Η αμετάκλητη αθωωτική ποινική απόφαση προσκομίστηκε το πρώτον με το υπόμνημα, κατά τη συζήτηση αναίρεσης ενώπιον του Ελ. Συνεδρίου
Με απόφασή της, η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕλΣυν Ελάσσονα Ολομέλεια 2118/2020) έκρινε ότι απαράδεκτα προσκομίστηκε το πρώτον με το υπόμνημα και, συνεπώς, δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη, ως εκδοθείσα μετά την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, η αμετάκλητη αθωωτική απόφαση ποινικού δικαστηρίου.
Κατά το σκεπτικό του Δικαστηρίου, ο προβαλλόμενος με το υπόμνημα ισχυρισμός του αναιρεσείοντος περί λήψης υπόψη της αμετάκλητης ποινικής αθωωτικής απόφασης, που εκδόθηκε μετ’ αναίρεση της προγενέστερης καταδικαστικής απόφασης σε χρόνο μεταγενέστερο της εκδόσεως της αναιρεσιβαλλόμενης, δεν μπορεί να αξιολογηθεί στην αναιρετική διαδικασία, καθόσον σε κάθε περίπτωση η υποβολή ισχυρισμών των διαδίκων και η επίκληση νέων αποδεικτικών μέσων έχουν λόγο ύπαρξης μόνο κατά την ουσιαστική εκδίκαση της υπόθεσης.
Όσον αφορά γενικά στην δέσμευση του Ελεγκτικού Συνεδρίου από αθωωτική απόφαση ποινικού δικαστηρίου, διαπιστώθηκε ότι πρέπει όλα τα αντικειμενικά και υποκειμενικά συστατικά στοιχεία που συγκροτούν την ποινική παράβαση για την οποία εκδόθηκε η απαλλακτική απόφαση ποινικού δικαστηρίου να ταυτίζονται πλήρως με εκείνα στα οποία στηρίζεται ο καταλογισμός του δημοσιονομικά υπεύθυνου προσώπου. Περαιτέρω, συντρέχει δέσμευση του Ελεγκτικού Συνεδρίου από την αθωωτική ποινική απόφαση όταν αυτό επιλαμβάνεται εκ των υστέρων κατά την εκδίκαση της υπόθεσης της δικαιοδοσίας του, ενώ ο δημοσιονομικός δικαστής δεν υποχρεούται να εξετάσει αυτεπαγγέλτως εάν τίθεται ζήτημα παραβίασης του τεκμηρίου αθωότητας, ούτε εάν η σχετική προηγούμενη αθωωτική απόφαση του ποινικού δικαστηρίου, που του έχει προσκομιστεί παραδεκτώς, έχει καταστεί αμετάκλητη.
Κατά τη μειοψηφούσα γνώμη, λαμβάνοντας υπόψη ότι α) ένας απόλυτος περιορισμός συνεκτίμησης του τεκμηρίου της αθωότητας θα αντέβαινε στην απαίτηση ερμηνείας της Σύμβασης για τα ανθρώπινα δικαιώματα κατά τέτοιο τρόπο ώστε να εγγυάται δικαιώματα συγκεκριμένα και αποτελεσματικά, β) η απόφαση του ποινικού δικαστηρίου δημοσιεύθηκε και κατέστη αμετάκλητη μετά την επ’ ακροατηρίω συζήτηση της υπόθεσης στο δικάσαν Τμήμα και ο αναιρεσείων δεν είχε τη δυνατότητα προβολής λόγων που συνδέονται με την αμετάκλητη αθώωσή του και γ) δεν υφίσταται άλλο δικαιοδοτικό όργανο, δυνάμενο να εξετάσει σε μεταγενέστερη διαδικασία εάν υφίσταται προσβολή του τεκμηρίου της αθωότητας του αναιρεσείοντος, σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 2 της ΕΣΔΑ, πρέπει ο σχετικός λόγος να εκτιμηθεί ότι αφορά σε αίτημα αναθεώρησης στηριζόμενο σε νέο κρίσιμο έγγραφο και να αναπεμφθεί η υπόθεση προς εξέταση στο δικάσαν Τμήμα, διασφαλίζοντας, έτσι, την αποτελεσματική προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων του.
Απόσπασμα απόφασης
Από τον συνδυασμό των άρθρων 109, 111, 113, 115 και 116 του π.δ. 1225/1981 προκύπτει ότι ενώπιον της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία δεν αποτελεί β ́ βαθμό δικαιοδοσίας, δικάζεται κατ’ αναίρεση όχι η υπόθεση αλλά η απόφαση και λαμβάνεται ως βάση η συζήτηση όπως διεξήχθη ενώπιον του Τμήματος, χωρίς την παρεμβολή νέων στοιχείων για τα οποία αυτό δεν κλήθηκε να κρίνει. Επίσης ο αναιρετικός λόγος πρέπει να προκύπτει αποκλειστικώς από το αναιρετήριο δικόγραφο (κύριο και προσθέτων λόγων) όχι με παραπομπή σε άλλα διαδικαστικά έγγραφα και στοιχεία.
Επομένως τα προβαλλόμενα με το υπόμνημα του αναιρεσείοντος ενώπιον της Ολομέλειας ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη η αμετάκλητη ποινική αθωωτική απόφαση που εκδόθηκε μετ’ αναίρεση της προγενέστερης καταδικαστικής απόφασης σε χρόνο μεταγενέστερο της εκδόσεως της αναιρεσιβαλλόμενης απόφασης του IV Τμήματος δεν μπορούν να αξιολογηθούν στην αναιρετική διαδικασία μετά την ομοφώνως αποφασισθείσα απόρριψη της αίτησης αναίρεσης. Υποβολή άλλωστε ισχυρισμών των διαδίκων και επίκληση νέων αποδεικτικών μέσων έχουν λόγο ύπαρξης μόνο κατά την ουσιαστική εκδίκαση της υπόθεσης. Και τούτο ανεξαρτήτως αν κατά το παρελθόν και πριν τη συντελεσθείσα επ’ ακροατηρίω συζήτηση της αναίρεσης είχε χωρήσει επανειλημμένως αναβολή της συζήτησης αυτής κατ’ αίτηση του αναιρεσείοντος για την προσκομιδή της ποινικής απόφασης.
Σε κάθε περίπτωση η αναβολή της συζήτησης της αίτησης αναίρεσης, έστω επανειλημμένως χορηγηθείσα για να προηγηθεί απόφαση του ποινικού δικαστηρίου απόκειται κατ’ άρθρο 64 του π.δ. 1225/1981 στην ελεύθερη κρίση του αναιρετικού δικαστή, η δε προσκομιδή της δεν προδικάζει την παραδοχή της αίτησης αναίρεσης.
Η απόφαση είναι διαθέσιμη στο ddikastes.gr