Η ΕΕ έχει διαμορφώσει ένα δίχτυ προστασίας για το παιδί, το οποίο ονομάζεται Ευρωπαϊκή Εγγύηση για το Παιδί . Μέσω αυτού προστατεύει όλα τα παιδιά που βρίσκονται στις μικρότερες ηλικίες.
Τα παιδιά, στην ευαίσθητη ηλικία που βρίσκονται είναι εκτεθειμένα σε σοβαρούς κινδύνους και είναι περισσότερο ευάλωτα. Η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός έχει πολλές σοβαρές συνέπειες στην εκπλήρωση βασικών αναγκών που έχει ένα παιδί.
1 στα 4 παιδιά σε κίνδυνο
Με βάση τα στοιχεία της UNICEF, μέχρι και πριν την πανδημία, ένα στα τέσσερα παιδιά στην Ευρώπη βρίσκονταν στο όριο ή κάτω από το όριο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Από την πανδημία κι έπειτα έγιναν αισθητές η σοβαρές επιπτώσεις τις νέα κρίσης. Από την υγεία των παιδιών μπροστά στα υπερφορτωμένα συστήματα υγείας, λόγω COVID, μέχρι τα μεγάλα μαθησιακά κενά που προέκυψαν από το κλείσιμο σχολείων.
Σε ορισμένες χώρες της ΕΕ τα στοιχεία αναφέρουν ότι ο αριθμός παιδιών σε κίνδυνο μπορεί να φτάσει και το 40%.
Η δράση του Ευρωκοινοβουλίου
Από το 2015 το Ευρωκοινοβούλιο καταλήξει ότι υπήρχε η ανάγκη για μια εγγύηση για τα παιδιά που θα βοηθούσε να διασφαλιστεί ότι κάθε παιδί στην Ευρώπη που κινδυνεύει από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό θα έχει πρόσβαση σε δωρεάν υγειονομική περίθαλψη, εκπαίδευση, προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα, αξιοπρεπή στέγαση και επαρκή διατροφή.
Είχε προηγηθεί και σύσταση της Κομισιόν από το 2013 σχετικά με την ανάγκη η ΕΕ να στηρίξει τις νεότερες ηλικίες. Το 2017 το Ευρωκοινοβούλιο ζήτησε από την Κομισιόν να διαμορφώσει ένα προσχέδιο για την Εγγύηση για το Παιδί.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μάλιστα επέμεινε σε αυτήν την κατεύθυνση και το 2019 με ψήφισμά του σχετικά με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο Plus ζητούσε τη χορήγηση επιπλέον 5,9 δισεκατομμυρίων ευρώ στο ΕΚΤ+ για τους σκοπούς της εφαρμογής της Εγγύησης για τα παιδιά και ότι τα κράτη μέλη να διαθέσουν τουλάχιστον το 5 % των πόρων ΕΚΤ+ υπό επιμερισμένη διαχείριση στην εγγύηση για τα παιδιά.
Η Κομισιόν ακολούθησε τις συστάσεις
Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε μια μελέτη για ένα πιθανό μέτρο. Η τελική έκθεση τον Ιούνιο του 2020 πρότεινε ότι η βέλτιστη δράση της ΕΕ συνεπαγόταν μια σύσταση του Συμβουλίου για την Εγγύηση για τα παιδιά.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε πρόταση σύστασης για τη θέσπιση Ευρωπαϊκής Εγγύησης για τα παιδιά στις 24 Μαρτίου 2021 και κάλεσε τα κράτη μέλη να την υιοθετήσουν γρήγορα.
Ποιος είναι ο στόχος της Ευρωπαϊκής Εγγύησης
Στόχος της Ευρωπαϊκής Εγγύησης για το Παιδί είναι η πρόληψη και η καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού διασφαλίζοντας την πρόσβαση των παιδιών που έχουν ανάγκη σε ένα σύνολο βασικών υπηρεσιών.
Με τον τρόπο αυτό, η πρωτοβουλία θα συμβάλει στην προώθηση των ίσων ευκαιριών για τα παιδιά που έχουν ανάγκη καθώς και στην καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας.
Διατίθενται κονδύλια της Ένωσης για τη στήριξη μέτρων για την αντιμετώπιση της παιδικής φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και την εφαρμογή της ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά.
Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+
Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου Plus (ΕΚΤ+), για την περίοδο χρηματοδότησης 2021-2027, τα κράτη μέλη που έχουν ποσοστό παιδιών σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (το 2017-2019) θα πρέπει να διαθέσουν 5% του ΕΚΤ+ για την καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού, ενώ άλλα κράτη μέλη θα κληθούν να διαθέσουν ένα κατάλληλο ποσό.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε με 510 ψήφους υπέρ, 42 κατά και 139 αποχές, ψήφισμα σχετικά με την Ευρωπαϊκή Εγγύηση για τα Παιδιά στις 29 Απριλίου του 2021. Το Συμβούλιο ενέκρινε το ψήφισμα στις 14 Ιουνίου 2021 και αποφάσισε ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να αναφέρουν στην Επιτροπή την πρόοδο στην εφαρμογή αυτής της σύστασης κάθε δύο χρόνια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι επιφορτισμένη με την επανεξέταση της προόδου και την υποβολή έκθεσης στο Συμβούλιο πέντε χρόνια μετά την έγκριση της σύστασης.
Η Ευρωπαϊκή Εγγύηση για το Παιδί στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τη UNICEF στην Ελλάδα, η ελληνική κυβέρνηση συνεργάζεται με την Κομισιόν και τη UNΙCEF για την εφαρμογή ενός προγράμματος που θα αφορά ιδιαίτερα τα πιο ευάλωτα παιδιά, όπως μετανάστες, πρόσφυγες, άτομα με ειδικές ανάγκες και παιδιά σε ιδρύματα.
Το διετές πρόγραμμα “Child Guarantee” στην Ελλάδα αποτελείται από έξι δράσεις/πυλώνες:
Πυλώνας 1: Στήριξη της αποϊδρυματοποίησης και ενίσχυση της φροντίδας στις κοινοτικές δομές.
Πυλώνας 2: Ενίσχυση του συστήματος ανάδοχης.
Πυλώνας 3: Eισαγωγή και στήριξη της αυτόνομης διαβίωσης για να υποστηριχθεί η μετάβαση των παιδιών στην ενηλικίωση.
Πυλώνας 4: Επένδυση στην απόκτηση δεξιοτήτων ζωής και εργασιακής ετοιμότητας για την ευάλωτη νεολαία.
Πυλώνας 5: Ενίσχυση της ενταξιακής εκπαίδευσης.
Πυλώνας 6: Έρευνα για την ενημέρωση και την ενίσχυση των εθνικών στρατηγικών που εστιάζουν στην εξάλειψη της φτώχειας στα παιδιά καθώς και στις προσπάθειες κοινωνικής τους ένταξης.
