“Πάγος” από το Εφετείο στις προληπτικές προσαγωγές σε διαδηλώσεις

107

Διαπίστωσε ανυπαρξία πραγματικής αιτίας για προσαγωγή από τις αστυνομικές αρχές. Ακύρωσε την πρωτόδικη απόφαση και όρισε αποζημίωση 1.000 ευρώ στον πολίτη.

Προσαγωγές σε διαδηλώσεις: Φρένο στις προληπτικές προσαγωγές ατόμων στο πλαίσιο διαδηλώσεων βάζει το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών, κρίνοντας παράνομη την προσαγωγή και παραμονή επί τρεις ώρες στην Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών πολίτη, ο οποίος ετοιμαζόταν να ασκήσει το «συνταγματικώς κατοχυρωμένο δικαίωμα του συνέρχεσθαι» και να συμμετάσχει σε προγραμματισμένη διαδήλωση το 2010.

Με την απόφασή του το Εφετείο ακυρώνει την πρωτόδικη κρίση θεωρώντας πως η παρέμβαση των αρχών «υπερέβη τα όρια των νόμιμων καθηκόντων των αστυνομικών οργάνων, περί πρόληψης αξιόποινων πράξεων και εξασφάλιση δημόσιας ειρήνης, ευταξίας και απρόσκοπτης κοινωνικής διαβίωσης των πολιτών».

Στο σκεπτικό της απόφασης του Εφετείου καταρρίπτονται οι ισχυρισμοί των αρχών πως προέβησαν στη συγκεκριμένη προσαγωγή στο πλαίσιο λήψης μέτρων για τη διασφάλιση αποφυγής επεισοδίων στη διάρκεια της διαδήλωσης που είχαν προγραμματίσει το 2010 ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ και άλλες κοινωνικές ομάδες, ενάντια στα μέτρα οικονομικής λιτότητας που είχε διακηρύξει η κυβέρνηση. Προσαγωγές σε διαδηλώσεις

Ειδικότερα, αναιρεί την πρωτόδικη απόφαση, αναφέροντας πως «η εκκαλούμενη απόφαση ερμήνευσε εσφαλμένα τις διατάξεις του π.δ.141/1991, του ν. 2800/2000 και του ν.δ. 3365/1955, δεν αιτιολόγησε την ανυπαρξία πραγματικής αιτίας της προσαγωγής και της κράτησής του καθώς και εσφαλμένα έκρινε ως νόμιμη την κράτηση και τη διάρκεια αυτής. Λαμβάνοντας υπόψη, τα ως άνω εκτεθέντα γεγονότα το Δικαστήριο κρίνει ότι εσφαλμένα η εκκαλούμενη απόφαση κατέληξε στην κρίση περί ανυπαρξίας παρανομίας στις ενέργειες των αστυνομικών οργάνων, τόσο για την προσαγωγή όσο και για την κράτηση του εκκαλούντος».
Προσαγωγές σε διαδηλώσεις: Τα γεγονότα

Σύμφωνα με την προσφυγή, ο πολίτης «υποστήριξε ότι στις 6.5.2010, ημέρα Πέμπτη και περί ώρα 17:30, εκινείτο από την οδό Ερεσσού στα Εξάρχεια προς την οδό Ελευθερίου Βενιζέλου (Πανεπιστημίου) με κατεύθυνση το χώρο των Προπυλαίων του Πανεπιστημίου Αθηνών, ώστε να συμμετάσχει στη συγκέντρωση διαμαρτυρίας που είχαν διοργανώσει στο κέντρο της Αθήνας οι Γ.Σ.Ε.Ε. και η Α.Δ.Ε.Δ.Υ. και άλλες κοινωνικές ομάδες, ενάντια στα μέτρα οικονομικής λιτότητας που είχε διακηρύξει η Κυβέρνηση. Μόλις βρέθηκε στη συμβολή των οδών Σόλωνος και Ασκληπιού, άνδρες της Υποδιεύθυνσης Αποκατάστασης Τάξης (Υ.Α.Τ.) τον ανάγκασαν να σταματήσει και να σταθεί μαζί με άλλους, επιτηρούμενους από άνδρες της Υ.Α.Τ., πολίτες. Μετά από επίμονες ερωτήσεις του ενημερώθηκε από τον επικεφαλής της διμοιρίας Υ.Α.Τ. ότι επρόκειτο να προσαχθεί. Εν συνεχεία, αν και κατά τους ισχυρισμούς του, επέδειξε την αστυνομική του ταυτότητα, προσάχθηκε τελικώς στο κτίριο της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής, όπου και αφέθηκε ελεύθερος μετά από περίπου τρεις ώρες στις 21.40 της ίδιας ημέρας».

Ο ίδιος, όπως αναφέρεται, «λίγες ημέρες πριν από το ως άνω περιστατικό και συγκεκριμένα στις 29.4.2010 και ώρα 14:50 στη συμβολή των οδών Ιπποκράτους και Ναυαρίνου, ακινητοποιήθηκε από περιπολικό της Άμεσης Δράσης και οδηγήθηκε στο Αστυνομικό Τμήμα Εξαρχείων, απ’ όπου μετά από την παρέλευση μίας ώρας αφέθηκε ελεύθερος». Άνοιγμα δικαστηρίων
Οι ισχυρισμοί του Δημοσίου

Στη διάρκεια των δικαστικών διαδικασιών, το Δημόσιο προέβαλε ότι η προσαγωγή του και στις δύο περιπτώσεις δεν συνιστά κράτηση αλλά προσωρινή παραμονή με στόχο αποκλειστικά την εξακρίβωση της δικαστικής του ταυτότητας, ενώ το χρονικό διάστημα της παραμονής του υπό κράτηση βρίσκεται σε αναλογία με τις περιστάσεις και τα περιγραφόμενα στην αγωγή περιστατικά, ώστε από τα στοιχεία του φακέλου δεν προέκυψε προσβολή της προσωπικότητάς του.

Επικαλείται πως εφόσον κατά τη διάρκεια συγκεντρώσεως ή πορείας υπάρχει η υπόνοια τέλεσης ή τελούνται από μερίδα συμμετεχόντων εγκλήματα, η προσαγωγή ατόμων στην αρμόδια αστυνομική διεύθυνση για τη διερεύνηση της ταυτότητάς τους αποτελεί νόμιμο μέτρο, αφενός διαφύλαξης της ανεμπόδιστης άσκησης του συνταγματικώς κατοχυρωμένου δικαιώματος του συνέρχεσθαι, αφετέρου αποτροπής διαταράξεως της κοινωνικοοικονομικής ζωής πέραν του αναγκαίου για την πραγματοποίηση της συναθροίσεως μέτρου.

Όπως μάλιστα αναφέρεται «στη συγκέντρωση της 6.5.2010, πράγματι, έλαβαν χώρα ταραχές και επεισόδια για τα οποία, ορθώς εν τέλει, ελήφθησαν εκτός από κατασταλτικά και προληπτικά μέτρα, μεταξύ των οποίων και προσαγωγές για την εξακρίβωση της δικαστικής ταυτότητας ατόμων, και ότι η τρίωρη διάρκεια της παραμονής του ήδη εκκαλούντος στο κτίριο της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής, ενόψει του αριθμού των προσαχθέντων αλλά και των γενικότερων περιστάσεων (συλλήψεις λόγω επεισοδίων στην συγκέντρωση) δεν υπερβαίνει τον εύλογο και αναγκαίο χρόνο που απαιτείται για τη διερεύνηση των απαραίτητων στοιχείων ταυτότητας, ποινικού μητρώου, εκκρεμών ποινικών διώξεων κλπ». Προσαγωγές σε διαδηλώσεις

Παράλληλα, αναφέρεται πως «η παραμονή του στο Α.Τ. Εξαρχείων δεν υπερέβη τον απολύτως αναγκαίο χρόνο για τη διακρίβωση του εάν ο ενάγων διώκεται ή τυγχάνει σεσημασμένος, έκρινε δε ότι η προσαγωγή του ενάγοντος-εκκαλούντος έλαβε χώρα στα πλαίσια των νόμιμων καθηκόντων των αστυνομικών δυνάμεων και δεν κείται, εκτός των ακραίων ορίων της εξουσίας που τους ανατέθηκε να προστατεύουν τη δημόσια τάξη και τα ατομικά δικαιώματα των πολιτών».
Προσαγωγές σε διαδηλώσεις: Τι λέει το Εφετείο

Το δευτεροβάθμιο Δικαστήριο έκρινε πως λανθασμένα ελήφθη η πρωτόδικη απόφαση, ζητώντας να «εξαφανιστεί» και ορίζοντας αποζημίωση από το Δημόσιο 1.000 ευρώ στον προσφεύγοντα πολίτη για ηθική βλάβη.

«Και τούτο διότι, αν και μεταξύ των καθηκόντων αυτών, ήτοι της πρόληψης διάπραξης εγκληματικών ενεργειών, προβλέπεται η προσαγωγή και η κράτηση ατόμων που δεν επέδειξαν, κατά τον έλεγχο, αστυνομική ταυτότητα, ώστε να εξακριβωθούν τα στοιχεία τους, όμως, η προσαγωγή και η κράτηση του εκκαλούντος, χωρίς να αμφισβητείται η επίδειξη της αστυνομικής του ταυτότητας κατά τη διάρκεια του ελέγχου, υπερέβη τα όρια των νόμιμων καθηκόντων των αστυνομικών οργάνων, περί πρόληψης αξιόποινων πράξεων και εξασφάλιση δημόσιας ειρήνης, ευταξίας και απρόσκοπτης κοινωνικής διαβίωσης των πολιτών» επισημαίνεται.

Και προστίθεται: «Η προσαγωγή και κράτηση αυτού επί τρίωρο, όπως δεν αμφισβητείται από το καθού (σ.σ. το Δημόσιο), δεν συνέτρεξε κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης ή κατά τη διάρκεια επεισοδίων, αλλά οφείλεται μόνο στην υπόνοια ότι ο εκκαλών επρόκειτο να συμμετάσχει στις ταραχές και τα επεισόδια που ακολούθησαν. Κατόπιν αυτών, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη έφεση και να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη απόφαση».