Ουκρανία κατά Ρωσίας της 01.04.22

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Το Δικαστήριο υπέδειξε στην Κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας επέκταση των ήδη υποδειχθέντων προσωρινών μέτρων σε σχέση με τη στρατιωτική δράση που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου 2022 σε διάφορες περιοχές της Ουκρανίας. Υπέδειξε ως πρόσθετο προσωρινό μέτρο να επιτραπούν οδοί διαφυγής  στους αμάχους, ώστε να βρουν ασφαλέστερο καταφύγιο.  Επανέλαβε επίσης ότι το προσωρινό μέτρο που υποδείχθηκε τόσο στη Ρωσική Ομοσπονδία όσο και στην Ουκρανία σε σχέση με τα γεγονότα στην Ανατολική Ουκρανία παραμένει σε ισχύ.

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Την 1η και 4η Μαρτίου 2022 το Δικαστήριο του Στρασβούργου (ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου) υπέδειξε ορισμένα προσωρινά μέτρα προς την Κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας σε σχέση με τη στρατιωτική δράση που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου 2022 σε διάφορες περιοχές της Ουκρανίας και υπενθύμισε ότι το προσωρινό μέτρο που υποδείχθηκε στις 13 Μαρτίου 2014 τόσο στη Ρωσική Ομοσπονδία όσο και στην Ουκρανία σε σχέση με τα γεγονότα στην Ανατολική Ουκρανία παρέμεινε σε ισχύ (βλ. δελτία τύπου της 1ης Μαρτίου 2022 και της 4ης Μαρτίου 2022).

Η Κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας υπέβαλε τις παρατηρήσεις της στις 5 και 11 Μαρτίου 2022. Στις 16 Μαρτίου 2022 η Κυβέρνηση της Ουκρανίας ζήτησε από το Δικαστήριο να υποδείξει στην Κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ορισμένα προσωρινά μέτρα πέραν αυτών που είχε επισημάνει το Δικαστήριο την 1η Μαρτίου 2022 και κάλεσε το Δικαστήριο να επαναλάβει τον επείγοντα χαρακτήρα της συμμόρφωσης της Ρωσίας με τα προσωρινά μέτρα της 1ης και 4ης Μαρτίου 2022.

Το ΕΔΔΑ (ο Πρόεδρος) εξέτασε το αίτημα της Ουκρανικής Κυβέρνησης και στις 24 Μαρτίου 2022 κάλεσε την Κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας να παράσχει, μεταξύ άλλων, παρατηρήσεις σχετικά με αυτά τα αιτήματα και να απαντήσει σε συγκεκριμένες ερωτήσεις αναφορικά με αυτά.

Ταυτόχρονα, το Δικαστήριο κάλεσε επίσης την Κυβέρνηση της Ουκρανίας να παράσχει περαιτέρω πληροφορίες και ενημερώσεις.

Η Κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας δεν έχει δώσει καμία απάντηση σε αυτά τα αιτήματα. Η Κυβέρνηση της Ουκρανίας, από την πλευρά της, ενημέρωσε το Δικαστήριο στις 28 Μαρτίου 2022 ότι επιθυμούσε το αίτημά της να γίνει δεκτό και παρείχε ενημερώσεις και πρόσθετες πληροφορίες.

Στο αίτημά της στις 16 Μαρτίου 2022 και σε περαιτέρω παρατηρήσεις της την 28^η Μαρτίου 2022, η Κυβέρνηση της Ουκρανίας ζήτησε από το Δικαστήριο να υποδείξει στην Κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούν οποιαδήποτε μορφή απαγορευμένων, πυρηνικών, χημικών ή βιολογικών όπλων και δεν πρέπει να γίνεται  οποιαδήποτε περαιτέρω αδιάκριτη χρήση οποιουδήποτε όπλου ή ένοπλης δύναμης η οποία αναμένεται να έχει δυσανάλογες επιπτώσεις στους αμάχους.

Ζήτησε επίσης από τη Ρωσική Ομοσπονδία να μην προβεί σε περαιτέρω επιθετικές ενέργειες, τη διακοπή της παροχής ρεύματος ή  άλλου τρόπου ικανού να υπονομεύσει την ασφάλεια και την ακεραιότητα των πυρηνικών εγκαταστάσεων εντός της Ουκρανίας και θα πρέπει να διασφαλίζει τα θεμελιώδη δικαιώματα όλου του προσωπικού που επί του παρόντος κρατούνται σε τέτοιους χώρους.

Η Ουκρανική Κυβέρνηση ζήτησε επίσης από το Δικαστήριο να διατάξει τη Ρωσική Ομοσπονδία να παύσει οποιεσδήποτε επιχειρήσεις από ρωσικές δυνάμεις ή πράκτορες με στόχο τη δολοφονία (ή την απαγωγή ή την εξαφάνιση) της πολιτικής ηγεσίας της Ουκρανίας και άλλων Ουκρανών πολιτών και να διαφυλάξει αμέσως τα θεμελιώδη δικαιώματα τουλάχιστον του Δημάρχου της Nikolske (κ. Vasyl Mitko), του Δημάρχου της Dniprorudne (κ. Yevhen Matveyev) και του Προέδρου του Επαρχιακού Συμβουλίου Μελιτόπολης (κ. Sergiy Pryyma), οι οποίοι απήχθησαν από Ρώσους πράκτορες μεταξύ 11 και 13 Μαρτίου 2022.

Η Κυβέρνηση της Ουκρανίας ζήτησε επιπλέον από το Δικαστήριο να υποδείξει στη Ρωσική Ομοσπονδία ότι οφείλει να διασφαλίζει την ανεμπόδιστη πρόσβαση του άμαχου πληθυσμού σε ασφαλείς οδούς εκκένωσης που έχουν εγκριθεί από την Κυβέρνηση της Ουκρανίας, την υγειονομική περίθαλψη, τρόφιμα και άλλες βασικές προμήθειες καθώς και την ταχεία και απεριόριστη διέλευση ανθρωπιστικής βοήθειας και μετακίνηση εργαζομένων στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας και οι εν λόγω διαδρομές εκκένωσης θα πρέπει να επιτρέπουν στους αμάχους να αναζητούν καταφύγιο σε ασφαλή καταφύγια εντός της Ουκρανίας ή σε ασφαλείς τρίτες χώρες εκτός της Ρωσικής Ομοσπονδίας ή της Λευκορωσίας. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ουκρανική Κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι οι αρχές και οι πράκτορες της Ρωσικής Ομοσπονδίας είχαν προβεί σε πολλαπλές απαγωγές και αναγκαστική μεταφορά μεγάλου αριθμού αμάχων (συμπεριλαμβανομένων παιδιών) στη Ρωσική Ομοσπονδία.

ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…

Το Δικαστήριο του Στρασβούργου επανέλαβε το προσωρινό μέτρο της 1ης Μαρτίου 2022 με το οποίο υπέδειξε στην Κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας να απέχει από στρατιωτικές επιθέσεις κατά αμάχων και δημόσιων κτηρίων, συμπεριλαμβανομένων κατοικιών, οχημάτων έκτακτης ανάγκης και άλλων ειδικά προστατευμένων πολιτικών εγκαταστάσεων όπως σχολεία και νοσοκομεία και να διασφαλιστεί άμεσα η ασφάλεια των ιατρικών ιδρυμάτων, του προσωπικού και οχημάτων έκτακτης ανάγκης εντός της επικράτειας που δέχεται επίθεση ή πολιορκείται από ρωσικά στρατεύματα. Το Δικαστήριο θεώρησε ότι αυτό το προσωρινό μέτρο πρέπει να γίνει κατανοητό ότι καλύπτει όλες τις επιθέσεις κατά αμάχων, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης οποιασδήποτε μορφής απαγορευμένων όπλων, μέτρα που στοχεύουν συγκεκριμένα σε αμάχους λόγω του καθεστώτος τους, καθώς και της καταστροφής δημοσίων κτηρίων υπό τον έλεγχο των Ρωσικών δυνάμεων.  Το Δικαστήριο κατέληξε, έτσι, στο συμπέρασμα ότι αυτό το μέρος της αίτησης καλύπτεται ήδη από το προσωρινό μέτρο που υποδείχθηκε την 1η Μαρτίου 2022 και παραμένει σε ισχύ.

Το ΕΔΔΑ υπενθυμίζει περαιτέρω το προσωρινό μέτρο που είχε ήδη αναφερθεί στις 4 Μαρτίου 2022 στην Κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας, με βάση το άρθρο 39, ότι, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις τους δυνάμει της Σύμβασης, ιδίως όσον αφορά τα άρθρα 2, 3 και 8, θα πρέπει να διασφαλίζουν την ανεμπόδιστη πρόσβαση του άμαχου πληθυσμού σε ασφαλείς διαδρομές διαφυγής, υγειονομική περίθαλψη, τρόφιμα και άλλες βασικές προμήθειες, ταχεία και απεριόριστη διέλευση ανθρωπιστικής βοήθειας και μετακίνηση εργαζομένων στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας.

Στο πλαίσιο του παρόντος αιτήματος και λαμβάνοντας υπόψη τη δεδομένη κατάσταση, το  Δικαστήριο αποφασίζει να υποδείξει στην Κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας, σύμφωνα με το άρθρο 39, ότι οι οδοί διαφυγής θα πρέπει να επιτρέπουν στους αμάχους να αναζητούν καταφύγιο σε ασφαλέστερες περιοχές της Ουκρανίας.

Το Δικαστήριο αποφάσισε επίσης να κοινοποιήσει άμεσα το ανωτέρω προσωρινό μέτρο στην  Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης σύμφωνα με το άρθρο 39 § 2 του Κανονισμού του Δικαστηρίου (επιμέλεια:  echrcaselaw.com).