοχή της επέμβασης, ωχρότητα προσώπου, δυσφορία, ταχύπνοια και εκχυμώσεις στην κοιλιακή χώρα, παρά τα ανωτέρω δεδομένα, τα οποία αποτελούσαν σαφή στοιχεία ταχείας αρνητικής εξέλιξης της κατάστασης της υγείας της ασθενούς, η οποία σημειωτέον ήταν μία πολύ ζωντανή και υγιής γυναίκα, σχετικά μικρής ηλικίας, τα οποία (ως άνω δεδομένα) εγκυμονούσαν κίνδυνο για τη ζωή της, ο οποίος επιβεβαιώθηκε από τον επελθόντα θάνατό της, οι ανωτέρω κατηγορούμενοι, κατά παράβαση του αντικειμενικά επιβαλλόμενου καθήκοντος επιμέλειας που απορρέει από την άσκηση του επαγγέλματός τους, αλλά και των κανόνων της ιατρικής επιστήμης, τέχνης και εμπειρίας, παρέλειψαν : α) να αξιολογήσουν ορθά την προαναφερθείσα κλινική εικόνα της ασθενούς καθόλη τη διάρκεια της νοσηλείας της σε συνδυασμό και με τα αιματολογικά ευρήματα των εξετάσεών της και ειδικότερα την κατακόρυφη, πολύ κάτω των ελάχιστων φυσιολογικών τιμών, πτώση της τιμής του αιματοκρίτη (26,1 στις 23-6-2007 και 22,2 στις 24-6-2007, την δε 25-6-2007 πήγμα), που αποτελούσαν σαφείς ενδείξεις και συμπτώματα της απώλειας αίματος. Η ύπαρξη αιμορραγίας στις δύο πρώτες μετεγχειρητικές ημέρες αποδεικνύεται και επιβεβαιώνεται πέραν των χαμηλών τιμών του αιματοκρίτη και από την ανεύρεση αιμοπηγμάτων βάρους 750 γρ. κατά τη νεκροψία – νεκροτομή. Εάν οι κατηγορούμενοι είχαν αξιολογήσει την κλινική εικόνα της ασθενούς και κυρίως τα εργαστηριακά ευρήματα και είχε εκτιμηθεί η πτώση του αιματοκρίτη ως δηλωτική αιμορραγίας και είχε αντιμετωπισθεί ιατρικώς αυτή, θα είχε αποφευχθεί η συνέχιση της αιμορραγίας και αυτή της τελευταίας ημέρας 26/6/2007 και ο συνεπεία αυτής επελθών θάνατός της. 2) να υποβάλλουν αμέσως την ασθενή σε απεικονιστικό έλεγχο (ακτινοσκόπηση, υπερηχογράφημα, αξονική και μαγνητική τομογραφία, σπινθηρογράφημα κτλ.) ή σε οποιαδήποτε άλλη διαγνωστική μέθοδο, πρόσφορη για τη διάγνωση της αρνητικής εξέλιξης της νοσηλείας της και προπαντός της αιμορραγίας και τυχόν εστίας μόλυνσης. Οι άνω απεικονιστικοί έλεγχοι επιβαλλόταν να είναι καθημερινοί και επαναλαμβανόμενοι, κάθε τρείς ώρες σε όλη τη διάρκεια της νοσηλείας της και ιδίως από την επόμενη ημέρα της εγχειρήσεως, όταν διαπιστώθηκε για πρώτη φορά η μεγάλη πτώση του αιματοκρίτη, οπότε οι κατηγορούμενοι αξιολογώντας τα κλινικά   δεδομένα και τα εργαστηριακά ευρήματα θα έπρεπε με βεβαιότητα να διαπιστώσουν την ύπαρξη εσωτερικής αιμορραγίας. Εάν γινόταν απεικονιστικός έλεγχος ακόμη και την 26-6-2007, η   ασθενής Βασιλική Καρύδη θα σωζόταν, αφού, όπως προκύπτει από τη συνταχθείσα ιατροδικαστική έκθεση, κατά τη νεκροψία – νεκροτομή διαπιστώθηκε αιμορραγική διαπότιση απάντων των ανατομικών   δομών στην περιοχή της επέμβασης (υστερεκτομή με διατήρηση των εξαρτημάτων) και εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας παρατηρείται ποσότητα ελεύθερου αίματος ίση με 1600 cm3   περίπου, η ύπαρξη δε της μεγάλης αυτής ποσότητας ελεύθερου αίματος, πρόσφατου αίματος, αποδεικνύει ότι την ημέρα αυτή, τελευταία της ζωής της ασθενούς, υπήρξε μεγάλη αιμορραγία, την οποία οι ανωτέρω κατηγορούμενοι ουδόλως διερεύνησαν. 3) να προβούν σε καθημερινούς και επαναλαμβανόμενους, ανά τρίωρο, αιματολογικούς ελέγχους του αιματοκρίτη της ασθενούς, σε όλη τη διάρκεια της νοσηλείας της, ιδιαίτερα δε μετά τη μετάγγιση σ΄ αυτήν δύο φιαλών αίματος που έγινε στις 23-6-2007, μετά τη διαπίστωση της κατακόρυφης πτώσης του αιματοκρίτη, και 4) να προβούν στην αντιμετώπιση της αιμορραγίας με τον ιατρικά ενδεδειγμένο τρόπο, ιδίως με επανεπέμβαση και απολίνωση των αιμορραγούντων φλεβικών ή αρτηριακών αγγείων και δραστική μετάγγιση αίματος στην ασθενή, με τις οποίες, με βεβαιότητα, έστω και τις τελευταίες ημέρες της νοσηλείας της, 26-6-2007 και 27-6-2007, θα είχε αποφευχθεί ο θάνατός της. Αποτέλεσμα των συνδεδεμένων ως άνω παραλείψεων των κατηγορουμένων ήταν να συνεχισθεί η ενδοκοιλιακή αιμορραγία της ασθενούς, η οποία είχε αρχίσει μετά τη χειρουργική επέμβαση, καθόλη τη διάρκεια της νοσηλείας της και μέχρι το θάνατό της στις 27/6/2007, αποτέλεσε δε αυτή (αιμορραγία) την μόνη ενεργό αιτία του θανάτου της. Έτσι οι ανωτέρω κατηγορούμενοι με τις προδιαληφθείσες παραλείψεις τους και την εν γένει αμελή συμπεριφορά τους συνετέλεσαν στην επέλευση του θανάτου της ασθενούς Β. Κ. στις 27-6-2007. Επομένως, οι ανωτέρω κατηγορούμενοι πρέπει να κηρυχθούν ένοχοι για την αξιόποινη πράξη της ανθρωποκτονίας από αμέλεια, που τους αποδίδεται, όπως ορίζεται στο διατακτικό. Τέλος, αναφορικά με την ποινική ευθύνη του πρώτου κατηγορουμένου Π. Μ., ιατρού χειρουργού, μαιευτήρα γυναικολόγου, Διευθυντή της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ» από τα ίδια ως άνω αποδεικτικά μέσα αποδείχθηκαν τα ακόλουθα : Ο ανωτέρω κατηγορούμενος, όπως προαναφέρθηκε, απολάμβανε της εμπιστοσύνης της ασθενούς και των οικείων της και για το λόγο ακριβώς αυτόν επιλέχθηκε για να ενεργήσει την χειρουργική επέμβαση στην ασθενή Β. Κ. Σ΄ αυτόν λοιπόν η ανωτέρω ασθενής και οι οικείοι της απέβλεπαν τόσο για την επιμελή και επιτυχή διενέργεια της συγκεκριμένης ιατρικής πράξης, όσο και για την παρακολούθηση της πορείας της κατά το μετεγχειρητικό στάδιο. Σύμφωνα με την ιατροδικαστική έκθεση έγινε lege artis η συρραφή των κοιλιακών τοιχωμάτων και ράμματα απολινώσεων δεν βρέθηκαν ελεύθερα. Επίσης, το σύνολο των ιατρών που εξετάστηκαν ως μάρτυρες κατέθεσαν ότι ο ανωτέρω κατηγορούμενος συμμορφώθηκε, κατά την επέμβαση, με τους κοινώς αναγνωρισμένους κανόνες που ισχύουν στη γενική χειρουργική και στην ειδικότητά του. Επομένως, καθίσταται αμφίβολη η απόδοση ποινικής ευθύνης στον ανωτέρω κατηγορούμενο όσον αφορά στη διάπραξη διεγχειρητικώς ιατρικού σφάλματος προκαλέσαντος από μόνο του την επελθούσα μετεγχειρητικά αιμορραγία. Περαιτέρω, η παράλειψη εκ μέρους του ανωτέρω κατηγορούμενου τοποθέτησης στη χειρουργηθείσα ασθενή σωλήνα κοιλιακής παροχέτευσης, δεν αποτελεί έλλειψη συμμόρφωσής του με τους κοινώς αναγνωρισμένους κανόνες της ιατρικής επιστήμης, ώστε να θεωρηθεί παράλειψη κατά τη χειρουργική επέμβαση της επιβαλλόμενης κατ΄ αντικειμενική κρίση προσοχής, την οποία ο κατηγορούμενος όφειλε να καταβάλλει, αλλά συνειδητή επιλογή του τελευταίου, ο οποίος έλαβε υπόψη του ότι είχε λάβει χώρα πλήρης αιμόσταση. Εξάλλου, σύμφωνα με τις καταθέσεις όλων των μαρτύρων ιατρών, η τοποθέτηση παροχέτευσης δεν είναι ιατρικώς επιβεβλημένη και υποχρεωτική ιατρική πράξη σε επεμβάσεις κοιλιακής υστερεκτομής, αλλά συνηθισμένη και χρήσιμη ιατρική πράξη, δια της οποίας μπορεί να γίνει έγκαιρα αντιληπτή μία αιμορραγία, ενώ κατά τη βιβλιογραφία, οι ενδείξεις για την τοποθέτηση παροχέτευσης στην κοιλιακή κοιλότητα ή στο κοιλιακό τοίχωμα είναι η ανεπαρκής αιμόσταση, φλεγμονή και επέμβαση στο ουροποιητικό σύστημα καθώς και στο έντερο, ενώ η τοποθέτηση παροχέτευσης, σύμφωνα με την ιατροδικαστή Α. Τ. και τον ιατρό Σ. Κ. αλλά και τον ίδιο τον κατηγορούμενο μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές, καθόσον αποτελεί πύλη εισόδου μικροβίων και αιτία πρόκλησης τρώσης αγγείου. Περαιτέρω, αναφορικά με την ποινική ευθύνη του ανωτέρω κατηγορουμένου κατά το μετεγχειρητικό στάδιο πρέπει να σημειωθούν τα ακόλουθα : Ο κατηγορούμενος στις 23-6-2007, ημέρα Σάββατο, μία ημέρα δηλαδή μετά τη χειρουργική επέμβαση, αναχώρησε από την Πάτρα για εκπαιδευτικό ταξίδι στο Λονδίνο προκειμένου να συμμετάσχει σε επιστημονικό συνέδριο του ROYAL COLLEGE με θέμα «Χειρουργική αποκατάσταση πυελικού εδάφους» που διεξήχθη από τις 25-6-2007 έως και 28-6-2007. Για την απουσία του αυτή ουδόλως ενημέρωσε την ασθενή και τους οικείους της, όπως δε κατέθεσαν ο σύζυγος αυτής και πολιτικώς ενάγων Γ. Α. όσο και η αδελφή της και πολιτικώς ενάγουσα Ε. Π., αν ο κατηγορούμενος τους είχε ενημερώσει ότι επρόκειτο να αναχωρήσει στο εξωτερικό αμέσως μετά τη χειρουργική επέμβαση, δεν θα συναινούσαν τόσο αυτοί όσο και η ασθενής στην πραγματοποίηση της χειρουργικής επέμβασης. Έπρεπε λοιπόν ο ανωτέρω κατηγορούμενος, εφόσον ανέλαβε την ευθύνη της παρακολούθησης της πορείας της ασθενούς κατά το μετεγχειρητικό στάδιο, χωρίς μάλιστα να ενημερώσει την ασθενή για την πρόθεσή του να απουσιάσει στο εξωτερικό, να παραμείνει στη θέση του και να παρακολουθεί την μετεγχειρητική πορεία της ασθενούς του, διότι ήταν και αυτός θεράπων ιατρός της, αναγκαίως και για το μετεγχειρητικό στάδιο, ιδιότητα, η οποία δεν αναιρείται από το γεγονός ότι βάσει του προγράμματος εφημεριών της ανωτέρω Κλινικής, έπρεπε να παρακολουθούν την πορεία της ασθενούς, που χειρούργησε, οι λοιποί συγκατηγορούμενοί του. Η ιδιότητα δε αυτή του θεράποντος ιατρού δεν κατέστη ανενεργή για τον ανωτέρω ιατρό, διότι αντικείμενο της ευθύνης του χειρουργού και εν προκειμένω του πρώτου κατηγορουμένου είναι η καλή έκβαση της χειρουργικής επέμβασης, στην οποία περιλαμβάνεται εκτός από τον προεγχειρητικό έλεγχο και το στάδιο της χειρουργικής επέμβασης, και το μετεγχειρητικό στάδιο, που αποτελούν μία ολότητα που οργανώνεται και κατευθύνεται από τον χειρουργό (βλ. ’γκυ Λιούρδη, Ιατρική Ποινική Ευθύνη, σελ. 53 επ. ΑΠ 971/2013 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Επομένως, ο ανωτέρω κατηγορούμενος, ως χειρουργός ιατρός που διενήργησε την επέμβαση, ήταν θεράπων ιατρός της άνω ασθενούς Β. Κ., που χειρούργησε στις 22-6-2007, αναγκαίως και για το μετεγχειρητικό στάδιο. Έτσι ο κατηγορούμενος αυτός ελέγχεται για κάθε ενέργεια ή παράλειψή του, υπό την ανωτέρω ιδιότητά του, ως προς την παρακολούθηση της πορείας της εν λόγω ασθενούς και μετά την εγχείρηση, δηλαδή εάν ενήργησε την ακολουθητέα ιατρική αγωγή και τις επιβαλλόμενες εξετάσεις ή άλλες επεμβατικές ιατρικές πράξεις προς αντιμετώπιση της παρενέργειας ή επιπλοκής που θα ήταν κίνδυνος να επιφέρει βλάβη της υγείας της χειρουργηθείσας ασθενούς, όπως κάθε μέσος συνετός ιατρός χειρουργός της ειδικότητάς του θα έπραττε υπό τις ίδιες περιστάσεις, όντας σε γνώση του ιστορικού της ασθενούς και έχοντας τη δυνατότητα και την εμπειρία να προβλέψει τα δυσμενή συμπτώματα που εμφανίζουν ασθενείς, υποβαλλόμενοι σε τέτοια χειρουργική επέμβαση, εφόσον η αντίστοιχη ενέργεια ή παράλειψή του δεν ήταν σύμφωνη με το αντικειμενικώς επιβαλλόμενο καθήκον επιμέλειας, που απορρέει   από την άσκηση του επαγγέλματός του και ανάγεται σε νομική υποχρέωσή του με τους επιτακτικούς κανόνες που αναφέρονται στη μείζονα σκέψη της παρούσας (βλ. ΑΠ 971/2013 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Ειδικότερα στον πρώτο κατηγορούμενο αποδίδεται ότι αυτός, ως ιατρός χειρουργός, έχοντας αναλάβει την κατάσταση της υγείας της ασθενούς Β. Κ., υπέβαλε αυτήν σε χειρουργική επέμβαση κοιλιακής υστερεκτομής και παρότι αυτή μετεγχειρητικά παρουσίασε τα παραπάνω αναφερόμενα συμπτώματα, τα οποία δεν αντιμετώπισαν αποτελεσματικά οι συγκατηγορούμενοι συνάδελφοί του, όπως αναλυτικά προεκτέθηκε, απουσίασε παρατύπως από τη θέση του στο ανωτέρω νοσοκομείο από 25-6-2007 έως και 28-6-2007, καθώς δεν είχε λάβει άδεια από την αρμόδια Υπηρεσία για την απουσία του στο   Λονδίνο για την παρακολούθηση του συνεδρίου (η σχετική αίτησή του στο Γραφείο Προσωπικού κατατέθηκε έξι (6) ημέρες μετά το θάνατο της ασθενούς), όπως τούτο προκύπτει από το πόρισμα της διαταχθείσας ΕΔΕ, για τα αίτια θανάτου της Β. Κ. και τον καταλογισμό τυχόν ευθυνών στους θεράποντες ιατρούς, που συνέταξε ο διενεργήσας την ΕΔΕ Α. Δ., ούτε άφησε ανοικτό κάποιο δίαυλο επικοινωνίας με τους οικείους της ασθενούς ή τους εφημερεύοντες ιατρούς προκειμένου να του μεταφέρουν αυτοί πληροφορίες αναφορικά με την εξέλιξη της υγείας της ασθενούς και να ζητήσουν τη γνώμη του ως θεράποντος ιατρού. Τούτο είχε ως συνέπεια την μη εκπλήρωση της υποχρεώσεώς του έναντι της ασθενούς, που χειρούργησε, για παρακολούθησή της κατά το μετεγχειρητικό στάδιο και αμέσου επεμβάσεώς του για να λάβει τα κατάλληλα μέτρα προς αντιμετώπιση της ως άνω δυσμενούς εξέλιξης στην κατάσταση της υγείας της, που είχε ως συνέπεια το θάνατό της και που ο ίδιος ομολογεί ότι αν βρισκόταν στο νοσοκομείο θα εφάρμοζε την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή, δηλαδή θα υπέβαλε την ασθενή σε υπερηχογράφημα, εκτιμώντας την κλινική της εικόνα, τα συμπτώματα που εμφάνιζε και τη μεγάλη πτώση του αιματοκρίτη στις επόμενες δύο ημέρες μετά την επέμβαση, διότι σ΄ αυτόν ήταν ήδη γνωστό τόσο το γεγονός της απώλειας αίματος στο χειρουργείο, όσο και ο δείκτης του αιματοκρίτη της ασθενούς μετά την αναπλήρωση, με μετάγγιση, της απολεσθείσας ποσότητας αίματος. Τούτο δε έχει σημασία καθόσον έτσι θα υπολόγιζε ασφαλέστερα το μέγεθος της απώλειας αίματος, ως ανωτέρω αναφέρθηκε, γεγονός που θα τον καθοδηγούσε στην ορθή διάγνωση περί υπάρξεως ενδοκοιλιακής αιμορραγίας και εντεύθεν θα ενεργούσε τις προσήκουσες ιατρικές εξετάσεις και επεμβατικές πράξεις, όπως η είσοδος της ασθενούς στο χειρουργείο για την αποτροπή της εξέλιξης της αιμορραγίας και την αποφυγή ως εκ τούτου του θανάτου της εκ της ως άνω αιτίας. Δεν υπάρχει δε αμφιβολία ότι ο ανωτέρω κατηγορούμενος μπορούσε να προβλέψει, ως ιατρός χειρουργός μεγάλης εμπειρίας, όπως τούτο μαρτυρά και ο βαθμός του Διευθυντή της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής που κατείχε, το ενδεχόμενο μετεγχειρητικής αιμορραγίας, καθόσον δεν είναι σπάνια η εν λόγω επιπλοκή σε τέτοιου είδους χειρουργικές επεμβάσεις και όπως κατέθεσε ο ιατρός Σ. Κ. μπορεί ο μέσος συνετός ιατρός να την προβλέψει, χαρακτήρισε δε το ενδεχόμενο της επιπλοκής αυτής ως «τον εφιάλτη των χειρουργών». Ενόψει όλων των ανωτέρω, ο θάνατος της Β. Κ. επήλθε και από μη συνειδητή αμέλεια του πρώτου κατηγορουμένου, ο οποίος, ως θεράπων ιατρός της   ανωτέρω ασθενούς, την οποία χειρούργησε στις 22-6-2007 για αφαίρεση μήτρας (κοιλιακή υστερεκτομή), αναγκαίως και για το μετεγχειρητικό στάδιο, αν και ήταν υπόχρεος συνεπεία του επαγγέλματός του σε ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή, έχοντας, τόσο από τις κείμενες διατάξεις περί ιατρικής δεοντολογίας (Ν.3418/2005) και τα άρθρα 13 και 24 του ΑΝ 1565/1939 «Κώδικας ασκήσεως ιατρικού επαγγέλματος», ως εκ της έννομης θέσης του ως νοσοκομειακού ιατρού σε κρατικό νοσοκομείο, όσο και από την εγγυητική του θέση απέναντι στην ασφάλεια της ζωής της ανωτέρω ασθενούς, ιδιαίτερη νομική υποχρέωση προς παρεμπόδιση του εγκληματικού αποτελέσματος της ανθρωποκτονίας των ασθενών του νοσοκομείου, από έλλειψη της προσοχής που όφειλε από τις περιστάσεις και μπορούσε να καταβάλει, ως μέσος συνετός ιατρός με την ειδικότητα του χειρουργού ιατρού, μαιευτήρα γυναικολόγου, όντας σε γνώση του ιστορικού της ανωτέρω ασθενούς καθώς και του γεγονότος της απώλειας αίματος στο χειρουργείο και του δείκτη του αιματοκρίτη αυτής μετά την αναπλήρωση με μετάγγιση της απωλεσθείσας ποσότητας αίματος, και έχοντας την δυνατότητα και εμπειρία να προβλέψει, λόγω της επιστημονικής του επάρκειας και των γνώσεών του, το ενδεχόμενο πρόκλησης μετεγχειρητικής αιμορραγίας, που εμφανίζουν ασθενείς ως πιθανή επιπλοκή σε τέτοιου είδους χειρουργικές επεμβάσεις, εν τούτοις αυτός, αμέσως μετά τη χειρουργική επέμβαση, ουδόλως ασχολήθηκε με την όλη μετεγχειρητική πορεία της ανωτέρω ασθενούς, ως όφειλε, και χωρίς να ενημερώσει την ίδια αλλά και τους οικείους της δεν εμφανίσθηκε καθόλου στην Κλινική σε όλη τη διάρκεια της νοσηλείας της, απουσιάζοντας παράτυπα σε ιατρικό συνέδριο στο εξωτερικό (από 25-6-2007 έως και 28-6-2007). Τούτο είχε ως συνέπεια τη μη εκπλήρωση της έναντι της ανωτέρω ασθενούς υποχρεώσεώς του για παρακολούθηση της πορείας της κατά το μετεγχειρητικό στάδιο και άμεσης επεμβάσεώς του για να ενεργήσει την κατάλληλη ιατρική αγωγή, εκτιμώντας την κλινική εικόνα της ασθενούς, τα   συμπτώματα που εμφάνιζε (αδυναμία κίνησης, όρθιας ή καθιστής στάσης, έντονη επιθυμία κατάκλισης, και διάθεση υπνηλίας, πόνους στην περιοχή της επέμβασης, ωχρότητα προσώπου, δυσφορία, ταχύπνοια και εκχυμώσεις στην κοιλιακή χώρα) και τη μεγάλη πτώση της τιμής του αιματοκρίτη τις επόμενες δύο ημέρες μετά την επέμβαση (23-6-2007 τιμή 26,1 και 24-6-2007 τιμή 22,2), και επιπλέον τις επιβαλλόμενες εξετάσεις βάσει των οποίων θα κατέληγε στην ορθή διάγνωση περί υπάρξεως ενδοκοιλιακής αιμορραγίας και εντεύθεν θα προέβαινε στην αντιμετώπιση αυτής με τον ιατρικά ενδεδειγμένο τρόπο, όπως με επανεπέμβαση και απολίνωση   των αιμορραγούντων φλεβικών ή αρτηριακών αγγείων και δραστική μετάγγιση αίματος στην ασθενή, με τις οποίες με βεβαιότητα θα είχε αποφευχθεί ο θάνατός της. Έτσι η ως άνω αμελής συμπεριφορά του ανωτέρω κατηγορουμένου, συνιστάμενη στην προαναφερθείσα παράλειψή του δράσης εκ μέρους του, συνδέεται αιτιωδώς με το θάνατο της Β. Κ., που συνέβη στις 27-6-2007. Επομένως, πρέπει να κηρυχθεί ένοχος και ο πρώτος κατηγορούμενος για την πράξη της ανθρωποκτονίας από αμέλεια, για την οποία κατηγορείται, όπως ορίζεται στο διατακτικό.

 

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

 

ΔΙΚΑΖΟΝΤΑΣ παρόντες τους κατηγορούμενους: 1. Π. Μ. του Κ., που γεννήθηκε το έτος 1941 στον ’γιο Γεώργιο Μεσολογγίου, κάτοικο Ρίου Πατρών (…….. …), 2. Ε. Σ. του Η. και της Α., που γεννήθηκε το έτος 1950 στην Αθήνα, κάτοικο Πατρών (……… …) Και 3. Α. – Α. Π. του Π. και της Μ., που γεννήθηκε το έτος 1952 στην Πολωνία, κάτοικο Πατρών (………..).

 

ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά, την υπ΄ αριθμ. 325/2013 έφεση του Εισαγγελέα Εφετών Πατρών και τις υπ΄ αριθμ. 316 και 320/2013 εφέσεις των 2ου και 3ου κατηγορουμένων, αντίστοιχα, κατά της υπ΄ αριθμ. 1880/2013 απόφασης του Α΄ Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πατρών.

 

ΚΗΡΥΣΣΕΙ   τον πρώτο κατηγορούμενο Π. Μ. του Κ., ένοχο του ότι : Στην Πάτρα στις 27-6-2007 από αμέλειά του, δηλαδή από έλλειψη της προσοχής, την οποία όφειλε κατά τις περιστάσεις και μπορούσε να καταβάλει επέφερε το θάνατο της Β. Κ., χωρίς να προβλέψει το αξιόποινο αποτέλεσμα, που παράχθηκε από την παρακάτω πράξη του, αν και είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να παρεμποδίσει την επέλευση του αποτελέσματος αυτού και παρά το γεγονός ότι συνεπεία του επαγγέλματός του ήταν υπόχρεος σε ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή. Ειδικότερα ως ιατρός χειρουργός, Διευθυντής της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Παρών «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ», και θεράπων ιατρός της ανωτέρω ασθενούς Β. Κ., την οποία χειρούργησε στις 22-6-2007 για αφαίρεση μήτρας (κοιλιακή υστερεκτομή), αναγκαίως και για το μετεγχειρητικό στάδιο, αν και ήταν υπόχρεος συνεπεία του επαγγέλματός του σε ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή, έχοντας, τόσο από τις κείμενες διατάξεις περί ιατρικής δεοντολογίας (Ν.3418/2005) και τα άρθρα 13 και 24 του ΑΝ 1565/1939 «Κώδικας ασκήσεως ιατρικού επαγγέλματος», ως εκ της έννομης θέσης του ως νοσοκομειακού ιατρού σε κρατικό νοσοκομείο, όσο και από την εγγυητική του θέση απέναντι στην ασφάλεια της ζωής της ανωτέρω ασθενούς, ιδιαίτερη νομική υποχρέωση προς παρεμπόδιση του εγκληματικού αποτελέσματος της ανθρωποκτονίας των ασθενών του νοσοκομείου, από έλλειψη της προσοχής που όφειλε από τις περιστάσεις και μπορούσε να καταβάλει, ως μέσος συνετός ιατρός με την ειδικότητα του χειρουργού ιατρού, μαιευτήρα γυναικολόγου, όντας σε γνώση του ιστορικού της ανωτέρω ασθενούς καθώς και του γεγονότος της απώλειας αίματος στο χειρουργείο και του δείκτη του αιματοκρίτη αυτής μετά την αναπλήρωση με μετάγγιση της απολεσθείσας ποσότητας αίματος, και έχοντας την δυνατότητα και εμπειρία να προβλέψει, λόγω της επιστημονικής του επάρκειας και των γνώσεών του, το ενδεχόμενο πρόκλησης μετεγχειρητικής αιμορραγίας, που εμφανίζουν ασθενείς ως πιθανή επιπλοκή σε τέτοιου είδους χειρουργικές επεμβάσεις, εν τούτοις αυτός, αμέσως μετά τη χειρουργική επέμβαση, ουδόλως ασχολήθηκε με την όλη μετεγχειρητική πορεία της ανωτέρω ασθενούς, ως όφειλε, και χωρίς να ενημερώσει την ίδια αλλά και τους οικείους της δεν εμφανίσθηκε καθόλου στην Κλινική σε όλη τη διάρκεια της νοσηλείας της, απουσιάζοντας παράτυπα σε ιατρικό συνέδριο στο εξωτερικό (από 25-6-2007 έως και 28-6-2007). Τούτο είχε ως συνέπεια τη μη εκπλήρωση της έναντι της ανωτέρω ασθενούς υποχρεώσεώς του για παρακολούθηση της πορείας της κατά το μετεγχειρητικό στάδιο και άμεσης επεμβάσεώς του για να ενεργήσει την κατάλληλη ιατρική αγωγή, εκτιμώντας την κλινική εικόνα της ασθενούς, τα   συμπτώματα που εμφάνιζε (αδυναμία κίνησης, όρθιας ή καθιστής στάσης, έντονη επιθυμία κατάκλισης, και διάθεση υπνηλίας, πόνους στην περιοχή της επέμβασης, ωχρότητα προσώπου, δυσφορία, ταχύπνοια και εκχυμώσεις στην κοιλιακή χώρα) και τη μεγάλη πτώση της τιμής του αιματοκρίτη τις επόμενες δύο ημέρες μετά την επέμβαση (23-6-2007 τιμή 26,1 και 24-6-2007 τιμή 22,2) και επιπλέον τις επιβαλλόμενες εξετάσεις βάσει των οποίων θα κατέληγε στην ορθή διάγνωση περί υπάρξεως ενδοκοιλιακής αιμορραγίας και εντεύθεν θα προέβαινε στην αντιμετώπιση αυτής με τον ιατρικά ενδεδειγμένο τρόπο, όπως με επανεπέμβαση και απολίνωση των αιμορραγούντων φλεβικών ή αρτηριακών αγγείων και δραστική μετάγγιση αίματος στην ασθενή, με τις οποίες με βεβαιότητα θα είχε αποφευχθεί ο θάνατός της. Αποτέλεσμα της παράλειψης του ανωτέρω κατηγορουμένου ήταν να συνεχισθεί η ενδοκοιλιακή αιμορραγία της ασθενούς, που είχε αρχίσει μετά τη χειρουργική επέμβαση, καθόλη τη διάρκεια της νοσηλείας της και μέχρι το θάνατό της στις 27-6-2007, ήταν δε αυτή (αιμορραγία) η μόνη ενεργός αιτία του θανάτου της.

 

ΚΗΡΥΣΣΕΙ   τους, δεύτερο κατηγορούμενο Ε. Σ. του Η. Και τρίτο κατηγορούμενο Α. – Α. Π. του Π., ένοχους του ότι : Στην Πάτρα, στις 22-6-2007, 23-6-2007, 24-6-2007, 25-6-2007, 26-6-2007 και 27-6-2007, από αμέλειά τους, δηλαδή από έλλειψη της προσοχής, την οποία όφειλαν κατά τις περιστάσεις και μπορούσαν να καταβάλουν επέφεραν τον θάνατο της Β. Κ., χωρίς να προβλέψουν το αξιόποινο αποτέλεσμα, που παράχθηκε από την παρακάτω πράξη τους, αν και είχαν ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να παρεμποδίσουν την επέλευση του αποτελέσματος αυτού και παρά το γεγονός ότι συνεπεία του επαγγέλματός τους ήταν υπόχρεοι σε ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή. Ειδικότερα ως θεράποντες ιατροί, που ανέλαβαν ως υπεύθυνοι, τη νοσηλεία της Β. Κ. και εφημέρευαν, ο Ε. Σ. στις 23, 24, 25, 26 και 27/6/2007, ο οποίος επιπλέον ως αναπληρωτής Διευθυντής της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ» αναπλήρωνε τον απουσιάζοντα Διευθυντή Π. Μ., και ο Α. Π., ως αναπληρωτής Διευθυντής της ανωτέρω Κλινικής και υπεύθυνος του Τμήματος νοσηλείας ασθενών, που εφημέρευε στις 22-6-2007, 25-6-2007, 26-6-2007 και 27-6-2007, αν και ήταν υπόχρεοι συνεπεία του επαγγέλματός τους σε ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή, έχοντας τόσο από τις κείμενες διατάξεις περί ιατρικής δεοντολογίας (Ν. 3418/2005) και τα άρθρα 13 και 24 του ΑΝ 1565/1939 «Κώδικας ασκήσεως ιατρικού επαγγέλματος», ως εκ της έννομης θέσης τους ως νοσοκομειακών ιατρών σε κρατικό νοσοκομείο, όσο και από την εγγυητική τους θέση απέναντι στην ασφάλεια της ζωής της ανωτέρω ασθενούς, ιδιαίτερη νομική υποχρέωση προς παρεμπόδιση του εγκληματικού αποτελέσματος της ανθρωποκτονίας των ασθενών του νοσοκομείου, από αμέλειά τους, δηλαδή από έλλειψη της προσοχής που όφειλαν από τις περιστάσεις και μπορούσαν να καταβάλουν, ως μέσοι συνετοί ιατροί, με την ειδικότητα του χειρουργού μαιευτήρα γυναικολόγου ο καθένας, ενώ γνώριζαν από τον ιατρικό φάκελο, τις επισκέψεις και την εξέταση της ασθενούς τα πραγματικά περιστατικά για την χειρουργική επέμβαση και τη μετεγχειρητική εξέλιξη της νοσηλείας της ασθενούς και ιδιαίτερα τα ακόλουθα: 1). Ότι προεγχειριτικά είχε συνήθη αιματοκρίτη 40,3 και κατά την αιματολογική εξέταση στο νοσοκομείο 36, 2). Ότι κατά την διάρκεια της επέμβασης έλαβε δύο φιάλες αίματος προς αναπλήρωση της απωλεσθείσας ποσότητας, 3) Ότι ο αιματοκρίτης είχε πτώση την επομένη της εγχείρησης (23/06/2007), σε 26,1 και την μεθεπόμενη (24/06/2007) σε 22,2, όταν το κατώτατο όριο των φυσιολογικών τιμών είναι τουλάχιστον 36, δηλωτικό και απόδειξη απώλειας μεγάλης ποσότητας αίματος και επικίνδυνης αιμορραγίας που απαιτούσε άμεση αντιμετώπιση, 4). Ότι μετά την χορήγηση την 24/06/2007 δύο φιαλών αίματος, ο νέος και κρίσιμος αιματολογικός έλεγχος την 25/06/2007 υπήρξε απρόσφορος και αδύνατος, αφού το αποτέλεσμα αυτού ήταν πήγμα, γεγονός που έπρεπε να ανησυχήσει ιδιαιτέρως τους κατ/νους, δεδομένης και της απώλειας αίματος των δύο προηγούμενων ημερών, που επέβαλε σ’ αυτούς να σπεύσουν αμέσως σε επανέλεγχο με επαναλαμβανόμενες αιμοληψίες ανά τρίωρο, έτσι ώστε να διερευνηθεί και να διαπιστωθεί ευχερώς η ύπαρξη και η ένταση της αιμορραγίας, με σύγκριση των αποτελεσμάτων των διαδοχικών αιμοληψιών, 5). Ότι την 26/06/2007 η τιμή του αιματοκρίτη ήταν 29,2 και τα λευκά αιμοσφαίρια ήταν 11.000, αντί των φυσιολογικών τιμών 4.000 – 10.000, 6). Ότι ο πυρετός επέμενε, γεγονός που υποδηλώνει την ύπαρξη εστίας μόλυνσης, 7). ότι ο πυρετός σημείωσε αιφνίδια παύση από 38,3 -στις 9 μμ της 26/06/2007-, σε 36,8 -στις 12 μέσον,- 36,3 -στις 3 πμ της 27/06/2007- και 36,2 -στις 6 πμ της ίδιας ημέρας- και 8). Ότι η κλινική εικόνα της ασθενούς καθόλη τη διάρκεια της νοσηλείας της χαρακτηριζόταν από αδυναμία κίνησης, όρθιας ή καθιστής στάσης, έντονη επιθυμία κατάκλισης και διάθεση υπνηλίας, πόνους στην περιοχή της επέμβασης, ωχρότητα προσώπου, δυσφορία, ταχύπνοια και εκχυμώσεις στην κοιλιακή χώρα. Παρά τα ανωτέρω δεδομένα, τα οποία αποτελούσαν σαφή στοιχεία ταχείας αρνητικής εξέλιξης της κατάστασης της υγείας της ασθενούς και τα οποία εγκυμονούσαν κίνδυνο για τη ζωή της, ο οποίος επιβεβαιώθηκε και από τον επελθόντα θάνατό της, οι κατ/νοι, κατά παράβαση του αντικειμενικά επιβαλλόμενου καθήκοντος επιμέλειας αλλά και των κανόνων της ιατρικής επιστήμης, τέχνης και εμπειρίας, παρέλειψαν: 1).Να αξιολογήσουν την προαναφερθείσα κλινική εικόνα της ασθενούς σε όλη την διάρκεια της νοσηλείας της σε συνδυασμό και με τα αιματολογικά ευρήματα των εξετάσεών της και ειδικότερα την κατακόρυφη, πολύ κάτω των ελάχιστων φυσιολογικών τιμών, πτώση της τιμής του αιματοκρίτη (23/06/2007 τιμή 26,1 και 24/06/2007 τιμή 22,2, την δε 25/06/2007 πήγμα) που αποτελούσαν σαφείς ενδείξεις και συμπτώματα της συνεχιζόμενης απώλειας αίματος. Η ύπαρξη αιμορραγίας στις δύο πρώτες μετεγχειρητικές μέρες αποδεικνύεται και επιβεβαιώνεται πέραν των χαμηλών τιμών του αιματοκρίτη και από την ανεύρεση αιμοπηγμάτων (δηλαδή ‘παλαιών’ αιμάτων), βάρους 750 γραμ. κατά την νεκροψία της θανούσας, όπως προκύπτει από τη με αριθμ. Πρωτ. 1007/2007 Ιατροδικαστική Έκθεση. Εάν οι κατ/νοι είχαν αξιολογήσει την κλινική εικόνα της ασθενούς και κυρίως τα εργαστηριακά ευρήματα και είχε εκτιμηθεί η πτώση του αιματοκρίτη ως δηλωτική αιμορραγίας και είχε αντιμετωπισθεί ιατρικώς αυτή, θα είχε αποφευχθεί η συνέχιση της αιμορραγίας και αυτή της τελευταίας ημέρας 26/026/2007 και ο συνεπεία αυτής επελθών θάνατός της. 2). Να υποβάλουν αμέσως την ασθενή σε απεικονιστικό έλεγχο (ακτινοσκόπηση, υπερηχογράφημα, αξονική και μαγνητική, σπινθηρογράφημα κλπ) ή σε οποιαδήποτε άλλη διαγνωστική μέθοδο, πρόσφορη για τη διάγνωση της αρνητικής εξέλιξης της νοσηλείας της και προπαντός της αιμορραγίας και τυχόν εστίας λοίμωξης. Οι απεικονιστικοί αυτοί έλεγχοι επιβαλλόταν να είναι καθημερινοί και επαναλαμβανόμενοι, κάθε τρεις ώρες σε όλη τη διάρκεια της νοσηλείας της και ιδιαίτερα από την επόμενη μέρα τη εγχείρησης, όταν διαπιστώθηκε για πρώτη φορά η μεγάλη πτώση του αιματοκρίτη, οπότε οι κατ/νοι, αξιολογώντας τα κλινικά δεδομένα και τα εργαστηριακά ευρήματα θα έπρεπε με βεβαιότητα να διαπιστώσουν την ύπαρξη εσωτερικής αιμορραγίας. Εάν γινόταν απεικονιστικός έλεγχος ακόμη και την 26/06/2007, η Β. Κ. θα σωζόταν, αφού όπως προκύπτει και από την Ιατροδικαστική Έκθεση, κατά την νεκροψία διαπιστώθηκε αιμορραγική διαπότιση όλων των ανατομικών δομών της περιοχής της επεμβάσεως (υστερεκτομή με διατήρηση των εξαρτημάτων) και εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας παρατηρείται ποσότητα ελεύθερου αίματος, ίση με 1.600cm3, περίπου.   Η ύπαρξη αυτής της μεγάλης ποσότητας ελεύθερου αίματος, πρόσφατου αίματος, αποδεικνύει ότι την ημέρα αυτή, τελευταία της ζωής της ασθενούς, υπήρξε μεγάλη αιμορραγία, την οποία οι κατ/νοι ουδόλως διερεύνησαν. 3). Να προβούν σε καθημερινούς και επαναλαμβανόμενους, ανά τρίωρο, αιματολογικούς ελέγχους του αιματοκρίτη της ασθενούς σε όλη την διάρκεια της νοσηλείας της, ιδιαίτερα δε μετά τη μετάγγιση σ’ αυτή δύο φιαλών αίματος που έγινε την 23/06/2007, μετά την διαπίστωση της κατακόρυφης πτώσης του αιματοκρίτη και 4). Να προβούν στην αντιμετώπιση της αιμορραγίας με τον ιατρικά ενδεδειγμένο τρόπο, ιδίως με επανεπέμβαση και απολίνωση των αιμορραγούντων φλεβικών ή αρτηριακών αγγείων και δραστική μετάγγιση αίματος στην ασθενή με τις οποίες, με βεβαιότητα, έστω και τις τελευταίες ημέρες της νοσηλείας της, 26/06/2007 και 27//06/2007, θα είχε αποφευχθεί ο θάνατός της. Αποτέλεσμα των συνδεδεμένων παραλείψεων των ανωτέρω κατ/νων ήταν να συνεχισθεί η ενδοκοιλιακή αιμορραγία της ασθενούς, η οποία είχε αρχίσει αμέσως μετά την χειρουργική επέμβαση, καθόλη τη διάρκεια της νοσηλείας της και μέχρι το θάνατό της, την 27/06/2007, ήταν δε αυτή (αιμορραγία) η μόνη ενεργός αιτία του θανάτου της.

 

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε αμέσως στο ακροατήριο σε

 

Πάτρα   26 Φεβρουαρίου 2015

 

Η ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ                                Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

 

 

Μετά την απαγγελία της αποφάσεως αυτής.

 

Ο συνήγορος υπεράσπισης του 1ου κατηγορουμένου, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, ζήτησε την αναγνώριση στο πρόσωπο του 1ου κατηγορουμένου των ελαφρυντικών περιστάσεων του άρθρου 84§2α ΠΚ.

 

Οι συνήγοροι υπεράσπισης του 2ου κατηγορουμένου, αφού έλαβαν διαδοχικά το λόγο από την Πρόεδρο, ζήτησαν την αναγνώριση στο πρόσωπο του 2ου κατηγορουμένου των ελαφρυντικών περιστάσεων του άρθρου 84§2α και ε ΠΚ.

 

Η συνήγορος υπεράσπισης του 3ου κατηγορουμένου, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, ζήτησε την αναγνώριση στο πρόσωπο του 3ου κατηγορουμένου των ελαφρυντικών περιστάσεων του άρθρου 84§2α ΠΚ.

 

Οι κατηγορούμενοι, αφού έλαβαν διαδοχικά το λόγο από την Πρόεδρο, ζήτησαν ό, τι και οι συνήγοροί τους.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε να γίνουν δεκτά τα αιτήματα περί αναγνώρισης ελαφρυντικών περιστάσεων στα πρόσωπα των κατηγορουμένων του άρθρου 84§2α ΠΚ.

 

Μετά το Δικαστήριο, αφού συσκέφθηκε μυστικά στην έδρα του, παρουσία του Γραμματέα, κατάρτισε και η Πρόεδρος δημοσίευσε αμέσως την ταυτάριθμη απόφασή του, η οποία είναι η εξής:

 

Όπως προκύπτει από το άρθρο 84 παρ. 2α΄ ΠΚ για να συντρέξει η προβλεπόμενη από αυτό ελαφρυντική περίσταση, η οποία επιφέρει μείωση της ποινής κατά το άρθρο 83 ΠΚ, πρέπει ο υπαίτιος να έζησε έως το χρόνο που έλαβε χώρα το έγκλημα έντιμη ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και γενικά κοινωνική ζωή, δηλαδή πρέπει ο έντιμος βίος του να ανάγεται σε όλες τις άνω μορφές της συμπεριφοράς του και δεν αρκεί η ύπαρξη λευκού ποινικού μητρώου (ΑΠ 809/1997 Ποιν. Χρ. ΜΗ΄ 1998.248, ΑΠ 1549/2000 Ποιν. Δικ. 2001.806, ΑΠ 2292/2003 Ποιν. Χρ. ΝΔ.890, ΑΠ 1681/2005 Π. Λογ. 2005.1622). Στην προκείμενη περίπτωση, αποδείχθηκε ότι οι ανωτέρω κατηγορούμενοι έζησαν έως το χρόνο που έλαβε χώρα το έγκλημα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια σε βάρος της Β. Κ. έντιμη ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και γενικά κοινωνική ζωή. Κατά συνέπεια πρέπει να αναγνωρισθεί στο πρόσωπο των κατηγορουμένων η ελαφρυντική περίσταση του άρθρου 84 παρ. 2α ΠΚ.

 

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

 

ΔΕΧΕΤΑΙ   τα αιτήματα περί αναγνώρισης ελαφρυντικών περιστάσεων στα πρόσωπα των κατηγορουμένων του άρθρου 84§2α ΠΚ.

 

ΔΕΧΕΤΑΙ ότι οι υπαίτιοι έζησαν ως το χρόνο που έγινε το έγκλημα έντιμη ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και γενικά κοινωνική ζωή.

 

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε αμέσως στο ακροατήριο σε δημόσια συνεδρίαση.

 

Πάτρα   26 Φεβρουαρίου 2015

 

Η ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ                                Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

 

 

Μετά την απαγγελία αυτής της απόφασης.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε τον λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε να επιβληθεί στον κάθε κατηγορούμενο ποινή φυλάκισης δύο (2) ετών.

 

Οι συνήγοροι των κατηγορουμένων, αφού έλαβαν διαδοχικά το λόγο από την Πρόεδρο, ζήτησαν το ελάχιστο όριο της προβλεπόμενης ποινής φυλάκισης.

 

Οι κατηγορούμενοι, αφού έλαβαν διαδοχικά το λόγο από την Πρόεδρο, ζήτησαν ό, τι και οι συνήγοροί τους.

 

Μετά το Δικαστήριο, αφού συσκέφθηκε μυστικά στην έδρα του, παρουσία του Γραμματέα, κατάρτισε και η Πρόεδρος δημοσίευσε αμέσως την ταυτάριθμη απόφασή του, η οποία είναι η εξής:

 

Επειδή η πράξη για την οποία κηρύχθηκαν ένοχοι οι κατηγορούμενοι προβλέπεται και τιμωρείται από τα άρθρα 1, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 26§1β΄, 28, 51, 53, 79, 84 παρ. 2α ΠΚ, και 302 παρ. 1 του Ποινικού Κώδικα.

 

Επειδή κατά το άρθρο 79 Π.Κ. το Δικαστήριο κατά την επιμέτρηση της ποινής στα όρια που διαγράφει ο νόμος, λαμβάνει υπʼ όψη τόσο την βαρύτητα του εγκλήματος όσο και την προσωπικότητα των κατηγορουμένων που κηρύχθηκαν ένοχοι. Για την εκτίμηση της βαρύτητας του εγκλήματος λαμβάνει υπόψη τη βλάβη που προκάλεσε σε εκείνον που αδικήθηκε και τον κίνδυνο που προξένησε, τη φύση, το είδος και το αντικείμενο του εγκλήματος όπως και τον βαθμό αμέλειας των κατηγορουμένων. Για την εκτίμηση της προσωπικότητας των κατηγορουμένων, λαμβάνει υπόψη τον βαθμό εγκληματικής διάθεσης, όπως εκδηλώθηκε στην πράξη αυτή, τα αίτια από τα οποία ορμήθηκαν για να διαπράξουν το έγκλημα, την αφορμή που τους δόθηκε, το σκοπό που επεδίωξαν, το χαρακτήρα τους και το βαθμό της ανάπτυξής τους, τις ατομικές και κοινωνικές περιστάσεις και τον προηγούμενο βίο τους, την διαγωγή τους μετά την πράξη και ιδιαίτερα την μετάνοια που επέδειξαν και την προθυμία τους να επανορθώσουν τις συνέπειες της πράξης τους. Έχοντας όλα τα στοιχεία αυτά υπόψη το Δικαστήριο κρίνει ότι πρέπει να επιβληθεί στον κάθε κατηγορούμενο ποινή φυλάκισης δύο (2) ετών.

 

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

 

ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τον κάθε κηρυχθέντα ένοχο κατηγορούμενο σε ποινή φυλάκισης δύο (2) ετών.

 

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε αμέσως στο ακροατήριο σε δημόσια συνεδρίαση.

 

Πάτρα   26 Φεβρουαρίου 2015

 

Η ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ                                Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

 

 

Μετά την απαγγελία της αποφάσεως αυτής.

 

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε τον λόγο από την Πρόεδρο, πρότεινε να ανασταλεί για τρία (3) χρόνια η εκτέλεση της ποινής φυλάκισης των δύο (2) ετών που επιβλήθηκε στον κάθε κατηγορούμενο, και να καταδικαστεί ο κάθε κατηγορούμενος στα δικαστικά έξοδα που ανέρχονται στο ποσό των εξακοσίων (600,00) ευρώ.

 

Οι συνήγοροι των κατηγορουμένων, αφού έλαβαν διαδοχικά το λόγο από την Πρόεδρο, ζήτησαν την αναστολή της εκτέλεσης της ποινής που επιβλήθηκε στον πελάτη τους και επαφέθηκαν στην κρίση του Δικαστηρίου κατά τα λοιπά.

 

Οι κατηγορούμενοι, αφού ρωτήθηκαν σχετικά διαδοχικά από την Πρόεδρο, ζήτησαν ό, τι και οι συνήγοροί τους.

 

Μετά το Δικαστήριο, αφού συσκέφθηκε μυστικά στην έδρα του, παρουσία του Γραμματέα, κατάρτισε και η Πρόεδρος δημοσίευσε αμέσως την ταυτάριθμη απόφασή του, η οποία είναι η εξής:

 

Επειδή, όπως προκύπτει από τα αντίγραφα των ποινικών μητρώων των κατηγορουμένων τα οποία βρίσκονται στη δικογραφία, αυτοί δεν έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα μέχρι σήμερα, για κακούργημα ή πλημμέλημα, σε ποινή στερητική της ελευθερίας ανωτέρα των δώδεκα (12) μηνών με μία μόνη ή περισσότερες αποφάσεις που να υπερβαίνουν το ανωτέρω όριο (άρθρο 99 παρ. 1 Π.Κ. όπως τροπ. με άρθρο 2 παρ.1 Ν 3904/2010), πρέπει να διαταχθεί η αναστολή της εκτέλεσης της ποινής φυλάκισης των δύο (2) ετών που επιβλήθηκε στον καθένα για χρονικό διάστημα τριών (3) ετών.

 

Επειδή κατά το άρθρο 582 Κ.Π.Δ. το οποίο τροποποιήθηκε με το άρθρο 3§1 Ν. 663/77 όπως ισχύει σήμερα, σε συνδυασμό με τις υπʼ αριθμ. 7429/88, 154423/93 και 123827/ 2010 κοινές αποφάσεις των Υπουργών Δικαιοσύνης και Οικονομικών πρέπει να καταδικασθεί ο κάθε κατηγορούμενος και στα δικαστικά έξοδα τα οποία ανέρχονται στο ποσό των εξακοσίων (600,00) ευρώ.

 

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

 

ΑΝΑΣΤΕΛΛΕΙ την εκτέλεση της ποινής φυλάκισης των δύο (2) ετών που επιβλήθηκε στον κάθε κατηγορούμενο για τρία (3) έτη.

 

ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τον κάθε κηρυχθέντα ένοχο κατηγορούμενο και στα δικαστικά έξοδα, τα οποία ανέρχονται στο ποσό των εξακοσίων (600,00) ευρώ.

 

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε αμέσως στο ακροατήριο σε δημόσια συνεδρίαση.

 

Πάτρα   26 Φεβρουαρίου 2015

 

Η ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ                                Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

 

 

ΚΑΤΟΠΙΝ   η Πρόεδρος μετά την απαγγελία της παραπάνω αποφάσεως, γνωστοποίησε στους συνηγόρους των κατηγορουμένων, αλλά και στους ίδιους τους κατηγορούμενους ότι εάν κατά το διάστημα της αναστολής καταδικαστούν ξανά αμετάκλητα σε ποινή στερητική της ελευθερίας για κακούργημα   ή πλημμέλημα, που διέπραξαν μέσα στον χρόνο της αναστολής θα εκτίσουν και την ποινή που έχει ανασταλεί, σύμφωνα με το άρθρο 102 Π.Κ.

 

ΤΕΛΟΣ, η Πρόεδρος ανακοίνωσε στους συνηγόρους των κατηγορούμενων ότι έχουν το δικαίωμα από το Νόμο να ασκήσουν κατά της παρούσας απόφασης μέσα στη νόμιμη προθεσμία το ένδικο μέσο της αναίρεσης, εξηγώντας τους συνοπτικά όσα απαιτούνται για να είναι έγκυρο και τυπικά δεκτό το ένδικο αυτό μέσο (άρθρο 407 Κ.Π.Δ.).

 

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε αμέσως στο ακροατήριο σε δημόσια συνεδρίαση.

 

Πάτρα   26 Φεβρουαρίου 2015

 

Η ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ                                Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ