Του Παναγιώτη Στάθη
Πάνω από 60 διατάξεις του Ποινικού Κώδικα αλλάζει το Υπουργείο Δικαιοσύνης με ένα πολυσέλιδο νομοσχέδιο το οποίο αναμένεται να δημοσιοποιηθεί το επόμενο διάστημα. Πρόκειται για μια εκτεταμένη αλλαγή του ποινικού τρόπου αντιμετώπισης έκνομων δραστηριοτήτων που αφορά αφενός την προσπάθεια (μια ακόμα) επιτάχυνσης της Δικαιοσύνης με κόφτες στις αναβολές και την δικομανία των πολιτών αλλά κυρίως στην αυστοροποίηση του πλαισίου έκτισης των ποινών. Η σοβαρότερη δε αλλαγή (μια από τις πολλές) αφορά τη δυνατότητα του δικαστή να στείλει στη φυλακή ένα προσωπο ακόμα και για καταδίκη πλημμεληματικής μορφής έως 3 ετών (για 10 ημερών έως 3 μήνες).
Περαν αυτών οι αλλαγές που σχεδιάζονται καλύπτουν από την αρμοδιότητα των δικαστηρίων, τις αναβολές και την καταβολή υψηλότατου προστίμου (1200 ευρώ στο Εφετείο) απο τους δικηγόρους αν δεν γίνει δίκη λόγω κωλύματος τους, το περίφημο άρθρο 6 του άρθρου 187 περί υποχρεωτικής φυλάκισης καταδικασμένων σε φυλάκιση για συμμορία για το οποίο πραγματοποιούσαν αποχή οι δικηγόροι, κόφτη για τις μηνύσεις, αύξηση της ποινής κάθειρξης απο τα 15 στα 20 χρόνια κλπ
Στη φυλακή
Η βασική διάταξη που αλλάζει τα δεδομένα στην ποινική αντιμετώπιση των καταδικασμένων για πλημμελήματα, είναι ότι θα μπορούν να οδηγούνται στις φυλακές για να εκτίσουν ένα μικρό μέρος της ποινής ακόμα κι αν αυτή είναι λιίγων μηνών. Πρόκειται για εξαγγελία που είχε κάνει πολλάκις ο Γιώργος Φλωρίδης με την ανάληψη των καθηκόντων του και επανέλαβε με έμφαση με αφορμή την υπόθεση (και το αδίκημα) των εμπρησμών. Ετσι πλέον όποιος καταδικαστεί για πλημμέλημα με ποινή έως 3 χρόνια μπορεί να οδηγηθεί στις φυλακές απο 10 μέρες έως 3 μήνες.
Συγκεκριμένα στο άρθρο 100 ΠΚ σχεδιάζεται προσθήκη σύμφωνα με την οποία αν το δικαστήριο κρίνει ότι η μετατροπή της ποινής σε χρηματική ή σε παροχή κοινωφελούς εργασίας δεν θα είναι επαρκής για να τον αποτρέψει από την τέλεση άλλων αξιόποινων πράξεων “και ότι για τον σκοπό αυτόν είναι απολύτως αναγκαία η έκτιση μέρους της στερητικής της ελευθερίας ποινής, μπορεί να διατάξει την πραγματική εκτέλεση του μέρους αυτού, η διάρκεια του οποίου δεν μπορεί να είναι κατώτερη των δέκα (10) ημερών ούτε ανώτερη των τριών (3) μηνών, και την αναστολή εκτέλεσης του υπολοίπου”.
Μάλιστα αν παραβιάσει τους περιοριστικούς όρους που του επιβλήθηκαν μετά την έκτιση του μέρους της ποινής μπορεί να διαταχθεί “έως και πραγματική έκτιση μέρους της ποινής φυλάκισης που επιβλήθηκε, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες”.
Ο εμπρησμός
Η διάταξη αυτή ουσιαστικά βρίσκει εφαρμογή και στα εξ αμελείας αδικήματα (χωρίς δόλο) συμπεριλαμβανομένου και του εμπρησμού. Έτσι και ο εμπρησμός εξ αμελείας μπορεί να οδηγήσει στις φυλακές κάποιον που καταδικάστηκε με ποινή εως 3 χρόνια (άρθρο 264 ΠΚ παρ 2 που αναφέρει πως “…όποιος στις περιπτώσεις της προηγούμενης παραγράφου προκαλεί από αμέλεια την πυρκαγιά από την οποία μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα ή κίνδυνος για άνθρωπο, τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία (3) έτη”).
Παράλληλα όμως σχεδιάζεται και παράγραφος 3 που καθιστά ποινικά κολάσιμη την παράλειψη καθαρίσματος οικοπέδων κλπ δηλαδή τα μλέτρα πυροπροστασίας που αποφασίζουν οι αρμόδιες αρχές. Η ποινή εδώ είναι έως 1 έτος ( με δυνατότητα δηλαδή να οδηγηθεί όποιος δεν καθαρίζει για ένα διάστημα στις φυλακές) και με 3 έτη αν αυτό συνετέλεσε στο να εξαπλωθεί η φωτιά. Η συγκεκριμένη παράγραφος αναμένεται να αναφέρει πως “…όποιος παραβαίνει τις διατάξεις που εκδίδει η αρμόδια αρχή για τη λήψη προληπτικών μέτρων πυροπροστασίας, ιδίως, οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων εντός ή εκτός ρυμοτομικού σχεδίου, τιμωρείται με φυλάκιση έως ένα (1) έτος και εάν η ανωτέρω παράλειψη συνέβαλε ουσιωδώς στην εξάπλωση πυρκαγιάς, με την ποινή της προηγούμενης παραγράφου (σ.σ 3 ετη)”..
Όσον αφορά στις άλλες ποινές παραμένουν στο άρθρο 264ΠΚ (εμπρησμός):
“…Όποιος προξενεί πυρκαγιά, τιμωρείται:
α) με φυλάκιση, αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα,
β) με κάθειρξη έως δέκα (10) έτη, αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο,
γ) με κάθειρξη, αν στην περίπτωση των περ. α` ή β` η πράξη προκάλεσε σημαντική βλάβη σε εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας ή είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη ανθρώπου,
δ) με ισόβια κάθειρξη, αν στην περίπτωση της περ. β` η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο άλλου.”.
Πάντως για τις συνολικές αλλαγές δεν αποκλείεται να υπάρξουν σφοδρές αντιδράσεις δικαστών και δικηγόρων, ενώ εχει σημασία και η στάση που θα τηρήσει η αντιπολίτευση.