Η Ελλάδα ενσωματώνει πρώτη την κοινοτική οδηγία που θεσπίστηκε τον περασμένο Μάιο για την ενδοοικογενειακή βία και την προστασία ευάλωτων ομάδων – Βαριές ποινές στον Ποινικό Κώδικα προβλέπουν οι αλλαγές αυτές.
Φραγμό στα -πολλά- περιστατικά είτε μεταξύ οικονομικών μεταναστών είτε μεταξύ Ρομά που οδηγούν σε καταναγκαστικούς γάμους θέτει με νέα διάταξη το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Η διάταξη, που υιοθετεί ευρωπαϊκή οδηγία η οποία θεσπίστηκε τον περασμένο Μάιο, ποινικοποιεί, και μάλιστα αυστηρά, το γάμο που γίνεται με εξαναγκασμό (καταναγκαστικός γάμος). Τέτοια περιστατικά καταγράφονται, όπως είναι γνωστό, τόσο σε κοινότητες οικονομικών μεταναστών όσο και Ρομά. Οι κανόνες που τίθενται είναι αυστηροί και οδηγούν σε ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή, ενώ θεωρείται επιβαρυντική περίσταση το αδίκημα να διαπράξει π.χ. πρόσωπο της οικογένειας.
Τι είναι
Ο ορισμός που δίνει η οδηγία είναι ο εξής: “…Στην έννοια του καταναγκαστικού γάμου περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων ο γάμος ανηλίκων θηλυκών παιδιών και κοριτσιών με ηλικιωμένους άνδρες· Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για προσυμφωνημένο γάμο, που λαμβάνει χώρα χωρίς τη συγκατάθεση και των δύο ενδιαφερόμενων.. μερών. Επίσης αφορά και γάμο που συνάπτεται με σκοπό την καταστρατήγηση των μεταναστευτικών κανονισμών, δηλαδή χωρίς πραγματική πρόθεση για σύναψη συζυγικής σχέσης..Η σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά γυναικών και της βίας μέσα στο σπίτι απαγορεύει τον καταναγκαστικό γάμο, ενώ τιμωρεί επίσης την πράξη του να δελεάζει κάποιος/α ένα άτομο να ταξιδέψει στο εξωτερικό με την πρόθεση να το εξαναγκάσει να συνάψει γάμο στη χώρα άφιξης”.
Η διάταξη
Ο καταναγκασμός σε γάμο ποινικοποιείται με προσθήκη στο άρθρο 330 ΠΚ περί παράνομης βίας:
–Όποιος με χρήση οποιασδήποτε βίας ή απειλή βίας ή άλλων εξαναγκαστικών μέσων, ή με επιβολή ή κατάχρηση εξουσίας ή αποσπώντας την συναίνεση με τη χρήση απατηλών μέσων ή παρασύροντας τον, εκμεταλλευόμενος την ευάλωτη θέση στην οποία βρίσκεται , εξαναγκάζει άλλον να συνάψει γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή. Αν η πράξη αφορά στην σύναψη γάμου ή σύμφωνου συμβίωσης στο έδαφος κράτος άλλου από εκείνο στο οποίο διαμένει ο εξαναγκαζόμενος ή αν η πράξη διαπράχτηκε από μέλος της οικογένειας ή από πρόσωπο που η συνοικούσε με το θύμα ή από δύο ή περισσότερα πρόσωπα ή με τη χρήση όπλου η απειλή χρήσης όπλου θεωρείται επιβαρυντική περίσταση.
- Οι πράξεις της παραγράφου 3 τιμωρούνται σε κάθε περίπτωση που τελέστηκαν από ημεδαπό στην αλλοδαπή μη εφαρμοζόμενων των προϋποθέσεων της παραγράφου 1 και 3 του άρθρου 6.
Ακρωτηριασμός
Παράλληλα η χώρα μας με απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης Γ. Φλωρίδη αυστηροποιεί το πλαίσιο, με βάση την ευρωπαϊκή οδηγία, για τις γυναίκες που υπόκεινται ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων. Εκτιμάται μάλιστα ότι το 25% έως 42% των κοριτσιών διατρέχει κίνδυνο ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων (ΑΓΓΟ) στην Ελλάδα, επί συνολικού πληθυσμού 1.787 κοριτσιών, ηλικίας 0-18 ετών, από χώρες όπου εφαρμόζεται η πρακτική του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων.
Τα κορίτσια που διατρέχουν κίνδυνο ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων στην Ελλάδα κατάγονται κυρίως από την Αίγυπτο, την Αιθιοπία και τη Νιγηρία.
Αυτά είναι τα ευρήματα έρευνας που πραγματοποιήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων σχετικά με τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων στην Ε.Ε.
Έτσι η επαπειλούμενη ποινή πλέον είναι τουλάχιστον 2 έτη:
-Όποιος με τη χρήση κάθε μορφής βίας η απειλή βίας ή άλλων εξαναγκαστικών μέσων ή με επιβολή ή κατάχρηση εξουσίας ή αποσπώντας την συναίνεση με τη χρήση απατηλών μέσων ή παρασύροντας την , εκμεταλλευόμενος την ευάλωτη θέση στην οποία βρίσκεται εξαναγκάζει η εξωθεί γυναίκα να υποβληθεί σε εκτομή, αγκτηριασμό ή οποιονδήποτε άλλο ακρωτηριασμό στο σύνολο ή σε μέρος των μεγάλων χειλέων του αιδοίου , των μικρών χειλέων του αιδοίου ή της κλειτορίδας, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο ετών και χρηματική ποινή αν δε συντρέχει λόγος βαρύτερης τιμωρίας από άλλη διάταξη.
-Αν η πράξη διαπράχτηκε από μέλος της οικογένειας ή από πρόσωπο που συνοικούσε με το θύμα ή από δύο ή περισσότερα πρόσωπα ή με χρήση όπλου ή απειλή χρήσης όπλου ή σε βάρος ανήλικης γυναίκας ή από λόγους εκδίκησης θεωρείται επιβαρυντική περίσταση.
-Αν κάποια από τις πράξεις της προηγούμενης παραγράφου στις οποίες εξαναγκάστηκε το θύμα είχε ως επακόλουθο το θάνατο ή προξένησε βαριά σωματική βλάβη επιβάλλεται κάθειρξη.
Οι διατάξεις μαζί με το σύνολο των αλλαγών για θέματα ενδοοικογενειακής βίας θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση και αναμένεται να κατατεθούν τη Βουλή τον Ιανουάριο.