Η 1η Ιουλίου είναι πλέον μια ημερομηνία ορόσημο για την ελληνική Δικαιοσύνη, αλλά επιπλέον και για την πολιτικό-οικονομική ζωή της χώρας, στο στάδιο που εκείνη επηρεάζεται από το ποινικό μας δίκαιο.

Είναι – πιθανόν- η σημαντικότερη αλλαγή- μεταρρύθμιση των τελευταίων πολλών δεκαετιών στη χώρα, καθώς θα επηρεάσει στο κοινωνικό στάτους και την οικονομική ανάπτυξη, αφού σε πολλές περιπτώσεις αυτοί οι παράγοντες είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με δικαστικές μεταβλητές. Κάθε μεταρρύθμιση δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντη και κυρίως δεν μπορεί να εξηγείται ευκαιριακά και με όρους επικαιρότητας.

Πατάει όμως σε ορισμένες παραδοχές:

Υπάρχει μια μείωση των ποινών. Πλέον τα ισόβια θα αφορούν μόνο αδικήματα κατά της ζωής και όχι οικονομικά εγκλήματα. Ανώτατο όριο ποινής (πρόσκαιρης κάθειρξης δηλαδή όχι ισοβίων) για κακουργήματα θα είναι τα 15 χρόνια (από 20) και ανωτάτη σωρευτική ποινή πρόσκαιρης κάθειρξης για πάνω του ενός αδικήματα τα 20 χρόνια (από 25).

  • Παραδοχή πρώτη: Η Ελλάδα με βάση τις στατιστικές έχει τους περισσότερους ισοβίτες στην ΕΕ.
  • Παραδοχή δεύτερη: οι ποινές στην Ελλάδα ήταν κατά πολύ μεγαλύτερες του ευρωπαϊκού μέσου όρου
  • Παραδοχή τρίτη: Η Ελλάδα δεν είχε ποτέ πρόβλημα στην επιβολή αυστηρών ποινών αλλά στην έκτιση των ποινών. Αλλάζει κάτι σε αυτό;

Η έκτιση 

Ο νέος ΠΚ αναγνωρίζει στην εισηγητική έκθεση πως πέραν των άλλων είναι άδικο όλες οι πλημμεληματικές ποινές να μετατρέπονται σε χρηματικές καθώς ουσιαστικά είναι μεροληπτικό για όσους έχουν οικονομική δυνατότητα. Γι’ αυτό και  ουσιαστικά όλες οι ποινές κάτω από 3 χρόνια αναστέλλονται εκτός κι αν ο δικαστής κρίνει διαφορετικά.

Οι ποινές όμως άνω των 3 ετών (από 3-5 αφορούν πλημμελήματα) δεν μετατρέπονται σε χρηματικές και δεν αναστέλλονται όταν είναι τελεσίδικες. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως ακόμα και για πλημμελήματα με ποινή από 3-5 χρόνια οι καταδικασθέντες θα φυλακίζονται , τουλάχιστον για το 1/10 της ποινής και μετά θα έχουν δικαίωμα να αιτηθούν να μετατραπεί σε κοινωφελή εργασία.

Πρόκειται ουσιαστικά για αυστηροποίηση καθώς π.χ. ο καταδικασθείς για τις πολλαπλές ανθρωποκτονίες εξ αμελείας στο Μάτι μπορεί π.χ. να μην δει ποινή έως 10 χρόνια που προέβλεπε ο προηγούμενος κώδικας αλλά εν προκειμένω θα εκτίσει έστω ένα μικρό μέρος.

Βέβαια για να είμαστε ακριβείς θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε τον τρόπο με τον οποίο θα εφαρμόσουν οι δικαστές τις διατάξεις καθώς εφόσον αναγνωρίζουν ελαφρυντικό σε αυτόν που απειλείται με ποινή από 3-5 χρόνια θα πέφτει στο πλαίσιο ποινής από 1-3 χρόνια και αυτή θα αναστέλλεται ή θα μετατρέπεται σε κοινωφελή εργασία.

Όλα λοιπόν πλέον θα κριθούν στην πράξη.

To Top