Εφαρμογή του προγράμματος «Κυψέλη» στους δημοτικούς, ιδιωτικούς και δημόσιους, βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς – Εισάγεται ο θεσμός του Προσωπικού Βοηθού για τα άτομα με αναπηρία.
Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων «Πρόληψη και αντιμετώπιση περιστατικών κακοποίησης και παραμέλησης ανηλίκων, Πρόγραμμα «Κυψέλη» για την αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών σε βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς, διατάξεις για την προώθηση της αναδοχής και της υιοθεσίας, «Προσωπικός Βοηθός για τα Άτομα με Αναπηρία» και άλλες διατάξεις».
Με τις διατάξεις του υπό ψήφιση σχεδίου νόμου ρυθμίζονται κατά βάση ζητήματα πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινομένου της παιδικής κακοποίησης, ενίσχυσης του θεσμού της αναδοχής ανηλίκων και στήριξης των ατόμων με αναπηρία, αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Ειδικότερα:
ΜΕΡΟΣ Α’
α. Περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου της παιδικής κακοποίησης και τίθενται οι σχετικοί ορισμοί.
β. Περιγράφονται οι υποχρεώσεις των Φορέων Παιδικής Προστασίας, ως αρμόδιων υπηρεσιών δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου για θέματα προστασίας ανηλίκων, τίθενται κωλύματα, προϋποθέσεις και πειθαρχικές ποινές για την απασχόληση του προσωπικού τους, για την έκδοση, τροποποίηση ή διατήρηση σε ισχύ της άδειας ίδρυσης και λειτουργίας τους, καθώς και για τη διαδικασία πιστοποίησής τους.
γ. Προβλέπεται ο ορισμός, σε κάθε μονάδα των ανωτέρω Φορέων, Υπεύθυνου Προστασίας Ανηλίκων κατά τα ειδικότερα προβλεπόμενα και καθορίζεται το πλαίσιο έννομης προστασίας που του παρέχεται, συμπεριλαμβανομένων δαπανών για την άσκηση ενδίκων βοηθημάτων ή μέσων ενώπιον διοικητικών ή δικαστικών αρχών, με προσδιορισμό των απαιτούμενων προϋποθέσεων στην περίπτωση δημοσίων φορέων.
δ. Συνιστάται Εθνικό Σύστημα Καταγραφής και Παρακολούθησης Αναφορών περιστατικών κακοποίησης ανηλίκων για την καταγραφή όλων των γνωστοποιήσεων των ανωτέρω περιστατικών που υποβάλλονται από τους εν λόγω Φορείς, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
ε. Προβλέπεται η υποχρέωση των ανωτέρω Φορέων να προβαίνουν στις απαραίτητες ενέργειες για την ενίσχυση των δεξιοτήτων του προσωπικού τους με κάθε πρόσφορο τρόπο και μέσο, όπως μέσω εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, χρήσης ειδικών εγχειριδίων και ενημερωτικών εντύπων.
στ. Καθορίζονται οι κυρώσεις (πρόστιμα) που επιβάλλονται στους ανωτέρω Φορείς σε περίπτωση μη συμμόρφωσής τους με τις τιθέμενες, από το υπό ψήφιση σχέδιο νόμου, υποχρεώσεις.
ζ. Παρέχονται εξουσιοδοτήσεις για τον καθορισμό, μεταξύ άλλων, με υ.α. της λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Καταγραφής και Παρακολούθησης Αναφορών περιστατικών κακοποίησης ανηλίκων, καθώς και κάθε άλλου τεχνικού θέματος σε σχέση με αυτό.(άρθρα 1-12)
ΜΕΡΟΣ Β’
α. Προβλέπεται η εφαρμογή, στο σύνολο των δημοτικών, ιδιωτικών και δημοσίων, βρεφικών και λοιπών σταθμών, του προγράμματος «Κυψέλη» και περιγράφονται οι στόχοι (ανάπτυξη και παρακολούθηση δεξιοτήτων των βρεφών για την έγκαιρη ανίχνευση δυνατοτήτων και αναγκών τους κ.λπ.), καθώς και το περιεχόμενό του.
Ορίζεται ότι πριν την καθολική εφαρμογή του ανωτέρω προγράμματος προηγείται πιλοτική, κατά τη διάρκεια της οποίας η επιμόρφωση και υποστήριξη του προσωπικού των σταθμών αναλαμβάνεται από εμπειρογνώμονες (μέντορες), κατά τα ειδικότερα προβλεπόμενα. Η χρηματοδότηση για την κάλυψη του κόστους των μεντόρων, οι οποίοι προσλαμβάνονται με συμβάσεις έργου, προέρχεται από εθνικούς και ενωσιακούς πόρους.
β. Συνιστάται «Εθνικό Συμβούλιο Προσχολικής Αγωγής και Διαπαιδαγώγησης», με σκοπό, μεταξύ άλλων, την υποστήριξη της εφαρμογής του προγράμματος «Κυψέλη» και καθορίζονται η σύνθεση, οι αρμοδιότητες και ο τρόπος λειτουργίας του. Με απόφαση του Συμβουλίου, δύναται να συστήνονται ειδικές επιστημονικές επιτροπές και ομάδες εργασίας για την επεξεργασία ειδικότερων θεμάτων. Ορίζεται ότι οι συνεδριάσεις του Συμβουλίου πραγματοποιούνται και σε χρόνο που καλύπτεται από υπερωριακή απασχόληση.
γ. Παρέχονται εξουσιοδοτήσεις για τον καθορισμό, μεταξύ άλλων, με κ.υ.α. της έγκρισης του Κανονισμού Λειτουργίας του Εθνικού Συμβουλίου Προσχολικής Αγωγής και Διαπαιδαγώγησης, στον οποίο προβλέπεται, ιδίως, η υλικοτεχνική και διοικητική υποστήριξη του ανωτέρω οργάνου κ.λπ..(άρθρα 13-21)
ΜΕΡΟΣ Γ’
1.Τροποποιούνται-συμπληρώνονται διατάξεις του ν. 4538/2018 σχετικά με την προώθηση των θεσμών της αναδοχής και της υιοθεσίας. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων :
α. Αυξάνεται ο αριθμός των μελών του Εθνικού Συμβουλίου Αναδοχής – Υιοθεσίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, οριζόμενος σε δεκατέσσερα (14) από δεκατρία (13) που είναι σήμερα.
β. Επανακαθορίζονται i) οι προϋποθέσεις καταχώρησης της εισαγωγής ανηλίκου σε Μονάδα Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας, ii) οι φορείς οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα τοποθέτησης ανηλίκου σε ανάδοχο φορέα με σύμβαση.
γ.Καθορίζονται επακριβώς τα ηλικιακά όρια των ανάδοχων γονέων.
δ.Εξαιρούνται από την υποχρέωση παρακολούθησης των προγραμμάτων
επιμόρφωσης και έκδοσης της σχετικής βεβαίωσης οι υποψήφιοι για i) αναδοχή τέκνου συζύγου ή έτερου μέρους συμφώνου συμβίωσης και ii) υιοθεσία τέκνου συζύγου.
2.α. Προβλέπεται η δυνατότητα υπηρέτησης σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) περισσοτέρων του ενός (1) κοινωνικού συμβούλου.
β. Διευρύνονται οι αρμοδιότητες του κοινωνικού συμβούλου (δύναται εφεξής να πραγματοποιεί αυτοψίες στους χώρους των φορέων, κ.λπ.).
γ. Η συμμόρφωση ή μη των ελεγχόμενων φορέων προς τις συστάσεις του Κοινωνικού Συμβούλου λαμβάνεται υπόψη κατά τις διαδικασίες αδειοδότησης, πιστοποίησης, καθώς και επιχορήγησής τους από πιστώσεις του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
δ. Προβλέπεται η παροχή ειδικής ενιαίας επιμόρφωσης στους επαγγελματίες που αναλαμβάνουν το ρόλο του Κοινωνικού Συμβούλου, για την αποτελεσματικότερη άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.(άρθρα 22-31)
ΜΕΡΟΣ Δ’
1. α.Θεσπίζεται η υπηρεσία του Προσωπικού Βοηθού για τα άτομα με αναπηρία, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους και ορίζεται η έννοια του Προσωπικού Βοηθού.
β. Ορίζεται ότι η παροχή της ανωτέρω υπηρεσίας δεν αποστερεί τον ωφελούμενο από τη λήψη τυχόν προνοιακών παροχών σε χρήμα, οικονομικών και εισοδηματικών ενισχύσεων και κοινωνικών υπηρεσιών για την οικονομική στήριξη – ενίσχυση ατόμων με αναπηρία που χορηγεί ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.).
γ. Προστίθεται στις αρμοδιότητες του Ο.Π.Ε.Κ.Α. η υλοποίηση της εν λόγω υπηρεσίας.
2. α.Υλοποιείται, κατά τα έτη 2022-2024, πιλοτική εφαρμογή της υπηρεσίας «Προσωπικός Βοηθός για Άτομα με Αναπηρία» εντός επιλεγμένων γεωγραφικών περιοχών της χώρας σε δύο φάσεις. Οι δαπάνες για τη χρηματοδότηση του πιλοτικού προγράμματος προέρχονται από εθνικούς και ενωσιακούς πόρους.
β. Η εκτίμηση της ανάγκης παροχής Προσωπικού Βοηθού για άτομα με αναπηρία γίνεται από ειδικές επιτροπές αξιολόγησης διεπιστημονικού χαρακτήρα. γ. Καταρτίζεται ηλεκτρονικό Μητρώο Παρόχων Υπηρεσίας Προσωπικού Βοηθού, το οποίο τηρείται στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας και ορίζεται ότι η αμοιβή του Προσωπικού Βοηθού για την παροχή της σχετικής υπηρεσίας καταβάλλεται από τον Ο.Π.Ε.Κ.Α. δ. Προβλέπεται η λειτουργία πληροφοριακού συστήματος στον Ο.Π.Ε.Κ.Α. για την εν γένει διαχείριση της διαδικασίας παροχής της υπηρεσίας του Προσωπικού Βοηθού.
3.α. Προβλέπεται κατόπιν της σχετικής αξιολόγησης, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα και η καθολική εφαρμογή της υπηρεσίας του Προσωπικού Βοηθού για άτομα με αναπηρία σε όλη τη χώρα.
β. Εξειδικεύονται, με κ.υ.α., το περιεχόμενο και οι όροι χωρικής και χρονικής υλοποίησης της πιλοτικής εφαρμογής της ανωτέρω υπηρεσίας και καθορίζονται η αποζημίωση των μελών των Ειδικών Επιτροπών Αξιολόγησης για την παροχή Προσωπικού Βοηθού, οι όροι και οι προϋποθέσεις εγγραφής στο Μητρώο Παρόχων Υπηρεσίας του Προσωπικού Βοηθού καθώς και οι όροι εργασίας, ασφάλισης και αμοιβής του κ.λπ.(άρθρα 32-39)
ΜΕΡΟΣ Ε και ΣΤ’
1. α.Θεσπίζεται πρόγραμμα με τίτλο «Ημιαυτόνομη Διαβίωση σε Διαμερίσματα ατόμων δεκαπέντε ετών και άνω». Το πρόγραμμα απευθύνεται σε άτομα, τα οποία διαβιούν σε κλειστές δομές παιδικής προστασίας και λειτουργεί συμπληρωματικά στο πλαίσιο εφαρμογής δημόσιων πολιτικών αποϊδρυματοποίησης και περιλαμβάνει :
-Επιδότηση ενοικίου, κάλυψη δαπανών για οικοσκευή και λοιπές λειτουργικές ανάγκες.
-Παροχή υπηρεσιών καθημερινής φροντίδας, ψυχοκοινωνικής στήριξης και διασύνδεσης με συμπληρωματικές κοινωνικές παροχές και υπηρεσίες.
-Υπηρεσίες ενδυνάμωσης, ενίσχυσης δεξιοτήτων και επαγγελματικής καθοδήγησης.
β.Το πρόγραμμα προκηρύσσεται κατ’ ελάχιστον ανά διετία, κατόπιν δημοσίευσης από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δημόσιας πρόσκλησης υποβολής αιτήσεων χρηματοδότησης.
γ. Προσδιορίζονται οι ωφελούμενες μονάδες και οι δικαιούχοι φορείς που δύνανται να υποβάλουν αιτήσεις χρηματοδότησης.
2.Ορίζεται το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ε.Κ.Κ.Α.), ως Εθνικός Συντονιστής της Εγγύησης για τα Παιδιά και προσδιορίζεται το έργο του κατά τα ειδικότερα οριζόμενα. Με κ.υ.α. ορίζονται ως σύνδεσμοι με τον Εθνικό Συντονιστή εννέα (9) εκπρόσωποι με τους αναπληρωτές τους, τα σχετικά με τη συγκρότηση επιτροπών και ομάδων εργασίας για την εφαρμογή της Σύστασης για την ευρωπαϊκή εγγύηση για το παιδί και του εθνικού σχεδίου δράσης, τη συνεργασία του με κάθε φορέα, κ.λπ.
3.Προβλέπεται η εφαρμογή ρυθμίσεων του υπό ψήφιση σχεδίου νόμου (ειδική προϋπόθεση επί χορήγησης άδειας ίδρυσης και λειτουργίας, ορισμός Υπεύθυνου Προστασίας Ανηλίκων, επιβολή κυρώσεων) και στους αναφερόμενους φορείς κοινωνικής πρόνοιας, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες σε ενήλικα άτομα με αναπηρία, ηλικιωμένους και χρονίως πάσχοντες.
4.Δύναται να διενεργούνται οι εκλογές για την ανάδειξη των οργάνων διοίκησης του Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος (Σ.Κ.Λ.Ε.), με ηλεκτρονικά μέσα και με τρόπο που διασφαλίζει το αδιάβλητο και το απόρρητο της εκλογικής διαδικασίας.
5. α.Παρατείνονται από τη λήξη τους (30.9.2021) και μέχρι την 31η.3.2022, συμβάσεις εργασίας επικουρικού προσωπικού σε προνοιακούς φορείς, για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών λόγω του κορωνοϊού COVID-19, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα. Η παράταση των ανωτέρω συμβάσεων δεν μεταβάλλει τον χαρακτήρα της σχέσης εργασίας, βάσει της οποίας προσλήφθηκαν οι απασχολούμενοι στις θέσεις αυτές.
β. Συμβάσεις εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου που συνάπτονται μετά τη δημοσίευση του υπό ψήφιση σχεδίου νόμου, κατ’ εφαρμογή των ανωτέρω, δεν δύναται να έχουν ημερομηνία λήξης μετά την 31η.3.2022. Οι αμοιβές και οι ασφαλιστικές εισφορές των ανωτέρω συμβάσεων καλύπτονται από εθνικούς ή ενωσιακούς πόρους.
6.Παρατείνεται για ένα ακόμη έτος (έως 31.12.2022), το ισχύον θεσμικό πλαίσιο για την απόσπαση ή μετάταξη προσωπικού των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας και λοιπών Προνοιακών φορέων.
7.Προβλέπεται, η υλοποίηση προγράμματος χρηματοδότησης από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, για τη δημιουργία έως πενήντα χιλιάδων (50.000) νέων θέσεων για βρέφη σε υφιστάμενους ή νέους σταθμούς, σε όλη την επικράτεια. Στο πρόγραμμα χρηματοδότησης μπορεί να συμμετέχουν ιδιώτες, φορείς, νομικά πρόσωπα κάθε μορφής, ΝΠΠΔ και ΝΠΙΔ. Η έναρξη του προγράμματος ορίζεται εντός του έτους 2022 και οι δαπάνες χρηματοδότησης καλύπτονται από εθνικούς και ενωσιακούς πόρους.
8.Τίθενται εξουσιοδοτικές και καταργούμενες διατάξεις και ορίζεται η έναρξη ισχύος των διατάξεων του υπό ψήφιση σχεδίου νόμου. (άρθρα 40-48)