«Ἄρατε πύλας, οἱ ἄρχοντες ὑμῶν καὶ ἐπάρθητε πύλαι αἰώνιοι καὶ εἰσελεύσεται ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης»! Η κάθοδος του Κυρίου στον Άδη!

366

Κυριάκου Κόκκινου

Δικηγόρου – Coach – Προέδρου Κίνησης Οργανικότητας ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΣ

Αντιπροέδρου Συνδέσμου Ελλήνων Βατραχανθρώπων

Πολύ επίκαιρος ο ψαλμός της Μ. Παρασκευής και Αναστάσεως του Κυρίου, καθώς οι πλέον μυστηριακές και ζωοποιές ακολουθίες της Χριστιανικής Ζωή τελούνται κεκλεισμένων των Πυλών, κατ’ εντολή των αρχόντων του κόσμου τούτου, υπό το φόβο απώλειας της υλικής μας ζωής και με πλήρη αδιαφορία για τη συσκότιση, διακινδύνευση ή και απώλεια της αιωνίου πνευματικής μας Ζωής!

Στερούμενοι για πρώτη φορά στα 2020 χρόνια Χριστιανικού αγωνιστικού βίου του δικαιώματος ακόμη και της κατά μόνας προσκύνησης και της κατά μόνας μετοχής στη Θεία Κοινωνία, βαίνουμε προς την Ανάσταση μέσα σε μία συγκλονιστική κατάσταση αμφιθυμίας, τραγικότητας και  απομόνωσης. Για πρώτη φορά σύσσωμη η ανθρωπότητα συστρατεύεται για να αντιμετωπίσει, όχι τους πολέμους, την τρομερή εγκληματικότητα, τα ναρκωτικά, το εμπόριο όπλων ακόμη κι ανθρώπων, την αδικία, την εκμετάλλευση παιδιών, γυναικών και αδυνάμων, την εχθρότητα, την οργή, τη μοναξιά, την κατάθλιψη, την απελπισία και όπως αλλιώς ονομάζονται τα ανθρώπινα πάθη, αδυναμίες και πλάνες, αλλά τη γρίπη…!!!

Μια μόνον πιθανότητα μιας ασθένειας κι ο φόβος του θανάτου γονάτισε την περηφάνια μιας ανθρωπότητας, που νόμιζε ότι το χρήμα και τα υλικά αγαθά ήταν η απάντηση στην ακόρεστη δίψα της για νόημα! Ο φόβος του αγνώστου, του θανάτου, της φθοράς, κατέρριψε τα νέα ψεύτικα είδωλα και εξίσωσε βίαια πλούσιους και φτωχούς, μορφωμένους και μη, λευκούς, μαύρους, κίτρινους και κόκκινους, ευρωπαίους, αφρικανούς, αμερικανούς, ασιάτες και αυστραλούς, διάσημους και άσημους, αποκαλύπτοντας με ένα ξαφνικό φύσημα του πνεύματος ότι όλοι μας πάσχουμε από τα αυτά και για τα αυτά!

Μέσα σε αυτήν την πρωτόγνωρη βιωματική λαίλαπα της ασθένειας, είτε τεχνητώς κατασκευασμένης είτε μη –  μικρή σημασία έχει για τους πνευματικά αγωνιζόμενους ανθρώπους – μας επιβλήθηκε εξαιτίας της ή εξ αφορμής της, έξωθεν, μια εν δυνάμει σωτήρια συνθήκη. Είναι άλλωστε συνηθισμένο στην πνευματική ιστορία και πορεία ανέλιξης του κόσμου, τα δεινά να υποκρύπτουν αγαθές ευκαιρίες!  Αν είμαστε Έ-ξυπνοι, με ανοιχτές και δεκτικές Καρδιές, θα εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία των δεινών μας στο έπακρο, για να ανασηκωθούμε από την κλίνη της πλάνης, να ξεφύγουμε από την παγίδα του φθοροποιού υλιστικού βολέματος, από το τέρας του εγωισμού και του κυνηγιού του ατομικού υλισμού. Θα την εκμεταλλευτούμε για να αξιοποιήσουμε τη βίαιη διακοπή που μας επιβλήθηκε στο ξέφρενο, ασύγγνωστο καλπασμό μας, προς το αδιέξοδο κυνήγι υλικών απολαύσεων του Εγώ μας, προς το βάραθρο της απώλειας και της συνεχόμενης κατάχρησης του δώρου του χρόνου. Θα το εκμεταλλευτούμε για να μπορέσουμε να δούμε και να ακούσουμε τον εαυτό μας, τις πραγματικές του ανάγκες και να τις θεραπεύσουμε με αγάπη, να δούμε τα πρόσωπα και τις ανάγκες των αγαπημένων μας ανθρώπων, που τόσο παραμελούμε μέσα στην καθημερινή μας παραζάλη, για να τους απλώσουμε το χέρι και να μπορέσουμε να βαδίσουμε παρέα τον κακοτράχαλο δρόμο της ζωής, να ενδιαφερθούμε για όσους πάσχουν και να κάνουμε αυτό που μπορούμε για να κάνουμε και τη δική τους ζωή υποφερτή και άξια να τη ζουν, κυρίως να ξανασταθούμε στην ατραπό του Κυρίου των Δυνάμεων και να αποκαταστήσουμε τη ζωογόνο σχέση μας μαζί Του! Να ζήσουμε την Ανάσταση ως το διαρκές θαύμα της μεταβολής του μεριστού σε Αμέριστο και Εν, της ανόρθωσης της πτωτικής μας φύσης σε κατά χάριν αιώνια, να ενοποιήσουμε τις δυνάμεις εντός μας και σε διαρκή κοινωνία με τον Κύριο. Ξαφνικά αποκαλύπτεται η Ανάσταση όχι ως μία φολκλόρ παράσταση της ανοίξεως ή ευκαιρία ακόμη μεγαλύτερη υλικών απολαύσεων, αλλά ως το αενάως αναβλύζον Φρέαρ Ζωοποιού Ύδατος!

Κρίμα να χρειάζεται μία κοσμική απαγόρευση για να ξυπνήσει την εγωιστική μας ανάγκη να μετέχουμε στη θεία Αναστάσιμη λατρεία Ουσία και όχι τύποις, αλλά έστω κι έτσι κάτι καλό μπορεί να προκύψει.

Με τα λόγια αυτά γράφω για το τμήμα της Ακολουθίας του Επιταφίου της Αγίας Παρασκευής, που με συγκλόνισε φέτος και μάλιστα μέσω διαδικτύου, παρακολουθώντας την από το κανάλι των Αγίων Ισιδώρων Λυκαβηττού. Προς το τέλος της Ακολουθίας της  Μ. Παρασκευὴς το βράδυ, αφού γίνει η περιφορὰ πέριξ του ναού, που καταλήγει μπροστὰ στη δυτικὴ είσοδο, ο ιερέας με τη βοήθεια του νεωκόρου υποβαστάζει τον Επιτάφιο και όλοι περνούν από κάτω, ασπαζόμενοι και το Ευαγγέλιο στα χέρια του ιερέα. Στη συνέχεια, όταν τελειώσει το πέρασμα και όλοι έχουν μπει στο ναό, ο ιερέας προχωρά στὸ κεντρικό κλίτος μέχρι την ωραία Πύλη. Αυτή είναι κλειστή με το παραπέτασμα. Εκεί ή σε άλλους ναούς στην κεντρική είσοδο του Ιερού Ναού, πριν την είσοδο του Επιταφίου εντός του Ναού, ο ιερέας χτυπάει τη θύρα, ενώ εκτυλίσσεται η ακόλουθη στιχομυθία του με τον αναγνώστη, που βρίσκεται είτε εντὸς του Βήματος είτε μέσα από την κεντρική θύρα του Ναού (υποδύεται τον Ἄδη), χρησιμοποιώντας τους παρακάτω στίχους απὸ τον 23ο ψαλμό του Δαυίδ:

Ιερέας: Ἄρατε πύλας, οἱ ἄρχοντες ὑμῶν, καὶ ἐπάρθητε, πύλαι αἰώνιοι, καὶ εἰσελεύσεται ὁ Βασιλεὺς τῆς δόξης.

ΑναγνώστηςΤίς ἐστιν οὗτος ὁ Βασιλεὺς τῆς δόξης;

Ιερέας: Κύριος κραταιὸς καὶ δυνατός, Κύριος δυνατὸς ἐν πολέμῳ. Ἄρατε πύλας, οἱ ἄρχοντες ὑμῶν, καὶ ἐπάρθητε, πύλαι αἰώνιοι, καὶ εἰσελεύσεται ὁ Βασιλεὺς τῆς δόξης.

ΑναγνώστηςΤίς ἐστιν οὗτος ὁ Βασιλεὺς τῆς δόξης;

Ιερέας: Κύριος τῶν δυνάμεων, αὐτός ἐστιν ὁ Βασιλεὺς τῆς δόξης.

Η στιχομυθία επαναλαμβάνεται τρεις φορές και αμέσως μετὰ ανοίγει το παραπέτασμα ή ο ναός και εισέρχεται ο ιερέας βαστάζοντας τον Επιτάφιο και συνεχίζεται η ἀκολουθία με τα απολυτίκια και την προφητεία.

Πρόκειται ουσιαστικά για την αναπαράσταση  της Εις Άδου Καθόδου του Χριστού. Σε κάποια μέρη της Ελλάδας το έθιμο αυτό γίνεται και λίγο πριν την πρώτη Ανάσταση.

Στο διήγημα του Αλέξανδρου Μωραϊτίδη (εξάδελφος του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη) με τίτλο «Άρατε Πύλας», διαβάζουμε την περιγραφή: ‘‘Τότε ὁ πρῶτος τῶν ἐφημερίων, προσεγγίζων εἰς τὰς πύλας κελεύει ἐπιτακτικῶς κρούων αὐτὰς καὶ κράζων: «– Ἄρατε πύλας, οἱ ἄρχοντες ὑμῶν, καὶ ἐπάρθητε πύλαι αἰώνιοι, καὶ εἰσελεύσεται ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης!». Ὁ δὲ ἔσωθεν τῶν κεκλεισμένων πυλῶν παρὰ τὰ κλεῖθρα ὑποκρινόμενος τὸν Ἅδην ἐρωτᾶ αὐθαδῶς: «-Τίς ἐστιν οὗτος ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης;» Ἡ ἐπιτακτικὴ κέλευσις ὡς καὶ ἡ αὐθάδης ἐρώτησις ἐπαναλαμβάνονται ἐκ τρίτου. Καὶ τότε τὴν τρίτην φορὰν ὁ ἱερεὺς ὠθῶν ἰσχυρῶς διὰ τοῦ ποδὸς καὶ τῶν χειρῶν τὰς πύλας, ἀναφωνεῖ ἐν κυριαρχικῇ δυνάμει: «– Κύριος τῶν Δυνάμεων, αὐτός ἐστιν ὁ βασιλεὺς τῆς Δόξης!» Καὶ ἀνοίγει βασιλικῶς καὶ αὐταρχικῶς τὰς πύλας, καὶ οὕτως εἰσέρχεται εἰς τὸν ναὸν ὁ Ἐπιτάφιος.

23ος Ψαλμὸς τῷ Δαυΐδ· τῆς μιᾶς Σαββάτων.

1.ΤΟΥ Κυρίου ἡ γῆ καὶ τὸ πλήρωμα αὐτῆς, ἡ οἰκουμένη καὶ πάντες οἱ κατοικοῦντες ἐν αὐτῇ.

2 αὐτὸς ἐπὶ θαλασσῶν ἐθεμελίωσεν αὐτὴν καὶ ἐπὶ ποταμῶν ἡτοίμασεν αὐτήν.

3 τίς ἀναβήσεται εἰς τὸ ὄρος τοῦ Κυρίου καὶ τίς στήσεται ἐν τόπῳ ἁγίῳ αὐτοῦ;

4 ἀθῷος χερσὶ καὶ καθαρὸς τῇ καρδίᾳ, ὃς οὐκ ἔλαβεν ἐπὶ ματαίῳ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ καὶ οὐκ ὤμοσεν ἐπὶ δόλῳ τῷ πλησίον αὐτοῦ.

5 οὗτος λήψεται εὐλογίαν παρὰ Κυρίου καὶ ἐλεημοσύνην παρὰ Θεοῦ σωτῆρος αὐτοῦ. 6 αὕτη ἡ γενεὰ ζητούντων τὸν Κύριον, ζητούντων τὸ πρόσωπον τοῦ Θεοῦ ᾿Ιακώβ. (διάψαλμα).

7 ἄρατε πύλας, οἱ ἄρχοντες ὑμῶν, καὶ ἐπάρθητε, πύλαι αἰώνιοι, καὶ εἰσελεύσεται ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης.

8 τίς ἐστιν οὗτος ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης; Κύριος κραταιὸς καὶ δυνατός, Κύριος δυνατὸς ἐν πολέμῳ.

9 ἄρατε πύλας, οἱ ἄρχοντες ὑμῶν, καὶ ἐπάρθητε, πύλαι αἰώνιοι, καὶ εἰσελεύσεται ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης.

10 τίς ἐστιν οὗτος ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης; Κύριος τῶν δυνάμεων αὐτός ἐστιν ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης.  

Ολοκληρώνοντας τις σκέψεις μου και με τις ευχές μου για Ανάσταση του Σύμπαντος Κόσμου μας από τις επήρειες της φθοράς και του κακού, εύχομαι εγκάρδια να μπορέσουμε όλοι μας να άρουμε τις έσω πύλες μας για να εισέλθει η Ζωή, που νίκησε τον Άδη. Να άρουμε τις πύλες των αισθήσεων, των συναισθημάτων και λογισμών μας, που εξακολουθούν να βρίσκονται κλειστές στην Αγάπη και την Αλήθεια, παρά τα βροντερά χτυπήματα του Σωτήρα μας, που κρούει για να του ανοίξουμε, για να μας προσφέρει τα πάντα. Κι η κάθε απειλή της υλικής μας ζωής είναι ένα ακόμη τέτοιο χτύπημα ή κάλεσμα στην αιώνια!

Το μόνο μήνυμα που θα άξιζε να λάβουμε από τα όσα συνταρακτικά βιώνουμε στις μέρες μας, είναι ότι για να νικήσουμε τον Άδη, που διεκδικεί να ενοικήσει εντός μας, καθιστώντας τον έσω άνθρωπο βασίλειο του διαρκούς πόνου, αγωνίας και τελικώς θανάτου, χρειάζεται απλά το άνοιγμα των πυλών μας προς τον Κύριό μας, που θα φέρει δροσερό Αέρα στις καρδιές μας και ζωογόνο Φως στο συσκοτισμένο Νου μας, φροντίζοντας, μέσω καθενός από εμάς, που συνειδητοποιείται επ΄ αγαθώ, κάθε πόνο και κάθε ανάγκη, κάθε επί γης Ανθρώπου. Τελικά η κόλαση κι ο παράδεισος είναι πάντα παρούσες συνθήκες στις ζωές και πάντα απορρέουν από τις δικές μας επιλογές! Ας το θυμόμαστε όταν κρούονται οι πύλες!

Καλή κι ευλογημένη Ανάσταση!

Μπορείτε να δείτε το τμήμα αυτό της ακολουθίας του Επιταφίου ΕΔΩ!https://www.youtube.com/watch?v=0_bsI3toXmI