Εκτενείς τροποποίησεις στον Κώδικα Δικηγόρων (Ν. 4194/2013) περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης σχετικά με τις “ρυθμίσεις για την επιτάχυνση της εκδίκασης εκκρεμών υποθέσεων του ν. 3869/2010” που κατατέθηκε στη Βουλή.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, με τις προτεινόμενες διατάξεις εισάγονται αυστηρές προϋποθέσεις ακαδημαϊκής κατάρτισης προκειμένου να επιτραπεί σε αλλοδαπούς εκτός Ε.Ε., πτυχιούχους νομικής σχολής ελληνικού ΑΕΙ, να αποκτήσουν δυνατότητα πρόσβασης στο δικηγορικό λειτούργημα.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι αλλοδαπός μπορεί να γίνει ασκούμενος δικηγόρος και εν συνεχεία, κατόπιν επιτυχούς δοκιμασίας στις εξετάσεις ασκουμένων, να αποκτήσει πρόσβαση στο δικηγορικό λειτούργημα, υπό την προϋπόθεση ότι είναι απόφοιτος Τμήματος Νομικής Σχολής Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος στην Ελλάδα με ελάχιστο βαθμό (μέσο όρο) πτυχίου «7,5» και κατέχει Μεταπτυχιακό Τίτλο Σπουδών Τμήματος Νομικής Σχολής Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος της ημεδαπής. Ταυτόχρονα, επιδιώκεται η αύξηση του χρόνου άσκησης δικηγόρων από έξι (6) σε δώδεκα (12) μήνες, τόσο στα δικαστήρια όσο και στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Ν.Σ.Κ.) και σε νομικές υπηρεσίες δημοσίων υπηρεσιών εν γένει.
Με τον τρόπο αυτόν, οι ασκούμενοι δικηγόροι θα έχουν επαρκή χρόνο, ώστε να μπορούν να αποκτήσουν μεγαλύτερη εμβάθυνση και εξοικείωση με τις δικαστικές και διοικητικές διαδικασίες, γεγονός που αναμένεται να συμβάλει επωφελώς κατά την εκτέλεση των επαγγελματικών τους καθηκόντων στο μέλλον.
Περαιτέρω, ανατίθεται η ευθύνη και εποπτεία του διαγωνισμού στην Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος και προβλέπονται διάφορες σχετικές διαδικαστικές λεπτομέρειες.
Δίνεται η δυνατότητα στους δικηγόρους Ολυμπιονίκες και τους Παραολυμπιονίκες που διορίστηκαν κατ’ εφαρμογή της παρ. 9 του άρθρου 34 του ν. 2725/1999, να μπορούν, όταν αποχωρήσουν από την υπηρεσία τους, να επαναδιορισθούν ως δικηγόροι.
Συμπληρώνονται οι διατάξεις του Κώδικα Δικηγόρων και του Κώδικα Δεοντολογίας του Δικηγορικού Λειτουργήματος (Κ.Δ.Δ.Λ.), αναφορικά με την υποχρέωση του δικηγόρου να συμβάλλει στην επίλυση των διαφορών του εντολέα του. Δύνανται να συνάπτονται προγραμματικές συμβάσεις μεταξύ του νπδδ “ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ” και των οικείων Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας Συλλόγου με σκοπό την υποστήριξη του νπδδ “ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ” ως προς την επιτάχυνση της υλοποίησης σκοπών του.
Δίνεται η δυνατότητα στις δικηγορικές εταιρείες να διανέμουν στους εταίρους τους κέρδη της τρέχουσας εταιρικής χρήσης έναντι των ετήσιων κερδών που προκύπτουν με βάση τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις για τη χρήση αυτή.
Τροποποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 61 του Κώδικα Δικηγόρων που αφορούν στην έκδοση γραμματίων προείσπραξης.
Απαλείφεται η διαδικασία της θεώρησης του γνησίου της υπογραφής του παραστάτη δικηγόρου στο σχέδιο του συμβολαίου από τον αρμόδιο Δικηγορικό Σύλλογο, με συνέπεια να αρκεί η ειδική μνεία παράστασης δικηγόρου στο συμβόλαιο και να μην απαιτείται η επισύναψη σχεδίου της σχετικής σύμβασης.
Αντιμετωπίζονται προβλήματα που παρατηρούνται κατά τη λειτουργία των οργάνων των δικηγορικών συλλόγων νησιωτικών περιοχών της χώρας και καθιερώνεται η συμμετοχή και ψηφοφορία στις γενικές συνελεύσεις μέσω τηλεδιάσκεψης και εισάγονται ρυθμίσεις προς διευκόλυνση της λειτουργίας των πειθαρχικών συμβουλίων των δικηγορικών συλλόγων των νησιωτικών περιοχών.
Εξορθολογίζεται, στο εύλογο μέτρο, η παραγραφή των πειθαρχικών παραπτωμάτων.
Επαναπροσδιορίζονται τα όρια του επιβαλλόμενου προστίμου επί πειθαρχικών παραπτωμάτων με βάση την αρχή της αναλογικότητας. Διασφαλίζεται η μυστικότητα της πειθαρχικής ανάκρισης και αποτρέπεται η δημόσια διεξαγωγή της.
Επικαιροποιούνται τα παραρτήματα του Κώδικα Δικηγόρων περί ενιαίου γραμματίου στην τακτική διαδικασία.
Αναλυτικά οι τροποποιήσεις αφορούν τα παρακάτω άρθρα (παρατίθεται και ο σκοπός τους , όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση):
Άρθρο 2 Προϋποθέσεις κτήσης δικηγορικής ιδιότητας – Αυτοδίκαιη απώλεια και αποβολή της ιδιότητας του δικηγόρου – Διορισμός δικηγόρων – Τροποποιήσεις των άρθρων 6, 7 και 23 του ν.4194/2013
Με τις τροποποιήσεις στα άρθρα 6, 7 και 23 του ν. 4194/2013, όσον αφορά τους αλλοδαπούς εκτός Ε.Ε, πτυχιούχους Νομικής Σχολής Ελληνικού ΑΕΙ επιτυγχάνεται η βέλτιστη προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην ΕΣΔΑ
Άρθρο 3 Αύξηση χρόνου άσκησης δικηγόρων στα δικαστήρια – Τροποποίηση του άρθρου 13 του ν. 4194/2013
Οι ασκούμενοι δικηγόροι να έχουν επαρκή χρόνο, ώστε να μπορούν να αποκτήσουν μεγαλύτερη εμβάθυνση και εξοικείωση με τις δικαστικές και διοικητικές διαδικασίες, γεγονός που αναμένεται να συμβάλει επωφελώς κατά την εκτέλεση των επαγγελματικών τους καθηκόντων στο μέλλον.
Άρθρο 4 Ειδικές προϋποθέσεις εγγραφής στο Μητρώο ασκουμένων – Τροποποίηση του άρθρου 15 του ν. 4194/2013
Με την προτεινόμενη ρύθμιση εναρμονίζονται οι προϋποθέσεις για την πραγματοποίηση της άσκησης από πτυχιούχους εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της αλλοδαπής με την παρ. 2 του άρθρου 6 του Κώδικα Δικηγόρων, όπως τροποποιείται με το άρθρο 2 του παρόντος Σχεδίου Νόμου.
Άρθρο 5 Συγκρότηση Μόνιμης Επιτροπής Δοκιμασίας Επάρκειας – Τροποποίηση του άρθρου 16 του ν. 4194/2013
Αντιμετωπίζεται το πρό βλημα σε περίπτωση διαπίστωσης έλλειψης αντιστοιχίας των επαγγελματικώ ν προσό ντων. Ορίζεται ό τι η Επιτροπή Αξιολό γησης προσδιορίζει σε ποια γνωστικά αντικείμενα διαπιστώ νεται αυτή , καθορίζει τα προς εξέταση μαθή ματα και παραπέμπει προς τού το τον φά κελο του αιτού ντος στην Επιτροπή του ά ρθρου 16 του Κώδικα Δικηγόρων, της οποίας προσδιορίζονται η σύνθεση, ο τρόπος αναπλήρωσης των μελών και το έργο της.
Άρθρο 6 Καταβολή ποσού υπέρ της συμμετοχής στον διαγωνισμό υποψήφιων δικηγόρων – Τροποποίηση του άρθρου 18 του ν. 4194/2013
Στόχος της προτεινόμενης ρύθμισης είναι το ποσό που καταβάλλει ο ασκούμενος δικηγόρος για τη συμμετοχή του στο διαγωνισμό υποψήφιων δικηγόρων να γίνεται υπέρ της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος προς κάλυψη των δαπανών διενέργειας του διαγωνισμού.
Άρθρο 7 Ευθύνη και εποπτεία διαγωνισμού υποψήφιων δικηγόρων – Τροποποίηση του άρθρου 19 του ν. 4194/2013
Με την προτεινόμενη ρύθμιση, με την οποία γίνεται ανάθεση της ευθύνης και εποπτείας του πανελλήνιου διαγωνισμού υποψηφίων δικηγόρων στην Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδας, αποσκοπείται η εξάλειψη δυσλειτουργιών και καθυστερήσεων που είχαν παρατηρηθεί διαχρονικά στον διαγωνισμό.
Άρθρο 8 Επιτροπές Εξετάσεων – Τροποποίηση του άρθρου 20 του ν. 4194/2013
Στόχος της προτεινόμενης ρύθμισης είναι η συγκρότηση της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων, καθώς και των υπολοίπων Οργανωτικών Επιτροπών για τη διαξαγωγή των διαγωνισμών υποψήφιων δικηγόρων. Παράλληλα, προβλέπεται η συγκρότηση Ομάδων Βαθμολόγησης για την αξιολόγηση των γραπτών δοκιμίων των υποψήφιων δικηγόρων.
Άρθρο 9 Διορισμός διακριθέντων αθλητών – Τροποποίηση του άρθρου 27 του ν. 4194/2013
Η προτεινόμενη ρύθμιση σκοπό έχει να δώσει τη δυνατότητα στους δικηγόρους Ολυμπιονίκες και τους Παραολυμπιονίκες που διορίστηκαν κατ’ εφαρμογή της παρ. 9 του άρθρου 34 του ν. 2725/1999, να μπορούν, όταν αποχωρήσουν από την υπηρεσία τους, να επαναδιορισθούν ως δικηγόροι. Κατ’αυτόν τον τρόπο ο διορισμός αυτός δεν λειτουργεί πλέον τιμωρητικά.
Άρθρο 10 Έργο του δικηγόρου και διαμεσολάβηση – Υποστήριξη Κτηματολογίου από Δικηγόρους Τροποποίηση του άρθρου 36 του ν. 4194/2013
Η προτεινόμενη ρύθμιση σκοπό έχει να συμπληρώσει ερμηνευτικά το όλο πλέγμα των διατάξεων του Κώδικα Δικηγόρων και του Κώδικα Δεοντολογίας του Δικηγορικού Λειτουργήματος που καθορίζουν τις υποχρεώσεις του δικηγόρου προς τον εντολέα του, προς όφελός του, με οποιονδήποτε τρόπο.
Άρθρο 11 Διανομή κερδών στους εταίρους των δικηγορικών εταιρειών – Τροποποίηση του άρθρου 54 του ν. 4194/2013
Η προτεινόμενη ρύθμιση αποσκοπεί να μην συγχέονται από τη φορολογική αρχή οι απολήψεις των εταίρων δικηγορικών εταιρειών με τις προβλεπόμενες αμοιβές ή παροχές σε είδος κατά τα άρθρα 12 και 13 του ν.4172/2013.
Άρθρο 12 Ρυθμίσεις για την έκδοση γραμματίου προείσπραξης – Τροποποίηση του άρθρου 61 του ν. 4194/2013
Η προτεινόμενη ρύθμιση με την οποία προβλέπεται η έκδοση ενός ενιαίου γραμματίου προείσπραξης για τις προτάσεις και την παράσταση στην τακτική διαδικασία ενώπιον του Ειρηνοδικείου, του Μονομελούς και του Πολυμελούς Πρωτοδικείου, σκοπό έχει την εναρμόνιση προς τη διάταξη του άρθρου 237 του ΚΠολΔ που καθιερώνει προαιρετική παράσταση στη συζήτηση στη νέα τακτική διαδικασία
Άρθρο 13 Παράσταση δικηγόρου σε συμβόλαιο – Τροποποίηση του άρθρου 74 του ν. 4194/2013
Με την προτεινόμενη ρύθμιση απαλείφεται μια περιττή διαδικασία ως προς την παράσταση δικηγόρου σε συμβόλαιο.
Άρθρο 14 Αρμοδιότητες Γενικής Συνέλευσης – Τροποποίηση του άρθρου 92 του ν. 4194/2013
Η προτεινόμενη ρύθμιση, με την οποία οι αρμοδιότητες του δεύτερου και του τρίτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 92 του Κώδικα Δικηγόρων μπορούν να ασκούνται από το Διοικητικό Συμβούλιο, εφόσον το τελευταίο αποφασίσει σχετικά με πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, που ισχύει ήδη για τους Δικηγορικούς Συλλόγους Αθηνών και Θεσσαλονίκης, επεκτείνεται και για τον Δικηγορικό Σύλλογο Πειραιά.
Άρθρο 15 Σύγκληση Γενικής Συνέλευσης – Τροποποίηση του άρθρου 98 του ν. 4194/2013
Η προτεινόμενη ρύθμιση σκοπό έχει να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που παρατηρούνται κατά τη λειτουργία των οργάνων των δικηγορικών συλλόγων νησιωτικών περιοχών λόγω των αποστάσεων και των δυσχερειών μετάβασης στην έδρα του Συλλόγου και για τον λόγο αυτό προβλέπεται η συμμετοχή και ψηφοφορία στις γενικές συνελεύσεις μέσω τηλεδιάσκεψης.
Άρθρο 16 Απαρτία Γενικής Συνέλευσης – Τροποποίηση του άρθρου 99 του ν. 4194/2013
Στόχος της προτεινόμενης ρύθμισης είναι η αντιμετώπιση των προβλημάτων που παρατηρούνται κατά τη λειτουργία των οργάνων των δικηγορικών συλλόγων νησιωτικών περιοχών, μέσω της ρύθμισης του συνυπολογισμού της τηλεπαρουσίας των μελών στην απαρτία της γενικής συνέλευσης.
Άρθρο 17 Διεξαγωγή Γενικής Συνέλευσης – Τροποποίηση του άρθρου 100 του ν. 4194/2013
Στόχος της προτεινόμενης ρύθμισης είναι η αντιμετώπιση των προβλημάτων που παρατηρούνται κατά τη λειτουργία των οργάνων των δικηγορικών συλλόγων νησιωτικών περιοχών, μέσω του καθορισμού του τρόπου συμμετοχής στη γενική συνεύλευση μέλους που μετέχει με τηλδιάσκεψη.
Άρθρο 18 Αποφάσεις – Τροποποίηση του άρθρου 102 του ν. 4194/2013
Στόχος της προτεινόμενης ρύθμισης είναι η αντιμετώπιση των προβλημάτων που παρατηρούνται κατά τη λειτουργία των οργάνων των δικηγορικών συλλόγων νησιωτικών περιοχών, μέσω της λήψης υπόψη της ψήφου όσων μετέχουν με τηλεδιάσκεψη.
Άρθρο 19 Ημερομηνία και τόπος διεξαγωγής εκλογών – Τροποποίηση του άρθρου 107 του ν. 4194/2013
Στόχος της προτεινόμενης ρύθμισης είναι η αντιμετώπιση των προβλημάτων που παρατηρούνται κατά τη λειτουργία των οργάνων των δικηγορικών συλλόγων νησιωτικών περιοχών, μέσω της καθιέρωσης του πλαισίου ορισμού τόπων ψηφοφορίας και σε νησιά εκτός της έδρας του Συλλόγου στις αρχαιρεσίες αυτού, καθώς και η διαδικασία διεξαγωγής τους.
Άρθρο 20 Παραγραφή πειθαρχικών παραπτωμάτων – Τροποποίηση του άρθρου 141 του ν. 4194/2013
Η προτεινόμενη ρύθμιση αποσκοπεί στον εξορθολογισμό στο εύλογο μέτρο της παραγραφής των πειθαρχικών παραπτωμάτων δικηγόρων. Προς τούτο ορίζεται ο χρόνος αυτός από πέντε σε τρία έτη, λαμβανομένων υπόψη αφενός της άμεσης δυνατότητας υποβολής πειθαρχικής αναφοράς κατά δικηγόρου, που αναστέλλει την προθεσμία παραγραφής, και αφετέρου της ανάγκης σύντομης διεκπεραίωσης της πειθαρχικής διαδικασίας
Άρθρο 21 Χρηματικό πρόστιμο ως πειθαρχική ποινή – Τροποποίηση του άρθρου 142 του ν. 4194/2013
Με την προτεινόμενη ρύθμιση κρίνεται αναγκαίο να επαναπροσδιοριστούν τα όρια του επιβαλλόμενου προστίμου επί πειθαρχικών παραπτωμάτων με βάση την αρχή της αναλογικότητας.
Άρθρο 22 Πρωτοβάθμια Πειθαρχικά Συμβούλια – Τροποποίηση του άρθρου 147 του ν. 4194/2013
Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις αποσκοπούν στη διευκόλυνση της συγκρότησης των πειθαρχικών συμβουλίων των δικηγορικών συλλόγων νησιωτικών περιοχών. Προς τούτο , προβλέπεται ότι δύναται να διενεργηθεί κλήρωση μεταξύ των μελών που έχουν τα νόμιμα προσόντα, χωρίς την προηγούμενη υποβολή έγγραφης δήλωσης του δικηγόρου για τη συμμετοχή του σε αυτή, οι δε κληρωθέντες δικηγόροι δύνανται να αποδεχθούν τη θέση ή να παραιτηθούν με σχετική δήλωσ ή τους προς το οικείο διοικητικό συμβούλιο, χωρίς να προκαλείται εξ αυτού του λόγου ακυρότητα. Η περίπτωση καταλαμβάνει και τις κληρώσεις μελών πειθαρχικών συμβουλίων που έχουν μέχρι σήμερα διενεργηθεί.
Άρθρο 23 Διαδικασία άσκησης πειθαρχικής δίωξης – Τροποποίηση του άρθρου 152 του ν. 4194/2013
Η προτεινόμενη διάταξη με την οποία προβλέπεται ότι ο αρμόδιος Εισαγγελέας ενημερώνει τον οικείο Δικηγορικό Σύλλογο για την άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος δικηγόρου και αποστέλλει στον Σύλλογο σχετική περίληψη των πράξεων για τις οποίες ασκήθηκε η δίωξη, αποσκοπεί στη λυσιτελή άσκηση της πειθαρχικής δίωξης του δικηγόρου.
Άρθρο 24 Διαδικασία ενώπιον των πειθαρχικών συμβουλίων – Τροποποίηση του άρθρου 154 του ν. 4194/2013
Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιβάλλεται, ως αναγκαίο στοιχείο της πειθαρχικής δίκης και του κύρους της πειθαρχικής ανάκρισης, η σύνταξη της οικείας έκθεσης και δεν νομιμοποιείται στην ακροαματική διαδικασία, ως παράγων της πειθαρχικής διαδικασίας, ο υποβάλλων αναφορά κατά δικηγόρου, σε συμμόρφωση προς τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (πρβλ. ΣτΕ 3274/2014).
Άρθρο 25 Αίτηση ακυρώσεως κατά αποφάσεων του Ανώτατου Πειθαρχικού Συμβουλίου
Με την προτεινόμενη ρύθμιση κατά μεταφορά πάγιας νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 320, 879/2018) προβλέπεται η άσκηση αίτησης ακύρωσης και αίτησης αναστολής ενώπιον του ΣτΕ κατά των πειθαρχικών αποφάσεων του Ανωτάτου Πειθαρχικού Συμβουλίου των Δικηγόρων.
Άρθρο 26 Πίνακας Αμοιβών Δικηγόρων για Πολιτικές Υποθέσεις -Τροποποίηση Παραρτημάτων I και II του ν. 4194/2013
Επικαιροποιούνται τα παραρτήματα του Κώδικα Δικηγόρων σε αρμονία με τις νέες προτεινόμενες ρυθμίσεις περί ενιαίου γραμματίου στην τακτική διαδικασία.
Δείτε αναλυτικά το σχέδιο νόμου.