ΑΡΙΘΜΟΣ 282/2020 (ΠΟΙΝΙΚΗ)
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Παράσταση πολιτικής αγωγής. Απόλυτη ακυρότητα. Παράσταση ομόρρυθμης εταιρείας ως πολιτικώς ενάγουσας. Επί αξιόποινης πράξης που στρέφεται κατά ομόρρυθμης εταιρείας, η οποία αποτελεί νομικό πρόσωπο, διάφορο από εκείνο των ομόρρυθμων μελών της εταιρείας αυτής, μόνον η εταιρεία δικαιούται να παραστεί ως πολιτικώς ενάγουσα.
– Κατά τη διάταξη του άρθρου 171 παρ. 2 του ΚΠΔ, απόλυτη ακυρότητα, που δημιουργεί λόγο αναιρέσεως της αποφάσεως κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α’ του ίδιου Κώδικα, επιφέρει και η παρά το νόμο παράσταση του πολιτικώς ενάγοντος στη διαδικασία του ακροατηρίου, η οποία υπάρχει όταν δεν συντρέχουν στο πρόσωπο του οι όροι της ενεργητικής και παθητικής νομιμοποιήσεως για την άσκηση της πολιτικής αγωγής, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 63 και 64 του παλαιού ΚΠΔ όταν παραβιάσθηκε η διαδικασία που έπρεπε να τηρηθεί σχετικά με τον τρόπο και το χρόνο ασκήσεως και υποβολής της κατά το άρθρο 68 του ΚΠΔ Περαιτέρω κατά το άρθρο 63 εδ α’ του ίδιου ΚΠΔ, η πολιτική αγωγή με την οποία επιδιώκεται η χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, μπορεί να ασκηθεί ενώπιον του ποινικού δικαστηρίου, μόνον από τα πρόσωπα που έχουν το δικαίωμα αυτό κατά τις διατάξεις των άρθρων 914 και 932 του Α.Κ., κατά δε το άρθρο 68 παρ. 2 του ΚΠΔ, εκείνος που κατά τον Αστικό Κώδικα δικαιούται χρηματική ικανοποίηση εξαιτίας ηθικής βλάβης, μπορεί να υποβάλει την απαίτηση του στο ποινικό δικαστήριο, ωσότου αρχίσει η αποδεικτική διαδικασία, χωρίς έγγραφη προδικασία. Η νομιμοποίηση δε του πολιτικώς ενάγοντος εξαρτάται από το περιεχόμενο της σχετικής δηλώσεώς του, στην οποία, σύμφωνα με το άρθρο 84 του ΚΠΔ, πρέπει να διαλαμβάνονται συνοπτική έκθεση της υπόθεσης για την οποία παρίσταται κάποιος ως πολιτικώς ενάγων, οι λόγοι στους οποίους στηρίζεται το δικαίωμα της παράστασης και το διορισμό αντικλήτου. Από αυτά συνάγεται ότι αν από τη δήλωση παραστάσεως πολιτικής αγωγής δεν προκύπτει ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της αξιόποινης πράξης και της ηθικής βλάβης που έχει υποστεί ο παραστάς ως πολιτικώς ενάγων, τότε η δήλωση αυτή δεν είναι σύμφωνη με το νόμο και δεν νομιμοποιεί τον παραστάντα ως πολιτικώς ενάγοντα. Εξάλλου, δικαιούχοι της χρηματικής ικανοποιήσεως για ηθική βλάβη είναι μόνον οι φορείς του δικαιώματος ή εννόμου συμφέροντος που έχει προσβληθεί, ήτοι οι αμέσως ζημιωθέντες από το έγκλημα και όχι οι εμμέσως ή εξ αντανακλάσεως ζημιωθέντες. Έτσι, επί αξιόποινης πράξης που στρέφεται κατά ομόρρυθμης εταιρείας, η οποία κατά τα άρθρα 784 του Α.Κ. και 42 του Εμπ.Ν. αποτελεί νομικό πρόσωπο, διάφορο από εκείνο των ομόρρυθμων μελών της εταιρείας αυτής, μόνον η εταιρεία δικαιούται να παραστεί ως πολιτικώς ενάγουσα. Σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να παραστεί ατομικώς ο ομόρρυθμος εταίρος για πράξη αξιόποινη που στρέφεται κατά της εταιρείας.