ΑΠΟΦΑΣΗ
Matijašić κατά Κροατίας της 01.07.2021 (αριθ. προσφ. 38771/15)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ποινική δίωξη και τιμωρία για πταίσμα οδικής κυκλοφορίας. Μεταγενέστερη απαγόρευση οδήγησης λόγω «αρνητικών πόντων» που είχαν συγκεντρωθεί (point system). Ο προσφεύγων παραπονέθηκε ότι είχε καταδικασθεί με τον τρόπο αυτό δύο φορές για το ίδιο αδίκημα.
Το ΕΔΔΑ έκρινε την προσφυγή απαράδεκτη, δεδομένου ότι η απαγόρευση οδήγησης που επιβλήθηκε στον προσφεύγοντα ως αποτέλεσμα των αρνητικών πόντων που συλλέχθηκαν δεν μπορούσε να θεωρηθεί «ποινική». Σύμφωνα με τη σχετική εθνική νομοθεσία, η απαγόρευση οδήγησης βάσει του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας χαρακτηρίζεται νομικά ως προληπτικό διοικητικό μέτρο, διαφορετικό από κάθε ποινή που μπορεί να επιβληθεί σε πλημμελήματα ή πταίσματα. Άλλωστε, στη νομολογία του Δικαστηρίου τονίζεται η σημασία θέσπισης ενός νομοθετικού και διοικητικού πλαισίου που αποσκοπεί στην αποτελεσματική αποτροπή των κινδύνων της ζωής στο πλαίσιο της οδικής ασφάλειας.
Το ΕΔΔΑ δεν διαπίστωσε παραβίαση του άρθρου 4 του 7ου Πρωτοκόλλου.
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 4 του 7ου Πρωτοκόλλου
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Ο προσφεύγων Darko Matijašić είναι Κροάτης υπήκοος που γεννήθηκε το 1963 και ζει στο Motovun (Κροατία).
Το 2013 και το 2014 στην περιοχή Ίστρια, επιβλήθηκε στον προσφεύγοντα πρόστιμο για πταίσμα και του προστέθηκαν τρεις αρνητικοί πόντοι (point system) στην άδεια του σε τρεις ξεχωριστές περιπτώσεις. Στις 6 Αυγούστου 2014 η αστυνομία της Ίστρια του απαγόρευσε την οδήγηση όλων των μηχανοκίνητων οχημάτων λόγω των αρνητικών πόντων που είχε συλλέξει. Το ένδικο μέσο του προσφεύγοντος κρίθηκε αβάσιμο. Το Πταισματοδικείο (σε δεύτερο βαθμό) δήλωσε ότι το μέτρο δεν αποτελούσε ποινή, απλώς ήταν συνέπεια της συγκέντρωσης πολλών πόντων εντός μίας νόμιμης χρονικής περιόδου.
Η συνταγματική καταγγελία του προσφεύγοντος στο Συνταγματικό Δικαστήριο κηρύχθηκε απαράδεκτη στις 27 Ιανουαρίου 2015.
Στηριζόμενος στο άρθρο 4 του 7ου Πρωτοκόλλου (δικαίωμα κάθε προσώπου να μη δικάζεται ή να τιμωρείται δύο φορές για το ίδιο αδίκημα) ο προσφεύγων παραπονέθηκε ότι η δίωξή του και η τιμωρία του για πταίσμα οδικής κυκλοφορίας, και η μεταγενέστερη απαγόρευση οδήγησης λόγω των ίδιων αδικημάτων, είχε παραβιάσει τη Σύμβαση.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Άρθρο 4 του 7ου Πρωτοκόλλου
Το Δικαστήριο διαπίστωσε εξαρχής ότι η υπόθεση αφορούσε την απαγόρευση οδήγησης που επιβλήθηκε στον προσφεύγοντα ως συνέπεια του γεγονότος ότι είχε λάβει ορισμένο αριθμό αρνητικών πόντων για παραβιάσεις του Κ.Ο.Κ. Ως εκ τούτου θα έπρεπε να διακρίνεται από προηγούμενες περιπτώσεις στις οποίες είχε επιβληθεί η απαγόρευση οδήγησης ως μέρος της ποινής του για συγκεκριμένη παράβαση του Κ.Ο.Κ.
Η Κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι η απαγόρευση οδήγησης που επιβλήθηκε στον προσφεύγοντα ως αποτέλεσμα των πόντων που συλλέχθηκαν δεν μπορούσε να θεωρηθεί «ποινική». Σύμφωνα με τη σχετική εθνική νομοθεσία, η απαγόρευση οδήγησης βάσει του άρθρου 286 (6) του Κ.Ο.Κ. χαρακτηρίζεται νομικά ως προληπτικό διοικητικό μέτρο, διαφορετικό από κάθε ποινή που μπορεί να επιβληθεί σε πλημμελήματα ή πταίσματα. Σημειώνοντας ότι ορισμένες χώρες εφαρμόζεται ένα σύστημα πόντων, και ότι η νομολογία τονίζει τη σημασία της θέσπισης ενός νομοθετικού και διοικητικού πλαισίου που αποσκοπεί στην αποτελεσματική αποτροπή των κινδύνων ζωής στο πλαίσιο της οδικής κυκλοφορίας, το Δικαστήριο ήταν ικανοποιημένο ότι ο πρωταρχικός στόχος της απαγόρευσης οδήγησης ήταν η πρόληψη, για να διασφαλιστεί η οδική ασφάλεια.
Κατά συνέπεια, ο προσφεύγων δεν είχε υποστεί «ποινή» όταν η αστυνομία επέβαλε την απαγόρευση οδήγησης λόγω των σωρευμένων πόντων του σύμφωνα με το άρθρο 286 (6) του Κ.Ο.Κ. για την ασφάλεια της κυκλοφορίας.
Συνεπώς, το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το άρθρο 4 του 7ου πρωτοκόλλου δεν είχε εφαρμογή στην υπόθεση και απέρριψε την προσφυγή ως απαράδεκτη.