Αδικοπρακτική ευθύνη λόγω τραυματισμού που προκλήθηκε από πτώση κτίσματος από πολυκατοικία. Υπαιτιότητα συνιδιοκτητών της πολυκατοικίας. Προϋποθέσεις αδικοπρακτικής ευθύνης προς καταβολή αποζημιώσεως και χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης. Σε περίπτωση τραυματισμού της συζύγου, με συνέπεια να στερηθεί ο σύζυγος τις υπηρεσίες αυτής, που συνιστούν μέρος της συνεισφοράς της στην αντιμετώπιση των αναγκών της οικογένειας αυτών και στη λειτουργία του κοινού τους οίκου, ο σύζυγος έχει το δικαίωμα, για όσο χρόνο θα στερείται τις προδιαληφθείσες υπηρεσίες, να απαιτήσει αποζημίωση ίση με τη χρηματική αποτίμηση της διαφοράς υπέρ αυτού της συνεισφοράς της τραυματισθείσας, υπό την προϋπόθεση ότι η συνολική συνεισφορά της τελευταίας ήταν μεγαλύτερη από εκείνη του ενάγοντος συζύγου της. Δικαίωμα παροχής υπηρεσιών έχουν οι γονείς από τα τέκνα τους, εφόσον αυτά αποτελούν μέλη του οίκου των γονέων τους και ανατρέφονται ή διατρέφονται απ’ αυτούς, και όχι τα τέκνα από τους γονείς τους. Επιδίκαση ποσού χρηματικής ικανοποίησης για την ηθική βλάβη.
ΑΠΟΦΑΣΗ 465/2019
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ
ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Αποτελούμενο από το Δικαστή Κωνσταντίνο Ρήγα, Πρωτοδίκη, ο οποίος ορίσθηκε από το Διευθύνοντα το Πρωτοδικείο Πατρών Πρόεδρο Πρωτοδικών, και από τη γραμματέα Σοφία Κουτσογιαννοπούλου.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στην Πάτρα την 9η Οκτωβρίου 2018, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ των κάτωθι:
Των εναγόντων: 1) …, θυγατέρας …, συζύγου …, ατομικώς και ως συνασκούσας τη γονική μέριμνα των ανήλικων τέκνων αυτής, …, κατοίκου Πατρών, επί της οδού …, και με Α.Φ.Μ. …, 2) …, ατομικώς και ως συνασκούντος τη γονική μέριμνα των ανήλικων τέκνων του, …, κατοίκου Πατρών, επί της οδού …, και με Α.Φ.Μ. …, και 3) …, κατοίκου Πατρών, επί της οδού …, και με Α.Φ.Μ. …, εκ των οποίων παραστάθηκαν οι δύο πρώτοι μετά και ο τρίτος διά του πληρεξουσίου δικηγόρου αυτών, Αβραάμ Αβραμίδη.
Των εναγομένων: 1) Ενώσεως των συνιδιοκτητών της ευρισκόμενης στην Πάτρα, επί της συμβολής των οδών …, πολυώροφης οικοδομής, νομίμως εκπροσωπουμένης από το διαχειριστή της, …, κάτοικο Πατρών, επί της οδού …, 2) …, κατοίκου Πατρών, επί της οδού …, και 3) …, κατοίκου Πατρών, επί της οδού …, εκ των οποίων παραστάθηκαν ο δεύτερος μετά και οι έτερες διά της πληρεξουσίας δικηγόρου τους, Ειρήνης Ανδρονοπούλου.
Οι ενάγοντες αιτούνται να γίνει δεκτή η από 15-6-2015 αγωγή αυτών, που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου τούτου με αριθμό εκθέσεως καταθέσεως δικογράφου ./15-6-2015, προσδιορίσθηκε αρχικώς για τη δικάσιμο της 7-6-2016 και ενεγράφη στο σχετικό πινάκιο με αριθμό 61, οπότε, κατόπιν διαδοχικών αναβολών και ισάριθμων εγγραφών αυτής στο οικείο πινάκιο, εκφωνήθηκε και συζητήθηκε κατά τη διαλαμβανόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο με τη σειρά της από το πινάκιο, όπου είχε τον αριθμό .
Κατά τη συζήτηση της υποθέσεως, οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ζήτησαν, αφότου ανέπτυξαν προφορικώς τους ισχυρισμούς αυτών, να γίνουν δεκτά όσα μνημονεύονται στα πρακτικά δημόσιας συνεδριάσεως και στις έγγραφες προτάσεις που νομοτύπως κατέθεσαν επί της έδρας.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ME ΤΟ ΝΟΜΟ
- Κατά τη ρύθμιση του άρθρου 925 ΑΚ, «ο κύριος ή νομέας κτίσματος ή άλλου έργου που συνέχεται με το έδαφος ευθύνεται για τη ζημία που προξενήθηκε σε τρίτον εξαιτίας ολικής ή μερικής πτώσης του, εκτός αν αποδείξει ότι η πτώση δεν οφείλεται σε ελαττωματική κατασκευή ή σε πλημμελή συντήρησή του». Καθιερώνεται συνεπώς γνήσια αντικειμενική ευθύνη του κυρίου ή του νομέα κτίσματος ή έτερου έργου ως προς την προκληθείσα σε τρίτον από την πτώση του ζημία. Για την απαλλαγή του κυρίου ή του νομέα εκ της εν λόγω ευθύνης αυτού απαιτείται λοιπόν να επικαλεσθεί κατ’ ένσταση και να αποδείξει ότι η πτώση του κτίσματος ή του έργου δεν οφειλόταν σε ελαττωματική κατασκευή ή πλημμελή συντήρησή του. Τεκμαίρεται εν άλλοις λόγοις ότι η πτώση προήλθε κατ’ αιτιώδη συνάφεια από την ελαττωματική κατασκευή ή την πλημμελή συντήρηση και, προκειμένου να απαλλαγεί ο κύριος ή ο νομέας, βαρύνεται με την απόδειξη ότι δεν υφίσταται τέτοιος αιτιώδης σύνδεσμος, διότι η πτώση ανάγεται σε τρίτη αιτία, όπως είναι η ενέργεια τρίτου ή η ανωτέρα βία. Πότε το προβαλλόμενο ως ανωτέρα βία γεγονός συνιστά αυτοτελή τρίτη αιτία αναφορικά με την πτώση της οικοδομής ή τμήματός της, άρα αιτία διακοπής της προειρημένης αιτιώδους συνάφειας, εξαρτάται από την ένταση του γεγονότος αυτού, η οποία τελεί σε αναλογία προς την έκταση της αιτιώδους συνάφειας. Όταν ωστόσο το εμφανιζόμενο ως ανωτέρα βία γεγονός συνδυάζεται με ελαττωματικότητα της οικοδομής, που απετέλεσε αιτία της πτώσεως, περιορίζεται το ενδεχόμενο της διακοπής της αιτιώδους συνάφειας και της ανατροπής του προπαρατεθέντος νόμιμου τεκμηρίου. Πταίσμα του κυρίου ή του νομέα, ίδιον ή των προστηθέντων του, δεν απαιτείται επομένως ούτε τεκμαίρεται, όπερ έχει ως απότοκο να μην τον ωφελεί η απόδειξη της μη συνδρομής του. Οι προϋποθέσεις εφαρμογής της ως άνω διατάξεως συνίστανται, επί τη βάσει των προεκτεθέντων, στις εξής: α) κυριότητα ή νομή του προς αποζημίωση υποχρέου επί κτίσματος ή συνεχόμενου με το έδαφος άλλου έργου κατά το χρόνο της πτώσεώς του και β) ζημία τρίτου συνεπεία της ολικής ή μερικής πτώσεως του κτίσματος ή του έτερου έργου, ενώ τεκμαίρεται μαχητά ότι η πτώση αυτή οφείλεται στην ελαττωματική κατασκευή ή την πλημμελή συντήρηση του κτίσματος ή του έργου. Ως «κτίσμα» εκλαμβάνεται οποιοδήποτε ανθρώπινο δομικό δημιούργημα, το οποίο συνδέεται σταθερά με το έδαφος, επάνω ή κάτω από την επιφάνειά του, ανεξαρτήτως της καταστάσεως ή του προορισμού του. Στην έννοια του «άλλου έργου» εμπίπτει οποιοδήποτε τεχνητό αντικείμενο, το οποίο συνδέεται με το έδαφος, εγκυμονεί κίνδυνο από την ενδεχόμενη κατάρρευσή του και δεν μπορεί εξαιτίας του τρόπου της κατασκευής και της ιδιομορφίας του να χαρακτηρισθεί ως «κτίσμα». Με τον όρο «πτώση» νοούνται η λύση των τεχνικών συνδέσμων των διαφόρων υλικών του κτίσματος ή του έργου, η ολική ή μερική κατάρρευση αυτού σύμφωνα με το νόμο της βαρύτητας και η ολική ή μερική υποχώρησή του κάτω από μια συνηθισμένη δύναμη (βλ. ΑΠ 755/2009, ΧρΙΔ 2010, 103, ΜΕφΠειρ 444/2016, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, Απ. Γεωργιάδη, Ενοχικό Δίκαιο, Γενικό Μέρος, 1999, σ. 686 επ.). Η θεμελίωση της προβλεπόμενης εκ της ρυθμίσεως του άρθρου 925 ΑΚ ευθύνης από διακινδύνευση δεν αποκλείει επιπλέον τη συμπληρωματική εφαρμογή των περί αδικοπραξιών διατάξεων, όπως επί παραδείγματι των άρθρων 932 και 933 ΑΚ περί της αξιώσεως χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης (βλ. ΜΕφΠειρ 444/2016, ό.π., ΠΠρΑθ 1949/2003, ΑρχΝ 2003, 497). Περισσότεροι συγκύριοι ή συννομείς ευθύνονται εις ολόκληρον (ά. 926 ΑΚ, βλ. ΠΠρΠειρ 658/2016, ΕλλΔνη 2016, 578). Όταν η προπεριγραφείσα πτώση ανάγεται και σε αδικοπραξία κάποιου τρίτου, ευθυνόμενου σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις (ά. 914 επ. ΑΚ), τότε θα υπάρχει εις ολόκληρον ευθύνη αυτού και του κυρίου ή νομέα κατά τη ρύθμιση του άρθρου 926 ΑΚ (βλ. ΕφΘεσ 863/1973, Αρμ. 27, 588), αλλά ο ζημιωθείς πρέπει, αν ενάγει τον τρίτο, να αποδείξει και την υπαιτιότητα του τελευταίου, δοθέντος ότι η ευθύνη του τρίτου στηρίζεται στη διάταξη του άρθρου 914 ΑΚ και όχι σ’ εκείνη του άρθρου 925 του ίδιου κώδικα (βλ. ΕφΠατρ 54/2002, ΑχΝομ 2003, 136, ΠΠρΠειρ 658/2016, ό.π.).
- Σύμφωνα περαιτέρω με τη ρύθμιση του άρθρου 914 ΑΚ, όποιος ζημίωσε άλλον παρανόμως και υπαιτίως έχει υποχρέωση να τον αποζημιώσει, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα από τις διατάξεις των άρθρων 297 και 298 ΑΚ, ενώ, δυνάμει της ρυθμίσεως του άρθρου 932 ΑΚ, ανεξάρτητα από την αποζημίωση ως προς την περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί επί αδικοπραξίας να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση. Από τις προδιαληφθείσες διατάξεις σε συνδυασμό προς αυτές των άρθρων 330 ΑΚ και 15 ΠΚ συνάγεται ότι προϋποθέσεις της αδικοπρακτικής ευθύνης προς καταβολή αποζημιώσεως ή/και χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ηθικής βλάβης και άρα στοιχεία της σχετικής αγωγής, προκειμένου αυτή να είναι κατ’ άρθρο 216§1 ΚΠολΔ ορισμένη, συνιστούν η ύπαρξη παράνομης συμπεριφοράς, αναγόμενης σε υπαιτιότητα του δράστη, η πρόκληση ζημίας ή/και ηθικής βλάβης και η αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της παράνομης και υπαίτιας συμπεριφοράς και της ζημίας και της ηθικής βλάβης που επήλθαν. Παράνομη τυγχάνει η συμπεριφορά, διά της οποίας προσβάλλονται τα προστατευόμενα από το νόμο δικαιώματα ή συμφέροντα έτερου προσώπου και δύναται να συνίσταται σε θετική πράξη ή παράλειψη, εφόσον υφίστατο στην τελευταία περίπτωση ιδιαίτερη νομική υποχρέωση διαφυλάξεως του προσβληθέντος δικαιώματος ή συμφέροντος και αποτροπής του ζημιογόνου αποτελέσματος, όπερ συμβαίνει, όταν υπάρχει εκ του νόμου, δικαιοπραξίας ή της καλής πίστεως (ΑΚ 288) σύμφωνα με την κρατούσα κοινωνική αντίληψη και το γενικό πνεύμα του δικαίου υποχρέωση προστασίας. Έτσι, παρανομία συνιστά επίσης η παράβαση της γενικής υποχρεώσεως πρόνοιας και ασφάλειας στο πλαίσιο της συναλλακτικής και γενικότερα της κοινωνικής δραστηριότητας των ατόμων, ήτοι η παράβαση της κοινωνικώς επιβεβλημένης και εκ της θεμελιώδους δικαιικής αρχής της συνεπούς συμπεριφοράς απορρέουσας υποχρεώσεως λήψεως ορισμένων μέτρων επιμέλειας προς αποφυγή προκλήσεως ζημίας σε έννομα αγαθά τρίτων προσώπων (ά. 281 και 288 ΑΚ). Παράνομη κατά την έννοια του άρθρου 914 ΑΚ είναι επομένως και η παράλειψη ενέργειας, η οποία επιβάλλεται από το γενικότερο πνεύμα της νομοθεσίας και ιδίως από τις γενικές ρήτρες που επιτάσσουν καλόπιστη συμπεριφορά έναντι των άλλων, προς αποτροπή της ζημίας, η οποία μπορεί να προκληθεί σε τρίτους από προηγούμενη επικίνδυνη κατάσταση που δημιούργησε, με συμπεριφορά του, ο δράστης. Υπαίτια τυγχάνει η συμπεριφορά που επιτρέπει την απόδοση στο δράστη προσωπικής μομφής, δηλαδή στηρίζεται στον ψυχικό δεσμό του δράστη με την αδικοπραξία. Έτσι, αν η ζημία οφείλεται σε υπαιτιότητα του ίδιου του παθόντος, δε δικαιούται αποζημίωση, ενώ, σε περίπτωση συντρέχοντος πταίσματός του, το δικαστήριο μπορεί, δυνάμει της ρυθμίσεως του άρθρου 300 ΑΚ, να μην επιδικάσει αποζημίωση ή να μειώσει το ποσό της κατά ποσοστό. Πρόσφορη αιτιώδης συνάφεια (causa adaequata) ανάμεσα στην παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά του δράστη και τη ζημία ή/και την ηθική βλάβη που προκλήθηκαν υπάρχει εξάλλου, όταν η προαναφερθείσα συμπεριφορά ήταν, κατά το χρόνο και τις συνθήκες που έλαβε χώρα και επί τη βάσει των διδαγμάτων της κοινής πείρας, ικανή να επιφέρει, σύμφωνα με τη συνήθη πορεία των πραγμάτων και δίχως τη μεσολάβηση έτερου περιστατικού, τη συγκεκριμένη ζημία ή/και ηθική βλάβη (βλ. ΑΠ 709/2017, ΑΠ 1215/2014, ΑΠ 932/2014, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 683/2013, ΧρΙΔ 2013, 683, ΑΠ 359/2012, ΑΠ 115/2012, ΑΠ 1369/2010, ΑΠ 789/2010, ΑΠ 995/2008, ΑΠ 889/2008, ΑΠ 422/2008, ΑΠ 285/2008, ΑΠ 177/2008, ΑΠ 460/2007, ΑΠ 824/2002, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΠΠρΠατρ 98/2016, ΤΝΠ ΔΣΑ, Απ. Γεωργιάδη, ό.π., σ. 595 επ., Γ. Γεωργιάδη, Σ.Ε.Α.Κ., τ. Ι, 2010, ά. 914 αρ. 4 επ.).
- Οι ενάγοντες ιστορούν διά της υπό κρίση αγωγής, κατά την προσήκουσα εκτίμηση του δικογράφου της, ότι, την 10-10-2013 και περί ώρα 12:00, όταν η πρώτη εξ αυτών κινείτο πεζή στην Πάτρα, επί της συμβολής των οδών …, όπου ευρίσκεται η διεπόμενη από το καθεστώς της οροφοκτησίας πολυώροφη οικοδομή της πρώτης εναγόμενης ενώσεως συνιδιοκτητών, αποκολλήθηκε εξ ολοκλήρου η περιγραφόμενη στην αγωγή μαρμαρόπλακα από την εκεί μνημονευόμενη κολώνα της προειρημένης πολυκατοικίας, με αποτέλεσμα να επιπέσει στην πρώτη ενάγουσα, αυτή να υποστεί, υπό τις παρατιθέμενες στο αγωγικό δικόγραφο συνθήκες, τις εκεί διαλαμβανόμενες σωματικές βλάβες και εντεύθεν ηθική βλάβη και οι λοιποί ενάγοντες να στερηθούν τις αναφερόμενες στην αγωγή οικιακές υπηρεσίες της προμνημονευθείσας παθούσας για χρονικό διάστημα δύο μηνών από την 10-10-2013. Ότι η προειρημένη πτώση κτίσματος προήλθε κατ’ αιτιώδη συνάφεια από την περιγραφόμενη στο αγωγικό δικόγραφο πλημμελή συντήρηση του προδιαληφθέντος κοινόχρηστου χώρου της ανωτέρω πολυώροφης οικοδομής, όπερ ανάγεται σε υπαιτιότητα των συνιδιοκτητών της προαναφερθείσας οροφοκτησίας, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται ο δεύτερος και η τρίτη των εναγομένων, και του δεύτερου εναγομένου υπό την πρόσθετη ιδιότητα του νόμιμου διαχειριστή της προμνημονευθείσας ενώσεως συνιδιοκτητών. Ενόψει των προεκτεθέντων, οι ενάγοντες αιτούνται, όπως, μέσω τόσο της καταχωρισθείσας στα ταυτάριθμα προς την προκείμενη απόφαση πρακτικά δημόσιας συνεδριάσεως προφορικής δηλώσεως του πληρεξουσίου δικηγόρου τους στο ακροατήριο του Δικαστηρίου τούτου όσο και των νομοτύπως κατατεθεισών επί της έδρας ενώπιόν του προτάσεων των εναγόντων, έχουν παραδεκτώς, δυνάμει των διατάξεων των άρθρων 223, 294, 295§1 και 297 ΚΠολΔ, τα κύρια αγωγικά αιτήματα τραπεί εν μέρει από καταψηφιστικά σε αναγνωριστικά: α) να υποχρεωθούν, διά της κηρύξεως της εκδοθησόμενης αποφάσεως προσωρινώς εκτελεστής, οι εναγόμενοι να καταβάλουν εις ολόκληρον: i) στην πρώτη των εναγόντων τα ποσά αφενός των 10.000 ευρώ για ιδιαίτερη αυτοτελή αποζημίωση αυτής λόγω των μνημονευόμενων στο αγωγικό δικόγραφο εντεύθεν αναπηρίας και παραμορφώσεώς της και αφετέρου των 10.000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση αυτής ένεκα της προειρημένης ηθικής της βλάβης, ήτοι το συνολικό των 20.000 ευρώ, με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την ημέρα του προπεριγραφέντος συμβάντος, δηλαδή με αφετηρία την 10-10-2013, άλλως από την επίδοση της ένδικης αγωγής, και ii) σε έκαστο των δεύτερου και τρίτου εναγόντων και των νομίμως εκπροσωπούμενων στην παρούσα δίκη δύο εναγουσών ανηλίκων, από τους συνασκούντες τη γονική μέριμνα αυτών δύο πρώτους ενάγοντες γονείς τους, το ποσό των 600 ευρώ για αποζημίωση εξαιτίας της στερήσεως των ως άνω οικιακών υπηρεσιών της πρώτης των εναγόντων για χρονικό διάστημα δύο μηνών από την 10-10-2013, οι οποίες αποτιμώνται χρηματικώς στο ποσό των 300 ευρώ ως προς τον καθέναν εκ των έτερων τεσσάρων εναγόντων για έκαστο μήνα, ήτοι το συνολικό ως προς αυτούς ποσό των 2.400 ευρώ, με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την 10-10-2013, άλλως από την επίδοση της υπό κρίση αγωγής, β) να αναγνωρισθεί η υποχρέωση των εναγομένων να καταβάλουν εις ολόκληρον στην πρώτη των εναγόντων τα ποσά των 10.000 ευρώ για επιπλέον ιδιαίτερη αυτοτελή αποζημίωση ένεκα των προδιαληφθεισών αναπηρίας και παραμορφώσεως αυτής και των 20.000 ευρώ ως πρόσθετη χρηματική της ικανοποίηση λόγω της προαναφερθείσας ηθικής βλάβης της πρώτης ενάγουσας, δηλαδή το συνολικό των 30.000 ευρώ, με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την 10-10-2013, άλλως από την επίδοση της ένδικης αγωγής, και γ) να καταδικασθούν οι εναγόμενοι στην καταβολή της δικαστικής δαπάνης των εναγόντων.
- Με τα ανωτέρω περιεχόμενο και αιτήματα, η υπό κρίση, κατατεθείσα στη Γραμματεία του Δικαστηρίου τούτου την 15-6-2015 αγωγή, για τα προπαρατεθέντα υπό τα στοιχεία 3.α. καταψηφιστικά και χρηματικά κύρια αιτήματα της οποίας έχει καταβληθεί το ανάλογο τέλος δικαστικού ενσήμου με τις νόμιμες επιβαρύνσεις (βλ. το προσκομιζόμενο εκ μέρους των εναγόντων υπ’ αριθμόν 0847576/9-10-2018 διπλότυπο εισπράξεως της Γ΄ Δ.Ο.Υ. Πατρών), παραδεκτώς εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου, το οποίο τυγχάνει καθ’ ύλην και κατά τόπον αρμόδιο (ά. 7, 9, 12-14, 22, 25§2, 31 και 35 ΚΠολΔ), προκειμένου να εκδικασθεί με την αρμόζουσα τακτική διαδικασία, όπως είχε πριν από την ισχύ του Ν. 4335/2015 (βλ. το άρθρο ένατο αυτού). Είναι επιπροσθέτως παραδεκτή, απορριπτομένου ως αβάσιμου του περί αντιθέτου ισχυρισμού των εναγομένων, και νόμιμη, ερειδόμενη στις προεκτεθείσες στις με αριθμούς 1 και 2 μείζονες σκέψεις διατάξεις, σ’ αυτές των άρθρων 931, 1002, 1117, 340, 345εδ.α, 481 επ. ΑΚ, 1 επ. Ν. 3741/1929, 28, 314§1 ΠΚ, 70, 74, 218§1, 907, 908 και 176 ΚΠολΔ καθώς και σε αναλογία από τη ρύθμιση του άρθρου 71 ΑΚ, εκτός αφενός του παρεπόμενου αγωγικού αιτήματος να επιδικασθούν νόμιμοι τόκοι υπερημερίας από την ημέρα του υπό κρίση συμβάντος, ήτοι την 10-10-2013, όπερ απορρίπτεται ως νόμω αβάσιμο, αφού δεν υφίσταται εκ του νόμου δήλη ημέρα για την εκπλήρωση των αξιώσεων που πηγάζουν από εξωσυμβατική ευθύνη, όπως είναι in casu η αδικοπρακτική και η ευθύνη από διακινδύνευση, ούτε οι ενάγοντες επικαλούνται σχετική συμφωνία των διαδίκων ή προγενέστερη της επιδόσεως της ένδικης αγωγής όχληση (ά. 340 και 341§1 εξ αντιδιαστολής ΑΚ), και αφετέρου των προμνημονευθέντων υπό τα στοιχεία 3.α.ii. κύριων αγωγικών αιτημάτων, που τυγχάνουν απορριπτέα ως απαράδεκτο για το δεύτερο των εναγόντων σύζυγο της πρώτης εξ αυτών και ως μη νόμιμα για τους λοιπούς τρεις ενάγοντες ως τέκνα των δύο πρώτων των εναγόντων. Η υπό κρίση αγωγή απορρίπτεται συνεπώς ως απαράδεκτη για το δεύτερο ενάγοντα, διότι είναι αόριστη ως προς αυτόν (ά. 111§2 και 216§1 ΚΠολΔ). Ειδικότερα, μέσω της διατάξεως του άρθρου 929εδ.β ΑΚ, σύμφωνα με την οποία η υποχρέωση προς αποζημίωση υφίσταται και έναντι τρίτου, ο οποίος δικαιούται κατά το νόμο να απαιτήσει την παροχή υπηρεσιών από τον παθόντα και τις στερείται, καθιερωνόταν εξαιρετικά, σύμφωνα με το προϊσχύσαν οικογενειακό δίκαιο, αξίωση αποζημιώσεως του εμμέσως ζημιούμενου συζύγου εξαιτίας της στερήσεως των υπηρεσιών της παθούσας συζύγου αυτού, δοθέντος ότι η παλαιά ρύθμιση περιείχε υποχρέωση της συζύγου να παρέχει υπηρεσίες στο σύζυγο στο πλαίσιο του νοικοκυριού. Κατόπιν εντούτοις της μεταρρυθμίσεως του οικογενειακού δικαίου, η οποία έλαβε χώρα διά του Ν. 1329/1983, δεν προβλέπεται αυτοτελής υποχρέωση της συζύγου έναντι του συζύγου της για την παροχή υπηρεσιών σ’ αυτόν, αλλά, δυνάμει της νέας διατάξεως του άρθρου 1389 ΑΚ, θεσπίζεται, κατά τη συνταγματικώς κατοχυρωμένη ισονομία των δύο συζύγων, αμοιβαία υποχρέωσή τους ως προς τη συνεισφορά του καθενός απ’ αυτούς, ανάλογα με τις δυνάμεις του, για την αντιμετώπιση των αναγκών της οικογένειας αυτών. Η προειρημένη συνεισφορά γίνεται με την προσωπική εργασία, τα εισοδήματα και την περιουσία τους. ʼρα, σε περίπτωση τραυματισμού της συζύγου, με συνέπεια να στερηθεί ο σύζυγος τις υπηρεσίες αυτής, που συνιστούν μέρος της συνεισφοράς της στην αντιμετώπιση των αναγκών της οικογένειας αυτών και στη λειτουργία του κοινού τους οίκου, ο σύζυγος έχει το δικαίωμα, για όσο χρόνο θα στερείται τις προδιαληφθείσες υπηρεσίες, να απαιτήσει αποζημίωση ίση με τη χρηματική αποτίμηση της διαφοράς υπέρ αυτού της συνεισφοράς της τραυματισθείσας, υπό την προϋπόθεση ότι η συνολική συνεισφορά της τελευταίας ήταν μεγαλύτερη από εκείνη του ενάγοντος συζύγου της (βλ. ΟλΑΠ 39/1997, ΕλλΔνη 1998, 62, ΑΠ 243/2011, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 850/2009, ΕφΑΔ 2009, 1225, ΑΠ 2331/2009, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 156/1987, ΕλλΔνη 29, 482, ΜΕφΠειρ 175/2014, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΕφΠατρ 381/2002, ΑχΝομ 2003, 45). Στην ένδικη αγωγή δεν παρατίθενται όμως η αναλογία των δυνάμεων των εναγόντων συζύγων και οι συνθήκες της οικογενειακής ζωής αυτών, ώστε να μπορούν να προσδιορισθούν από το δικάζον Δικαστήριο το μέτρο της υποχρεώσεως συνεισφοράς εκάστου ενάγοντος συζύγου στις οικογενειακές τους ανάγκες και κατ’ επέκταση η χρηματική αποτίμηση της διαφοράς, υπέρ του συζύγου, της τυχόν μεγαλύτερης και παρεχόμενης και με οικιακές υπηρεσίες συνεισφοράς της τραυματισθείσας συζύγου του σ’ αυτές τις ανάγκες, την οποία χρηματική αποτίμηση να δικαιούται ο σύζυγος να αξιώσει ως αποζημίωση του ίδιου ένεκα του προαναφερθέντος τραυματισμού της συζύγου του (ά. 929εδ.β, 1389 και 1390 ΑΚ). Όσον αφορά τους έτερους ενάγοντες, δηλαδή τα τρία κοινά τέκνα των δύο πρώτων των εναγόντων, η υπό κρίση αγωγή απορρίπτεται ως νόμω αβάσιμη, διότι δικαίωμα παροχής υπηρεσιών έχουν οι γονείς από τα τέκνα τους, εφόσον αυτά αποτελούν μέλη του οίκου των γονέων τους και ανατρέφονται ή διατρέφονται απ’ αυτούς, και όχι τα τέκνα από τους γονείς τους (ά. 929εδ.β, 1389, 1390, 1485 επ. και 1508 ΑΚ, βλ. ΕφΘρακ 355/2012, Αρμ. 2012, 1844, ΕφΠατρ 1025/2007, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΕφΘεσ 233/1990, Αρμ. 44, 441). Κατά το μέρος της που κρίθηκε νόμιμη, πρέπει επομένως η ένδικη αγωγή να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική βασιμότητα αυτής.
- Από την εκτίμηση των ενόρκων καταθέσεων των μαρτύρων αποδείξεως και ανταποδείξεως (ενός ανά διάδικη πλευρά), οι οποίες περιλαμβάνονται στα ταυτάριθμα με την παρούσα απόφαση πρακτικά δημόσιας συνεδριάσεως του Δικαστηρίου τούτου, χωρίς να λαμβάνεται ωστόσο υπόψη η υπ’ αριθμόν ./12-10-2018 ένορκη βεβαίωση του μάρτυρος … ενώπιον της Ειρηνοδίκη Πατρών, που προσκομίζουν μετ’ επικλήσεως προς αντίκρουση οι εναγόμενοι, με πρωτοβουλία των οποίων πραγματοποιήθηκε, εντός της προθεσμίας της καταθέσεως της προσθήκης-αντίκρουσης μετά τη συζήτηση της υπό κρίση διαφοράς, κατόπιν κλητεύσεως των αντιδίκων τους πριν από δύο (2) τουλάχιστον εργάσιμες ημέρες (ά. 270§2εδ.γ ΚΠολΔ, όπως είχε πριν από το Ν. 4335/2015, βλ. το άρθρο ένατο αυτού) (βλ. την επέχουσα θέση κλητεύσεως καταχωρισθείσα στα πρακτικά δημόσιας συνεδριάσεως του Δικαστηρίου τούτου σχετική δήλωση της πληρεξουσίας δικηγόρου των εναγομένων), διότι κρίνεται αυτεπαγγέλτως ως απαράδεκτη, αφού δεν έγινε προς αντίκρουση ένορκης βεβαιώσεως ή αυτοτελούς ισχυρισμού προβληθέντος για πρώτη φορά κατά την προηγηθείσα συζήτηση της ένδικης υποθέσεως (ά. 238εδ.γ και 270§2εδ.δ ΚΠολΔ, όπως είχαν πριν από την ισχύ του Ν. 4335/2015), απ’ όλα τα έγγραφα, που νομίμως προσκομίζονται μετ’ επικλήσεως εκ μέρους των διαδίκων, είτε προς άμεση απόδειξη είτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (ά. 336§3, 339, 340, 390, 395 και 432 επ. ΚΠολΔ), μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται τα έγγραφα της σχηματισθείσας οικείας ποινικής δικογραφίας και οι επιδειχθείσες ενώπιον του Δικαστηρίου και μη αμφισβητηθείσες ως προς τη γνησιότητά τους σχετικές φωτογραφίες (ά. 444§1στοιχ.γ, 448§2 και 457§4 ΚΠολΔ), ενώ ορισμένα από τα έγγραφα μνημονεύονται ειδικώς κατωτέρω, δίχως να παραλείπεται κάποιο κατά την ουσιαστική κρίση της ένδικης διαφοράς, όπως επίσης από τα διδάγματα της κοινής πείρας, τα οποία λαμβάνονται υπόψη και αυτεπαγγέλτως (ά. 336§4 ΚΠολΔ), αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Την 10-10-2013 και περί ώρα 12:00, η γεννηθείσα την 28-8-1968, καθηγήτρια της αγγλικής γλώσσας σε φροντιστήριο ξένων γλωσσών, έγγαμη και μητέρα ενός ενήλικου και δύο ανήλικων τέκνων πρώτη ενάγουσα κινείτο πεζή στο δεξιό ως προς την κάθοδο πεζοδρόμιο της ευρισκόμενης στην Πάτρα οδού .. με κατεύθυνση από την οδό Κορίνθου προς την οδό Ρήγα Φεραίου. Όταν λοιπόν διερχόταν, κατ’ εκείνη τη χρονική στιγμή, από τη συμβολή των οδών …, όπου κείται η έχουσα όψη σε αμφότερες τις εν θέματι διασταυρούμενες οδούς πολυώροφη οικοδομή της πρώτης των εναγομένων ενώσεως συνιδιοκτητών, και πιο συγκεκριμένα έμπροσθεν ακριβώς της, ευρισκόμενης στο όριο με το κείμενο στην Πάτρα, επί της οδού …, εφαπτόμενο κτήριο, κατακόρυφης κολώνας της προειρημένης πολυκατοικίας της πρώτης εναγομένης, η οποία κολώνα έφερε τότε, με πρόσοψη στην οδό Πατρέως, εξωτερική ορθομαρμάρωση, αποτελούμενη από πέντε ισομεγέθεις μαρμαρόπλακες, με διαστάσεις της καθεμιάς εξ αυτών περίπου 1,00 μ. Χ 0,50 μ. και εκτιμώμενο βάρος εκάστης 20 περίπου κιλών, τοποθετημένες κατακόρυφα και σε σειρά από το επίπεδο του προδιαληφθέντος πεζοδρομίου της οδού Πατρέως μέχρι το ύψος της οροφής του υπό στοιχεία Α-1 διαμερίσματος του πρώτου πάνω από το ισόγειο ορόφου της προμνημονευθείσας επίμαχης πολυκατοικίας, η τελευταία καθ’ ύψος και δη πέμπτη κατά σειρά από τις προπεριγραφείσες μαρμαρόπλακες, η οποία ευρισκόταν σε ύψος 5 περίπου μέτρων από το προαναφερθέν πεζοδρόμιο, αποκολλήθηκε εξ ολοκλήρου, με συνέπεια να προσκρούσει στην κεφαλή και στους ώμους της πρώτης ενάγουσας, να απολέσει αυτή αφενός την ισορροπία της και αφετέρου, στιγμιαία, τις αισθήσεις της, να επιπέσει στο ίδιο πεζοδρόμιο και να προκληθούν στην τελευταία αντίστοιχες σωματικές βλάβες. Διεκομίσθη ως εκ τούτου, με ασθενοφόρο του Ε.Κ.Α.Β. και έχοντας τις αισθήσεις της, στο Γενικό Νοσοκομείο Πατρών «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ», όπου εξετάσθηκε στα εξωτερικά ιατρεία, παρέμεινε 24 περίπου ώρες και διαπιστώθηκε ότι είχε υποστεί θλαστικό τραύμα στην περιοχή της αριστερής οφρύος, χειρουργικώς συρραφέν, υποδόριο αιμάτωμα στην αριστερή οφθαλμική χώρα, υπόσφαγμα αριστερού οφθαλμού, θλαστικό τραύμα, μήκους 27 περίπου εκατοστών, εκτεινόμενο από τη δεξιά κροταφική χώρα, διασχίζον το θόλο του κρανίου, περατούμενο στην αριστερή κροταφοϊνιακή περιοχή και χειρουργικώς συρραφέν, εκχυμώσεις ωμικών χωρών άμφω και εκχύμωση αριστερής βραχιονίου χώρας, μέγιστης διαμέτρου 6,5 περίπου εκατοστών, κατά την έξω επιφάνεια αυτής, με αποτέλεσμα να της συστηθεί αναρρωτική άδεια δύο μηνών, αρχόμενη από την 14-10-2013 (βλ. ιδίως την υπ’ αριθμόν πρωτοκόλλου ./23-10-2013 ιατροδικαστική έκθεση της προϊσταμένης της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Πατρών, …, περί της από 14-10-2013 κλινικής εξετάσεως της πρώτης ενάγουσας και τα με αριθμούς πρωτοκόλλου ./14-10-2013, ./17-10-2013, ./17-10-2013 και ./17-3-2014 πιστοποιητικά νοσηλείας αυτής στο προδιαληφθέν δημόσιο νοσοκομείο). Η προειρημένη εξαώροφη οικοδομή, με επιπλέον ισόγειο και υπόγειο, της πρώτης των εναγομένων, που ανεγέρθηκε, δυνάμει της εκδοθείσας από το Πολεοδομικό Γραφείο Πατρών υπ’ αριθμόν πρωτοκόλλου ./20-6-1970 άδειας οικοδομής, κατά το έτος 1972 και επί του κείμενου στην Πάτρα, επί της συμβολής των οδών …, γωνιαίου οικοπέδου, με έκταση 304 τ.μ. και Κ.Α.Ε.Κ. …, έχει υπαχθεί στο καθεστώς της οροφοκτησίας σύμφωνα με το προσκομιζόμενο μετ’ επικλήσεως υπ’ αριθμόν ./30-7-1970 συμβολαιογραφικό έγγραφο του συμβολαιογράφου Πατρών … περί της συστάσεως οροφοκτησίας και του κανονισμού πολυκατοικίας, που μεταγράφηκε νομίμως στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Πατρών, στον τόμο . και με αριθμό .. Ο δεύτερος εναγόμενος ιδιοκτήτης της εκεί λειτουργούσας επιχειρήσεως εκμαθήσεως ξένων γλωσσών και ηλεκτρονικών υπολογιστών τυγχάνει αφενός, δυνάμει του νομίμως μεταγεγραμμένου στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Πατρών, στον τόμο . και με αριθμό ., υπ’ αριθμόν ./1996 συμβολαιογραφικού εγγράφου της συμβολαιογράφου Πατρών …, πλήρης και αποκλειστικός κύριος, νομέας και κάτοχος της ευρισκόμενης στην επίμαχη κείμενη στην Πάτρα, επί της συμβολής των οδών …, πολυώροφης οικοδομής οριζόντιας ιδιοκτησίας και ειδικότερα του υπό στοιχεία Δ-4 διαμερίσματος του τέταρτου πάνω από το ισόγειο ορόφου, με επιφάνεια 99,12 τ.μ., ποσοστό εξ αδιαιρέτου συγκυριότητας επί του οικοπέδου 55,65/1.000 και Κ.Α.Ε.Κ. …, και αφετέρου νομίμως εκλεγείς για το έτος 2013, σύμφωνα με τον προδιαληφθέντα κανονισμό της οροφοκτησίας, διαχειριστής της πρώτης των εναγομένων ενώσεως των συνιδιοκτητών της προειρημένης πολυκατοικίας ως ενώσεως προσώπων χωρίς νομική προσωπικότητα και άρα αντιπροσωπευτικό όργανο της τελευταίας, ενώ η τρίτη εναγομένη φοιτήτρια είναι, δυνάμει του νομίμως καταχωρισθέντος στο Κτηματολογικό Γραφείο Πατρών υπ’ αριθμόν ./2008 συμβολαιογραφικού εγγράφου της συμβολαιογράφου Πατρών …, πλήρης και αποκλειστική κυρία και νομέας του υπό στοιχεία Α-1 διαμερίσματος του πρώτου πάνω από το ισόγειο ορόφου της ίδιας πολυώροφης οικοδομής, το οποίο διαθέτει εμβαδόν 73,42 τ.μ., ποσοστό εξ αδιαιρέτου συγκυριότητας επί του οικοπέδου 41,22/1.000 και Κ.Α.Ε.Κ. …. Η προπεριγραφείσα πτώση κτίσματος, ήτοι της προμνημονευθείσας αποκολληθείσας μαρμαρόπλακας ως εκ του νόμου (ά. 2§1 Ν. 3741/1929 και 1117 ΑΚ) κοινόχρηστου χώρου της προειρημένης επίμαχης πολυκατοικίας, προήλθε λοιπόν κατ’ αιτιώδη συνάφεια από την πλημμελή συντήρηση της ανωτέρω ορθομαρμαρώσεως της προδιαληφθείσας κολώνας, με πρόσοψη στην οδό Πατρέως, της εν θέματι πολυώροφης οικοδομής, η οποία πλημμελής συντήρηση δεν τεκμαίρεται απλώς εν προκειμένω, αλλά αποδεικνύεται, διότι οι προπεριγραφείσες μαρμαρόπλακες της προαναφερθείσας ορθομαρμαρώσεως είχαν τοποθετηθεί, ως επένδυση της προμνημονευθείσας κολώνας, εξ αρχής με απλή επικόλληση με τσιμέντο στο σκυρόδεμα της περί ης ο λόγος κολώνας και όχι με αγκύρωσή τους στην τελευταία, δίχως μάλιστα κατά το χρονικό διάστημα από την ανέγερση της προειρημένης πολυκατοικίας έως την επέλευση του υπό κρίση συμβάντος, δηλαδή από το έτος 1972 μέχρι την 10-10-2013 και δη για περισσότερα από 40 έτη, να έχει λάβει χώρα οποιαδήποτε εργασία συντηρήσεως της ως άνω ορθομαρμαρώσεως, η οποία είχε εξασθενήσει εξαιτίας των συνήθων φθορών που προκλήθηκαν σ’ αυτήν ένεκα της προδιαληφθείσας μακράς διαδρομής του χρόνου και των αντίστοιχων περιβαλλοντικών συνθηκών και φυσικών φαινομένων, με συνέπεια να εγκυμονεί κίνδυνο από την ενδεχόμενη κατάρρευσή της για τη ζωή, τη σωματική ακεραιότητα και την περιουσία των διερχομένων κάτω απ’ αυτήν, που πραγματώθηκε in concreto. Η προαναφερθείσα πλημμελής συντήρηση συνίσταται πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα ιδίως με τις προσκομιζόμενες μετ’ επικλήσεως μεταγενέστερες αφενός συνταχθείσα από το Τμήμα Αδειών και Ελέγχου Δομήσεως του Δήμου Πατρέων υπ’ αριθμόν πρωτοκόλλου ./11-10-2013 έκθεση αυτοψίας και χαρακτηρισμού της προμνημονευθείσας πολυώροφης οικοδομής ως επικίνδυνης και αφετέρου από 31-10-2013 τεχνική έκθεση του πολιτικού μηχανικού …, στην παράλειψη εξασφαλίσεως των μαρμάρων της προπεριγραφείσας ήδη εξασθενημένης ορθομαρμαρώσεως διά της στερεώσεως τους πια με αγκύρωση στο σκυρόδεμα της προειρημένης επίμαχης κολώνας της ανωτέρω πολυκατοικίας, που έπρεπε να έχει γίνει μέσω τόσο της πακτώσεως στο προδιαληφθέν σκυρόδεμα ανοξείδωτων ντιζών, διαμέτρου 12 χιλιοστών, ως αγκυρίων σε βάθος 8-10 εκατοστών, με εποξειδική ρητίνη δύο συστατικών σε οπή διαμέτρου 14 χιλιοστών, όσο και της συγκρατήσεως των προαναφερθέντων μαρμάρων από τα προμνημονευθέντα αγκύρια με τη χρήση ανοξείδωτων ροδελών ικανού πλάτους και ανοξείδωτων παξιμαδιών ασφαλείας, Μ 12 χιλιοστών. Ύστερα από την επέλευση του ένδικου συμβάντος και μάλιστα εντός του Οκτωβρίου του 2013 πραγματοποιήθηκε λοιπόν, κατόπιν των απαιτούμενων ενεργειών του δευτέρου των εναγομένων διαχειριστή και με συνολικές για την πρώτη εναγόμενη σχετικές δαπάνες ανερχόμενες στο ποσό των 392,11 ευρώ, η προπεριγραφείσα αγκύρωση όλων των μαρμαρώσεων της προειρημένης πολυώροφης οικοδομής (βλ. κυρίως το προσκομιζόμενο μετ’ επικλήσεως εκδοθέν από την εδρεύουσα στην Πάτρα ομόρρυθμη εταιρεία εισαγωγής, εμπορίας και επεξεργασίας μαρμάρων υπό την επωνυμία «… & ΣΙΑ Ο.Ε.» υπ’ αριθμόν ./23-10-2013 οικείο δελτίο αποστολής-τιμολόγιο), με αποτέλεσμα να μην τυγχάνουν πλέον επικίνδυνες οι ορθομαρμαρώσεις της. Ο δεύτερος των εναγομένων παρέλειψε επομένως, υπό την ιδιότητα του διαχειριστή της πρώτης εναγόμενης ενώσεως των συνιδιοκτητών της ως άνω οροφοκτησίας και κατά την εκτέλεση των ανατεθέντων σ’ αυτόν, δυνάμει του άρθρου 8 του προδιαληφθέντος κανονισμού της προαναφερθείσας πολυκατοικίας, σχετικών καθηκόντων, να εκπληρώσει εγκαίρως την απορρέουσα εκ του νόμου (ά. 4 Ν. 3741/1929) και της αντικειμενικής καλής πίστεως (ά. 288 ΑΚ) ιδιαίτερη νομική υποχρέωση, του ίδιου in casu, να λάβει, ενόψει του επείγοντος χαρακτήρα της συντηρήσεως της εν θέματι επικίνδυνης ορθομαρμαρώσεως ακόμη και άνευ της προηγούμενης συγκλήσεως της γενικής συνελεύσεως της πρώτης των εναγομένων ενώσεως των συνιδιοκτητών της εν λόγω πολυώροφης οικοδομής κατά τον προμνημονευθέντα κανονισμό της, τα προπεριγραφέντα μέτρα επιμέλειας προς στερέωση της προειρημένης μετέπειτα αποκολληθείσας μαρμαρόπλακας με αγκύρια και κατ’ επέκταση αποφυγή προκλήσεως ζημίας σε έννομα αγαθά τρίτων προσώπων, όπως είναι η προσβληθείσα σωματική ακεραιότητα της πρώτης ενάγουσας, παραβαίνοντας έτσι, έναντι αυτής, τη γενική υποχρέωση πρόνοιας και ασφάλειας στο πλαίσιο της συναλλακτικής και γενικότερα της κοινωνικής δραστηριότητας και τελώντας αδικοπραξία εναντίον της από βαριά αμέλεια αυτού, για την οποία ευθύνεται αντικειμενικά η έχουσα το δεύτερο των εναγομένων ως αντιπροσωπευτικό όργανο πρώτη εναγόμενη ένωση προσώπων χωρίς νομική προσωπικότητα, δοθέντος ότι ένεκα της σοβαρής ελλείψεως της προσοχής, που όφειλε και μπορούσε να επιδείξει ως μέσος συνετός διαχειριστής ενώσεως συνιδιοκτητών οροφοκτησίας, δεν προέβλεψε από απροσεξία τις ανωτέρω σωματικές βλάβες της πρώτης ενάγουσας (αντικειμενικοποιημένη αμέλεια και διπλή λειτουργία της αμέλειας). ʼρα, θεμελιώνονται, in concreto, έναντι της πρώτης ενάγουσας η οριζόμενη εκ της ρυθμίσεως του άρθρου 925 ΑΚ αντικειμενική ευθύνη των εναγομένων, ως συγκυρίων και συννομέων του προπεριγραφέντος κτίσματος κατά το χρόνο της προδιαληφθείσας μερικής πτώσεώς του, από διακινδύνευση, η καθιερούμενη μέσω της διατάξεως του άρθρου 914 ΑΚ υποκειμενική ευθύνη από αδικοπραξία του δευτέρου των εναγομένων ως διαχειριστή της προαναφερθείσας πολυκατοικίας και η προβλεπόμενη εκ της ρυθμίσεως του άρθρου 71 ΑΚ αντικειμενική ευθύνη της πρώτης εναγόμενης ενώσεως των συνιδιοκτητών της προμνημονευθείσας πολυώροφης οικοδομής ως ενώσεως προσώπων δίχως νομική προσωπικότητα για το ως άνω πταίσμα του δευτέρου των εναγομένων υπό την ιδιότητα του αντιπροσωπευτικού της οργάνου, η προειρημένη υπαίτια παράλειψη του οποίου δεν συνιστά συνεπώς συμπεριφορά τρίτου προσώπου διακόπτουσα την προδιαληφθείσα αιτιώδη συνάφεια. Απορρίπτεται λοιπόν κατ’ ουσίαν η παραδεκτώς προβληθείσα εκ μέρους των εναγομένων ένσταση ότι οι προπεριγραφείσες αποκόλληση και πτώση οφείλονται σε ανωτέρα βία και ειδικότερα στην ισχυρή βροχόπτωση καθ’ όλη τη διάρκεια της προηγούμενης του υπό κρίση συμβάντος ημέρας, ήτοι της 9-10-2013, και στους ισχυρούς ανέμους που έπνεαν τότε, αφού δεν πρόκειται περί γεγονότων απρόβλεπτων και αναπότρεπτων ακόμη και με μέτρα άκρας επιμέλειας και σύνεσης, ενώ οι προδιαληφθείσες, αναγόμενες και στα εν θέματι καιρικά φαινόμενα, συνήθεις και ως εκ τούτου προβλεπτές φθορές της ανωτέρω επίμαχης ορθομαρμαρώσεως συνδέονται με την προαναφερθείσα πλημμελή συντήρησή της, που απετέλεσε την αιτία της πτώσεως της προμνημονευθείσας μαρμαρόπλακας της περί ης ο λόγος ορθομαρμαρώσεως, δεδομένου ότι, σύμφωνα ιδίως με τα διδάγματα της κοινής πείρας, η απλή επικόλληση, με τσιμέντο, άνευ αγκυρώσεως και συντηρήσεως, της καθημερινά εκτιθέμενης, για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 40 ετών, στον ατμοσφαιρικό αέρα, τη βροχή, την υγρασία και εν γένει στα φυσικά φαινόμενα προειρημένης μαρμαρόπλακας στο σκυρόδεμα της προδιαληφθείσας κολώνας διαβρωνόταν, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων και τρόπο μη εξωτερικό ορατό, αλλά διαπιστώσιμο εκ των προτέρων και άρα προβλεπτό από το δεύτερο των εναγομένων υπό την ιδιότητα του διαχειριστή της πρώτης εναγόμενης ενώσεως των συνιδιοκτητών της προαναφερθείσας πολυκατοικίας και με μέτρο την επιμέλεια του μέσου διαχειριστή ενώσεως συνιδιοκτητών οροφοκτησίας, εσωτερικά, δηλαδή μεταξύ του οικείου μαρμάρου και του αντίστοιχου σκυροδέματος του πρωτότοιχου, και σταδιακά ένεκα των προμνημονευθέντων προβλεπτών και μη έκτακτων φυσικών φαινομένων (ά. 238 ΚΠολΔ, όπως είχε πριν από το Ν. 4335/2015, 262§1 του ίδιου κώδικα και 925 ΑΚ). Δεν ασκεί συνεπώς, για τη στοιχειοθέτηση της ως άνω εις ολόκληρον ευθύνης των εναγομένων για την πρόκληση των προπαρατεθεισών σωματικών βλαβών της πρώτης ενάγουσας, έννομη επιρροή το γεγονός ότι η προπεριγραφείσα πλημμελής συντήρηση της στερεώσεως της προειρημένης ορθομαρμαρώσεως δεν είχε διαπιστωθεί είτε κατά τη σύνταξη της προσκομιζόμενης μετ’ επικλήσεως υπ’ αριθμόν ./20-4-2012 εκθέσεως της Διευθύνσεως Υποδομών του Δήμου Πατρέων περί του χαρακτηρισμού, ύστερα από μακροσκοπικό έλεγχο, της προδιαληφθείσας πολυώροφης οικοδομής ως επικίνδυνης αναφορικά με τις αποκολλήσεις και τις ρηγματώσεις των σοβάδων σε αμφότερες τις προμνημονευθείσες όψεις της εν θέματι πολυκατοικίας είτε από τους τρεις επιβλέποντες μηχανικούς στο πλαίσιο των πραγματοποιηθεισών, κατά το Σεπτέμβριο του 2013 και σε συμμόρφωση προς την προειρημένη έκθεση επικινδύνου, εργασιών επισκευής των προδιαληφθέντων σοβάδων, οι δαπάνες των οποίων εργασιών ανήλθαν στο συνολικό ποσό των 21.142 ευρώ. Η πρώτη ενάγουσα δεν παρουσιάζει άλλωστε, ένεκα του προαναφερθέντος τραυματισμού της χωρίς τη συνοδεία περαιτέρω επιπλοκών, οποιαδήποτε, μόνιμη και διαρκή, αναπηρία ή παραμόρφωση και δη στον αριστερό οφθαλμό αυτής, δίχως να αποτελεί τέτοια παραμόρφωση η οφειλόμενη στον προεκτεθέντα τραυματισμό και αναστρέψιμη, διά της ενδεικνυόμενης αντίστοιχης πλαστικής χειρουργικής επεμβάσεως, δύσμορφη μετατραυματική ουλή του αριστερού άνω βλεφάρου της (βλ. κυρίως το προσκομιζόμενο μετ’ επικλήσεως υπ’ αριθμόν πρωτοκόλλου του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ» ./5-3-2014 πιστοποιητικό νοσηλείας της πρώτης ενάγουσας), η οποία δεν συνιστά, κατά τις κρατούσες κοινωνικές αντιλήψεις, ουσιώδη αλλοίωση της εξωτερικής εμφανίσεώς της, με συνέπεια να μην επιδικάζεται in casu ιδιαίτερη αυτοτελής αποζημίωση κατ’ άρθρο 931 ΑΚ, απορριπτομένου έτσι ως ουσία αβάσιμου του σχετικού αγωγικού κονδυλίου. Η πρώτη ενάγουσα έχει εντούτοις υποστεί ηθική βλάβη εξαιτίας των προπεριγραφεισών συνθηκών, υπό τις οποίες έλαβε χώρα το ένδικο συμβάν, του προμνημονευθέντος εντεύθεν τραυματισμού αυτής, της ανωτέρω ταλαιπωρίας, στην οποία υποβλήθηκε για την αποκατάσταση της υγείας της, της θλίψης και του πόνου που δοκίμασε εντεύθεν, οπότε έχει το δικαίωμα να αξιώσει, σύμφωνα με τη ρύθμιση του άρθρου 932 ΑΚ, εύλογη χρηματική ικανοποίηση από τους εις ολόκληρον ενεχόμενους, κατά τα προπαρατεθέντα, για τις υπό κρίση σωματικές βλάβες εναγομένους, η πρώτη εκ των οποίων ευθύνεται, δυνάμει συρροής νομίμων βάσεων, αντικειμενικώς (ά. 71, 914 και 925 ΑΚ), ο δεύτερος υποκειμενικώς και αντικειμενικώς στο πλαίσιο επίσης συρροής νομίμων βάσεων (ά. 914 και 925 ΑΚ) και η τρίτη αντικειμενικώς (ά. 925 ΑΚ). Προς το σκοπό του καθορισμού του επιδικαστέου για την εν λόγω αιτία ποσού απαιτείται λοιπόν να ληφθούν υπόψη τα εξής ιδίως προσδιοριστικά στοιχεία: α) το είδος του εννόμου αγαθού που προσβλήθηκε (σωματική ακεραιότητα της πρώτης ενάγουσας), οι συνθήκες και η ένταση της προσβολής του, β) η τότε ηλικία της τραυματισθείσας πρώτης ενάγουσας (45 ετών), γ) ο βαθμός της ψυχικής ταλαιπωρίας, της θλίψης και του πόνου που δοκίμασε εντεύθεν, δ) ο βαθμός και η βαρύτητα του πταίσματος του ευθυνόμενου και υποκειμενικώς δευτέρου των εναγομένων, υπό την ιδιότητα του διαχειριστή της πρώτης εναγόμενης ενώσεως των συνιδιοκτητών της προειρημένης οροφοκτησίας, ως προς την τέλεση της υπό κρίση αδικοπραξίας αυτού και την επέλευση των συνεπειών της (βαριά αμέλεια) και ε) οι προδιαληφθείσες κοινωνική και οικονομική κατάσταση της πρώτης ενάγουσας και των εναγομένων. Πρέπει επομένως να επιδικασθεί ως εύλογη χρηματική ικανοποίηση της πρώτης ενάγουσας ένεκα της προαναφερθείσας ηθικής βλάβης αυτής το ποσό των 25.000 ευρώ, με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επόμενη ημέρα της επέχουσας θέση οχλήσεως επιδόσεως της ένδικης αγωγής, γενομένου ως εκ τούτου εν μέρει δεκτού κατ’ ουσίαν του οικείου αγωγικού κονδυλίου.
- Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, πρέπει η υπό κρίση αγωγή να γίνει εν μέρει δεκτή για την πρώτη ενάγουσα και ως ουσία βάσιμη, να απορριφθεί για τους λοιπούς ενάγοντες, να υποχρεωθούν οι εναγόμενοι να καταβάλουν, με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επόμενη ημέρα της επιδόσεως της ένδικης αγωγής προς αυτούς, εις ολόκληρον στην πρώτη ενάγουσα το ποσό των 10.000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση λόγω της προμνημονευθείσας ηθικής της βλάβης και να αναγνωρισθεί η υποχρέωση των εναγομένων να καταβάλουν, με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επομένη της επιδόσεως της υπό κρίση αγωγής προς αυτούς, εις ολόκληρον στην πρώτη ενάγουσα το επιπλέον ποσό των 15.000 ευρώ για χρηματική ικανοποίηση ένεκα της προειρημένης ηθικής της βλάβης. Όσον αφορά ωστόσο το παρεπόμενο αγωγικό αίτημα να κηρυχθεί η προπαρατεθείσα καταψηφιστική διάταξη της παρούσας αποφάσεως προσωρινώς εκτελεστή, πρέπει να απορριφθεί κατ’ ουσίαν, δεδομένου ότι, αν και πρόκειται περί αξιώσεως πηγάζουσας από, υποκειμενικά ή αντικειμενικά, άδικη πράξη υπό την έννοια της διατάξεως του άρθρου 908§1 εδ. β στοιχ. δ ΚΠολΔ, δε συντρέχουν in concreto εξαιρετικοί προς τούτο λόγοι ούτε κρίνεται ότι η καθυστέρηση στην εκτέλεση του καταψηφιστικού σκέλους της προκείμενης αποφάσεως δύναται να προκαλέσει σημαντική ζημία στην εν μέρει νικήσασα πρώτη ενάγουσα (ά. 907 και 908 e contrario ΚΠολΔ). Μέρος των δικαστικών εξόδων της πρώτης ενάγουσας πρέπει εξάλλου να επιβληθεί, όπως προβλέπεται πιο συγκεκριμένα στο διατακτικό της παρούσας αποφάσεως, στους εναγομένους εξαιτίας της εν μέρει νίκης και ήττας των εν θέματι διαδίκων και ανάλογα με την έκτασή τους (ά. 178§1, 180§3, 189, 190, 191 ΚΠολΔ και Ν. 4194/2013), ενώ τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των έτερων εναγόντων και των εναγομένων απαιτείται να συμψηφισθούν στο σύνολό τους ένεκα της ιδιαιτέρως δυσχερούς ερμηνείας των εφαρμοσθέντων παραπάνω κανόνων δικαίου (ά. 106, 179 in fine ΚΠολΔ και Ν. 4194/2013).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων.
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την υπό κρίση αγωγή ως προς αφενός τους δεύτερο και τρίτο ενάγοντες και αφετέρου τις νομίμως εκπροσωπούμενες στην προκείμενη δίκη, από τους συνασκούντες τη γονική μέριμνα αυτών δύο πρώτους ενάγοντες γονείς τους, δύο ενάγουσες ανήλικες, δηλαδή τη … και τη …
ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ τα δικαστικά έξοδα μεταξύ αφενός των δεύτερου και τρίτου εναγόντων και των νομίμως εκπροσωπούμενων στην παρούσα δίκη, από τους συνασκούντες τη γονική μέριμνα αυτών δύο πρώτους ενάγοντες γονείς τους, προδιαληφθεισών δύο εναγουσών ανηλίκων και αφετέρου των εναγομένων.
ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την υπό κρίση αγωγή για την πρώτη ενάγουσα.
ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ τους εναγομένους να καταβάλουν εις ολόκληρον στην πρώτη ενάγουσα το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000 €) ευρώ, με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επομένη της επιδόσεως της ένδικης αγωγής έως και την πλήρη εξόφληση.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι οι εναγόμενοι υποχρεούνται να καταβάλουν εις ολόκληρον στην πρώτη ενάγουσα το επιπλέον ποσό των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000 €) ευρώ, με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επομένη της επιδόσεως της υπό κρίση αγωγής μέχρι και την πλήρη εξόφληση.
ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τους εναγομένους στην καταβολή μέρους των δικαστικών εξόδων της πρώτης ενάγουσας, τα οποία ορίζει στο ποσό των εννιακοσίων (900 €) ευρώ.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στην Πάτρα, την 12-7-2019, χωρίς να παρίστανται οι διάδικοι και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους.
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
http://www.dsanet.gr/Epikairothta/Nomologia/mprpatr%20465_2019.htm